بانک ملی ایران

بانک ملّی ایران

سردر موزه بانک ملی ایران (ساختمان صندوق پس‌انداز ملی)، تهران
نام لاتین	Bank Melli Iran
نوع	شرکت دولتی
صنعت	خدمات مالی
گونه	بانک
بنا نهاده	۱۷ اردیبهشت ۱۳۰۶
دفتر مرکزی	خیابان فردوسی، تهران، ایران
محدودهٔ فعالیت	خاورمیانه آسیا اروپا
افراد کلیدی	ابوالفضل نجارزاده (مدیر عامل)
درآمد	110,539 میلیارد تومان (۲۰۲۲)
مجموع دارایی	1,609,179 میلیارد تومان (۲۰۲۲)
مالک	دولت جمهوری اسلامی ایران
تعداد کارکنان	58,894 نفر (۲۰۲۲)
وبگاه	www.bmi.ir

بانک ملّی ایران دومین بانک بزرگ ایرانی است که به لحاظ قدمت و وسعت، پس از بانک سپه، عنوان دومین بانک تجاری دولتی ایران را داراست. این بانک بیشترین ثروت و دارایی را در بین تمام بانک‌های ایران دارد. بانک ملی ایران، بعد از بانک سپه بیشترین تعداد شعب را در میان بانک‌های مختلف ایران داراست. قبل از ادغام بانک‌های نظامی در بانک سپه، از بانک ملی ایران به عنوان بزرگ‌ترین بانک جهان اسلام و خاورمیانه نیز یاد می‌کردند.

در سال ۱۳۹۵ با درآمدی بالغ بر ۳۶۴٫۶۵۷ میلیارد ریال، از نظر میزان درآمد سالیانه، به‌عنوان بزرگ‌ترین شرکت ایرانی معرفی شده‌است. این بانک تا قبل از ادغام بانک‌های نظامی ایران و بازگشت دوباره این مقام به بانک سپه، بزرگ‌ترین بانک جهان اسلام و خاورمیانه بود. بانک ملی ایران تا پایان سال مالی ۱۳۹۵ با دارایی خالص ۷۶٫۶ میلیارد دلار و شبکه گسترده‌ای از ۳٫۳۲۸ شعبه بانکی، به عنوان بزرگ‌ترین بانک ایران بر پایه میزان دارایی‌ها شناخته شد. برند بانک ملی ایران در سال ۱۳۹۲ در دهمین جشنواره ملی قهرمانان صنعت ایران به عنوان یکی از ۱۰۰ برند برتر ایران شناخته شد. بانک ملی ۳۳۲۸ شعبه فعال در داخل، ۱۴ شعبه فعال و ۴ سابسیدری در خارج کشور و ۱۸۰ باجه دارد. نخستین مدیر عامل بانک ملی ایران کورت لیندن بلات آلمانی بود همچنین نخستین نمایندگی بانک در خارج از کشور در سال ۱۳۲۷ در هامبورگ تأسیس شد.

نشان بانک در زمان تأسیس (نگارهٔ شهریار و شیر) و بعد از انقلاب ۱۳۵۷ خورشیدی (با نگاره نشان رسمی جمهوری اسلامی)

تاریخچه

بانک ملی ایران، نقاشی در ۱۳۰۷

تشکیل بانک به شکل جدید را نخستین بار در سال ۱۲۵۸ شمسی، ۱۰ سال قبل از به‌وجود آمدن بانک شاهی، محمدحسن امین‌الضرب یکی از صرافان بزرگ تهران به ناصرالدین‌شاه قاجار پیشنهاد شد اما این پیشنهاد با دخالت‌های کشورهایی که ایران را تحت سلطه خود داشتند و عوامل آنان، جامه عمل نپوشید و به جای آن بانک شاهی در ایران به راه افتاد.

پس از استقرار مشروطیت، در ۲۳ آبان ۱۲۸۵ میرزا ابوالقاسم ناصرالملک وزیر مالیه مظفرالدین شاه در مجلس شورای ملی حاضر شد و از اوضاع نابسامان مالی کشور خبرداد و پیشنهاد داد که دولت برای رفع این مشکل مبلغی از کشورهای اروپایی وام دریافت کند که با مخالفت شدید نمایندگان مواجه شد. احساسات ملی که از وام‌های گذشته و رفتار بانک‌های بیگانه جریحه دار شده بود به هیجان آمد و نمایندگان مردم به منظور قطع نفوذ سیاسی و اقتصادی بانک‌های خارجی و در ترمیم وضع مالی خزانه، ضمن مخالفت با استقراض خارجی تأسیس بانک ملی را خواستار شدند و جمعی از بازرگانان و صرافان متعهد مشارکت در این بانک شدند.

نمایندگان پس از شور و پیگیری در روز نهم آذر همان سال با تأسیس بانکی موافقت کردند که بتواند برای کشور سود داشته، با سپرده‌های مردم به نفع کشور و مردم کارکند. خبر تشکیل بانک ملی با سرمایه پانزده میلیون (سی کرور) قابل افزایش به پنجاه میلیون تومان با وجد و شعف عموم ملت روبرو شد

اما تغییرات ناگهانی در اوضاع سیاسی و انعقاد قرارداد ۱۹۰۷ میلادی بین دولت‌های روسیه و انگلیس و تقسیم ایران به حوزه نفوذ خود و نیز آغاز جنگ جهانی اول و ورود نیروهای اشغالگر به ایران تمام کوشش‌ها و تلاش‌های تشکیل بانک ملی را نقش بر آب کرد و این آرزوی بزرگ مردم سال‌ها به تعویق افتاد.

پس از پایان جنگ جهانی اول و کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ که نظم تازه‌ای حکمفرما شد و کشور رو به ثبات نهاد، آرتور میلسپو به عنوان مستشار مالی آمریکایی برای سامان بخشیدن به وضعیت مالی ایران دعوت شد. طرح تأسیس بانک ملی را این بار او تدوین کرد و به دولت پیشنهاد داد. بر اساس این پیشنهاد، در سال ۱۳۰۵ با تصویب قوانینی برای فروش خالصه‌جات (املاک دولتی) و جواهرات دولتی، سرمایه‌ای پانزده میلیون تومانی برای تأسیس بانک ملی پیش‌بینی و لایحه‌ای برای راه اندازی این بانک به مجلس شورای ملی داده شد که در چهاردهم اردیبهشت ۱۳۰۶ به تصویب رسید.

در آغاز قرار بود برای راه‌اندازی بانک از مستشاران آمریکایی استفاده شود اما چند ماه بعد دولت تصمیم گرفت که مستشاران از آلمان یا سوییس باشند و با مصوبه‌ای در یازدهم آبان ۱۳۰۶ تصمیم پیشین را اصلاح کرد. اساسنامه بانک نیز در چهاردهم تیر ۱۳۰۷ در کمیسیون مالیه تصوبب شد و در روز سه شنبه بیستم شهریور ۱۳۰۷ بانک ملی ایران در تهران رسماً کار خود را آغاز کرد.

ساختمان بانک ملی ایران در دورهٔ رضاشاه

نخستین مدیر عامل بانک ملی کورت لیندن بلات (به آلمانی: Kurt Lindenblatt) و معاون او فوگل به همراه هفتاد کارشناس از کشور آلمان به ایران آمدند. لیندن بلات پیش از آن در بانک ملی بلغارستان مشغول به کار بود. در تابستان ۱۳۱۱ با مغضوب شدن تیمورتاش و محاکمه او به اتهامات مالی، پای مدیرعامل بانک ملی نیز به میان کشیده شد. لیندن بلات برکنار و از ایران اخراج شد و معاونش فوگل نیز از ایران گریخت.

