Urales
Urales[1][2][3] (Russice Урал, tr. Ural), vel nomine antiquiore Riphaei[4], sunt montes Russiae, qui Europam ab Asia separant. Inter duas planities amplissimas siti sunt, nempe planitiem Sibiricam Occidentalem et planitiem Europaeam Orientalem.
Partes
[recensere | fontem recensere]Montes Urales in quinque partes dividuntur: Australes, Medii, Boreales, Cispolares et Polares. Longitudo catenae iugorum totius plus quam 2000 chm est; si iugum Pai Choi, quod Uralibus septenrionem versus adiacet, et Norossum, qui meridiem versus, longitudo plus quam 2600 chm est. Regiones Europae montibus Uralibus adiacentes, saepius ad confluvia Camae et Petschorae sitae, interdum Cisuralia[5] nuncupantur, regiones Siberiae ad Urales sitae, confluviis Obii et Tobolis irrigatae, et saepissime regio Kurganensis, Transuralia[6] appellatur.
Urales Australes
[recensere | fontem recensere]Montes Urales Australes a finibus regionis Actobensis Kazachstaniae usque ad vallem Ufae fluminis in Baschkiria et regionibus Oropolitana et Celiabinscensi patent. Longitudo 550 chm est et latitudo usque ad 250 chm est (haec est pars Uralium latissima). Mons altissimus est Iamantau (1 640,4 m altus), Iremel secundus ad altissimo. Uraltau iugum principale est et divortium aquarum Albi fluminis et Rhyhmni, qui cum accolis multis de hoc iugo fluit. Uius et Miassus flumina in Uralibus Australibus oriuntur.
Urales Medii
[recensere | fontem recensere]Urales Medii sunt pars Uralium humillima. Mons altissimus est Oslianka (Asinarius), 1119 m altus. A monte Iurma et valle Ufae ad Lapidem Conzhacovensem in Baschkiria, territorio Permico, regionibusque Celiabinscensi et Sverdloviensi patent. Longitudo Uralium Mediorum circa 400 chm est, latitudo a 25 ad 90 chm. Divortium aquarum est Ufae Tschussowaeque, quae ad Camam fluunt, et fluminum systematis Tobolis (Iseti, Siserti, Tagilis, Taudae, Turae, Nizae).
Urales Boreales
[recensere | fontem recensere]Urales Boreales[7] a montibus Lapide Conzhacovensi et Lapide Cosvinensi usque ad iugum Telposiz et vallem Stzuchogorae fluminis in territorio Permico, regione Sverdlovienisi, districtu autonomo Chanty-Mansiensi et re publica Komiensi patent. Longitudo 550 chm est. Telposiz est mons altissimus (1617 m). Vishera, Camae accola, et Potzscheriema Ussaque, Petschorae accolae, et Sosva Septentrionalis, Obii accola, hic oriuntur. Loca paene deserta sunt.
Urales Cispolares
[recensere | fontem recensere]Urales Cispolares[8] a monte Telposiz ad fontes Liapinis fluminis in districtu autonomo Chanty-Mansiensi et re publica Komiensi patent. Longitudo circa 100 chm est, Haec est pars Uralium altissima; hic mons Popularis 1895 metra altus, cacumen ominum Uralium maximus, situs est. Loca sunt deserta et usque adhuc non bene explorata. Silvae intactae Komienses declivibus Uralium Cispolarium adiacent.
Urales Polares
[recensere | fontem recensere]Urales Polares vel Arctici a fontibus Liapinis fluvii ad Lapidem Constantini inter districtus autonomos Neneticum et Iamalo-Neneticum patent. Longitudo 400 chm est. Mons altissimus est Paier (1499 m). Divortium aquarum Petschorae et Obii est. A Sobio flumine in duas partes divisae sunt, septentrionalem latiorem et humiliorem, australem arduiorem et tenuiorem. Vorcuta et Kara flumina hic oritur.
Geologia
[recensere | fontem recensere]Montes Urales tempore Palaeozoico in Pangaea ab aevo Devonio usque ad aevum Triassicum formabantur. Declivia occidentalia calcareis, dolomitibus, saxis arenaceis composita sunt, in orientalibus basaltes cum iaspide inveniuntur.
Pars Uralium orientalis chalcopyrite (e quo cuprum producitur) abundat, pars occidentalis ferro; urbes Uralium maximae, ut Catharinopolis et Mons Magnes, ut fabricae ferro producendo prope ad fodinas conditae sunt. Asbestus in Uralibus Mediis gignitur prope ad Asbestum urbem. Multi lapides pretiosi et semipretiosi in montibus Uralibus inveniuntur, saepius molochites et iaspis, sed etiam smaragdus, amethystus, aquamarina, rhodonites.
Notae
[recensere | fontem recensere]- ↑ Carolus Egger, Lexicon nominum locorum. Supplementum, p. 322.
- ↑ Iosephi Aloysii Moshamer(de) Apollo, p. 111; Caroli Friderici Keil(de) Apologia Mosaicae traditionis..., p. 28.
- ↑ Vel montes Uralenses (Norae Zabinkovae et Moysis Kirpicznikov Nomina physico-geographica principalia URSS s.v. Уральские горы. Eduardi Eversmann Diptera Wolgam inter fluvium et montes Uralenses observata), Uralense iugum (Stephani Ladislai Endlicher(de) Synopsis coniferarum).
Nomen adiectivum est Uralensis (cf. Strix uralensis, Pleurospermum uralense) seu Uralicus (Chorebus uralicus, Rhabdomonas uralica, Conocardium uralicum) vel etiam Riphaeus (velut nonnullae plantae et fossilia). - ↑ Zabinkova — Kirpicznikov. Vel melius, ut in Latinitate classica Mons Ripaeus, de Graeco Ῥιπαῖον ὄρος. Interdum et montes Hyperboraei (Zabinkova — Kirpicznikov).
- ↑ Vel regio Cisuralensis, — Norae Zabinkovae et Moysis Kirpicznikov Nomina physico-geographica principalia URSS s.v. Предуралье.
- ↑ Vel regio Transuralensis, — ibidem, s.v. Зауралье.
- ↑ Ibidem, s.v. Полюдов кряж..
- ↑ Ibidem, s.v. Приполярная.
Nexus externi
[recensere | fontem recensere]
|
Vicimedia Communia plura habent quae ad Urales spectant. |
|
Situs geographici et historici: Locus: 60°0′0″N 59°0′0″E • GeoNames • Store norske Lexikon • Treccani |