Głogówek

miasto w województwie opolskim
To jest najnowsza wersja przejrzana, która została oznaczona 24 wrz 2024. Od tego czasu wykonano 4 zmiany, które oczekują na przejrzenie.

Głogówek (dodatkowa nazwa w j. niem. Oberglogau, łac. Glogovia minor, cz. Horní Hlohov, śl. Gogōwek) – miasto w Polsce położone w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Głogówek. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej, na pograniczu Kotliny Raciborskiej i Płaskowyżu Głubczyckiego, będących częścią Niziny Śląskiej. Przepływa przez niego rzeka Osobłoga.

Głogówek
miasto w gminie miejsko-wiejskiej
Ilustracja
Panorama Głogówka
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

prudnicki

Gmina

Głogówek

Data założenia

XI wiek

Prawa miejskie

1275

Burmistrz

Piotr Bujak

Powierzchnia

22,05[1] km²

Wysokość

212 m n.p.m.

Populacja (2022)
• liczba ludności
• gęstość


5568[1]
253[1] os./km²

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

48-250

Tablice rejestracyjne

OPR

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Głogówek”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Głogówek”
Położenie na mapie powiatu prudnickiego
Mapa konturowa powiatu prudnickiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Głogówek”
Położenie na mapie gminy Głogówek
Mapa konturowa gminy Głogówek, w centrum znajduje się punkt z opisem „Głogówek”
Ziemia50°20′38″N 17°52′02″E/50,343889 17,867222
TERC (TERYT)

1610024

SIMC

0965281

Urząd miejski
Rynek 1
48-250 Głogówek
Strona internetowa
BIP

W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa opolskiego.

Według danych z grudnia 2019 r. miasto liczyło 5299 mieszkańców[2].

Jedno z najstarszych miast w Polsce, lokowane w 1275. Położone w księstwie opolskim, stanowiło drugą siedzibę książąt opolskich. W XV wieku stolica księstwa głogówecko-prudnickiego. W 1655 w mieście schronił się król Polski Jan II Kazimierz Waza, a w 1806 kompozytor Ludwig van Beethoven. Od 1945 w granicach Polski. Powstały nowe osiedla mieszkaniowe, zakłady przemysłowe i infrastruktura turystyczna.

Geografia

edytuj
Z tym tematem związana jest kategoria: Geografia Głogówka.

Położenie

edytuj

Miasto jest położone w południowo-zachodniej Polsce, w województwie opolskim, około 10 km od granicy z Czechami, na pograniczu Kotliny Raciborskiej i Płaskowyżu Głubczyckiego. Należy do Euroregionu Pradziad. Leży na terenie Nadleśnictwa Prudnik (obręb Prudnik)[3]. Przez granice administracyjne miasta przepływa rzeka Osobłoga. Głogówek położony jest na wysokości 212 m n.p.m.

Środowisko naturalne

edytuj
Klimatogrami dla Głogówka
IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
 
 
32
 
1
-5
 
 
30
 
3
-4
 
 
31
 
7
-1
 
 
41
 
13
3
 
 
71
 
19
7
 
 
81
 
22
11
 
 
86
 
23
12
 
 
82
 
23
12
 
 
53
 
19
9
 
 
41
 
14
5
 
 
42
 
7
1
 
 
38
 
3
-3
Temperatury w °C
Opad całkowity w mm
Źródło: climate-data.org

W Głogówku panuje klimat umiarkowany ciepły. Średnia temperatura roczna wynosi +8,3 °C. Duże zróżnicowanie dotyczy termicznych pór roku. Średnie roczne opady atmosferyczne w rejonie Głogówka wynoszą 628 mm. Dominują wiatry zachodnie[4].

Podział miasta

edytuj

Według Krajowego Rejestru Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju częściami Głogówka są[5]:

W mieście znajdują się również osiedla:

  • os. Jana Pawła II
  • os. Marii Konopnickiej
Widok na centrum Głogówka
 
Nazwa Głogówek wśród innych nazw śląskich miejscowości w urzędowym pruskim dokumencie z 1750 roku wydanym w języku polskim w Berlinie[6]

Nazwa miejscowości pochodzi od polskiej nazwy rośliny należącej do rodziny różowatychgłogu (Crataegus L.). Wywód ten prezentuje topograficzny opis Górnego Śląska z 1865 roku notujący miasto pod niemieckimi, polskimi oraz łacińskimi nazwami we fragmencie: „Ihren Namen Ober-Glogau (Gorny Glógow, Superior Glogovia) hat die Stadt wahrscheinlich von dem noch heute hie und da wachsenden Hagedorn (pol. głog) erhalten sie wird auch wohl Klein-Glogau oder Weniger-Glogau, polnisch Mały-Glogów, Głogówek, Minor-Glogovia genannt”, czyli w tłumaczeniu na język polski Jego nazwy Ober-Glogau (Gorny Glógow, Superior Glogovia) wzięły się zapewne od głogu, który tu rośnie podobnie jak wzięły je nazwy Klein-Glogau lub Weniger-Glogau, polski Mały-Głogów, Głogówek, Minor Glogovia[7].

W 1475 roku w łacińskich statutach Statuta Synodalia Episcoporum Wratislaviensium miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanej formie Glogouie minoris[8]. W roku 1613 śląski regionalista i historyk Mikołaj Henel z Prudnika wymienił miejscowość w swoim dziele o geografii Śląska pt. Silesiographia podając jej łacińską nazwę: Glogovia Minor[9].

W 1750 roku nazwa Głogówek wymieniona została w języku polskim przez Fryderyka II pośród innych miast śląskich w zarządzeniu urzędowym wydanym dla mieszkańców Dolnego i Górnego Śląska[10].

W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie miejscowość występuje pod nazwami niemieckimi Klein Glogau oraz Ober Glogau, a także polską Gorny Glogow[11]. Takie same nazwy wyszczególniono w statystycznym opisie państwa pruskiego z 1837 roku[12]. Polskie nazwy Mały Głogów oraz Głogówek w książce „Krótki rys jeografii Szląska dla nauki początkowej” wydanej w Głogówku w 1847 wymienił górnośląski pisarz Józef Lompa[13].

Obecna nazwa została administracyjnie zatwierdzona 7 maja 1946[14].

Historia

edytuj

Prehistoria i starożytność

edytuj

W latach 20. XX wieku, podczas prac renowacyjnych w podziemiach ratusza w Głogówku, natrafiono na kamienny topór, a na obszarze cukrowni znaleziono pozostałości osady kultury wstęgowej. Wzdłuż terasy Osobłogi znaleziono zabytki epoki brązu (odnalezione podczas wykopalisk w osadzie obronnej Wójtowiec w lesie Olszynka na północy miasta) i kawałki naczyń z lat 900–700 p.n.e.[15].

Średniowiecze

edytuj

Teren, na którym powstał Głogówek, znajdował się na terytorium zajmowanym przez plemię Opolan[16]. Pierwszy organizm o charakterze obronno-administracyjnym w miejscu współczesnego Starego Miasta miał powstać na przełomie XI–XII wieku. Gród znajdował się w granicach kasztelanii kozielskiej[15].

 
Zamek w Głogówku

Głogówek po raz pierwszy wzmiankowany był w 1226 w dokumencie biskupim pod nazwą Glogov[15]. W drugiej połowie XIII wieku powstał organizm miejski z dwoma kościołami, placem targowym i drewnianą zabudową mieszkaniową otoczoną wałami[17]. Głogówek był drugą rezydencją księcia Władysława opolskiego[18]. Książę wzniósł w Głogówku w 1250 nowy zamek, w 1264 klasztor franciszkanów z kościołem, 23 kwietnia 1275 nadał miejscowości przywilej targowy, a 21 grudnia 1275 – prawa miejskie. Z 1284 pochodzi pierwsza wzmianka o parafii w Głogówku[18]. Założycielami Głogówka i jego pierwszymi wójtami byli członkowie rodziny Larischów. Pierwszym wójtem miasta wspomnianym w dokumentach historycznych był Konrad, wzmiankowany w 1295. Larischowie sprzedali wójtostwo miejskie gminie na początku XIV wieku[17].