در سال ۱۳۰۹ امتیاز چاپ اسکناس در ایران که در انحصار بانک شاهنشاهی (متعلق به انگلیس) بود با پرداخت دویست هزار لیره غرامت از آن بانک ستانده شد و در تاریخ ۲۲ اسفند ماه ۱۳۱۰ حق نشر اسکناس از تصویب مجلس شورای ملی گذشت و رسماً به مدت ده سال بانک ملی ایران اعطا شد که به خودی خود قابل تمدید بود. در فروردین ۱۳۱۱ نخستین اسکناس بانک ملی ایران انتشار یافت.

در ابتدای تأسیس بانک علاوه بر شعبه مرکزی دو شعبه در بازار تهران و بندربوشهر که مهم‌ترین بندر بازرگانی آن روز ایران بود تأسیس شد. با توجه به اینکه در آن تاریخ متخصصین بانکی در ایران وجود نداشت به موجب قانونی اجازه استخدام اتباع سویسی یا آلمانی به منظور اداره بانک داده شد. تعداد کارکنان بانک در روز افتتاح اعم از ایرانی و آلمانی از ۲۷ نفر تجاوز نمی‌کرد. در حال حاضر تعداد کارکنان بانک ملی ایران بالغ بر ۴۵ هزار نفر است.

تا سال ۱۳۱۴ سرمایه بانک ملی به سی میلیون تومان رسید. در سال ۱۳۱۶ رضا شاه بخشی از جواهرات سلطنتی را برای افزایش سرمایه بانک ملی به این بانک بخشید. در ۲۲ امرداد ۱۳۱۷ اساسنامه تازه‌ای برای بانک ملی به تصویب مجلس شورای ملی رسید که چاپ اسکناس را در انحصار بانک ملی قرار می‌داد. این اساسنامه همچنین مقرر می‌داشت که مدیر کل و قائم‌مقام و معاونان بانک و اعضای هفت‌گانه شورای عالی بانک باید ایرانی باشند. این شورا عهده‌دار صدور اجازه چاپ اسکناس و به جریان انداختن یا از جریان خارج کردن آن، تعیین نرخ رسمی تنزیل (بهره) به پیشنهاد مدیر کل و تعیین بهاء خرید و فروش ارز بود.

سال ۱۳۱۸ با تشکیل «صندوق پس‌انداز ملی» تحت اداره بانک ملی ایران، حساب‌های پس‌انداز شکل گرفت که به سپرده‌گذاران سود بانکی می‌داد. بنابر قانون تأسیس این صندوق که در هجدهم اردیبهشت ۱۳۱۸ به تصویب رسید، به پس‌اندازهای کمتر از پانصد تومان، چهار درصد و پانصد تا دو هزار تومان، سه درصد سود تعلق می‌گرفت اما پس‌انداز بیش از دو هزار تومان سودی دریافت نمی‌کرد. هدف از سقف گذاشتن برای پس‌انداز این بود که تنها کسانی که مبالغ کمی دارند بتوانند از سود آن بهره ببرند و دارندگان مبالغ بیشتر، به جای آنکه سپرده خود را در بانک محل درآمدی بکنند، آن را به گردش بیندازند. نرخ سود پرداختی به حساب‌های پس‌انداز، از سال ۱۳۲۲ از حالت ثابت بیرون آمد و به تصمیم بانک واگذار شد.

در سال ۱۳۳۱ سرمایه بانک ملی به دویست میلیون تومان افزایش یافت که تمام آن را دولت پرداخت کرده بود. این سرمایه در حال حاضر با افزایشی که در سال ۹۵ داشت بالغ بر ۱۸۷ هزار میلیارد ریال است. نخستین نمایندگی بانک ملی در خارج از کشور در سال ۱۳۲۷ در هامبورگ تأسیس شد.

سال‌شمار تاریخچهٔ بانک ملی ایران

	۱۲۸۵	تصویب طرح تأسیس بانک ملی در اولین مجلس شورای ملی با سرمایهٔ اولیهٔ ۱۵ میلیون تومان در نهم آذر
	۱۲۸۵ - ۱۳۰۵	به محاق رفتن طرح تأسیس بانک ملی در پی حوادث داخلی و جهانی
	۱۳۰۵	تدوین مجدد طرح تأسیس بانک ملی به‌دست آرتور میلسپو
	۱۳۰۶	تصویب طرح آرتور میلسپو در مجلس ششم در چهاردهم اردیبهشت
	۱۳۰۷	تصویب اساسنامهٔ بانک ملی در چهاردم تیر
	۱۳۰۷	تأسیس بانک ملی در بیستم شهریور
	۱۳۰۹	ستاندن حق چاپ اسکناس از بانک شاهی ایران با پرداخت غرامتی به مبلغ دویست هزار لیره
	۱۳۱۰	تصویب اعطای حق انحصاری چاپ اسکناس به بانک ملی به مدت ده سال در تاریخ بیست و دوم اسفند به‌وسیلهٔ مجلس هشتم
	۱۳۱۱	چاپ نخستین اسکناس ایران به‌وسیلهٔ بانک ملی در فروردین
	۱۳۱۶	افزایش سرمایهٔ بانک ملی در پی بخشیدن بخشی از جواهرات سلطنتی به‌وسیلهٔ رضاشاه
	۱۳۱۷	تصویب اساسنامه جدید بانک ملی در مجلس یازدهم در بیست و دوم مرداد؛ بر اساس اساسنامهٔ جدید همهٔ مدیران ارشد بانک ملی می‌بایست ایرانی باشند.
	۱۳۱۸	تشکیل «صندوق پس‌انداز ملی» تحت اداره بانک ملی به‌منظور پرداخت سود به سپرده‌گذاران
	۱۳۲۷	تأسیس نخستین نمایندگی بانک ملی ایران در خارج از کشور در شهر هامبورگ

ویژگی‌های منحصر

از آنجایی که بانک ملی یکی از اولین بانک‌های ایران است به همین رو دارای ویژگی‌هایی منحصر است. از جمله اینکه اولین رئیس بانکِ این بانک شخصی آلمانی به نام کورت لیندن بلات بود. آرتور میلسپو به عنوان مستشار مالی آمریکایی برای سامان بخشیدن به وضعیت مالی ایران طرح تأسیس بانک ملی را تدوین کرد و به دولت پیشنهاد داد. دارا بودنِ بیشترین شعب بانک در ایران نیز از دیگر ویژگی‌های این بانک است.

پس از انقلاب اسلامی

پس از پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار حاکمیت جمهوری اسلامی، تغییر سیستم بانکداری و حذف ربا و ایجاد بانک بر مبنای تعالیم و احکام اسلامی مورد توجه قرار گرفت که پس از تصویب لایحه قانونی عملیات بانکی بدون ربا در سال ۱۳۶۲ و ابلاغ آن به بانکها، دستورالعمل‌ها و آئین‌نامه‌های اجرایی تهیه و از اول فروردین ماه ۱۳۶۳ این قانون در بانک ملی ایران مورد اجرا گذاشته شد.

در حال حاضر بیش از ۳۳۲۸ شعبه فعال در داخل، ۱۴ شعبه فعال و ۴ سابسیدری در خارج کشور و ۱۸۰ باجه مشغول بکارند که باعث شده این بانک یکی از قوی‌ترین مؤسسات مالی چه در ایران حتی در دنیا باشد.

بانک ملی نخستین ارز فروش کشور در سال ۹۹

این بانک دولتی در سال قبل بیش از ۱۷۸ میلیون دلار را به فروش رساند و در طرف دیگر نیز بیش از ۲۳ میلیون یورو توسط این بانک به فروش رسید. بانک ملی که پس از چندسال صورتهای مالی خود را در پایان سال قبل منتشر کرد ۶۶ هزار میلیارد تومان زیان انباشته را رقم زد که این رقم بیش از رقم بودجه ۱۲ استان کشور بود.

