คาราวาน (วงดนตรี)

คาราวาน
ข้อมูลพื้นฐาน
ที่เกิด	ประเทศไทย
แนวเพลง	เพลงเพื่อชีวิต, ร็อก, โฟล์ค, คันทรี่, บลูส์
ช่วงปี	พ.ศ. 2518 - ปัจจุบัน
ค่ายเพลง	อีเอ็มไอ อโซน่า ดี-เดย์ เอ็นเทอร์เทนเมนท์ วอร์นเนอร์ มิวสิค ไทยแลนด์ จีเอ็มเอ็ม แกรมมี่
สมาชิก	สุรชัย จันทิมาธร ทองกราน ทานา
อดีตสมาชิก	มงคล อุทก (เสียชีวิตแล้ว) วีระศักดิ์ สุนทรศรี (เสียชีวิตแล้ว)

คาราวาน เป็นวงดนตรีในแนวเพลงเพื่อชีวิตที่มีชื่อเสียงของประเทศไทย

ประวัติ

คาราวานถือกำเนิดมาจากการรวมวงดนตรีสองวง คือ ท.เสนและสัญจร และ บังคลาเทศแบนด์ โดยมีอีพีชุดแรกออกมาในปี พ.ศ. 2517 เป็นแผ่นเสียง 7 นิ้ว มี 4 เพลง ออกจำหน่ายราว 500 แผ่น ราคาแผ่นละ 25 บาท ถือได้ว่าเป็นวงดนตรีเพื่อชีวิตวงแรก ๆ ของประเทศไทย (ปัจจุบันอีพีชุดดังกล่าว ที่ถือเป็นการบันทึกเสียงครั้งแรกของวงคาราวาน มีราคาซื้อขายกันหลักหมื่นบาท) หลังจากที่ทางวงทำแผ่นเสียงอีพีออกเผยแพร่แล้ว จึงได้ทำสตูดิโออัลบั้มเต็มชุดแรก ชื่ออัลบั้ม คนกับควาย วางจำหน่ายในปี พ.ศ. 2518

ในยุคมืดของสังคมไทย คือ เหตุการณ์ 14 ตุลา และ เหตุการณ์ 6 ตุลา นั้นคาราวานเป็นวงดนตรีที่แต่งเพลงออกมาเรียกร้องประชาธิปไตยอย่างจริงจัง และเป็นวงดนตรีวงเดียวจากเหตุการณ์สมัยนั้นที่ยังอยู่มาจนถึงทุกวันนี้

สมาชิกยุคแรกของวงคาราวานประกอบไปด้วย สุรชัย จันทิมาธร (หงา) ร้องนำ, วีระศักดิ์ สุนทรศรี (แดง) เล่นกีตาร์, ทองกราน ทานา (อืด) เล่นกีตาร์ลีด ฟลุต และร้องประสาน, มงคล อุทก (หว่อง) เป่าเมาท์ออร์แกน พิณ ซอ และร้องประสาน นอกจากนั้นยังมีสมาชิกชั่วคราวคนอื่น ๆ เช่น พงษ์เทพ กระโดนชำนาญ (หมู) อู๊ด ยานนาวา, ชัคกี้ ธัญญรัตน์

เพลงของคาราวานโดยส่วนใหญ่แต่งโดยสุรชัย ยกเว้นบางบทเพลงเช่น

• นกสีเหลือง และ บูบู โดย วินัย อุกฤษณ์
• คนกับควาย โดย สมคิด สิงสง และ วิสา คัญทัพ
• อีสาน และ คิดถึงบ้าน (เดือนเพ็ญ) โดยอัศนี พลจันทร
• เปิบข้าว โดย จิตร ภูมิศักดิ์
• ลุกขึ้นสู้, คืนสู่รัง และ กุหลาบแดง โดย มงคล อุทก
• อเมริกันอันตราย โดย ทองกราน ทานา และ วีระศักดิ์ สุนทรศรี

สมาชิก

สมาชิกปัจจุบัน

• สุรชัย จันทิมาธร (หงา) ร้องนำ, กีตาร์, เมาท์ออร์แกน เกิด 29 เมษายน พ.ศ. 2491 (พ.ศ. 2518–ปัจจุบัน)
• ทองกราน ทานา (อืด) กีตาร์ลีด, ไวโอลิน ร้องประสาน เกิด 19 ตุลาคม พ.ศ. 2492 (พ.ศ. 2518–ปัจจุบัน)

อดีตสมาชิก

• มงคล อุทก (หว่อง) กีตาร์พิณ, เมาท์ออร์แกน, โหวดแผง, ร้องประสาน เกิด 10 พฤษภาคม พ.ศ. 2494 (พ.ศ. 2518–2561; เสียชีวิต พ.ศ. 2561)
• วีระศักดิ์ สุนทรศรี (แดง) กีตาร์ เกิด 24 กรกฎาคม พ.ศ. 2493 (พ.ศ. 2518–2564; เสียชีวิต พ.ศ. 2564)

ผลงานของคาราวาน

ชุด อเมริกันอันตราย (พ.ศ. 2519)

อัลบั้ม ในนาม คาราวาน

• คนกับควาย (2518)
• อเมริกันอันตราย (2519)
• บ้านนาสะเทือน (13 มิถุนายน 2526) ภายหลังมีการเปลี่ยนปกและเปลี่ยนชื่ออัลบั้มเป็น เดือนเพ็ญ (2527)
• คนตีเหล็ก (สิงหาคม 2526)
• 1985 (พฤษภาคม 2528)
• คนไกลบ้าน (2529)
• ยูเอส เจแปน (พฤษภาคม 2530)
• อานนท์ (2531)
• ตุลา–คม (ตุลาคม 2537)

อีพี

• คาราวาน (2518 ผลิตเป็นแผ่นเสียง 7 นิ้ว มี 4 เพลง)
• โลกร้อน คนละลาย (อีพี 4 เพลง ที่จัดทำขึ้นเพื่อแจกจ่ายในงานคอนเสิร์ต โลกร้อน คนละลาย)

อัลบั้มภาคพิเศษ

• มารครองเมือง (เป็นการทำงานร่วมกันกับ คุรุชน และ โคมฉาย ตั้งวงดนตรีชื่อ ภูซาง 60 อัลบั้มชุดนี้บันทึกเสียงกันในป่าภูซาง เมษายน 2520)
• Amerasia อัลบั้มเพลงประกอบภาพยนตร์ ที่ทำร่วมกับศิลปินระดับโลกอย่าง Terry Allen และวง The Panhandle Mystery (2526)
• กลับมาเถิด (พฤศจิกายน 2534) ร่วมกับ พงษ์เทพ กระโดนชำนาญ
• คาราวาน PIANO เป็นงานอัลบั้มที่ทำภายใต้ชื่อของ พีรภา อภิสุข
• เปิดกรุคาราวาน (เส้นเสียงเปล่า) ร่วมกับ บังคลาเทศแบนด์

เพลงปฏิวัติ

• ถั่งโถมโหมแรงไฟ

แหล่งข้อมูลอื่น

• caravannonzon.com เว็บไซต์อย่างเป็นทางการ เก็บถาวร 2010-01-01 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• caravannonzon.net เว็บไซต์อย่างเป็นทางการ เก็บถาวร 2007-10-19 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน