Stanley Tucci

Stanley Tucci
	; Stanley Tucci (2017)
Imię i nazwisko	Stanley Oliver Tucci Jr.
Data i miejsce urodzenia	11 listopada 1960 ; Peekskill
Zawód	aktor, reżyser, scenarzysta, producent filmowy
Współmałżonek	Kate Tucci (1995–2009; jej śmierć); Felicity Blunt (od 2012)
Lata aktywności	od 1985
	Multimedia w Wikimedia Commons

Stanley Oliver Tucci Jr.^[1]^[2] (ur. 11 listopada 1960 w Peekskill) – amerykański aktor, producent filmowy, reżyser i scenarzysta pochodzenia włoskiego. Nominowany w 2010 do Oscara za drugoplanową rolę w filmie Nostalgia anioła.

Życiorys

Rodzina i edukacja

Urodził się w Peekskill^[3] w stanie Nowy Jork. Jest synem nauczyciela artystycznej szkoły średniej Stanleya Tucci Sr. i jego żony, sekretarki Joan z domu Tropiano^[4]^[5]. Pochodzi z rodziny włoskich imigrantów, którzy wyjechali do USA w trakcie fali imigracji po wojnie – jego dziadkowie ze strony ojca i matki wywodzili się z Kalabrii^[6]. Ma dwie młodsze siostry: Ginę (ur. 1964) i Christine (ur. 19 stycznia 1967)^[5], a jego kuzynem jest Joseph Tropiano, scenarzysta i filmowiec.

Pierwsze trzy lata życia spędził w Peekskill, po czym wraz z rodziną przeniósł się do Katonah^[5]. W latach 70. przez rok mieszkał we Florencji i nauczył się języka włoskiego^[7]. Uczęszczał do John Jay High School w Lewisboro. Pod koniec lat 70. podjął pracę jako pomocnik barmana w restauracji „Alfredo’s” na Manhattanie^[8]. W 1982 ukończył studia na Wydziale Dramatycznym Nowojorskiego Uniwersytetu Stanowego w Purchase, po czym przeprowadził się do Nowego Jorku^[9].

Kariera

30 września 1982 wystąpił na scenie Broadwayu w sztuce Królowa i rebelianci (The Queen and the Rebels) z Colleen Dewhurst i Campbellem Scottem^[10]. Na kinowym ekranie zadebiutował jako żołnierz w komediodramacie Johna Hustona Honor Prizzich (Prizzi's Honor, 1985) z Jackiem Nicholsonem i Kathleen Turner. Wkrótce zwrócił na siebie uwagę rolą Ricka Pinzolo w serialu CBS Cwaniak (Wiseguy, 1987–1989)^[11].

W 1991 zagrał w sztuce Moliera na scenie Yale Repertory Theatre w New Haven. W kolejnych latach można go było zobaczyć m.in. w komedii Beethoven (1992), thrillerze sensacyjnym Raport Pelikana (The Pelican Brief, 1993) i thrillerze Pocałunek śmierci (Kiss of Death, 1995).

Jako reżyser i scenarzysta zadebiutował dramatem Wielkie otwarcie (Big Night, 1996^[12]. Za rolę komentatora Waltera Winchella w dramacie biograficznym HBO Winchell (1998) w reżyserii Paula Mazurskyego otrzymał Złoty Glob i nagrodę Emmy. Następnie m.in. zagrał elfa Pucka w filmie Sen nocy letniej (A Midsummer Night’s Dream, 1999) oraz wystąpił w dramacie gangsterskim Sama Mendesa Droga do zatracenia (Road to Perdition, 2002). W kolejnych latach wcielił się m.in. w Paula Childa, męża Julii Child w filmie Julie i Julia (2009) oraz George’a Harveya, gwałciciela i seryjnego mordercę w dramacie Nostalgia anioła^[13]. W 2011 wcielił się w postać Caesara Flickermana w filmie Igrzyska śmierci (2012), a rolę powtórzył także w kolejnych produkcji z tej serii: Igrzyska śmierci: W pierścieniu ognia (2013), Igrzyska śmierci: Kosogłos. Część 1 (2014) i Igrzyska śmierci: Kosogłos. Część 2 (2015).