زیان ۲۲ میلیاردی بانک ملی به ازای هر شعبه

بررسی‌ها نشان می‌دهد که بانک ملی در پایان سال ۹۹ دو هزار و ۹۵۶ شعبه داشت که با توجه به زیان ۶۶ هزار میلیارد تومانی به‌طور میانگین به ازای هر شعبه بیش از ۲۲ میلیارد تومان زیان خلق کرده‌است.

هک امنیتی

دیماه ۱۴۰۰ هفتاد و پنج میلیون سطر پادای این بانک نشت کرد.

موزه بانک ملّی ایران

مقالهٔ اصلی: ساختمان صندوق بانک ملی ایران

با حضور اسحاق جهانگیری معاون اول وقت رئیس‌جمهوری در روز ۲۱ تیر ۱۳۹۶ شمسی، موزه بانک ملی ایران افتتاح شد. موزه بانک ملی ایران، با مجموعه‌ای از آثار و اشیای نفیس و کهن به‌ویژه گنجینه‌های بانکداری از سنوات مختلف تاریخی ایران، در ساختمان صندوق پس‌انداز افتتاح شد. از آنجا که بانک ملی ایران دارای اشیای قدیمی از دوره هخامنشیان، ساسانیان و آثار گرانبهای هنری ازجمله تابلوهای نفیس نقاشی، خط، فرش و مسکوکات است. نمایش ادوات و ابزارهای تاریخی و قدیمی بانکداری و همچنین هدایای کشورهای مختلف در طول فعالیت بانک ملی ایران، از دیگر اهداف راه‌اندازی موزه بانک ملی ایران است. ساختمان صندوق بانک ملی ایران، سال ۱۳۰۷ خورشیدی در خیابان فردوسی تهران ساخته شد و در ۲۰ آذر ۱۳۷۹ به شماره ۲۹۳۰ در آثار ملی ایران به ثبت رسید. این ساختمان را معماری آلمانی به‌نام هنریش (به آلمانی: H. Heinrich) با الهام‌گیری از بناهای به‌جای‌مانده از دوره هخامنشیان و تلفیق معماری ایرانی و معماری اروپا طراحی کرد. در این موزه مجموعه کاملی از هدیه‌های تاریخی بانک، افزارهای دفتری و دستگاه چاپ اسکناس، عکس‌های کهن، سکه و اسکناس‌های کهن و افزارهای تشریفاتی بانک در معرض بازدید عموم قرار می‌گیرند.

هیئت مدیره

اعضای هیئت مدیره در بانک ملی ایران هفت نفر هستند. ابوالفضل نجارزاده، مدیر عامل و عضو هیئت مدیره، عباس شفیعی، رئیس هیئت مدیره، محمود شایان، عضو هیئت مدیره، حسن مونسان، عضو هیئت مدیره، صمد عزیزنژاد، عضو هیئت مدیره، امیر مسعود رزازان، عضو هیئت مدیره و حسین بهاری نیز هفتمین عضو هیئت مدیره هستند که در سایت بانک ملی ایران معرفی شده‌اند.

چاپ اسکناس

در تاریخ ۲۲ اسفند ۱۳۱۰ مجلس شورای ملی حق چاپ اسکناس را به مدت ۱۰ سال به بانک ملی ایران واگذار کرد و مقرر گردید تا پس از انقضای این مدت، در صورتی که این حق لغو نشود، به همین ترتیب برای دوره‌های ده ساله بعد نیز عمل شود.

سرانجام نخستین اسکناس‌های بانک ملی در اول فروردین ماه سال ۱۳۱۱ ش انتشار یافت. از آن تاریخ تا سه ماه، اسکناس‌های بانک شاهنشاهی و بانک ملّی ایران هم‌زمان رواج داشتند و از اوایل تیر ماه آن سال اسکناس‌های بانک ملّی ایران به صورت تنها پول کاغذی ایران درآمد.

بانک ملّی ایران تا سال ۱۳۳۹ بنابر نیازهای اقتصادی کشور، اقدام به نشر اسکناس می‌کرد، ولی در آن سال، با تأسیس بانک مرکزی ایران، حق انحصاری نشر اسکناس به این بانک محول شد، که تاکنون ادامه دارد.

نقش بانک ملی ایران در فسادهای عظیم اقتصادی

مقالهٔ اصلی: اختلاس ۳ هزار میلیارد تومانی

پس از ماجرای محمودرضا خاوری مدیرعامل بانک ملی ایران در پرونده رسوایی بزرگ اختلاس ۳ هزار میلیارد تومانی در ایران نکته جالب در این پرونده آن است که این برای چندمین بار است که در یک پرونده فساد بزرگ مالی در کشور، بانک ملی ایران هم دخالت اساسی دارد پیشتر نیز در جریان فسادی در پرونده المکاسب از اسدالله امیر اصلانی مدیرعامل بانک ملی ایران به عنوان متهم ردیف اول نام برده شد که این به شبه‌ها و ابهامات اقتصادی بسیار زیادی در ساختار و بدنه و همچنین نقش این بانک بزرگ در فسادهای اقتصادی انجامیده‌است.

نبی الله کربلایی غیاثوند یک مفسد اقتصادی است که در دوران احمدی‌نژاد در بانک ملی مسئول بود و در سال ۹۳ به دلیل پرونده‌های فساد اقتصادی اخراج شد.

سرمایه

بانک ملی ایران از همان ابتدای تأسیس، شکل شرکت سهامی عام را داشت و سرمایه اولیه آن یعنی ۲۰ میلیون ریال به بیست هزار سهم هزار ریالی (۱۳٫۵۰۰ سهم بانام و ۶٫۵۰۰ سهم بی‌نام) تقسیم شده بود. اما در سال ۱۳۱۷ انتقال سهام بانک به سهامداران غیردولتی ممنوع شد. سرمایه بانک ملی ایران در سال ۱۳۱۴ به ۳۰۰ میلیون ریال و در سال ۱۳۳۱ به ۲ میلیارد ریال افزایش یافت.

بانک ملی با توجه به محدودیت‌های نظام بانکی تا پیش از سال ۱۳۳۵ کلیه وظایف بانک مرکزی در اقتصاد را نیز به عهده داشت. پس از تأسیس بانک مرکزی ایران وظایف مزبور به این بانک واگذار گردید. آخرین سرمایه ثبتی بانک ملی در خرداد ماه ۱۳۹۶ به ۱۹۸ هزار و ۵۶۵ میلیارد و ۶۰۰ میلیون ریال بوده‌است.

سیاست و خط مشی‌ها

یانک ملی با نشر «خط مشی فرهنگ ریسک بانک ملی» به ارتقاء فرهنگ ریسک در کلیه سطوح کاری اشاره کرده‌است. که این خط مشی را در هشت بخش شرح داده‌است

• منشور اخلاقی کارکنان
• منشور حقوق شهروندی
• خط مشی مدیریت نظام مدیریت یکپارچه
• منشور کنترل داخلی
• منشور کمیته عالی مدیریت ریسک
• خط مشی فرهنگ ریسک
• بیانیه کیفی اشتهای مطلوب ریسک
• راهبرد مدیریت ریسک نقدینگی

مسئولیت‌های اجتماعی

بانک ملی ایران در حوزه مسئولیت‌های اجتماعی در دو حوزه سازمانی و پرسنلی فعالیت دارد. مدرسه سازی، آزادسازی زندانیان جرائم غیرعمد، کمک به زلزله زدگان، احداث بیمارستان، تخصیص بودجه به اقدامات فرهنگی و ورزشی ازجمله مشارکت‌های این بانک در امر مسئولیت‌های اجتماعی است. بانک ملی ایران به مناسبت روز جهانی نابینایان (عصای سفید) و در راستای ایفای مسئولیت اجتماعی خود، سرویس صدای راهنما و میانبرهای آسان ساز را روی دستگاه‌های BTM برای سرویس دهی به این دسته از مشتریان فعال کرده‌است.