Miasto pozostało drugą rezydencją książąt opolskich. Mieszkańcy trudzili się rolnictwem i rzemiosłem. Głogówek usytuowany był na skrzyżowaniu szlaków handlowych z Nysy przez Prudnik do Krakowa i z Ołomuńca przez Toruń do Gdańska. Na mocy przywileju piwnego, wszystkim domom mieszczańskim przysługiwało prawo warzenia piwa[19]. Od 1313 do 1382 miasto znajdowało się w posiadaniu książąt niemodlińskich. W latach 1348–1350 trwała epidemia cholery. W 1350 Bolesław Pierworodny wzniósł szkołę i kościół parafialny, podniesiony do rangi kolegiaty w 1379[18]. W 1359 wspomniany został ratusz w Głogówku[20]. Książę Henryk I niemodliński w 1372 nadał miastu prawo wrocławskie, a rok później prawo magdeburskie[19]. W 1386 książę Władysław Opolczyk nadał miastu dwie wsie kameralne – Winiary i Oracze. Pod koniec XIV wieku Głogówek opisany został jako „miasto i twierdza”, co wskazuje na to, że przystąpiono do umocnienia murów miejskich i wzniesiono murowane budowle, takie jak bramy miejskie, baszty i wieże[20].

Bernard niemodliński wraz z bratem Bolkiem IV przejęli Prudnik i Głogówek jako oprawę po śmierci wdowy po Władysławie Opolczyku. Wkrótce władzę na tym obszarze przejął syn Bolka IV, Bolko V Husyta (Wołoszek). Początkowo sprawował on rządy wraz ze swoim ojcem. Pierwszy zachowany dokument, w którym Bolko V jest wspomniany jako pan Prudnika pochodzi z 6 maja 1425 roku, zaś jego żona Elżbieta Granowska, pasierbica króla Polski Władysława II Jagiełły, jako księżna głogówecka występuje w dokumencie z 5 lutego 1427[21]. Bolko V tytułował się jako książę głogówecko-prudnicki. Głogówek uczestniczył w porozumieniu z Prudnikiem, Ścinawą Małą, Białą i Niemodlinem w sprawie ścigania i karania śmiercią przestępców[18]. W 1427 książę głogówecko-prudnicki Bolko V potwierdził wcześniejszy przywilej zezwalający na osiedlanie się Żydów w Prudniku, Białej, Głogówku i Strzeleczkach[22]. W czasie rejzy husytów na Śląsk, 13 marca 1428 Głogówek wraz z okolicznymi wsiami został ograbiony przez husytów[18]. Na dworze Bolka V w Głogówku zamieszkał ksiądz Jędrzej Gałka z Dobczyna. Przebywając w Głogówku, między połową kwietnia a 23 czerwca 1449 stworzył Pieśń o Wiklefie oraz łaciński traktat o Wiklefie i jego nauce, stanowiący komentarz do utworu poetyckiego in lingua vulgari (po polsku)[23]. Pożar w 1478 strawił większą część zabudowy miasta[20]. Większość mieszkańców zmarło podczas epidemii w 1497[18].

XVI–XX wiek

edytuj
 
Panorama Głogówka z 1636

W myśl zawartych z Janem II Dobrym umów Głogówek wraz z całym księstwem opolsko-raciborskim przypadł królom czeskim z dynastii Habsburgów. Udzielali oni opolskiego lenna m.in. Wazom w latach 1645–1666. W 1561 dominium Głogówka zostało wydzierżawione baronowi Hansowi von Oppersdorff[24], a w 1593 ród Oppersdorffów zakupił posiadłość z włościami na własność[25].

Większość mieszkańców miasta była pochodzenia polskiego i czeskiego. W drugiej połowie XVI wieku miasto w obrębie murów miejskich liczyło 114 domów czynszowych i 32 małych domostw, na przedmieściach stało 98 domów, na Winiarach 25[26], a na Oraczach – 54 zagrody gospodarcze[27]. W Rynku powstał szereg murowanych domów renesansowych. 16 kwietnia 1582 w wyniku pożaru spłonęła prawie cała zabudowa w mieście i na przedmieściach[28]. Zachował się jedynie zamek i domy w jego sąsiedztwie[29].

 
Panorama Głogówka z XVI wieku

Najstarszy znany druk prawdopodobnie wydrukowany w Głogówku pochodzi z 1625[30]. W latach 1625–1635 i jesienią 1643 w mieście trwała epidemia dżumy. W samym 1643 w mieście i na przedmieściach zmarło przez nią ponad 500 osób[31]. Miasto było kilkukrotnie spalone podczas wojny trzydziestoletniej[18].

 
Pomnik upamiętniający pobyt króla Jana Kazimierza w Głogówku

Najazd Szwedów na Rzeczpospolitą Obojga Narodów w 1655 roku nie spotkał się początkowo z większym oporem i wojska szwedzkie zajęły w krótkim czasie prawie całe terytorium Korony Królestwa Polskiego i część Wielkiego Księstwa Litewskiego. Prawie wszystkie województwa koronne porzuciły króla Jana II Kazimierza Wazę i przeszły na stronę króla Szwecji Karola X Gustawa. Król Jan Kazimierz musiał wraz z żoną Marią i 1800-osobowym dworem opuścić granice Rzeczypospolitej. Udał się do Głogówka, gdzie przebywał na wygnaniu przez dwa miesiące od października 1655 roku. Księstwo opolsko-raciborskie stanowiło uposażenie królowej Marii, a ówczesny właściciel zamku, Franciszek Euzebiusz Oppersdorff, mógł odwdzięczyć się parze królewskiej za to, że kilka lat wcześniej w czasie wojny trzydziestoletniej mógł schronić się najpierw na Wawelu, a później w królewskim zamku w Niepołomicach. Żona Oppersdorfa, Anna Zuzanna de Bess, była wcześniej dwórką królowej Marii. Na zamku organizowano sojusze międzynarodowe przeciwko Szwedom i spotkania z wojskowymi stojącymi po stronie króla. Jednym z dworzan przebywających na zamku był poeta barokowy Jan Andrzej Morsztyn. Ludwika Maria wyjechała z Głogówka 28 czerwca 1656 roku, sześć miesięcy po mężu[32].

 
Panorama Głogówka w XVIII w. autorstwa Friedricha Bernharda Wernera

W XVIII wieku Głogówek podlegał inspekcji podatkowej w Prudniku[33]. Do 1742 miasto było siedzibą powiatu sądowego głogóweckiego w Monarchii Habsburgów[34]. Po I wojnie śląskiej znalazło się w granicach Królestwa Prus i weszło w skład powiatu prudnickiego w prowincji Śląsk[35] (urząd starosty początkowo znajdował się w Głogówku)[36]. W 1746 w Głogówku znajdowała się wartownia pocztowa, podlegająca pod urząd pocztowy w Prudniku[37]. W pożarze 5 października 1765 spłonęły 204 domy, słodownia, kościół i klasztor minorytów wraz z przedzamczem[38].

 
Pomnik upamiętniający pobyt Ludwiga van Beethovena w Głogówku

Na początku XIX wieku w Głogówku nadal dominował język polski[39]. Rozwinęło się sadownictwo i warzywnictwo oraz powstały cukrownia i roszarnia lnu. Podczas wojen napoleońskich, w 1806 na zamku Franciszek Joachima Oppersdorff gościł Ludwig van Beethoven, który uciekł do Głogówka przed wojskami Napoleona. Z wdzięczności za gościnę niemiecki kompozytor dedykował Oppersdorffowi swoją IV symfonię B-dur opus 60. Ocalał do dziś klawesyn, na którym grywał Beethoven, obecnie instrument prezentowany jest w Muzeum Wnętrz Zamkowych w Pszczynie[40]. Na początku 1807 Głogówek został oblężony i zajęty przez armię francuską. Do 1809 w mieście stacjonowały formacje armii napoleońskiej, składające się z żołnierzy bawarskich, włoskich, francuskich, wittenberskich i około 500 polskich żołnierzy, tworzących dwa pułki piechoty i część kawalerii pod dowództwem Szymona Białowiejskiego i Jana Szotta[41].

 
Panorama, Głogówek – (Friedrich Gottlob Endler – 1808 r.)

11 marca 1860 w Głogówku powołano Związek Ochrony Pożarowej. Pierwszą remizę zbudowano w 1863 przy ul. Dąbrowskiego[42]. W 1861 w Głogówku mieszkało 176 Żydów[43]. W wydanej w 1863 książce „Pieśni Ludu Polskiego w Górnym SzląskuJuliusz Roger zanotował polskie pieśni ludowe pochodzące z Głogówka[44]. W 1876 otwarto linię kolejową, która połączyła Głogówek z Nysą i Koźlem[45].

