Wienoachten
Wienoachten is n wichtich kristelk Fääst, wiermäd ju Moanskwäidenge Goddes fierd wäd. Dät hat, dät Jesus Kristus (die ätter dät Kristendum tou ju hillige Tjofooldegaid Goddes heert) in Bethlehem fon dät hillige Jungwucht Maria tou Waareld broacht wuude, uum ju Moanskhaid fon hiere Sänden un Äiländ ou tou hälpen, so as dät in ju Wienoachtsgeskichte in ju Bibel stoant (Dät wichtichste: Lk 2,1–20). Wienachten in do wäästelke Säärken (Evangeelske un Katoolske) ap n 25. un mongs deertou uk dän 26. Dezember fierd, in wäkke orthodoxe Säärken momentoan trättien Deege leeter (uumdät jo sik ätter'n julioansken Kalänner gjuchte).
Uumdät liturgisk die Foar-Äiwend al tou dän touken Dai heert (ätter'n antiken Kalänner eendet die Dai mäd dän Sunnen-Unnergong), kon die Äiwend fon dän 24. Dezember (Tjukkebuuks-Äiwend) uk ne wichtige Rulle iennieme, in groote Deele fon Europa häd hie sik tou dän wichtichste Dai fon't Wienachtsfääst äntwikkeld.
Wäkke hääbe ju Fermoudenge, dät die Termin fon dät Fääst un wäkke fon do Bruuke, do deer in Ferbiendenge mäd stounde, sik ätter heedenske Fierdelkhaiden in n Touhoopehong mäd ju Wintersunnenweende gjuchte.