مسئولیت‌های اجتماعی سازمانی

افتتاح موزه بانک ملّی ایران بایگانی‌شده در ۳ آوریل ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine با حضور اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور

• طرح‌های عام‌المنفعه
  • بانک ملی ایران تاکنون توانسته‌است، بیش از ۱۱۴ میلیارد ریال را در ۳۹ طرح عام‌المنفعه هزینه کند.
• حمایت از کودکان
• حمایت از طرح‌های فرهنگی و علمی
• حمایت از طرح‌های ورزشی آزادسازی زندانیان دیه
• مدرسه سازی

مستند ره صد ساله

مستند ۶۰ دقیقه‌ای بانک ملی با عنوان «ره صد ساله» ماجرای تأسیس بانک ملی را از دورانِ ملی شدن صنعت نفت و رخدادهای بعد از آن است شروع می‌کند. در این مستند آمده‌است که در سال ۱۲۵۸ طی پیشنهادی که دست نوشتهٔ آن در این مستند به ناصرالدین شاه به تصویر کشیده می‌شود اولین رگه‌های تأسیس بانک نمایان می‌شود. در سالهای بعد بانک شاهنشاهی به مدیریت شخصی بریتانیایی قرارداد ۶۰ ساله را ایران بست. وی بدون اینکه هزینه‌ای به ایران پرداخت کند شروع به فعالیت کرد. همچنین امکانِ ساختنِ راه در ایران به این شخص واگذار و سه سال بعد پای بانک روسیه به ایران نیز باز شد.

سال ۱۲۸۴ ایران دچار نابسامانی شد و انقلاب مشروطه در حال شکل گرفتن شد. ۵ آذر ۱۲۸۵ نمایندگان تأسیس بانک ملی را خواستار شدند. چندی از این پیشنهاد نگذشته بود که مجلس به توب بسته شد و کودتای سوم اسفند و تغییر حکومت از قاجاریه به پهلوی شکل گرفت. ۱۴ اردیبهشت ۱۳۰۶ قانون تأسیس بانک ملی به تصویب مجلس هفتم درآمد.

سال بعد اساسنامه بانک مصوب مجلس شد و در ۲۸ مرداد همان سال رسماً از طرف وزیر مالیه صادر شد. بانک ملی با ۲ میلیون تومان سرمایه اولیه افتتاح شد. سال ۱۳۰۹ رسماً حضور خارجی‌ها از مدیریت بانک و اقتصاد ایران حذف شد.

یکی از مشکلات پول‌های بانک ملی این بود که برای هر ولایت نوع خاصی از پولِ کاغذی صادر می‌شد که این پول در ولایتی دیگر قابل استفاده نبود. در این مستند به فرایند ساخت اولین ساختمان بانک که بعدها به صندوق پس‌انداز و بعدتر به موزه ملی بانک تبدیل شد اشاره می‌شود. سال ۱۳۱۷ اولین چاپخانه بانکی ایران نیز تأسیس شد. بعدها چاپ کتب وزارت فرهنگ و دیگر نشریات رسمی نیز در این چاپخانه چاپ شدند. چاپ اسناد رسمی ایران، بیمه نامه، چک پول و کتب نفیس در این چاپخانه به چاپ رسیدند. بانک ملی برای افزایش اعتماد عمومی سعی می‌کرد در معماری ساختمان‌ها توجه ویژه‌ای داشته باشد و آثار معماری فاخری را برای بانک در نظر بگیرد.

تا کنون ۱۲ بنا از بانک ملی ایران به ثبت ملی رسیده‌اند. باشگاه بانک ملی، مسابقات تنیس، فوتبال و… ازجمله مسئولیت‌های اجتماعی این بانک بود. ساخت بهداری و بیمارستان بانک ملی که سال ۱۳۴۵ تأسیس شد. در سال ۱۳۲۷ در هامبورگ اولین شعبه خارجی بانک ملی تأسیس شد. پس از آن، بانک ملی در ابوظبی شعبه دیگری را افتتاح کرد.

توریست کارت

توریست کارت ملی، کارت ریالی است که در قبال ارز ورودی گردشگران با اعتبار زمانی مشخص صادر و قابلیت استفاده در شبکه بانکی ایران را دارد. گردشگران خارجی با فروش ارز تا سقف ۵ هزار دلار به شرکت صرافی ملی، معادل ریالی آنرا در قالب توریست‌کارت ملی دریافت می‌کنند و برای خریدهای خود در داخل ایران از توریست‌کارت ملی استفاده می‌کنند. اگر پس از پایان خرید توریست و هنگام برگشت آنها به کشورشان مبلغی از این کارت باقی ماند، گردشگران می‌توانند آن را در قالب ارز بازپس گیرند.

کودکان فردای ایرانند

«کودکان، فردای ایرانند» طرح مشترک بانک ملی با موسسه خیریه زنجیره امید است. این مؤسسه از تیرماه ۱۳۹۶ با ساخت یک بیمارستان ۵۴۰ تختخوابی در منطقه جوادیه تهران در زمینی به مساحت ۲۵ هزار مترمربع را با هدف فراهم کردن خدمات پزشکی و درمانی برای کودکان و نوجوانان زیر ۱۸ سال بی‌بضاعت و نیازمند کلید زد. این بیمارستان با مشارکت خیرین جامعه برای رسیدگی به کودکان و نوجوانان دارای بیماری‌های قلبی، ارتوپدی و ناهنجاری‌های ترمیمی تأسیس می‌شود. سالانه هزاران کودک با بیماری‌های مادرزادی مختلف در ایران متولد می‌شوند. تولد ۱۰ هزار نوزاد با بیماری‌های ارتوپدی، ۵ هزار نوزاد با مشکلات ترمیمی و ۱۶ هزار نوزاد با عارضه قلبی، بانک ملی ایران را بر آن داشت که به این حوزه ورود کند.

بانک ملی ایران با شعار «کودکان، فردای ایرانند» در معرفی این اقدام پیش قدم شد تا با کمک خیرین تجهیز و ساخت آن به نتیجه برسد. در حال حاضر هزینه‌های ساخت بیمارستان به ازای هر تخت معادل شش میلیارد ریال برآورد می‌شود. زنجیره امید در حال ساخت نخستین بیمارستان تخصصی برای کمک به کودکان بی بضاعت آسیب‌دیده می‌باشد. بانک ملی ایران به عنوان بانکی برخاسته از عرق ملی در کنار زنجیره امید قرار گرفته تا به کمک شما مردم عزیز و کارکنان خود در ساخت این بیمارستان مشارکت نماید. هزینه‌های مصرفی زنجیره امید به صورت شفاف در همین بخش اطلاع‌رسانی خواهد شد.

کانون جوانه‌ها

کانون جوانه‌های بانک ملی ایران با هدف آموزش مفاهیم اقتصاد، پول، سرمایه و فرهنگ‌سازی استفاده از خدمات نوین بانکی به کودکان و نوجوانان از سال ۱۳۹۲ راه اندازی شده‌است. تعداد کاربران کانون جوانه‌های بانک ملی ایران در سال ۹۶، با رشد ۴۶ درصدی به حدود ۱ میلیون نفر رسید.