Według spisu ludności z 1 grudnia 1910, na 6314 mieszkańców Głogówka wszyscy posługiwali się językiem niemieckim[46]. W 1911 w Głogówku powstało pierwsze pole golfowe na obecnych terenach Polski, związane z rodziną Radziwiłłów przez Dorotę Leontynę Marię Radziwiłł[47], zaprojektowane przez C. S. Butcharta (wzmiankowane w Niemieckim Roczniku Golfowym w 1912 r. jako prywatne pole w Oberglogau).

Dwudziestolecie międzywojenne

edytuj
 
Rynek w Głogówku (1916)

Od 1919 Głogówek należał do nowo utworzonej prowincji Górny Śląsk. Prowincja została zlikwidowana w 1938, a 18 stycznia 1941 utworzono ją ponownie.

 
Pomnik bojownikom o wolność Śląska w Głogówku

W 1921 w zasięgu plebiscytu na Górnym Śląsku znalazła się tylko część powiatu prudnickiego. Głogówek znalazł się po stronie wschodniej, w obszarze objętym plebiscytem[48]. Z Prudnika do Głogówka, a następnie do Strzeleczek, został przeniesiony Polski Komitet Plebiscytowy na powiat prudnicki, ponieważ jego lokal w Prudniku został zdemolowany[49]. W Głogówku za przynależnością do Niemiec głosowało 96% mieszkańców (5093), 4% mieszkańców (226) głosowało za Polską. W głogóweckim obwodzie wyborczym wygrała opcja niemiecka z 88% (za przynależnością do Polski głosowało 12%). 23 marca 1921 w Głogówku zwolennicy opcji niemieckiej pobili przewodniczącego Komitetu Plebiscytowego Reszkę, a następnie strzelali z rewolwerów w okna ekspozytury PKP. Na miejsce przybyła Policja Plebiscytowa. Powybijano również szyby w domach polskich rodzin. Pięć dni później Niemcy napadli na gospodę przy ul. Mickiewicza, ciężko raniąc trzech Polaków i niszcząc „całe urządzenie gospody”[50].

Podczas III powstania śląskiego, w maju 1921 dowództwo górnośląskiego Selbstschutzu przejął Karl Hoefer, który stanął na czele głównego sztabu sił niemieckich w Głogówku[51].

W dwudziestoleciu międzywojennym remizę ochotniczej straży pożarnej przeniesiono na plac Karola Miarki[42].

 
Synagoga w Głogówku (1930)

Podczas nocy kryształowej z 9 na 10 listopada 1938, bojówki hitlerowskie spaliły głogówecką synagogę zbudowaną w 1864. Spalonego budynku jednak nie rozebrano[52]. W mieście aresztowano wszystkich żydowskich mężczyzn w wieku od 20 do 60 lat[53].

II wojna światowa

edytuj

W czasie II wojny światowej w cukrowni w Głogówku utworzono podobóz Stalag VIII B/E600 obozu jenieckiego w Łambinowicach dla jeńców z imperium brytyjskiego[54]. Niemieccy mieszkańcy Głogówka korzystali z niewolniczej pracy przymusowych robotników z Polski. Robotnicy byli skrajnie wykorzystywani i prześladowani przez niemieckich gospodarzy, a w razie nieposłuszeństwa kierowani do obozów koncentracyjnych. Taki los spotkał Jana Grabowskiego z Nowego Targu[55].

 
Panorama Głogówka z lat 1939–1945

Na początku grudnia 1944 do Głogówka zaczęli przybywać uchodźcy między innymi z Prus Wschodnich. W styczniu 1945 w obecnym Zespole Szkół, Domu Dziecka, na ulicy Batorego i w gimnazjum utworzono lazarety, do których przywożeni byli ranni żołnierze znad Odry. W szpitalu przy ul. Konopnickiej leczeni byli wyżsi rangą oficerowie, m.in. generał Georg Koßmala i SS-Oberführer Georg Bochmann. Lżej ranni wojskowi byli ewakuowani w głąb III Rzeszy samolotami z lotniska Rossweide w Nowych Kotkowicach[56]. W tymże miesiącu przez Głogówek przeszły kolumny więźniów niemieckich obozów koncentracyjnych. W toku tzw. „marszu śmierci” wiele osób zmarło lub zostało zamordowanych przez Niemców. Więźniowie dotarli do Głogówka 25 stycznia. Zostali skoszarowani w cukrowni przy ul. Fabrycznej. Rankiem następnego dnia, kilkunastu Żydów zostało rozstrzelanych w tutejszym parku. Pochowano ich w nieokreślonym miejscu[57].

 
Pomnik Wdzięczności w Parku Miejskim (usunięty w 2019)

W lutym 1945 miasto zostało zamienione w twierdzę. Miejscowy volkssturm wraz z robotnikami przymusowymi zaczęli kopać okopy, budować wały i zapory przeciwpancerne. W mieście pozostało około 1500 osób, głównie śląskich gospodarzy. Żandarmeria wojskowa dokonała egzekucji na około 30 niemieckich dezerterach w okolicy ul. Zamkowej i na żwirowni w Rzepczu[56]. 18 marca 1945 Głogówek został zbombardowany przez sowiecki samolot. Zniszczeniu uległy kamienice na rynku, ratusz, roszarnia i magazyny na ulicy Fabrycznej. 19 marca 1945 roku jednostki niemieckie zostały wyparte z miasta przez oddziały 135 i 245 dywizji piechoty 115 Korpusu Strzeleckiego 59 Armii 1 Frontu Ukraińskiego (po wojnie ku ich czci odsłonięto w Parku Miejskim Pomnik Wdzięczności)[58].

Polska Ludowa

edytuj

Od marca do maja 1945 powiat prudnicki znajdował się pod kontrolą radzieckiej komendantury wojskowej. 11 maja 1945 polska administracja przejęła władzę cywilną w powiecie prudnickim[59]. Mieszkańcom Głogówka, posługującym się dialektem śląskim bądź znającym język polski, pozwolono pozostać w mieście po otrzymaniu polskiego obywatelstwa. Ze względu na dużą liczbę autochtonów, miasto nosiło przydomek „Mały Berlin[18].

W 1945 uruchomiono w Głogówku roszarnię lnu i konopi oraz fabrykę pieczywa cukierniczego „Piast”[60]. Zamek w Głogówku został przejęty przez władze polskie i stał się własnością gminy. Do lat 50. XX wieku niszczejący zamek nie był objęty opieką konserwatorską. Dwie cegielnie parowe w Głogówku zostały przejęte przez Prudnickie Zakłady Terenowego Przemysłu Materiałów Budowlanych w Prudniku[61].

„Podział administracyjny województwa opolskiego według stanu na dzień 31 sierpnia 1964 r.” wymienia integralne części miasta: Głogowiec, Polaczki, Wielkie Oracze, Winiary[62]. W 1972 oddano do użytku nową remizę ochotniczej straży pożarnej przy ul. Dworcowej[42].

III Rzeczpospolita

edytuj
 
Wyremontowany zamek w Głogówku (2021)

Po pierwszych wyborach do samorządu terytorialnego w Polsce po jego przywróceniu w 1990 roku burmistrzem miasta został Hans Borsutzky.

W 1995 wzniesiono nową oczyszczalnię ścieków[18]. W 2005 zamek w Głogówku sprzedano prywatnemu inwestorowi, jednak w 2013 wrócił on do gminy Głogówek. Część zamku została zaadaptowana na schronisko młodzieżowe, muzeum regionalne, galerię malarstwa Jana Cybisa i domu kultury[63]. W 2019 pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej w Parku Miejskim został usunięty[potrzebny przypis].

Uchwałą z 21 grudnia 2020 Rady Miejskiej Głogówka wyznaczono na terenie gminy Głogówek aglomerację Głogówek o równoważnej liczbie mieszkańców 8057 oraz zlokalizowaną na terenie miejscowości: Głogówek, Dzierżysławice, Mochów, Racławice Śląskie, Rzepcze z oczyszczalnią ścieków w Głogówku[64].

Demografia

edytuj

Miasto zamieszkiwane jest przez ludność mieszaną. Mieszkają w nim autochtoni: mniejszość niemiecka oraz Ślązacy, a także ludność napływowa, przybyła na Śląsk z Kresów Wschodnich po 1945 w wyniku przymusowych przesiedleń ludności polskiej oraz z centralnej Polski (teren późniejszych województw krakowskiego i nowosądeckiego)[65].

