Portałe:Eoropa
 Inte el senso giołógico e giográfico, l'Eoropa ła xe na penixoła, ła parte osidentałe de l'Eoraxia. La vien comunque considerà on continente par motivi de cultura. El xe on continente picinin parché ła só superfisie ła xe soło de 10.400.000 km² (pi granda soło de l'Austrałia) popołà da 799.000.000 de àneme che łe ła porta a èsar el terzo continente pi abità daspó de Axia e Àfrica, pari a 1 otavo de łe àneme de ła tera. L'istoria europea e ła só cultura łe ga influensà notevolmente tuto el mondo çivilizà. Ła só poxision çentrałe rispeto a chełaltre tere e ła penetrasion del mar łe ga senpre favorìo łe comunicasion fra łe popolasion de łe varie region e łe migrasion verso staltre region del mondo. El clima l'è mite in quaxi ła magior parte de łe tere: questo ga favorìo el fato che ła deventése molto abitada.(Va vanti a lèzar...) |
 Mare Terexa de Calcuta, nome de bateximo Agnes Gonxha Bojaxhiu (Skopje, odierna Macedonia 26 de agosto 1910 – Calcutta, India 5 de setembre 1977), la xera na suora albanese misionaria in India, doe la gha fondà le suore Misionarie de la Carità, conosude come le suore de Mare Terexa. (Va vanti a lèzar...) |
 El Lago Leman, o Lago de Zenevra, in lengua franzese: "Lac Léman" o "Lac de Genève", el xe el pì grando łago de ł'Eoropa osidental e el se cata al confin tra la Svisera, indove a se cata el 60% deła superficie, e ła Fransa. El spechio de aqua el ga 'na forma slongada, tipega de un lago giazzal subalpin, a meza luna in direzion est-ovest co' la concavità verso ła sponda meridional, queła fransexe. El Lago Leman, divixo par 'na iregołarità 'nte ła forma visin Yvoire in "Grand lac" a est e "Petit lac" a ovest, el xe formà dałe aque del Rodano, el so major imisario e emisario, e el ga avudo orixine al termine de ł'ultima giazzazion, zerca 15.000 ani fa. (Va vanti a lèzar...) |
|
[[File:|100px|left|]] (Va vanti a lèzar...) |
|
Ła łéngoa basca (ciamà anca euskara, euskera, vasco o basque) l'è na łéngoa no indoeuropea atualmente parlà in tel nord de ła Spagna (in tel Paexe Basco spagnoło) e in tel sud de ła Fransa (Paexe Basco francese), dipartimento Pirenei Atlantici. Anticamente el so anbito łenguistego el se estendea a le xone de Aquitania, Ła Rioja, Cantabria, Huesca, Burgos, nord de Zaragoza, fin al Mediteraneo: el nord de ła atuałe Catałogna e parte de i Pirenei Sentrałi. Ghè inportanti comunità parlanti basco in tuto el continente american, ndo se pol catar baschi de seconda e tersa generassión che ancora i parla ła łéngoa in tel diałeto original o secondo forme ibride rixultè da l' incontro de baschi de difarenti rejoni. (Va vanti a lèzar...) |
|
|
