Sean Young

Sean Young
	; Sean Young (2007)
Imię i nazwisko	Mary Sean Young
Data i miejsce urodzenia	20 listopada 1959 ; Louisville, Kentucky
Zawód	aktorka, reżyser, modelka, tancerka
Współmałżonek	Robert Lujan; (1990–2002 rozwód; od 2011)
Lata aktywności	od 1980
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Mary Sean Young^[1], lepiej znana jako Sean Young (ur. 20 listopada 1959 w Louisville) – amerykańska aktorka filmowa i telewizyjna, także reżyser, modelka i tancerka^[2].

W 2014 r. na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Oldenburgu w Niemczech otrzymała własną Gwiazdę Doskonałości w Alei Sław^[3].

Życiorys

Wczesne lata

Przyszła na świat w Louisville w Kentucky jako córka Lee Guthrie (z domu Mary Lee Kane), scenarzystki, kierowniczki zajmującej się public relations / dziennikarki, i Donalda Younga, dziennikarza / producenta telewizyjnych wiadomości^[4]. Jej rodzina była pochodzenia irlandzkiego, angielskiego, szkockiego i szwajcarsko–niemieckiego^[5]. Jej siostra Cathleen Young została scenarzystką. Po ukończeniu Cleveland Heights High School w Ohio, naukę kontynuowała na wydziale tańca w Interlochen Arts Academy w Michigan (1978)^[6]. Uczęszczała do School of American Ballet w Nowym Jorku^[7]. Pracowała jako modelka i tancerka^[8].

Kariera

Debiutowała na scenie w Los Angeles w sztuce Stardust^[9]. W 1980 r. zagrała swoją pierwszą rolę filmową jako Ariadne w dramacie Jamesa Ivory Jane Austen na Manhattanie (Jane Austen in Manhattan) u boku Anne Baxter i Roberta Powella. Była przesłuchana do roli Marion Ravenwood w filmie Stevena Spielberga Poszukiwacze zaginionej Arki (Raiders of the Lost Ark, 1981), która jednak przypadła Karen Allen^[10]. Po występie w komedii Szarże (Stripes, 1981) z Billem Murrayem i Haroldem Ramisem, uznanie przyniosła jej rola replikantki Rachel w filmie fantastycznonaukowym Ridleya Scotta Łowca androidów (Blade Runner, 1982) obok Harrisona Forda i Rutgera Hauera. Potem dostała rolę dr Stephanie Brody w parodii filmów medycznych Garry’ego Marshalla Zakochani młodzi lekarze (Young Doctors in Love, 1982). W filmie fantastycznonaukowym Davida Lyncha Diuna (1984) z udziałem Kyle’a MacLachlana, Virginii Madsen, Franceski Annis i wokalisty Stinga pojawiała się jako Chani.

W dreszczowcu politycznym Rogera Donaldsona Bez wyjścia (No Way Out, 1987) z Kevinem Costnerem i Gene’em Hackmanem zagrała kochankę sekretarza obrony USA. Następnie wystąpiła w dramacie kryminalnym Olivera Stone’a Wall Street (1987) w roli żony bogatego i bezwzględnego finansisty (Michael Douglas).

Na planie dramatu Harolda Beckera Zastrzyk energii (The Boost, 1988) na podstawie książki Bena Steina poznała Jamesa Woodsa, który w 1989 r. złożył przeciwko niej pozew o nękanie^[11] jego i jego ówczesnej narzeczonej, twierdząc, że oprócz innych destrukcyjnych zachowań, Young zostawiła oszpeconą lalkę na jego progu. Young zaprzeczyła zarzutom i twierdziła, że Woods złożył pozew na złość. Sprawa została rozstrzygnięta pozasądowo w 1989 r.; Young otrzymała 227 tys. dolarów na pokrycie kosztów prawnych^[12].

Planowała zagrać Vicki Vale w Batmanie (1989) z Jackiem Nicholsonem, ale złamała obojczyk podczas jednej ze scen jazdy konnej z Michaelem Keatonem i została zastąpiona przez Kim Basinger. Za podwójną rolę bliźniaczek Ellen i Dorothy Carlsson w dreszczowcu Pocałunek przed śmiercią (A Kiss Before Dying, 1991) zdobyła dwie Złote Maliny jako najgorsza aktorka i najgorsza aktorka drugoplanowa. Miała zagrać rolę Tess Trueheart w filmie kryminalnym Dick Tracy (1990), ale ostatecznie została obsadzona Glenne Headly; Young twierdziła później, że jej zwolnienie było karą za odrzucenie zalotów Warrena Beatty’ego, reżysera i odtwórcy tytułowej roli, czemu Beatty zaprzecza^[13]. Chciała tak bardzo zagrać rolę Kobiety-Kota w Powrocie Batmana (Batman Returns, 1992), że nosiła obcisły strój komiksowej postaci i spróbowała stanąć twarzą w twarz z Timem Burtonem^[14] i Michaelem Keatonem, lecz ostatecznie rolę tę w kasowym hicie kinowym zagrała Michelle Pfeiffer. Rola nieustępliwej prokurator okręgowej w dreszczowcu Zbrodnie z miłości (Love Crimes, 1992) z Patrickiem Berginem i Jamesem Readem przyniosła jej nominację do kolejnej Złotej Maliny jako najgorszej aktorki, a za postać Phoebe w czarnej komedii Była sobie zbrodnia (Once Upon A Crime, 1992) była nominowana do Złotej Maliny jako najgorsza aktorka drugoplanowa. Następną nominację do Złotej Maliny zdobyła w 1995 r. za drugoplanową rolę Marie Barth w komediodramacie I kowbojki mogą marzyć (Even Cowgirls Get the Blues, 1993) z Umą Thurman. Była na okładkach magazynów takich jak „People”, „Entertainment Weekly” i „Harper’s Bazaar”^[15].

W zwariowanej komedii Toma Shadyaca Ace Ventura: Psi detektyw (Ace Ventura: Pet Detective, 1994) z Jimem Carreyem i Courteney Cox zagrała policjantkę z Miami porucznik Lois Einhorn. Rola Helen Hyde w komedii romantycznej Doktor Jekyll i panna Hyde (Dr. Jekyll and Ms. Hyde, 1995) przyniosła jej dwie nominacje do Złotej Maliny – jako najgorszej aktorki i jako najgorszej pary ekranowej z Timem Dalym. Za kreację dr Sarah Chambers w dreszczowcu krótkometrażowym Kto chce deser? (Who Wants Dessert?, 2020) otrzymała nagrodę dla najlepszej aktorki drugoplanowej w filmie krótkometrażowym na Hollywoodzkim Festiwalu Filmów Niezależnych Reel^[16].

Życie prywatne

24 listopada 1990 r. wyszła za mąż za aktora i muzyka Roberta Lujana, z którym ma dwóch synów: Rio Kelly (ur. 2 listopada 1994) i Quinna Lee (ur. 26 stycznia 1998). 29 kwietnia 2002 r. doszło do rozwodu^[17]. W 2002 r. spotykała się z producentem filmowym Frankiem Howsonem.

W 2008 r. poddała się leczeniu odwykowemu w związku z uzależnieniem alkoholowym^[18]. W latach 2008–2009 była związana z Johnem Kerwinem, gospodarzem programu The John Kerwin Show. W 2011 r. Robert Lujan i Sean Young ponownie zawarli związek małżeński^[19]^[20]^[21].