Według danych GUS z 30 czerwca 2018, Głogówek miał 5614 mieszkańców (25. miejsce w województwie opolskim i 558. w Polsce), powierzchnię 22,1 km² (8. miejsce w województwie opolskim i 262. miejsce w Polsce) i gęstość zaludnienia 254 os./km²[66].

Mieszkańcy Głogówka stanowią około 10% populacji powiatu prudnickiego, co stanowi 0,57% populacji województwa opolskiego.

Głogówek podlega pod Urząd Statystyczny w Opolu, oddział w Prudniku[67].

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
populacja 5607 100 2909 51,9 2598 48,1
gęstość zaludnienia

(mieszk./km²)

240 132 118

Liczba mieszkańców miasta

edytuj
1858 – 3937[68]
1895 – 5706[68]
1933 – 7356[69]
1936 – 7742[68]
1939 – 7594[69]
1946 – 4532
1980 – 6232
1995 – 6630[70]
1996 – 6567[70]
1997 – 6469[70]
1998 – 6411[70]
1999 – 6451[70]
2000 – 6410[70]
2001 – 6362[70]
2002 – 6144[70]
2003 – 5948[70]
2004 – 5904[70]
2005 – 5846[70]
2006 – 5764[70]
2007 – 5742[70]
2008 – 5755[70]
2009 – 5731[70]
2010 – 5731[70]
2011 – 5774[70]
2012 – 5756[70]
2013 – 5770[70]
2014 – 5702[70]
2015 – 5608[70]
2016 – 5573[70]
2017 – 5607[70]
Liczba mieszkańców


Piramida wieku mieszkańców Głogówka w 2014 roku

edytuj


 [71]

Zabytki

edytuj
Z tym tematem związana jest kategoria: Zabytki w Głogówku.
 
Replika Grobu Pańskiego
 
Klasztor franciszkanów – brama
 
Późnorenesansowy ratusz
 
Kamienice w rynku

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[72]:

  • kościół – kolegiata par. pw. św. Bartłomieja, z 1380-XVIII w. Rzadko spotykana gotycka architektura z barokowym wystrojem wnętrza z freskami Franciszka Sebastiniego i sztukateriami Jana Schuberta. Kościół nazywany jest Perłą Opolskiej Ziemi
    • kaplica Oppersdorffów w kościele parafialnym z 1400 r. Wewnątrz alabastrowy nagrobek i sklepienie z kamiennymi wspornikami
  • kościół cmentarny pw. Świętego Krzyża, szachulcowy z 1705 r., na cmentarzu
  • zespół klasztorny franciszkanów, z XIV/XV w. – XIX w.: kościół pw. św. Franciszka z XV w., pierwotnie gotycki, przebudowany w XVII w.; klasztor
  • kaplica „Boży Grób” – replika Grobu Pańskiego powstała w 1634 r., 1714 r., 1822 r., z elementami neogotyckimi, jedna z trzech w Polsce kaplic grobu Chrystusa niewchodzących w skład większych zespołów (pozostałe znajdują się w Żaganiu i Potępie); ul. Zamkowa
  • cmentarz żydowski, zabytkowy z poł. XIX w. / XX w.
  • zespół zamkowy, z XVI-XX w.: manierystyczny zamek Oppersdorffów górny i dolny z lat 1561–1571, rozbudowany w XVII w., trójskrzydłowy, z narożnymi wieżami, ozdobnymi portalami i kaplicą z polichromią Franciszka Sebastiniego. Obecnie część zamku zajmuje Muzeum Regionalne; budynek bramny – brama zamkowa – folwarczna barokowa z 1700 r., ul. Zamkowa; park, obecnie miejski
  • mury obronne, z XIV/XV w., 1600 r.
  • baszta strażniczo-więzienna zbudowana w 1595 r.
  • zespół szpitalny, ul. Piastowska, z 1773 r.: kaplica – kościół pw. św. Mikołaja, szpital, na miejscu kompleksu szpitalnego z początku XIV wieku, obecnie dom mieszkalny
  • wieża wodna, z 1597 r.
  • ratusz, późnorenesansowy z 1608 r., 1880 r., z wieżą na rynku
  • dom, ul. Głubczycka 33 (d. 35)
  • domy, ul. Kościelna 4, 12, z XVIII w., XIX w.
  • domy, ul. Mickiewicza 1, 9 (d. 13), 11 (d. 15), 13 (d. 17), 15 (d. 19), z XVIII w., XIX w.
  • d. zajazd, ul. Pasternak 2, z XVII–XVIII w., 1962 r.
  • winiarnia, ul. Pasternak / ul. Powstańców, z XVI w.
  • dom, ul. Piastowska 35, z poł. XIX w.
  • domy, Rynek 1, 2, 3, 4, 5, 8 nie istnieje, 12 (d. 14), 13 (d. 15); 14 (d. 16), 16 (d. 18), 17 (d. 19), wypisany z księgi rejestru; 18 (d. 20), 19 (d. 21), 21 (d.30); 22 (d. 31), 24 (d. 33), 30 (d. 38), 31 (d. 39), wypisany z księgi rejestru; z XVII w., XVIII w., XIX w., XX w.
  • dom Sebastiniego, Rynek 25 (d. 34), z poł. XVIII w., XIX w., wypisany z księgi rejestru
  • domy, ul. Zamkowa 3, 4 wypisany z księgi rejestru, 5, 8, 10, 12, 14, 18, 20, 21, 26, 30, 32, 38, XVII, XVIII w./XIX w.
  • dom, ul. Zamkowa 19, z XVIII w.-XX w.

inne zabytki:

  • synagoga z 1864 r.
  • cmentarz ewangelicki, zaniedbany
  • cmentarz żołnierzy niemieckich poległych w czasie II wojny światowej z 1945 r.

Gospodarka

edytuj
 
Premium Park

Przedsiębiorstwa

edytuj

Przy ulicy 3 Maja 52a ma swoją siedzibę firma transportowa Morawiec Transport Sp. z o.o[73]. Przy ulicy 3 Maja 33 znajduje się Filplast Sp. z o.o[74]. – producent okien, drzwi i rolet. Przy ulicy 3 Maja 40 znajduje się producent artykułów tekstylnych Multitex Sp. z o.o[75].

Handel

edytuj

W mieście znajdują się m.in. placówki handlowe sieci: Biedronka, PSB-Mrówka, Żabka. Przy ul. Piotra Skargi znajduje się centrum handlowe Premium Park. Ulokowały się w nim m.in. marki: Biedronka, Media Expert, Pepco, Rossmann.

Usługi

edytuj

Głogówek wraz z całą gminą podlega pod inspektorat ZUS w Prudniku[76].

Transport

edytuj

Transport drogowy

edytuj
 
Rondo na DK40 i DW416

Przez Głogówek przebiega droga krajowa:

Sieć uzupełniają drogi wojewódzkie:

Transport kolejowy

edytuj
 
Stacja kolejowa w Głogówku

Stacja kolejowa w Głogówku znajduje się przy ul. Dworcowej. Z Głogówka odjeżdżają pociągi Polregio i PKP Intercity, do Brzegu, Gliwic, Jeleniej Góry, Katowic, Kędzierzyna-Koźla, Kłodzka, Krakowa, Nysy, Wałbrzycha i Zabrza[77].

Linia kolejowa nr 137 relacji KatowiceLegnica, zwana magistralą podsudecką, została doprowadzona do Głogówka w 1876. Połączyła ona uprzemysłowione miasta Przedgórza Sudeckiego z kopalniami Górnego Śląska[78]. Została zaliczona do linii pierwszorzędnych o najważniejszym znaczeniu państwowym[79].

Transport autobusowy

edytuj
 
Dworzec autobusowy

Dworzec autobusowy w Głogówku znajduje się w pobliżu centrum miasta, przy ul. Piotra Skargi.

W 2004 prudnicki PKS został sprywatyzowany z udziałem Connex Polska[80]. W 2008, w wyniku połączenia spółek PKS Connex Prudnik i PKS Connex Kędzierzyn-Koźle, utworzona została spółka Veolia Transport Opolszczyzna[81], w 2013 przejęta przez Arriva Bus Transport Polska[82]. W 2019 Arriva wycofała się z Prudnika[83]. Wówczas organizacją przewozów pasażerskich w Głogówku i okolicy zajęły się ościenne PKS-y[84]. W grudniu 2021 powołano Powiatowo-Gminny Związek Transportu „Pogranicze”, mający na celu poprawę jakości transportu[85].