پژوهش

پژوهشگران مختلفی در مجلاتِ‌علمی و پژوهشی مقالات پژوهشی متنوعی در خصوص ابعاد مختلفِ بانک ملی را مورد پژوهش و به چاپ رسانده‌اند. «تبیین عوامل مؤثر بر مدیریت افکار عمومی مشتریان بانک ملی ایران» با روش کاربرد نرم‌افزار MaxQDA، مدلسازی ساختاری تفسیری ISM و رویکرد حداقل مربعات جزئی با نرم‌افزار SmartPLS انجام شد. همچنین پژوهشِ «شناسایی الگوی ذهنی مشتریان نسبت به برند بانک ملی ایران»، «بررسی عوامل مرتبط با میزان اجرای خط‌مشی‌های اقتصادی بانک ملی ایران در راستای رونق تولید به جهت بهبود عملکرد سیستم مالی»، «ارزیابی کیفیت خدمات بانک ملی با استفاده ازروش سروکوال از نظر مشتریان استفاده‌کننده از خدمات بانکداری الکترونیک (مطالعه موردی: بانک ملی شهر یزد)»، «بررسی مقررات مبارزه با پولشویی و ثبات بخش بانکی در بانک ملی ایران» و… ازجمله پژوهش‌هایی هستند که در حوزهٔ فعالیت‌ها و عملکردِ بانکِ ملی تهیه شده‌است.

رصد پژوهش‌ها

بر اساس تحقیقی که سال ۱۳۹۸ منتشر شد بیشترین تعداد پژوهش‌ها در خصوص بانک‌های ایران، تحقیقاتِ مربوط به بانک ملی ایران بود. طبق آمار دانشگاه‌ها و مراکز علمی تا سال ۱۳۹۸ دانشگاه پیام نور ۱۲۲ مقاله، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت ۶۶ مقاله، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان ۶۵ مقاله و دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل ۴۵ مقاله تهیه کرده بودند.

دستاوردها

سال ۱۳۹۴

• کسب سه رتبه برتر در میان ۵۰۰ شرکت، بهمن ۹۴، کسب تندیس طلایی روابط عمومی، دی ۱۳۹۴، تقدیر سازمان میراث فرهنگی از بانک ملی ایران مهر ۹۴، دهمین جشنواره انتشارات روابط عمومی ۲۷ مرداد۹۴، تقدیر بنیاد مسکن انقلاب اسلامی از بانک ملی ۱۳۹۴، تقدیر بانک مرکزی از بانک ملی «طرح چکاوک» ۱۳۹۴، تقدیر استاندار لرستان از مدیرعامل اردیبهشت ماه ۱۳۹۴ و تقدیر استاندار لرستان و نماینده شهرستان‌های خرم‌آباد از مدیر عامل فروردین ۱۳۹۴ ازجمله دستاوردهای سال ۱۳۹۴ بانک ملی به حساب می‌آید.

سال ۱۳۹۵

• کسب رتبه اول در نوآوری‌های برتر بانکی در جشنواره دکتر نوربخش ۱۳۹۵، جایزه تقدیر ویژه استاندار تهران ۱۳۹۵ و تقدیر معاون اول رئیس‌جمهور " همایش روز روستا " بخشی از دستاورهای بانک ملی در سال ۱۳۹۵ است.

سال ۱۳۹۶

• تندیس ملی نوآوری محصول برتر «بام»، کسب رتبه اول در نوآوری‌های برتر بانکی در جشنواره دکتر نوربخش، برگزیده جشنواره دکتر نوربخش در هفتمین همایش سالانه بانکداری الکترونیک و نظام‌های پرداخت، قدیرنامه مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی جایگاه‌های سوخت کشور، گواهی استاندارد بین‌المللی ایزو ۱۰۰۰۲:۲۰۱۴، اعطای تندیس زرین سرآمدی روابط عمومی به بانک ملی، تقدیر وزارت آموزش و پرورش از عملکرد بانک ملی، ایران در امر توسعه و تجهیز مدارس ۱۳۹۶، تقدیر بنیاد شهید و امور ایثارگران، تقدیر دانشگاه پیام نور از اداره کل روابط عمومی بانک ملی ایران، تقدیر وزارت امور اقتصاد و دارائی از اداره کل روابط عمومی بانک ملی ایران، تقدیر وزارت صنعت، معدن و تجارت از بانک ملی ایران، بانک ملی ایران در صدر ۵۰۰ شرکت برتر ایران، تقدیر مدیرکل انتقال خون مازندران از روابط عمومی بانک ملی ایران، تقدیر مؤسسه خیریه کهریزک، تندیس رضایت مندی مشتری در جشنواره کنفرانس ملی ساخت ایران، تندیس کنفرانس روابط عمومی، صنعت، تولید ملی، کسب عنوان روابط عمومی برتر توسط اداره امور شعب استان همدان و مشارکت بانک ملی ایران در سی و سومین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن کریم نیز از دستاوردهای این بانک در سال ۱۳۹۶ است.

بناهای تاریخی بانک

موزه بانک ملّی ایران

بانک ملی ایران دارای چهار ساختمان یا بنای تاریخی است. احداث ساختمان موزه بانک ملّی ایران که پیش از این محل استقرار صندوق پس‌انداز بانک بود، در ۲۵ تیر ۱۳۱۲ آغاز شد و در تاریخ ۳ اردیبهشت ۱۳۱۵ به بهره‌برداری رسید. این بنا را جزء نوادر معماری‌های ایران و تهران قدیم می‌دانند. این بنا توسط «هنریش» از اتباع آلمانی طراحی و توسط حاج حسین معمار ساخته شده‌است که تلفیقی از معماری ایرانی زمان هخامنشی و معماری اروپایی محسوب می‌شود و آثار برجسته‌ای را از دورانِ مختلف تاریخ ایران از سکه و جواهرات گرفته تا آثار هنری هنرمندان به نام در خود جای داده‌است. این ساختمان در تاریخ ۱۹ مهر ۱۳۷۹ به شماره ۲۹۳۰ در میراث فرهنگی به ثبت رسید.

سرانجام این بنا در تابستان ۱۳۹۶ طی مراسمی با حضور اسحاق جهانگیری و دیگر مدیران و مسئولان ارشد دولت وقت و جمعی از کارشناسان و علاقه مندان به عرصه فرهنگ و هنر، رسماً افتتاح شد و مورد بهرهبرداری قرار گرفت.

بنای صندوق قرض الحسنه پس‌انداز بانک ملی ایران

این ساختمان در شرق مجموعه بانک ملی قرار دارد. عملیات ساخت بنای ساختمان صندوق پس‌انداز بانک ملی ایران به وسیله هنریش، معمار آلمانی در سال ۱۳۱۲ خورشیدی شروع و در سال ۱۳۱۸ به بهره‌برداری رسید و برای نخستین بار در این زمان است که در معماری بناهای دولتی، معماری باستانی ایران و معماری اروپا در یک جا عرضه شد.

در ساخت این بنا از تسهیلات و تفکیک معماری قرن حاضر کمک گرفته شده و با مصالحی چون سیمان و آهن ساخته شده‌است. بنای اولیه ساختمان بانک ملی به شکل T الفبای انگلیسی بوده که در کناره خیابان فردوسی جدید قرار گرفته‌است. در تغییرات عمده بعدی که قبل از سال ۱۳۳۵(به استناد عکس هوایی سال ۱۳۲۷) صورت پذیرفت، دو بازو به انتهای شمالی و جنوبی ساختمان اضافه شد.