W latach 2019–2020 zrealizował program kulinarny Stanley Tucci: Searching for Italy, który był emitowany na CNN w 2021 i 2022^[14].

Życie prywatne

18 kwietnia 1995, po czterech latach narzeczeństwa, ożenił się z Kathryn Louise Spath (ur. 1962, zm. 27 kwietnia 2009 na raka piersi)^[15]. Mieli trójkę dzieci: bliźniaki – syna Nicolo Roberta i córkę Isabel Concettę (ur. 21 stycznia 2000) oraz córkę Camillę (ur. 2002)^[15]. Jesienią 2010 związał się z agentką literacką Felicity Joanną Blunt^[16]^[17], którą poślubił 29 września 2012 i z którą ma syna Matteo Olivera (ur. 25 stycznia 2015) i córkę Emilię (ur. 19 kwietnia 2018)^[18]. Mieszka w Londynie^[19].

W 2017 zdiagnozowano u niego raka języka, przeszedł szereg radioterapii i chemioterapii^[20].

Filmografia

Filmy fabularne

2024: Konklawe jako kardynał Bellini
2017: Piękna i Bestia jako Cadenza
2015: Spotlight jako Mitchell Garabedian
2015: Igrzyska śmierci: Kosogłos. Część 2 jako Caesar Flickerman
2014: Igrzyska śmierci: Kosogłos. Część 1 jako Caesar Flickerman
2014: Transformers: Wiek zagłady jako Joshua Joyce
2013: Igrzyska śmierci: W pierścieniu ognia jako Caesar Flickerman
2013: Percy Jackson: Morze potworów jako pan D
2012: Igrzyska śmierci jako Caesar Flickerman
2011: Chciwość jako Eric Dale
2011: Kapitan Ameryka: Pierwsze starcie jako dr Abraham Erskine
2010: Łatwa dziewczyna (Easy A) jako Dill Penderghast
2010: Burleska (Burlesque) jako Sean
2010: Hectic jako Gary Goldfarb
2009: Nostalgia anioła (The Lovely Bones) jako George Harvey
2009: Julie i Julia (Julie & Julia) jako Paul Child
2008: Małpy w kosmosie (Space Chimps) jako senator (głos)
2008: Dzielny Despero (The Tale of Despereaux) jako Boldo (głos)
2008: Co jest grane? (What Just Happened) jako Scott Solomon
2008: Kit Kittredge: Amerykańska dziewczyna jako Jefferson Berk
2008: Najważniejszy głos (Swing Vote) jako Martin Fox
2007: Cztery ostatnie pieśni (Four Last Songs) jako Larry
2007: Blind Date jako Don
2006: Diabeł ubiera się u Prady (The Devil Wears Prada) jako Nigel
2006: Zabójczy numer (Lucky Number Slevin) jako detektyw Brikowski
2006: Blef (The Hoax) jako Shelton Fisher
2005: Roboty (Robots) jako pan Copperbottom (głos)
2004: Peter Sellers: Życie i śmierć (The Life and Death of Peter Sellers) jako Stanley Kubrick
2004: Terminal (The Terminal) jako Frank Dixon
2004: Zatańcz ze mną (Shall We Dance) jako Link
2003: Jądro Ziemi (The Core) jako dr Conrad Zimsky
2003: Wir (Spin) jako major Haley
2002: Wielkie kłopoty (Big Trouble) jako Arthur Herk
2002: Droga do zatracenia (Road to Perdition) jako Frank Nitti
2002: Pokojówka na Manhattanie (Maid in Manhattan) jako Jerry Siegel
2001: Wybuchowa rodzinka (The Whole Shebang) jako Giovanni Bazinni
2001: Ulubieńcy Ameryki (America’s Sweethearts) jako Kingman
2001: Sidewalks of New York jako Griffin
2001: Ostateczne rozwiązanie (Conspiracy) jako Adolf Eichmann
2000: Tajemniczy Joe (Joe Gould's Secret) jako Joe Mitchell
1999: Sen nocy letniej (A Midsummer Night’s Dream) jako Puck
