Diamańt

Diamańt – szlachetny kam, baro rzôdczi minerôł z karna samòrodnëch pierwiôstków.

Pòzwa pòchòdzy òd stgr. adamas (‘niedobëti’, ‘niepòkònóny’, ‘nie do zniszczeniô’). Je nôcwiardszą znóną substancją w nôtërë.

Diamańt to czësti wãdżel, jedna òd jegò alotropowëch òdmian.

Céchë

Jindie – diamańtonośnô òbéńda cygnie sã na Hindustańsczi Półwëspie w dolëznie rzéków: Penner, Kistnach, Gadavary. Strzédnô wielkosc diamańtów 0,6 karata
Ruskô – w Jakùcji (Trubka Udacznaja), Ural, Płw. Kola
Australiô – nad rzekama Gwadir i Darling
Pôłniowô Afrika – dorzéczé Oranje, Vaal – znóne òd 1867 r. W 1870 r. òdkrëto pierwòszné pòkładë kimberlitowégò tipù kòl Kimberley. Tu w kòpalniach nalazłé òstałë nôwiãkszé i nôbarżi znóne diamańty: Cullinan, Excelsior, Petz, Wiktoria, Juliusz Man
Demòkraticzna Repùblika Kongo – pòkładë colemało òkrëchòwé
Brazyliô – Minas Gerais, Mato Grosso, Parana – aluwialné pòkładë. Je tu baro wiele diamańtów czôrnych (karbonado)
Botswana – Orapa
Namibia
Sierra Leone
Senegal
Kanada
Zjednóné Kraje
Angola
Kongo
Lesotho
Tanzaniô
Ghana
Ùbrzég Słoniowëch Kłów
Burkina Faso
Gwineja
Liberiô

Cullinan – 3106 karatów, pòdzelony na 105 dzélów i òszlifòwany;
Excelsior – 995,2 karata, pòdzelony na 11 dzélów i òszlifòwany;
Prezydent – 726,6 karata, brazylijsczi, pòdzelony na 29 dzélów i òszlifòwany;
Jonker – 726 karatów, pòdzelony na 15 dzélów i òszlifòwany;
Jubilee – 650,8 karata, pò òszlifòwaniu 245 karatów;
Centenary - 599 karatów; szlifòwanie bawiło bezlëcha 3 lata (szlifierzã béł Gabi Tolkowsky), pò òszlifòwaniu kam mô 273,85 karatów;
Imperial (Victoria, Great White, Nizam) – 457 karatów, òszlifòwany;
Darcy Vargas – 425 karatów, brazylijsczi;
Regent – 410 karatów, pò òszlifòwaniu 140,5 karata, dzysdnia w Luwrze;
Szach – 3x1 cm, dzysdnia w skarbcu na Kremlu;
Orłow – kòl 400 karatów, pò òszlifòwaniu 189,6 karata;
Gwiôzda Jakùcje – 234 karaty, syberyjsczi;
Millennium Star – 203 karaty;
Koh-i-noor – 181,1 karata, jindyjsczi, pò òszlifòwaniu 108,93 karata, zdôbi britijsczi kòrónné klénotë;
Hope – 67,125 karata, pò òszlifòwaniu 44,4 karata, nôwiãkszi farbny diamańt – szafirowòmòdri.