زورخانه بانک ملی ایران

از قدیمی‌ترین ساختمان‌های زورخانه‌ای در ایران ساختمان زورخانه بانک ملی ایران است. این ساختمان در سال ۱۳۲۳ در خیابان فردوسی ساخته و در ۲۹ اردیبهشت سال ۱۳۲۴ افتتاح شد. معماری ساختمان با سردر سنگی بنا در ابعاد ۸۵*۴۳۰ سانتی‌متر که توسط ابوالحسن خان صدیقی (پدر مجسمه‌سازی نوین ایران که از شاگردان کمال الملک بوده و مجسمه میدان فردوسی، مجسمه خیام پارک لاله، مجسمه نادر شاه در مشهد و طرح چهره ابوعلی سینا، میرزا تقی خان امیر کبیر ساخته شده‌است ویژگی خاصی دارد، این سردر نقش برجسته سه خوان شاهنامه را به نمایش گذاشته‌است.

برج آب بانک ملی ایران

برج آب بانک ملی ایران در تهران و در خیابان فردوسی، محوطه بانک ملی واقع شده‌است. این برج توسط گروهی از کارگزاران آلمانی در سال ۱۳۱۵ ساخته شد. این تاریخ بر روی کاشی موجود درنمای شرقی حک شده‌است. این برج به منظور استفاده از ذخیره آب چاه‌ها برای آبیاری فضای سبز و همچنین فشار آب در لوله‌ها با ارتفاع هفت طبقه به شکل مستطیل ساخته شده‌است. گفتنی است، این اثر در تاریخ ۱۱ مرداد ۱۳۷۶ با شماره ثبت ۱۹۱۱ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.

کارمندان

تعداد کارمندان

جدول وضعیت خدمت کارکنان بانک ملی ایران به تفکیک جنسیت

وضعیت			خانم	آقا	جمع
شاغل			۱۱،۲۵۸	۳۶٬۰۴۲	۴۶،۹۳۰
حالت اشتغال ۱۰۵ ازکارافتاده			۱۱۲	۴۶۰	۵۷۲
شهید (شاغل:۹، بازنشسته:۵۰)			۱۱	۴۹	۶۰
بازنشسته پیش از موعد			۶۱۶	۳٬۴۰۲	۴٬۰۱۸
سایر بازنشستگان			۴،۳٠٠	۱۴٬۵۰۵	۱۶٬۱۲۳
فوتی (وظیفه بگیر:۷۵۳۶)			۶۷	۵٬۱۴۶	۵٬۲۱۳
جمع			۳۹،۷۸۵	۵۹٬۶۱۲	۶۵٬۱۷۸

کارمندان سرشناس

• صادق هدایت (نویسنده معاصر)
• کورت لیندن بلات
• یوسف خوش‌کیش
• محمودرضا خاوری
• عبدالناصر همتی
• محمدرضا فرزین

بیمارستان بانک ملی

بیمارستان بانک ملی ایران به منظور تأمین بهداشت، درمان و همچنین رفع نیازهای درمانی و پزشکی کارکنان این بانک در سال ۱۳۱۷ تأسیس و در پی آن ساختمان فعلی بیمارستان بانک در سال ۱۳۵۲ احداث شد. این واحد در ساختمانی با ۹ طبقه و با مساحت حدود ۲۴ هزار متر مربع دارای ۲۵۰ تخت و حدود ۸۰۰ نفر کادر، ۱۱ درمانگاه، ۱۴ بخش و با استفاده از تجهیزات مدرن پزشکی در خدمت بهداشت و درمان کارکنان بانک ملی ایران است. به منظور ایجاد تسهیلات برای آن دسته از کارکنان بانک ملی ایران که امکان دسترسی به بیمارستان این بانک را ندارند درمانگاه‌های اقماری ازجمله درمانگاه بانک ملی در استان قم را در نقاط مختلف تأسیس شد.

موفقیت‌ها

اولین عمل جراحی قلب باز به روش آندوسکوپی (EVH) در بیمارستان بانک ملی ایران توسط پروفسور محمدحسین ماندگار فوق تخصص جراحی قلب و عروق انجام شد. همچنین بیمارستان بانک ملی ایران با اجرای اقدامات مؤثر در راستای کاهش مداوم پیامدهای زیست‌محیطی و ارتقاء سلامت مردم، موفق به اخذ «گواهینامه بیمارستان سبز» از انجمن مدیریت سبز ایران شد.

خدمات بیمارستان بانک ملی

• ارائه خدمات بهداشتی و درمانی به کارکنان بانک ملی ایران و وابستگان آنها
• پذیرش بیماران بستری و ارائه خدمات پزشکی و پیراپزشکی
• پذیرش بیماران سرپائی و ارائه خدمات مربوط

کرونا

با شیوع ویروس کرونا و اعمال محدودیت‌های ایمنی، هم مردم و هم مدیران نظام بانکی ایران سعی کردند عملیات حضوری در شعب را به حداقل برسانند. بانک ملی در اقدامی بنابه اعلام مدیران این بانک، ۷۸ درصد تراکنش‌های این بانک به صورت غیرحضوری انجام و آنها در تلاش هستند ۱۳ درصد باقیمانده را نیز تا حد امکان، کاهش دهند.

دانشکده پرستاری بانک ملی

دانشکده پرستاری بانک ملی ایران به منظور آموزش دانشجویان پرستاری و به‌کارگیری آن‌ها در سیستم درمانی بانک ملی و سایر مراکز بهداشت درمانی در تاریخ ۱۳۹۶/۱۱/۲۴ افتتاح شد. این دانشکده دارای واحدهای مختلفی از جمله پراتیک، آزمایشگاه، سالن کنفرانس، واحد آموزش و کتابخانه است.

کلاهبرداران مجازی

بارها افرادی که بانک ملی آنها را کلاهبردار خطاب می‌کند با استفاده از نام و نشان تجاری این بانک در فضای مجازی و چند شبکه اجتماعی اقدام به تشکیل گروه‌های مجازی به نام سهام بانک ملی کردند و با ادعای پرداخت وجه نقد بابت عضوگیری، کاربران را به عضویت و عضوگیری در این شبکه‌ها ترغیب می‌کنند. بعضی نیز با ترفندِ ایجاد تغییرات کوچک در آدرس‌های اصلیِ الکترونیکی بانک ملی دست به سوءاستفاده می‌زنند. مدتی نیز پیامی از سوی کاربران فضای مجازی مبنی بر «درخواست پرسشنامه سال نو ۲۰۲۲ برای بانک ملی» و برنده شدن ۵ میلیون ریال دست به دست شد که بانک ملی بارها نسبت به چنین روش‌هایی از سوی کلاهبرداران هشدار داده‌است.