1999: Zbyt blisko wroga (In Too Deep) jako Preston Boyd
1998: Osiemnasty anioł (The Eighteenth Angel) jako Todd Stanton
1998: Córka mafii (Montana) jako Nicholas „Nick” Roth
1998: Oszuści (The Impostors) jako Arthur
1998: Winchell jako Walter Winchell
1997: Życie mniej zwyczajne (A Life Less Ordinary) jako Elliot Zweikel
1997: Przejrzeć Harry’ego (Deconstructing Harry) jako Paul Epstein
1997: Bezpieczny interes (Life During Wartime) jako Heinrich Grigoris
1996: Wielkie otwarcie (Big Night) jako Secondo
1996: Rodzinna wyprawa (The Daytrippers) jako Louis D’Amico
1996: Seksowny trzeci człowiek (Sex & the Other Man) jako Artur
1995: Pocałunek śmierci (Kiss of Death) jako Frank Zioli
1995: Sędzia kalosz (Jury Duty) jako Frank
1995: Kochanek z probówki (A Modern Affair) jako Peter Kessler
1995: Lulu Askew jako Tom
1994: Dwa miliony dolarów napiwku (It Could Happen to You) jako Eddie Biasi
1994: Pokochać kogoś (Somebody to Love) jako George
1994: Pani Parker i krąg jej przyjaciół (Mrs. Parker and the Vicious Circle) jako Fred Hunter
1993: Raport Pelikana (The Pelican Brief) jako Khamel
1993: Blues tajniaków (Undercover Blues) jako Muerte
1992: Betty Lou strzela (The Gun in Betty Lou's Handbag) jako Amos (niewymieniony w czołówce)
1992: Beethoven jako Vernon
1992: Preludium miłości (Prelude to a Kiss) jako Taylor
1992: In the Soup jako Gregoire
1992: Reporter (The Public Eye) jako Sal
1991: Billy Bathgate jako Lucky Luciano
1991: Czcigodni mordercy (Men of Respect) jako Mal
1990: Łatwy szmal (Quick Change) jako Johnny
1990: Znamienny dowód (Revealing Evidence: Stalking the Honolulu Strangler) jako detektyw Patrick McGuire
1989: Niewolnicy Nowego Jorku (Slaves of New York) jako Darryl
1989: Fear, Anxiety and Depression
1989: Wielka draka (The Feud) jako Harvey Yelton
1988: Małpia intryga (Monkey Shines) jako dr John Wiseman
1987: Kim jest ta dziewczyna? (Who’s That Girl) jako robotnik w dokach #2
1987: Kojak: The Price of Justice jako pierwszy najemca
1985: Honor Prizzich (Prizzi's Honor) jako żołnierz

Seriale telewizyjne

2007–2008: Ostry dyżur (ER) jako dr Kevin Moretti
2006: 1300 gramów (3 lbs.) jako dr Douglas Hanson
2006: Detektyw Monk (Monk) jako David Ruskin
2004: Frasier jako Morrie (głos)
2003: Freedom: A History of Us różne role
2000: Magia sukcesu (Bull) jako Hunter Lasky
1995–1996: Morderstwo (Murder One) jako Richard Cross
1991: Equal Justice jako detektyw Frank Mirelli
1990: Lifestories jako Art Conforti
1989–1990: thirtysomething jako Karl Draconis
1988–1989: Wiseguy jako Rick Pinzolo
1988: The Equalizer jako członek zgromadzenia, Phillip Wingate
1988: The Street jako Arthur Scolari
1987: Crime Story jako Zack Lowman
1986–1988: Policjanci z Miami (Miami Vice) jako Frank Mosca / Steven Demarco

Producent

2009: Saint John of Las Vegas (producent wykonawczy)
2006: 1300 gramów (3 lbs.)
2003: Kurczak (The Mudge Boy, producent wykonawczy)
2000: Tajemniczy Joe (Joe Gould's Secret)
1998: Oszuści (The Impostors)