Oświata

edytuj
 
Publiczne Gimnazjum nr 1 im. Króla Jana Kazimierza

Na terenie Głogówka działają: 2 przedszkola, 3 szkoły podstawowe, 2 gimnazja, 3 licea ogólnokształcące, 1 szkoła branżowa I stopnia, 2 technika i 1 szkoła policealna[86].

Przedszkola
  • Publiczne Przedszkole nr 3, ul. Powstańców 16
  • Publiczne Przedszkole nr 4, ul. Korfantego 3

Szkoły podstawowe

  • Publiczna Szkoła Podstawowa nr 1 im. Marii Skłodowskiej-Curie, ul. Jana Pawła II 1[87]
  • Publiczna Szkoła Podstawowa nr 2 im. Henryka Sienkiewicza, ul. Sobieskiego 6
  • Specjalna Szkoła Podstawowa nr 4, ul. Batorego 2[88]

Szkoły policealne

  • Szkoła Policealna dla Dorosłych, ul. Powstańców 34[89]
Gimnazja
  • Publiczne Gimnazjum nr 1 im. Króla Jana Kazimierza, ul. Kościuszki 10[90]
  • Specjalne Gimnazjum nr 3, ul. Batorego 2[88]

Szkoły ponadgimnazjalne

  • Branżowa Szkoła I Stopnia, ul. Powstańców 34[89]
  • Liceum Ogólnokształcące, ul. Powstańców 34[89]
  • Technikum, ul. Powstańców 34[89]
  • Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych, ul. Powstańców 34[89]
  • Specjalna Szkoła przysposobienia zawodowego, ul. Batorego 2[88]
  • Liceum Uzupełniające dla Dorosłych, ul. Powstańców 34[89]
  • Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące, ul. Powstańców 34[89]
  • Technikum Uzupełniające dla Dorosłych, ul. Powstańców 34[89]

Kultura

edytuj

Stałe imprezy kulturalne

edytuj
  • Dni Głogówka – impreza plenerowa organizowana corocznie w lipcu na głogóweckim rynku[93]
  • Śląski Festiwal Ziemi Prudnickiej im. Ludwiga van Beethovena – festiwal muzyki klasycznej odbywający się corocznie w październiku w Prudniku i Głogówku[94][95]

Odniesienia w kulturze masowej

edytuj

Media lokalne

edytuj

Telewizja

edytuj
  • TV Prudnik (TV Pogranicza)

Portale

edytuj
  • Teraz Prudnik[96] (do 2017 Tygodnik Prudnicki[97])
  • prudnik24.pl[98]

Religia

edytuj
Z tym tematem związana jest kategoria: Religia w Głogówku.
 
Kolegiata św. Bartłomieja (1380 r. – XVIII w.)
 
Szachulcowy, cmentarny kościół pw. Świętego Krzyża z 1705 r.

Katolicką patronką miasta jest św. Kandyda(inne języki)[99].

Wspólnoty wyznaniowe

edytuj

Dekanat Głogówek

Cmentarze

edytuj
  • Cmentarz komunalny (ul. Podgórna)
  • Cmentarz żydowski (ul. Olszynka)
  • Cmentarz Ewangelicki (ul. Powstańców)
  • Niemiecki Cmentarz wojskowy (ul. Powstańców)

Nieistniejące obiekty sakralne

edytuj
  • synagoga (nieczynna)
  • kościół ewangelicki (nie istnieje)
Z tym tematem związana jest kategoria: Sport w Głogówku.

Głównym podmiotem odpowiedzialnym za sport i rekreację w mieście jest Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Głogówku[100].

Obiekty sportowe

edytuj
  • Stadion Miejski (ul. Damrota)
  • Kąpielisko Gminne (ul. Kąpielowa)
  • Korty tenisowe (ul. Targowa)
  • Strzelnica sportowa (ul. Winiary)
  • Boisko pełnowymiarowe
  • Hala Sportowa przy Publicznym Gimnazjum Nr 1
  • Boiska ORLIK 2012

Kluby sportowe

edytuj

Zawody sportowe

edytuj

3 września 1976 w Głogówku zlokalizowany był start VIII etapu wyścigu kolarskiego Tour de Pologne[102].

Polityka

edytuj
 
Ratusz

Miasto jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej. Organem wykonawczym jest burmistrz. W wyborach samorządowych w 2018 na urząd został wybrany Piotr Bujak[103]. Siedzibą władz jest Urząd Miejski na Rynku.

Rada Miejska

edytuj

Mieszkańcy Głogówka wybierają do swojej Rady Miejskiej 3 radnych (3 z 15). Pozostałych 12 radnych wybierają mieszkańcy terenów wiejskich gminy Głogówek[104].

Liczba radnych poszczególnych ugrupowań w Radzie Miejskiej w latach 2002–2028[a]:

Lp. Ugrupowanie Kadencja
2002–2006[105] 2006–2010[106] 2010–2014[107] 2014–2018[108] 2018–2024[109] 2024–2029[110]
1 Centrum 1
2 Forum Samorządowe Plus 3
3 Forum Samorządowe Powiatu Prudnickiego 2
4 Głogóweckie Towarzystwo Gospodarcze 3
5 Gmina Głogówek-Wspólna Sprawa 4 7
6 KWW Gminnego Zrzeszenia Ludowych Zespołów Sportowych w Głogówku 1
7 Mniejszość Niemiecka 8 7 7 5 2
8 Nasza Ziemia 1
9 Niezależni Razem 8 7
10 Porozumienie Dla Gminy Głogówek 2 2
11 Prawo i Sprawiedliwość 2
12 Razem w Przyszłość 1
13 Samorządność 2 4 2
14 Śląscy Samorządowcy 3
15 Tak! Dla Ziemi Prudnickiej 3
16 Tradycja i Rozwój Gminy Głogówek 2
18 Tylko Razem 1

Budżet miasta

edytuj
Budżet miasta Głogówka
Lp. Rok Budżet
mln zł
1 2009 34,2
2 2010 34,7
3 2011 33,5
4 2012 37,7
5 2013 37,5
6 2014 41,3
8 2015 38,8
9 2016 45,0

Lista burmistrzów

edytuj

Czasy niemieckie[111][112]

edytuj
  • Peter Otta (1544)
  • Adam Rotter (1606)
  • Martin Schneider (1615)
  • Valentin Karas von Bombstein (1625)
  • Georg Heinrich Friese (1653)
  • Michael Rehorn (1662)
  • Georg Heinrich Slawikowsky (1683)
  • Elias Pietruschka (1683)
  • Hieronymus Carove (1683–1689)
  • Johann Reverti (1689–1691)
  • Wenzel Jaschick (1691–1695)
  • Franz Mitschke (1695–1696)
  • Johann Anton Rotter (1697–1702)
  • Johann Riedel (1703)
  • Peter Arlerth (1704)
  • Franz Xavier Riedel (1705–1708)
  • Peter Arlerth (1710–1711)
  • Johann Franz Herrmann (1712–1717)
  • Peter Arlerth (1717–1718)
  • Leopold Ziendetti (1718–1721)
  • Johann Thadäus Riedel (1722–1736)
  • Anton Ignatz Riedel (1736–1739)
  • Wenzel Michael Alberti (1739–1760)
  • Johann Kurz (1760–1767)
  • Joseph Sammberger (1767–1772)
  • George Grachus (1772–1775)
  • Franz Karl Thomeczek (1775–1788)
  • Anton Glatzel (1796–1807)
  • Schwand (1807–1810)
  • Maier (1810–1811)
  • Schwanzer (1811–1815)
  • Bürg (1815–1817)
  • Heinrich Hasse (1817)
  • Joseph Lindner (1823–1854)
  • Dr. Heinrich Schnurpfeil (1854–1867)
  • Engel (1867–?)
  • Troska (1888)
  • Reinhold Freyhube (1898–1909)
  • Heinrich Smikalla (1917–1926)
  • Hensel (1926–1927)
  • Felix Scholz (1927–194?)
  • Eckert (1945)
Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.
  • Tyrała (1945–1946)
  • Ludwik Stanisławczyk (1946)
  • Wiktor Les (1946–1949)
  • Zenon Kowalczyk (1975–1993)[113]
  • Jan Borsutzky (1990–1994)
  • Karol Kopacz (1994–1998)
  • Jan Mencler (1998–2006)
  • Andrzej Jan Kałamarz (2006–2018)
  • Piotr Bujak (od 2018)

Miasta partnerskie

edytuj
Miasta i gminy partnerskie[114]
Miasto Kraj Data podpisania umowy
Rietberg   Niemcy 30 maja 1998
Osobłoga   Czechy 25 czerwca 1998
Vrbno pod Pradědem   Czechy 8 czerwca 2002
Ribérac   Francja 25 czerwca 2010
Kelmieńce   Ukraina lipiec 2023[115]

Turystyka

edytuj
 
Zabytkowa zabudowa Rynku

Głogówek jest miastem o dużych walorach turystycznych[116]. Zespół staromiejski w Głogówku został wymieniony w Kanonie Krajoznawczym Polski[117]. Renesansowy zamek w Głogówku, w którym podczas potopu szwedzkiego przebywał król Polski Jan Kazimierz, prezentowany jest jako dziedzictwo polskiej historii[118]. Zespół klasztorny franciszkanów z domkiem loretańskim jest ważnym centrum pielgrzymkowym[119].