آمار شعب

ردیف	کد اداره امور	نام اداره امور	تعداد شعبه	تعداد باجه	تعداد کل واحدها	ریالی	ارزی	حوزه
۲	۳۵۰	اداره امور شعب مرکزی تهران	۱۱۵	۴	۱۱۹	۸۹	۲۶	۳
۳	۳۵۱	اداره امور شعب شمال تهران	۱۰۲	۵	۱۰۷	۵۶	۴۶	۳
۴	۳۵۲	اداره امور شعب جنوب تهران	۱۰۸	۲	۱۱۰	۸۹	۱۹	۴
۵	۳۵۳	اداره امور شعب شرق تهران	۱۱۳	۲	۱۱۵	۹۹	۱۴	۴
۶	۳۵۴	اداره امور شعب غرب تهران	۱۲۵	۱۹	۱۴۴	۱۰۴	۲۱	۶
۷	۹۹۸۸	صندوق قرض الحسنه پس‌انداز ملی ایران	۱	۰	۱	۱	۰
جمع ادارات امور شعب تهران			۵۷۴	۳۳	۶۰۷	۴۳۹	۱۳۵	۲۰
۸	۳۰۰۰	اداره امور شعب استان اصفهان	۲۱۸	۱۳	۲۳۱	۱۹۶	۲۲	۱۲
۹	۷۲۰۰	اداره امور شعب استان فارس	۲۱۰	۴	۲۱۴	۱۹۸	۱۲	۱۵
۱۰	۸۵۰۰	اداره امور شعب استان خراسان رضوی	۱۸۵	۱۸	۲۰۳	۱۷۲	۱۳	۱۳
۱۱	۶۵۰۰	اداره امور شعب استان خوزستان	۱۷۱	۱۳	۱۸۴	۱۶۱	۱۰	۱۳
۱۲	۴۴۰۰	اداره امور شعب استان آذربایجان شرقی	۱۴۴	۶	۱۵۰	۱۳۰	۱۴	۱۰
۱۳	۹۶۰۰	اداره امور شعب استان مازندران	۱۴۶	۳	۱۴۹	۱۳۲	۱۴	۹
۱۴	۳۷۰۰	اداره امور شعب استان گیلان	۱۲۲	۱۰	۱۳۲	۱۱۴	۸	۹
۱۵	۸۰۰۰	اداره امور شعب استان کرمان	۱۲۲	۱	۱۲۳	۱۱۶	۶	۱۰
۱۶	۵۱۰۰	اداره امور شعب استان آذربایجان غربی	۹۱	۷	۹۸	۷۷	۱۴	۶
۱۷	۳۵۰۰	اداره امور شعب استان یزد	۸۸	۳	۹۱	۸۳	۵	۷
۱۸	۷۸۰۰	اداره امور شعب استان هرمزگان	۸۵	۴	۸۹	۷۶	۹	۸
۱۹	۵۷۰۰	اداره امور شعب استان کرمانشاه	۸۰	۷	۸۷	۷۴	۶	۷
۲۰	۸۳۰۰	اداره امور شعب استان سیستان و بلوچستان	۷۹	۵	۸۴	۶۹	۱۰	۷
۲۱	۶۴۰۰	اداره امور شعب استان لرستان	۷۶	۱	۷۷	۷۲	۴	۵
۲۲	۲۶۲۰	اداره امور شعب استان البرز	۷۳	۳	۷۶	۶۳	۱۰	۴
۲۳	۲۸۰۰	اداره امور شعب استان مرکزی	۷۰	۳	۷۳	۶۲	۸	۵
۲۴	۶۱۰۰	اداره امور شعب استان همدان	۶۰	۳	۶۳	۵۷	۳	۳
۲۵	۷۷۰۰	اداره امور شعب استان بوشهر	۵۵	۸	۶۳	۵۱	۴	۴
۲۶	۴۸۵۰	اداره امور شعب استان اردبیل	۵۴	۵	۵۹	۵۰	۴	۳
۲۷	۹۲۰۰	اداره امور شعب استان گلستان	۵۲	۲	۵۴	۴۸	۴	۴
۲۸	۲۶۷۰	اداره امور شعب استان قزوین	۵۰	۰	۵۰	۴۴	۶	۳
۲۹	۵۶۰۰	اداره امور شعب استان کردستان	۴۶	۲	۴۸	۴۱	۵	۳
۳۰	۴۳۰۰	اداره امور شعب استان زنجان	۴۸	۰	۴۸	۴۴	۴	۳
۳۱	۵۹۸۰	اداره امور شعب استان ایلام	۳۵	۱۱	۴۶	۳۳	۲	۳
۳۲	۲۷۰۰	اداره امور شعب استان قم	۴۴	۱	۴۵	۴۱	۳	۳
۳۳	۸۷۰۰	اداره امور شعب استان خراسان جنوبی	۳۸	۷	۴۵	۳۴	۴	۳
۳۴	۲۵۰۰	اداره امور شعب استان سمنان	۴۳	۰	۴۳	۳۵	۸	۳
۳۵	۳۲۷۰	اداره امور شعب استان چهارمحال وبختیاری	۴۰	۱	۴۱	۳۸	۲	۳
۳۶	۸۶۰۰	اداره امور شعب استان خراسان شمالی	۲۵	۴	۲۹	۱۹	۶	۲
۳۷	۷۱۰۰	اداره امور شعب استان کهگیلویه وبویراحمد	۲۴	۲	۲۶	۲۲	۲	۲
جمع ادارات امور شعب شهرستانها			۲۵۷۴	۱۴۷	۲۷۲۱	۲۳۵۲	۲۲۲	۱۸۲
جمع			۳۱۴۸	۱۸۰	۳۳۲۸	۲۷۹۱	۳۵۷	۲۰۲

تحریم

اسکناس ۵۰۰ ریالی معادل ۵ پهلوی با عبارت بانک ملی ایران

ایالات متحده آمریکا از سال ۲۰۰۷ و اتحادیه اروپا از سال ۲۰۰۸ بانک ملی را مورد تحریم قرار دادند، که در پی آن، اتحادیه اروپا دستور تعطیلی دفاتر این بانک در اروپا را صادر کرد. در قطعنامه تحریمی سازمان ملل در ایران از این بانک به عنوان یکی از موسسات مظنون نام برده شد، که به‌طور مستقیم در تأمین مالی برنامه هسته‌ای و ساخت موشک‌های دوربرد برای جمهوری اسلامی ایران دست داشته‌است.

دادگاه عالی انگلیس در سال ۲۰۱۳ با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که تحریم اعمال شده علیه بانک ملی ایران از طرف دولت انگلیس را لغو کرده‌است. همچنین بر اساس اعلام معاون امور ارزی و بین‌الملل بانک ملی ایران، مقام‌های پولی هنگ کنگ در تاریخ ۲۴ ژوئن ۲۰۱۶ (۴ تیر ۱۳۹۵) محدودیت‌های نظارتی خود را از شعبه هنگ کنگ برداشته‌اند.

بدهی‌ها و مطالبات

محمدرضا حسین‌زاده مدیرعامل بانک ملی ایران خبر داد دولت جمهوری اسلامی ایران بیش از ۲۲۰ هزار میلیارد ریال به بانک ملی ایران بدهکار است در سال ۱۳۸۸ خبری از گفتگوی محمودرضا خاوری مدیرعامل این بانک با خبرگزاری ایسنا، مبنی بر بدهی ۵۰ هزار میلیارد ریالی دولت ایران به این بانک و عدم امکان دولت برای بازپرداخت این بدهی منتشر شد، ولی چندی بعد، خبر «ناتوانی دولت برای پرداخت بدهی» از سوی خاوری تکذیب شد.

• 
  بیست ریالی - پشت اسکناس عنوان: بنای مرکزی بانک ملی ایران

خدمات بانکی

سپرده‌ها و خدمات ریالی

بانک ملی در چندین طرح ارائهٔ خدمات را انجام می‌دهد. طرح ویژه مسکن، سرمایه‌گذاری بلند مدت، سرمایه‌گذاری کوتاه مدت، قرض الحسنه عادی، قرض الحسنه جاری، صندوق‌های اجاره ای، چک تضمین شده رمزدار شهری، چک بانکی بین بانک‌ها، فروش اوراق بهادار، طرح خدمت، بانک کارگشایی و فرم‌های عملیات بانکی ازجمله خدمات بانکیِ بانک ملی در حوزهٔ سپرده‌ها و خدمات ریالی است.

تسهیلات و عقود ریالی

همچنین در زمینهٔ تسهیلات و عقود ریالی نیز طرح‌هایی ازجمله طرح ویژه مسکن، ضمانت نامه ریالی، طرح‌های سرمایه‌گذاری، جعاله اجرای طرح، تسهیلات قرض الحسنه، جعاله مسکن روستاها، جعاله تعمیر مسکن، خرید خودرو، خرید کالاهای اساسی، عقد مشارکت مدنی، عقد اجاره به شرط تملیک، عقد سلف، عقد مضاربه و تسهیلات با نرخ ترجیحی را پوشش می‌دهد.

