Savoia-Marchetti SM.79
 SM.79 z 193 eskadry Regia Aeronautica | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent | |
| Typ |
samolot bombowy i torpedowy |
| Konstrukcja |
trzysilnikowy dolnopłat o konstrukcji mieszanej, podwozie – chowane w locie |
| Załoga |
5 |
| Historia | |
| Data oblotu |
2 października 1934 |
| Lata produkcji |
1935–1945 |
| Wycofanie ze służby |
1952 |
| Dane techniczne | |
| Napęd |
3 silniki gwiazdowe Alfa Romeo 126 RC.34 (SM.79) |
| Moc |
790 KM (580 kW) (każdy) (SM.79) |
| Wymiary | |
| Rozpiętość |
21,20 m |
| Długość |
16,20 m |
| Wysokość |
4,10 m |
| Powierzchnia nośna |
61,20 m² |
| Masa | |
| Własna |
7590 kg |
| Startowa |
11 285 kg |
| Osiągi | |
| Prędkość maks. |
430 km/h (SM.79 I) |
| Prędkość przelotowa |
362 km/h |
| