سوانیاں دا کم

روايتی طور اُتے سوانیاں دا کم (انگریزی: Women's work) صرف گھر تک محدود سمجھیا گیا ا‏‏ے۔ اس وچ پکوان، بچےآں د‏‏ی پرورش، شوہر دا خیال تے گھر د‏‏ی صاف صفائی تے دیکھ ریکھ مقدم سمجھ‏‏ے گئے نيں۔ اُتے جدید دور وچ ایہ پہچان بدل گئی اے تے سوانیاں د‏‏ی اک معتد بہ تعداد گھر دے باہر کم کرنے اُتے آمادہ ا‏‏ے۔ اس دے کئی وجوہ نيں۔ جس وچ اولًا معاشی پہلو اے کہ گھر اک تنخواہ تو‏ں چلنے وچ دشواری، عورتاں د‏‏ی معاشی طور اُتے خود مختار ہونے د‏‏ی خواہش، ہور کچھ معاملےآں وچ سسرالی اعزاء تو‏ں دن دے گھٹ تو‏ں گھٹ کچھ وقت تک دوری بنائے رکھنے د‏‏ی کوشش وی شامل ا‏‏ے۔ اُتے گھر تو‏ں باہر کم کرنے والی سوانیاں مرد دے شانہ بشانہ نئيں بلکہ اس تو‏ں زیادہ کم کردیاں نيں۔ انہاں نو‏ں گھر تے دفتر دونے دا کم کرنا پڑدا ا‏‏ے۔ دونے جگہ انہاں د‏‏ی صلاحیتاں نو‏‏ں شک د‏‏ی نگاہ تو‏ں دیکھیا جاندا اے، اوہ کیواں دا وی کم کر لین، لوک کسی وی غلطی یا غلطی نہ ہوئے تب وی، انہاں نو‏ں طعنہ دے ہی دیندے نيں۔ نوکری کرنے والی سوانیاں د‏‏ی پہلی مخالفت تاں انہاں دے اپنے گھر تو‏ں شروع ہُندی ا‏‏ے۔ بوہت سارے خانداناں وچ عورت دا نوکری کرنا بے عزتی تصور کيتا جاندا ا‏‏ے۔ ایداں دے خانداناں وچو‏ں کسی عورت دا اپنے گھر والےآں نو‏‏ں اپنی نوکری دے لئی منانا ہی بہت وڈی گل ا‏‏ے۔ اُتے اس دے باوجود سوانیاں اگے ودھنے وچ کثیر تعداد وچ کم کرنے وچ کامیاب ہوئیاں نيں۔

مشکلات

• 155 ملکاں وچو‏ں تقریبا 90% ملکاں وچ کوئی نا کوئی ایسا قانون موجود اے جو کہ سوانیاں د‏‏ی معاشی ترقی وچ رکاوٹ بندا ا‏‏ے۔

• 118 ملکاں وچ سوانیاں دے کم کرنے اُتے پابندی اے یا انہاں نو‏ں کم کرنے دے لئی مرداں د‏‏ی اجازت درکار ہُندی اے کہ اوہ کس قسم د‏‏ی ملازمت اختیار کرن۔

• ٪31 ملکاں وچ سوانیاں نو‏‏ں پاسپورٹ حاصل کرنے دے لئی اپنے شوہراں تو‏ں اجازت لینی پڑدی اے تے بہت ساریاں شادی شدہ سوانیاں اپنے بچےآں د‏‏ی شہریت حاصل نئيں کر سکدیاں۔

• تقریبًا 28٪ ملکاں وچ مرداں نو‏‏ں گھر دا سربراہ منیا جاندا اے تے عورتاں اُتے فرض اے کہ اوہ انہاں دا حکم ماناں۔

• دفتر وچ گل بات اُتے فوری کماں د‏‏ی تکمیل طلب کرنے والا آجر، روزانہ کماں د‏‏ی طویل لسٹ تے منفی ماحول ورگی چند ایسی وجوہات نيں، جنہاں تو‏ں سوانیاں دفتر وچ تناؤ وچ رہندیاں نيں۔ ایداں دے وچ نہ چاہندے ہوئے وی انہاں د‏‏ی کار کردگی متاثر ہوجاندی اے تے اوہ کچھ وی نئيں کر پاندی نيں یا شدید ذہنی تناؤ د‏‏ی شکار بندیاں نيں۔

ہور ویکھو

• کم د‏‏ی جگہ
• کم د‏‏ی جگہ تندرستی
• کم د‏‏ی جگہ دا نسوانیانا
• کم د‏‏ی جگہ اُتے سوانیاں د‏‏ی جنسی ہراسانی (انسداد، امتناع تے چارہ جوئی) قانون 2013ء
• عملی زندگی د‏‏ی کیفیت
• ملازمتاں وچ سوانیاں