Reżyser

2017: Ostatni portret (Final Portrait)
2007: Randka w ciemno (Blind Date)
2000: Tajemniczy Joe (Joe Gould's Secret)
1998: Oszuści (The Impostors)
1996: Wielkie otwarcie (Big Night)

Scenariusz

2007: Randka w ciemno (Blind Date)
1998: Oszuści (The Impostors)
1996: Wielkie otwarcie (Big Night)

Nagrody

Złoty Glob
- Najlepszy aktor w miniserialu lub filmie telewizyjnym: 2002 Ostateczne rozwiązanie
- 1999 Winchell
Nagroda Emmy
- Najlepszy gościnny występ aktora w serialu komediowym: 2007 Detektyw Monk
- Najlepszy aktor w miniserialu lub filmie telewizyjnym: 1999 Winchell

Przypisy

↑ Stanley Tucci – Sztárlexikon. Starity.hu. [dostęp 2017-04-22]. (węg.).
↑ Stanley Tucci. Listal. [dostęp 2016-04-22]. (ang.).
↑ Personalidade: Stanley Tucci (EUA). InterFilmes.com. [dostęp 2017-04-22]. (port.).
↑ Stanley Tucci Biography (1960-). Film Reference. [dostęp 2017-04-22]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Tucci 2023 ↓, s. 15.
↑ Tucci 2023 ↓, s. 15, 28.
↑ Tucci 2023 ↓, s. 53, 57–58, 65.
↑ Tucci 2023 ↓, s. 157.
↑ Tucci 2023 ↓, s. 83.
↑ Stanley Tucci. TV.com. [dostęp 2016-04-22]. (ang.).
↑ Stanley Tucci. Rotten Tomatoes. [dostęp 2017-04-22]. (ang.).
↑ Tucci 2023 ↓, s. 155.
↑ Tucci 2023 ↓, s. 199–201, 224.
↑ Tucci 2023 ↓, s. 139.
↑ ^a ^b Tucci 2023 ↓, s. 97, 298.
↑ Felicity Blunt w bazie IMDb (ang.)
↑ Tucci 2023 ↓, s. 126, 317.
↑ Tucci 2023 ↓, s. 297.
↑ Tucci 2023 ↓, s. 31, 105.
↑ Tucci 2023 ↓, s. 291–299.

Bibliografia

Stanley Tucci: Smak. Życie i jedzenie. Małgorzata Glasebapp (tłum.). Wydawnictwo Marginesy, 2023. ISBN 978-83-67674-42-3.

Linki zewnętrzne

Stanley Tucci w bazie IMDb (ang.)
Stanley Tucci w bazie Filmweb
Stanley Tucci w bazie Notable Names Database (ang.)

[1] Stanley Tucci – Sztárlexikon. Starity.hu. [dostęp 2017-04-22]. (węg.).

[2] Stanley Tucci. Listal. [dostęp 2016-04-22]. (ang.).

[3] Personalidade: Stanley Tucci (EUA). InterFilmes.com. [dostęp 2017-04-22]. (port.).

[4] Stanley Tucci Biography (1960-). Film Reference. [dostęp 2017-04-22]. (ang.).

[CITEREFTucci202315-5] Tucci 2023 ↓, s. 15.

[CITEREFTucci202315,_28-6] Tucci 2023 ↓, s. 15, 28.

[CITEREFTucci202353,_57–58,_65-7] Tucci 2023 ↓, s. 53, 57–58, 65.

[CITEREFTucci2023157-8] Tucci 2023 ↓, s. 157.

[CITEREFTucci202383-9] Tucci 2023 ↓, s. 83.

[10] Stanley Tucci. TV.com. [dostęp 2016-04-22]. (ang.).

[11] Stanley Tucci. Rotten Tomatoes. [dostęp 2017-04-22]. (ang.).

[CITEREFTucci2023155-12] Tucci 2023 ↓, s. 155.