Filmografia

Filmy fabularne

1980: Jane Austen na Manhattanie (Jane Austen in Manhattan) jako Ariadne Charlton
1981: Szarże (Stripes) jako Louise
1982: Łowca androidów (Blade Runner) jako Rachael
1982: Zakochani młodzi lekarze (Young Doctors in Love) jako dr Stephanie Brody
1984: Diuna jako Chani
1985: Baby: Secret of the Lost Legend jako Susan Matthews-Loomis
1987: Bez wyjścia (No Way Out) jako Susan Atwell
1987: Arena Brains (film krótkometrażowy) jako artystka na przyjęciu
1987: Wall Street jako Kate Gekko
1988: Zastrzyk energii (The Boost) jako Linda Brown
1989: Kuzyni (Cousins) jako Tish
1990: Ogniste ptaki (Fire Birds) jako Billie Lee Guthrie
1991: Pocałunek przed śmiercią (A Kiss Before Dying) jako Ellen / Dorothy Carlsson
1992: Zbrodnie z miłości (Love Crimes) jako Dana Greenway
1992: Była sobie zbrodnia (Once Upon A Crime)
1992: Błękitny lód (Blue Ice) jako Stacy Mansdorf
1992: Hold Me Thrill Me Kiss Me jako Twinkle
1993: Fatalny instynkt (Fatal Instinct) jako Lola Cain
1993: Forever jako Mary Miles Minter
1993: I kowbojki mogą marzyć (Even Cowgirls Get the Blues) jako Marie Barth
1994: Ace Ventura: Psi detektyw (Ace Ventura: Pet Detective) jako Lois Einhorn
1995: Mirage jako Jennifer Gale
1995: Doktor Jekyll i panna Hyde (Dr. Jekyll and Ms. Hyde) jako Helen Hyde
1995: Bolt (wideo) jako Patty Deerheart
1996: Dziedzictwo (The Proprietor) jako Virginia Kelly
2001: Ptaszek w klatce (Mockingbird Don't Sing) jako dr Judy Bingham
2001: Słodkie i ostre (Sugar & Spice) jako pani Hill
2002: Strefa zniszczenia (Aftermath) jako Rachel Anderson
2004: Until the Night jako Cosma
2014: M.A.R.R.A jako Zoe
2015: Darling jako Madame

Filmy TV

1986: Krew i orchidee (Blood & Orchids) jako Leonore Bergman
1992: Rysopis mordercy (Sketch Artist) jako Rayanne Whitfield
1993: Model by Day jako Mercedes
1994: Świadek egzekucji (Witness to the Execution ) jako Jessica Traynor
1996: Oblicze zła (Evil Has a Face) jako Gwen McGerrall
1996: Pokonać los (Everything to Gain) jako Mallory Ashton Jordan Keswick
2005: Obnażyć prawdę (Third Man Out) jako Ann Rutka

Seriale TV

1984: American Playhouse jako Myra Harper
1985: Czuła jest noc (Tender Is the Night) jako Rosemary Hoyt
2002: Brygada ratunkowa (Third Watch) jako Nancy
2003: Król koki (Kingpin) jako Lorelei Klein
2003: Boston Public jako Candy Sobell
2004: Reno 911! jako Nowy Wiegel - Zastępca Wendy Kelton
2005: Jesienin jako Isadora Duncan
2006: CSI: Kryminalne zagadki Miami (CSI: Crime Scene Investigation) jako Dusty
2007: Ostry dyżur (ER) jako Anna Hayes
2007: Pogoda na miłość (One Tree Hill) jako Hope Brown
2010–2011: Żar młodości (The Young and The Restless) jako Meggie McClaine