Oddział PTTK „Sudetów Wschodnich” w Prudniku ustanowił turystyczną Odznakę Krajoznawczą Ziemi Prudnickiej, którą zdobywa się poprzez zwiedzenie odpowiedniej liczby obiektów w miejscowościach położonych na ziemi prudnickiej, w tym w Głogówku[120]. PTTK Prudnik przyznaje również Kolarską Odznakę Turystyczną w „Królestwie Pradziada” za odwiedzenie m.in. Głogówka[121].

12 lipca 2010, w ramach organizowanego w Prudniku VI Europejskiego Tygodnia Turystyki Rowerowej, w którym wzięli udział rowerzyści z całej Europy, przez Głogówek prowadziła trasa „Szlakiem Pielgrzyma”[122].

Szlaki rowerowe

edytuj

Przez Głogówek prowadzi szlak rowerowy[123]:

Służba zdrowia

edytuj

Służby mundurowe

edytuj
 
Remiza ochotniczej straży pożarnej
  • Policja – Komisariat Policji (ul. Dworcowa 22), podległy Komendzie Powiatowej Policji w Prudniku[126]
  • Straż pożarna – Ochotnicza Straż Pożarna (ul. Dworcowa 9)[127]

Teren miasta, jak i całej gminy Głogówek, położony jest w strefie nadgranicznej w związku z czym Straż Graniczna dysponuje, na tym obszarze, specjalnymi kompetencjami w zakresie bezpieczeństwa[128]. Gminę Głogówek obejmuje zasięgiem służbowym placówka Straży Granicznej w Opolu ze Śląskiego Oddziału SG[129].

Ludzie związani z Głogówkiem

edytuj
Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani z Głogówkiem.

Honorowi Obywatele Miasta

edytuj

Zasłużeni dla Miasta i Gminy Głogówek

edytuj

Odznaka honorowa „Zasłużony dla Miasta i Gminy Głogówek” jest przyznawana osobom, instytucjom, organizacjom społecznych, gospodarczych i politycznych jako wyraz uznania i wdzięczności za zasługi dla miasta i gminy Głogówek[130].

  • Lesław Niziński (2002)
  • Zygmunt Wojas (2002)
  • Krystian Knicz (2002)
  • Barbara Grzegorczyk (2006)
  • Bolesław Osadkowski (2006)
  • Józef Matysek (2006)
  • Ursula Trinczek (2010)
  • Albert Szyndzielorz (2010)
  • Bronisław Kielański (2010)
  • Waldemar Kurspiot (2010)
  • Ryszard Kinder (2014)
  • Krzysztof Hura (2014)
  • Marian Duda (2019)
  • Tadeusz Kłuskiewicz (2019)
  • Henryk Larysz (2019)
  • Andrzej Szała (2019)

Zobacz też

edytuj
  1. Wykaz obejmuje przynależność radnych do ugrupowań w dniu publikacji wyników wyborów (w niektórych przypadkach radni zmienili w trakcie trwania kadencji swoją przynależność, bądź stali się radnymi niezależnymi).