[CITEREFTucci2023199–201,_224-13] Tucci 2023 ↓, s. 199–201, 224.

[CITEREFTucci2023139-14] Tucci 2023 ↓, s. 139.

[CITEREFTucci202397,_298-15] Tucci 2023 ↓, s. 97, 298.

[16] Felicity Blunt w bazie IMDb (ang.)

[CITEREFTucci2023126,_317-17] Tucci 2023 ↓, s. 126, 317.

[CITEREFTucci2023297-18] Tucci 2023 ↓, s. 297.

[CITEREFTucci202331,_105-19] Tucci 2023 ↓, s. 31, 105.

[CITEREFTucci2023291–299-20] Tucci 2023 ↓, s. 291–299.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

1990-99	Wielkie otwarcie (1996) Oszuści (1998)
2000-09	Tajemniczy Joe (2000) Randka w ciemno (2007)
2010-19	Ostatni portret (2017)

1970–1979	James Brolin (1970) Ed Asner (1971) James Brolin (1972) McLean Stevenson (1973) Harvey Korman (1974) Ed Asner / Tim Conway (1975) Ed Asner (1976) Nie przyznano (1977) Norman Fell (1978) Danny DeVito / Vic Tayback (1979)
1980–1999	Pat Harrington Jr. / Vic Tayback (1980) John Hillerman (1981) Lionel Stander (1982) Richard Kiley (1983) Paul LeMat (1984) Edward James Olmos (1985) Jan Niklas (1986) Rutger Hauer (1987) Barry Bostwick / John Gielgud (1988) Dean Stockwell (1989) Charles Durning (1990) Louis Gossett Jr. (1991) Maximilian Schell (1992) Beau Bridges (1993) Edward James Olmos (1994) Donald Sutherland (1995) Ian McKellen (1996) George C. Scott (1997) Don Cheadle / Gregory Peck (1998) Peter Fonda (1999)
2000–2019	Robert Downey Jr. (2000) Stanley Tucci (2001) Donald Sutherland (2002) Jeffrey Wright (2003) William Shatner (2004) Paul Newman (2005) Jeremy Irons (2006) Jeremy Piven (2007) Tom Wilkinson (2008) John Lithgow (2009) Chris Colfer (2010) Peter Dinklage (2011) Ed Harris (2012) Jon Voight (2013) Matt Bomer (2014) Christian Slater (2015) Hugh Laurie (2016) Alexander Skarsgård (2017) Ben Whishaw (2018) Stellan Skarsgård (2019)
2020–2039	John Boyega (2020) O Yeong-su (2021) Paul Walter Hauser / Tyler James Williams (2022) Matthew Macfadyen (2023) Tadanobu Asano (2024)

1980–1999	Mickey Rooney (1981) Anthony Andrews (1982) Richard Chamberlain (1983) Ted Danson (1984) Dustin Hoffman (1985) James Woods (1986) Randy Quaid (1987) Michael Caine / Stacy Keach (1988) Robert Duvall (1989) James Garner (1990) Beau Bridges (1991) Robert Duvall (1992) James Garner (1993) Raúl Juliá (1994) Gary Sinise (1995) Alan Rickman (1996) Ving Rhames (1997) Stanley Tucci (1998) Jack Lemmon (1999)
2000–2019	Brian Dennehy (2000) James Franco (2001) Albert Finney (2002) Al Pacino (2003) Geoffrey Rush (2004) Jonathan Rhys Meyers (2005) Bill Nighy (2006) Jim Broadbent (2007) Paul Giamatti (2008) Kevin Bacon (2009) Al Pacino (2010) Idris Elba (2011) Kevin Costner (2012) Michael Douglas (2013) Billy Bob Thornton (2014) Oscar Isaac (2015) Tom Hiddleston (2016) Ewan McGregor (2017) Darren Criss (2018) Russell Crowe (2019)
2020–2039	Mark Ruffalo (2020) Michael Keaton (2021) Evan Peters (2022) Steven Yeun (2023) Colin Farrell (2024)