Przypisy

↑ J. M. Welsh: The Oliver Stone Encyclopedia. Scarecrow Press, 2013, s. 286. ISBN 978-0-8108-8352-9.
↑ Sean Young. Listal. [dostęp 2022-07-29]. (ang.).
↑ Sean Young Awards. FamousFix. [dostęp 2022-08-21]. (ang.).
↑ Sean Young Biography (1959-). Film Reference. [dostęp 2022-08-21]. (ang.).
↑ Sean Young Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs. [dostęp 2022-08-21]. (ang.).
↑ Sean Young Biography. Famous People. [dostęp 2022-07-29]. (ang.).
↑ Sean Young, Film Actress, Television Actress. Biography.com. [dostęp 2022-07-29]. (ang.).
↑ Sandra Brennan: Sean Young Biography. AllMovie. [dostęp 2022-08-21]. (ang.).
↑ Sean Young. MovieActors.com. [dostęp 2015-07-29]. (ang.).
↑ Sean Young Trivia. FamousFix. [dostęp 2022-08-21]. (ang.).
↑ Sandra Brennan, Rovi: Sean Young Biography. „The New York Times”. [dostęp 2015-07-29]. (ang.).
↑ Sean Young & James Woods. FamousFix. [dostęp 2022-07-29]. (ang.).
↑ Marta Górna: Sean Young, Rachael z Łowcy androidów: „Moja kariera przyhamowała, bo nie godziłam się na molestowanie”. „Gazeta Wyborcza”, 2017-06-14. [dostęp 2022-08-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-08-21)]. (pol.).
↑ Sean Young Facts. Famous Birthdays. [dostęp 2015-07-29]. (ang.).
↑ Sean Young Magazines. FamousFix. [dostęp 2022-08-21]. (ang.).
↑ HRIFF 2021 Award Winners. Hollywood Reel Independent Film Festival. [dostęp 2022-08-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-08-21)]. (ang.).
↑ Sean Young Relationships. FamousFix. [dostęp 2022-07-29]. (ang.).
↑ Stephen M. Silverman: Sean Young Removed from Governors Ball: Report. „People”, 2012-02-27. [dostęp 2022-08-21]. (ang.).
↑ Melina Gerosa: The agony and ecstasy of Sean Young. „Entertainment Weekly”, 2007-01-30. [dostęp 2015-07-29]. (ang.).
↑ Actress Sean Young poses with husband Robert Lujan. Getty Images. [dostęp 2015-07-29]. (ang.).
↑ Sean Young steps out in a neck brace... ten days after Oscar party scuffle. „Daily Mail”. [dostęp 2015-07-29]. (ang.).

Bibliografia

Sean Young w bazie IMDb (ang.)
Sean Young w bazie Filmweb
Sean Young w bazie Notable Names Database (ang.)

[1] J. M. Welsh: The Oliver Stone Encyclopedia. Scarecrow Press, 2013, s. 286. ISBN 978-0-8108-8352-9.

[2] Sean Young. Listal. [dostęp 2022-07-29]. (ang.).

[awards-3] Sean Young Awards. FamousFix. [dostęp 2022-08-21]. (ang.).

[4] Sean Young Biography (1959-). Film Reference. [dostęp 2022-08-21]. (ang.).

[5] Sean Young Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs. [dostęp 2022-08-21]. (ang.).

[6] Sean Young Biography. Famous People. [dostęp 2022-07-29]. (ang.).

[7] Sean Young, Film Actress, Television Actress. Biography.com. [dostęp 2022-07-29]. (ang.).

[8] Sandra Brennan: Sean Young Biography. AllMovie. [dostęp 2022-08-21]. (ang.).

[9] Sean Young. MovieActors.com. [dostęp 2015-07-29]. (ang.).

[trivia-10] Sean Young Trivia. FamousFix. [dostęp 2022-08-21]. (ang.).

[11] Sandra Brennan, Rovi: Sean Young Biography. „The New York Times”. [dostęp 2015-07-29]. (ang.).

[12] Sean Young & James Woods. FamousFix. [dostęp 2022-07-29]. (ang.).

[gw-13] Marta Górna: Sean Young, Rachael z Łowcy androidów: „Moja kariera przyhamowała, bo nie godziłam się na molestowanie”. „Gazeta Wyborcza”, 2017-06-14. [dostęp 2022-08-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-08-21)]. (pol.).

[14] Sean Young Facts. Famous Birthdays. [dostęp 2015-07-29]. (ang.).

[magazines-15] Sean Young Magazines. FamousFix. [dostęp 2022-08-21]. (ang.).

[16] HRIFF 2021 Award Winners. Hollywood Reel Independent Film Festival. [dostęp 2022-08-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-08-21)]. (ang.).

[17] Sean Young Relationships. FamousFix. [dostęp 2022-07-29]. (ang.).

[18] Stephen M. Silverman: Sean Young Removed from Governors Ball: Report. „People”, 2012-02-27. [dostęp 2022-08-21]. (ang.).

[19] Melina Gerosa: The agony and ecstasy of Sean Young. „Entertainment Weekly”, 2007-01-30. [dostęp 2015-07-29]. (ang.).

[20] Actress Sean Young poses with husband Robert Lujan. Getty Images. [dostęp 2015-07-29]. (ang.).

[21] Sean Young steps out in a neck brace... ten days after Oscar party scuffle. „Daily Mail”. [dostęp 2015-07-29]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]