سپرده‌ها و تسهیلات ارزی

سپرداها و تسهیلات ارزی نیز از دیگر خدماتِ بانک ملی است که شاملِ ضمانتنامه ارزی، سپرده قرض الحسنه، سپرده سرمایه‌گذاری، شرایط افتتاح حساب در شعب خارج از کشور، انتقال موجودی از شعب خارج از کشور، سوئیفت، حساب برای شرکت‌های مقیم ایران، دریافت ارز مسا، حواله ارزی، اعتبارات اسنادی، فاینانس / ریفاینانس و تسهیلات ارزی است.

خدمات الکترونیکی

سامانه‌های مشتریان حقیقی

ردیف		سامانه‌های مشتریان حقیقی
۱		سامانه بانکداری اینترنتی بام
۲		بانکداری اینترنتی (سبا)
۳		همراه بام ملی
۴		همراه بانک ملی
۵		پیام‌رسان بله
۶		بانک آفیسر
۷		خدمات اینترنتی (صورتحساب)
۸		خرید شارژ
۱۰		ملی بازار
۱۱		ملی فاند
۱۲		درخواست تسهیلات
۱۳		پیام کوتاه از طریق سیستم متمرکز (ساپتا)
۱		تسویه ناخالص آنی (ساتنا)
۲		حواله الکترونیکی بانکی (سحاب)
۳		وصول و واریز دسته‌ای چک‌ها (کلر)
۴		پیگیری وضعیت پرداخت‌های غیرحضوری
۵		پیگیری وضعیت چک‌های واگذاری
۶		دریافت شناسه شبا
۷		سامانه ثبت و پیگیری مغایرت‌های شتاب
۸		پرداخت الکترونیکی عوارض خروج از کشور
۹		نکات امنیتی
۱۰		راهکارهای امنیتی کاهش ریسک بدافزارهای سمت کاربر

سامانه‌های مشتریان حقوقی

ردیف		سامانه‌های مشتریان حقوقی
۱		بانکداری اینترنتی سبا BIB
۲		استعلام لحظه‌ای آنی (سانی)
۳		سامانه بینا
۴		سیستم گزارش‌های سازمان ثبت اسناد
۵		گزارش‌گیری قوه قضائیه
۶		شناسه ملی اشخاص حقوقی

سایر خدمات الکترونیک بانک

ردیف		سایر خدمات الکترونیک بانک
۱		پرداخت قبوض
۲		تلفن بانک
۳		خودپرداز
۴		جشنواره خودپرداز
۵		کیوسک
۶		پایانه‌های فروش POS
۷		شعب شهاب ملی
۸		پایگاه‌های شبانه‌روزی
۹		درخواست درگاه پرداخت اینترنتی
۱۰		معاملات آنلاین بورس
۱۱		اقدامات اجرایی و قضایی (سیاق)
۱۲		نشان پرداخت با مشارکت آسان پرداخت

کارت‌های بانکی

ردیف		انواع کارت
۱		ملی کارت
۲		ملی کارت خانواده
۳		هدیه کارت
۴		پیوند کارت
۵		کارت جوانان هلال احمر
۶		بن کارت
۷		توریست کارت
۸		سایر کارت‌های بانکی
۹		دریافت شماره کارت تسهیلات غیر متمرکز
۱۰		بیمه ملی کارت
۱۱		ثبت مشکلات دریافت کارت
۱۲		برداشت وجه از خودپرداز بدون کارت
۱۳		نشان پرداخت

شرکت‌های تابعه

شرکت داده ورزی سداد

شرکت داده ورزی سداد تحت شماره ۱۵۱۴۷۸ در تاریخ ۱۳۷۸/۰۳/۱۳ در اداره ثبت شرکت‌ها و موسسات غیرتجاری برای مدت نامحدود به ثبت رسید.

شرکت چاپ و نشر بانک ملی ایران

این شرکت پس از واگذاری حق نشر اسکناس به بانک ملی ایران، تشکیلات محدودی برای چاپ تاریخ انتشار بر روی اسکناس‌ها پدید آمد. این تشکیلات به موازات تحول و توسعه بانک ملی ایران، تکامل یافت و به «چاپخانه بانک ملی ایران» معروف شد. این چاپخانه که در سال ۱۳۱۷ هـ ش/ ۱۹۳۸ م. با نام «بنگاه چاپخانه» تأسیس شده بود. به تدریج به یکی از معتبرترین چاپخانه‌های کشور و خاورمیانه تبدیل شد. در این چاپخانه، علاوه بر ارائه خدمات چاپی به سازمان‌های دولتی، نیازهای چاپی شعبه‌های بانک ملی ایران نیز در سراسر کشور رفع می‌گردید. شرکت چاپ بانک ملی ایران در سال ۱۳۷۹ هـ. ش/۲۰۰۰ م. به منظور ایجاد امکان نشر کتاب و مجله، مجوز نشر را از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافت کرد و به «شرکت چاپ و نشر بانک ملی ایران» تغییر نام یافت.

گروه توسعه ملی

سرمایه‌گذاری گروه توسعه ملی، یک شرکت از نوع شرکت خوشه‌ای یا کنگلومرا است که در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شده‌است و این شرکت، خود شامل چندین هلدینگ یا (شرکت مادر) می‌باشد که عبارتند از:

1. سیدکو - شرکت سرمایه‌گذاری و توسعه صنایع سیمان
2. هلدینگ صنایع غذایی بهشهر
3. هلدینگ نیروگاهی ایران
4. هلدینگ گروه صنعتی ایران ترانسفو
5. هلدینگ لاستیک بارز
6. هلدینگ دارویی شفا دارو
7. سرمایه‌گذاری توسعه ملی
8. صنایع پتروشیمی اراک
9. گروه ملی فولاد ایران

سهامداران شرکت سرمایه‌گذاری گروه توسعه ملی:

بانک ملی ایران مالک ۷۱ درصد از سهام این شرکت است. سهامداران دیگر شرکت به قرار زیر است:

• صندوق بازنشستگی و از کار افتادگی ۸ درصد
• شرکت خدمات مدیریت سرمایه مدار ۲ درصد
• شرکت سرمایه‌گذاری تدبیر ۱ درصد
• شرکت بیمه ایران ۱ درصد
• شرکت تدبیرگران اقتصاد اوراسیا کمتر از ۱ درصد

کارگزاری بانک ملی ایران

شرکت ملی مسکن و صنایع ساختمانی

نگارخانهٔ سکه‌های یادبود

• 
  نشان یادبود نقره چهلمین سالگرد تأسیس بانک ملّی ایران؛ ضرب ۱۳۴۷ خورشیدی
• 
  نشان یادبود سالروز تأسیس بانک ملی ایران در پنجاهمین سال شاهنشاهی پهلوی
• 
  یادبود افتتاح بنای بانک ملی ایران از سوی رضا شاه از جنس طلا؛ ضرب ۱۳۵۶ خورشیدی
• 
  مدال طلای یادبود پنجاهمین سالگرد تأسیس بانک ملّی ایران؛ سال ۱۳۵۷ خورشیدی

• 
  یادبود نقره هفتاد و پنجمین سالگرد تأسیس بانک ملی ایران؛ ضرب ۱۳۸۲ خورشیدی
• 
  نشان یادبود هشتاد و پنجمین سالگرد تأسیس بانک ملّی ایران؛ ضرب ۱۳۹۲ خورشیدی

پیوند به بیرون

• وبگاه رسمی بانک ملی ایران
• وبگاه رسمی سامانه بام
• صفحه رسمی بانک ملی ایران در اینستاگرام
• شماره شبا بانک ملی