Przypisy

edytuj
  1. a b c Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2022 roku [online], Główny Urząd Statystyczny, 7 grudnia 2022 [dostęp 2022-12-08].
  2. Magdalena Bernard, Monika Domaradzka, Raport o stanie gminy - Gmina Głogówek [online], bip.glogowek.pl, 21 maja 2019 [dostęp 2020-07-02].
  3. Bank Danych o Lasach – Mapa [online], bdl.lasy.gov.pl [dostęp 2021-01-23].
  4. Klimat: Głogówek: Klimatogram, wykres temperatury, tabela klimatu – Climate-Data.org [online], pl.climate-data.org [dostęp 2020-02-20].
  5. Obwieszczenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia – Dziennik Ustaw [online], dziennikustaw.gov.pl [dostęp 2020-01-31].
  6. Pruski dokument z roku 1750 ustalający urzędowe opłaty na Śląsku – „Wznowione powszechne taxae-stolae sporządzenie, Dla samowładnego Xięstwa Sląska, Podług ktorego tak Auszpurskiey Konfessyi iak Katoliccy Fararze, Kaznodzieie i Kuratusowie Zachowywać się powinni. Sub Dato z Berlina, d. 8. Augusti 1750”.
  7. Triest 1865 ↓, s. 1063.
  8. Franz Xaver Seppelt, Die Breslauer Diözesansynode vom Jahre 1446, 1912 [dostęp 2020-09-27] (niem.).
  9. Detlef Haberland: Die „Silesiographia” und „Breslo-Graphia” von Nicolaus Henel von Hennenfeld. Arkadiusz Cencora, Diana Codogni-Łańcucka. Wrocław: Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu, 2011, s. 176. ISBN 978-83-910595-2-4.
  10. Fryderyk Wielki, Wznowione powszechne taxae-stolae sporządzenie, Dla samowładnego Xięstwa Sląska, Podług ktorego tak Auszpurskiey Konfessyi iak Katoliccy Fararze, Kaznodzieie i Kuratusowie Zachowywać się powinni. Sub Dato z Berlina, d. 8. Augusti 1750, sbc.org.pl, 1750 [dostęp 2020-09-27] (pol.).
  11. Knie 1830 ↓, s. 929.
  12. Leopold Freiherr von Zedlitz-Neukirch, Der Preußische Staat in allen seinen Beziehungen (...) Dritter Band, Berlin: Verlag von’August Hirschwald, 1837, s. 133.
  13. Józef Lompa, Krótki rys jeografii Szląska dla nauki początkowej, Głogówek 1847 [dostęp 2020-09-27] (pol.).
  14. Zarządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 7 maja 1946 r. (M.P. z 1946 r. nr 44, poz. 85).
  15. a b c Devosges-Cuber 2008 ↓, s. 6.
  16. Alexander Gosciniak, Wojny Na Terytorium Sląska: 1000 – 1815. Tom 1, Alexander Gosciniak, ISBN 978-83-930386-5-7 [dostęp 2020-07-14] (pol.).
  17. a b Devosges-Cuber 2008 ↓, s. 7.
  18. a b c d e f g h i Głogówek [online], Komisja Historyczna Powiatu Prudnickiego [dostęp 2020-05-06] (pol.).
  19. a b Devosges-Cuber 2008 ↓, s. 9.
  20. a b c Devosges-Cuber 2008 ↓, s. 10.
  21. Terytorialne podziały Opolszczyzny w XIII–XV w.. [dostęp 2020-05-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-21)].
  22. Ilustrowane dzieje Prudnika, „Głos Włókniarza”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 22 (599), Opole: Opolskie Wydawnictwo Prasowe, 15 listopada 1987, s. 9.
  23. Roman Marcinek, Encyklopedia Polski, Kluszczyński, 1996, s. 18, ISBN 978-83-86328-60-4 [dostęp 2020-07-14] (pol.).
  24. Devosges-Cuber 2008 ↓, s. 11.
  25. Devosges-Cuber 2008 ↓, s. 12.
  26. Devosges-Cuber 2008 ↓, s. 13.
  27. Devosges-Cuber 2008 ↓, s. 14.
  28. Devosges-Cuber 2008 ↓, s. 15.
  29. Devosges-Cuber 2008 ↓, s. 16.
  30. Ciurlok 2018 ↓, s. 97.
  31. Cmentarz parafialny [online], parafia.glogovia.pl [dostęp 2020-05-06].
  32. Sebastian Duda, Głogówek – tutaj Jan Kazimierz romansował z nastolatką, a Beethoven pobrał zaliczkę za V Symfonię [online], wyborcza.pl, 17 września 2018 [dostęp 2020-05-06].
  33. Historia Powiatu Prudnickiego - Starostwo Powiatowe w Prudniku [online], powiatprudnicki.pl [dostęp 2020-11-09] [zarchiwizowane z adresu 2020-11-16].
  34. Johann Wolfgang Wieland, Principatus Silesiae Oppoliensis exactissima Tabula geographica, sistens Circulus Oppoliensem Ober-Glogau Gros Strehliz, Cosel, Tost, Rosenberg, Falckenberg & Lubleniz, Norimbergae: ab Homannianis Heredibus. Cum Spec. S. Caes. Rque Mtis Privilegio, 1736.
  35. Andrzej Dereń, XVIII-wieczna rewolucja, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 18 (441), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 6 kwietnia 1999, s. 17, ISSN 1231-904X.
  36. Günter Hauptstock, Gdy starostwo było w Głogówku, „Życie Głogówka”, Stanisław Stadnicki – redaktor naczelny, 5 (306), Głogówek: MGOK na zlecenie Urzędu Miejskiego, maj 2021, s. 16, ISSN 1425-9591.
  37. Kasza 2020 ↓, s. 790.
  38. Devosges-Cuber 2008 ↓, s. 17.
  39. Dorota Borowicz, Mapy narodowościowe Górnego Śląska od połowy XIX wieku do II Wojny Światowej, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2004, s. 36, ISBN 83-229-2569-7, OCLC 69318732.
  40. Franciszek Dendewicz, Ludwig van Beethoven, [w:] Lidia Procner, Sławne postacie pogranicza polsko-czeskiego Euroregionu Pradziad – wspólne dziedzictwo historyczne, Czesław Kowalczyk, Nysa: Starostwo Powiatowe, 2007, s. 16, ISBN 978-83-60431-09-2.
  41. Henryka Młynarska, Gdy Francuzi okupowali Śląsk, „Tygodnik Prudnicki”, 32 (1746), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 7 sierpnia 2024, s. 20, ISSN 1231-904X.
  42. a b c Edwin Jeszka, Historia sztandaru OSP, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 6 (429), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 11 lutego 1999, s. 13, ISSN 1231-904X.
  43. Andrzej Dereń, Żydzi na ziemi prudnickiej, „Tygodnik Prudnicki”, 41 (724), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 13 października 2004, s. 7, ISSN 1231-904X.
  44. Roger 1863 ↓.
  45. 130 lat linii kolejowej Kędzierzyn Koźle – Racławice Śląskie – Prudnik – Nysa – Kamieniec Ząbkowicki [online], raclawice.net [dostęp 2020-05-06].
  46. Kazimierz Nabzdyk, Rezultaty wyborów w powiecie prudnickim na początku XX wieku – szkic demograficzny, „Ziemia Prudnicka”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 2007, s. 73.
  47. Dorota Leontyna ks. Radziwiłł na Nieświeżu h. Trąby [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2020-05-06].
  48. Natomiast z pow. prudnickiego należą do terenu plebiscytowego tylko następujące gminy, które tutaj poniżej według polskich i niemieckich nazw imiennie podajemy, „Instrukcja dla Komitetów Parytetycznych”, 2, 1921, s. 24.
  49. Bolesław Bezeg, „Na Linii Korfantego” 05.03.2021 [online], Radio Opole, 5 marca 2021 [dostęp 2021-04-10] (pol.).
  50. Terror w powiecie prudnickim, „Gazeta Opolska”, Bronisław Koraszewski – redaktor naczelny, 78, Opole: Nakładem i drukiem wydawnictwa „Gazety Opolskiej”, 7 kwietnia 1921, s. 3.
  51. Stanisław Sobota, Udział ludności powiatu prądnickiego w Powstaniu Śląskim, „Nasz Głos”, Kazimierz Kanwiszer – redaktor naczelny, 14 (54), Prądnik [Prudnik]: Spółdzielnia Wydawnicza „Promień”, 30 kwietnia 1947, s. 1.
  52. Synagoga w Głogówku (ul. Szkolna 1) [online], sztetl.org.pl [dostęp 2020-07-14] [zarchiwizowane z adresu 2020-07-16].
  53. Ewa Cichoń, Wokół oleskich Żydów i ich cmentarza, „Rocznik Powiatu Oleskiego”, Andrzej Szklanny – redaktor, 11, Olesno: Starostwo Powiatowe, 2018, s. 33, ISBN 978-83-7342-609-2, ISSN 1899-4210.
  54. Working Parties [online], lamsdorf.com [dostęp 2024-01-06] [zarchiwizowane z adresu 2020-10-29] (ang.).
  55. S. Łukowski, Zbrodnie hitlerowskie, w Łambinowicach i Sławięcicach na Opolszczyźnie w latach 1939–1945, Katowice 1965, s. 111.
  56. a b Dragomir Rudy, Działania zbrojne w okolicach Głogówka w marcu 1945 r. [online], Prudnik24, 19 stycznia 2014 [dostęp 2020-07-14] (pol.).
  57. Dragomir Rudy, Marsz śmierci, „Gazeta Pogranicza”, Jarosław Okrągły – redaktor naczelny, 18 (20), Prudnik: TelArt Studio, 22 listopada 2017, s. 16, ISSN 2543-9081.
  58. Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa „Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939- 1945”, Sport i Turystyka 1988, ISBN 83-217-2709-3, s. 489.
  59. Andrzej Dereń, Polska Ziemia Prudnicka, „Tygodnik Prudnicki”, 19 (754), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 11 maja 2005, s. 8, ISSN 1231-904X.
  60. Norbert Słopecki, Rola prudnickiego ośrodka przemysłowego w rozwoju gospodarczym Śląska Opolskiego, „Studia Śląskie”, 6, Katowice: Wydawnictwo „Śląsk”, 1963, s. 107, 121, ISSN 0039-3355.
  61. Ogłoszenie Prudnickich Zakładów Terenowego Przemysłu Materiałów Budowlanych w Prudniku z dnia 1 lipca 1961 r. w sprawie sporządzenia protokołów zdawczo-odbiorczych, „Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu”, 7, Opole: Prezydium WRN, 8 lipca 1961, s. 8.
  62. Podział administracyjny województwa opolskiego według stanu na dzień 31 sierpnia 1964 r., „Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu”, 9, Opole: Urząd Wojewódzki w Opolu, 3 września 1964, s. 12.
  63. Krzysztof Strauchmann, Gmina Głogówek odzyskała zamek Oppersdorffów [online], Nowa Trybuna Opolska, 2 października 2013 [dostęp 2020-09-27] (pol.).
  64. Uchwała Rady Miejskiej w Głogówku nr XXXII/317/2020 z dnia 21 grudnia 2020 r. w sprawie wyznaczenia obszaru i granic aglomeracji Głogówek [online], g.ekspert.infor.pl [dostęp 2023-09-01].
  65. Ludność Ziemi Prudnickiej, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 52 (266), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 24 grudnia 1995, s. 10, ISSN 1231-904X.
  66. GUS, Ludność. Stan i struktura oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2018 r. Stan w dniu 30 VI [online], stat.gov.pl, 12 października 2018 [dostęp 2020-05-08] (pol.).
  67. Czy wiesz, że..., [w:] Andrzej Dereń, Polska bardziej polska, „Tygodnik Prudnicki”, 49 (732), Prudnik: Spółka Wydawnicza ANEKS, 8 grudnia 2004, ISSN 1231-904X.
  68. a b c Demografia [online], sztetl.org.pl [dostęp 2020-01-31].
  69. a b Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Neustadt [online], web.archive.org, 6 września 2017 [dostęp 2020-01-31] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-06].
  70. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w Głogówek w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-01-31], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  71. Głogówek w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-11], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  72. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 105.
  73. Morawiec Transport Sp. z o.o. [online], transportmorawiec.pl [dostęp 2023-04-28] (pol.).
  74. Filplast [online], filplast.pl [dostęp 2023-04-28] (pol.).
  75. Multitex sp. z o.o. [online], multitex.com.pl [dostęp 2023-04-28] (pol.).
  76. ZUS Inspektorat w Prudniku [online], zus.pl [dostęp 2024-04-17] (pol.).
  77. Rozkład jazdy PKP na przystanku Głogówek [online], e-podroznik.pl [dostęp 2024-02-04].
  78. O linii 137 – Magistrala Podsudecka [online], kolejpodsudecka.pl [dostęp 2024-02-04].
  79. Dz.U. z 2019 r. poz. 552
  80. Damian Wicher, Nowy PKS, „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 49 (732), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 8 grudnia 2004, s. 5, ISSN 1231-904X.
  81. Zbigniew Taylor, Ariel Ciechański, Deregulacja i przekształcenia przedsiębiorstw transportu lądowego w Polsce na tle polityki spójności UE: Deregulation and transformation among Poland’s surface-transport companies against the background of the EU cohesion policy, IGiPZ PAN, 29 grudnia 2017, s. 126, ISBN 978-83-61590-74-3 [dostęp 2024-02-04] (pol.).
  82. Arriva przejmuje Veolia Transport Polska. infobus.pl, 2013-06-06. [dostęp 2024-02-04].
  83. Arriva zamyka komunikację lokalną w sześciu ośrodkach [online], transport-publiczny.pl, 28 listopada 2018 [dostęp 2024-02-04] (pol.).
  84. Maciej Dobrzański, Kto od lipca obsłuży przewozy pasażerskie? [online], Prudnik24, 16 lutego 2019 [dostęp 2024-02-04] (pol.).
  85. Maciej Dobrzański, Powołują związek, który ma ułatwić komunikację [online], Prudnik24, 18 sierpnia 2021 [dostęp 2024-02-04] (pol.).
  86. Głogówek w liczbach. Głogówek - Zabytki, atrakcje i noclegi [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-07-13], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  87. Szkoła Podstawowa nr 1 im. Marii Skłodowskiej-Curie w Głogówku [online], sp1glogowek.szkolnastrona.pl [dostęp 2020-07-12].
  88. a b c Aktualności [online], web.archive.org, 18 maja 2019 [dostęp 2020-07-12] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-18].
  89. a b c d e f g h Zespół Szkół w Głogówku [online], zsglogowek.pl [dostęp 2020-07-12].
  90. Wiedza [online], gimglogowek.pl [dostęp 2020-07-12].
  91. DFK Głogówek-Winiary / Oberglogau-Weingasse
  92. DFK Głogówek-Oracze / Oberglogau Hinterdorf
  93. Krzysztof Strauchmann, Dni Głogówka 2019. Będą koncerty na Rynku. Wstęp wolny [PROGRAM] [online], Nowa Trybuna Opolska, 21 czerwca 2019 [dostęp 2020-05-08] (pol.).
  94. POK Prudnik – Festiwal [online], pok-prudnik.pl [dostęp 2020-05-08].
  95. XXVI Śląski Festiwal Ziemi Prudnickiej im. Ludwiga van Beethovena zakończony – Aktualności – Starostwo Powiatowe w Prudniku [online], powiatprudnicki.pl [dostęp 2020-05-08] [zarchiwizowane z adresu 2018-12-19].
  96. Teraz Prudnik! [online] [dostęp 2020-07-14] (pol.).
  97. Tygodnik Prudnicki - Twoja ulubiona gazeta [online], tygodnikprudnicki.pl [dostęp 2020-07-14].
  98. Gazeta Prudnik24 i portal informacyjny - Prudnik, Głubczyce, Głuchołazy [online], Prudnik24 [dostęp 2020-07-14] (pol.).
  99. Św. Kandyda - Patronka miasta, [w:] Patronowie, parafia.glogovia.pl, 29 kwietnia 2019 [dostęp 2020-02-22].
  100. Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Głogówku - MGOK Głogówek [online], mgok.glogowek.pl [dostęp 2020-07-12].
  101. Skarb - Fortuna Głogówek [online], 90minut.pl [dostęp 2020-07-12].
  102. Antoni Weigt, Witamy uczestników Tour de Pologne, „Głos Włókniarza”, 24 (278), Prudnik: Samorząd Robotniczego PZPB, 1 września 1976, s. 2.
  103. Wybory samorządowe 2018 [online], wybory2018.pkw.gov.pl [dostęp 2020-02-21].
  104. Adam Myśków, OFICJALNE wyniki wyborów w powiecie prudnickim [online] [dostęp 2020-02-21] (pol.).
  105. Serwis PKW – Wybory 2002 [online] [dostęp 2023-10-19].
  106. Serwis PKW – Wybory 2006 [online] [dostęp 2023-10-19].
  107. Serwis PKW – Wybory 2010 [online] [dostęp 2023-10-19].
  108. Serwis PKW – Wybory 2014 [online] [dostęp 2023-10-19].
  109. Serwis PKW – Wybory 2018 [online] [dostęp 2023-10-19].
  110. Serwis PKW – Wybory 2024 [online] [dostęp 2024-04-08].
  111. Rolf Jehke, Stadt Oberglogau [online], territorial.de [dostęp 2020-06-25].
  112. Głogówek [online], Academic dictionaries and encyclopedias [dostęp 2020-07-15] (niem.).
  113. Prudnik wobec reformy oświaty, „Gazeta Prudnik24”, Maciej Dobrzański, Prudnik: Usługi Marketingowe i Finansowe Jarosław Wojdyło, 14 marca 2017, ISSN 2300-7958.
  114. Miasta partnerskie [online], gminaglogowek.info [dostęp 2021-07-11].
  115. Jan Poniatyszyn, Burmistrz Głogówka podpisał partnerstwo z ukraińskim miastem [online], Radio Opole, 7 lipca 2023 [dostęp 2023-08-12] (pol.).
  116. Drobek i Dawidejt-Drobek 2019 ↓, s. 28.
  117. Kanon Krajoznawczy Polski [online], pttk.pl [dostęp 2024-01-08] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04].
  118. Drobek i Dawidejt-Drobek 2019 ↓, s. 41.
  119. Agnieszka Malik, Śląsk Opolski: kultura ludowa, Opole: Zakład Poligraficzny „Sindruk”: na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Opolskiego, 2013, s. 2, ISBN 978-83-60455-58-6.
  120. Regulamin Odznaki Krajoznawczej Ziemi Prudnickiej [online], prudnik.pttk.pl [dostęp 2024-01-01].
  121. Regulamin Kolarskiej Odznaki Turystycznej w „Królestwie Pradziada” [online], prudnik.pttk.pl [dostęp 2024-01-08].
  122. Trasy rowerowe VI ETTR w Prudniku, „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 27 (1019), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 7 lipca 2010, s. 20–21, ISSN 1231-904X.
  123. Okolice Prudnika, [w:] Karol Kawałko, Szlaki rowerowe Śląska Opolskiego, Piła: Wydawnictwo BIK: na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Opolskiego, 2009, s. 14, ISBN 978-83-7618-031-1.
  124. Zakład Opiekuńczo - Leczniczy w Głogówku [online], pcm.prudnik.pl [dostęp 2024-02-04].
  125. Opis spółki [online], pcm.prudnik.pl [dostęp 2024-02-04].
  126. Komisariat Policji w Głogówku [online], KPP Prudnik [dostęp 2024-02-04] (pol.).
  127. Wykaz Organizacji, którym przyznano dofinansowanie w ramach otwartego konkursu ofert na realizację zadania pn. „Wyposażenie w sprzęt ratowniczo-gaśniczy, remont i modernizacja strażnic Jednostek Ochotniczych Straży Pożarnych z terenów wiejskich” z dnia 19 grudnia 2022 r. [online], fsusr.gov.pl [dostęp 2024-02-04].
  128. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 29 sierpnia 2005 r. w sprawie wykazu gmin i innych jednostek zasadniczego podziału terytorialnego państwa położonych w strefie nadgranicznej oraz tablicy określającej zasięg tej strefy (Dz.U. z 2005 r. nr 188, poz. 1580).
  129. PSG w Opolu [online], slaski.strazgraniczna.pl, 19 sierpnia 2012 [dostęp 2024-05-08].
  130. Honorowi i Zasłużeni [online], gminaglogowek.info [dostęp 2020-02-20].

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj
pFad - Phonifier reborn

Pfad - The Proxy pFad of © 2024 Garber Painting. All rights reserved.

Note: This service is not intended for secure transactions such as banking, social media, email, or purchasing. Use at your own risk. We assume no liability whatsoever for broken pages.


Alternative Proxies:

Alternative Proxy

pFad Proxy

pFad v3 Proxy

pFad v4 Proxy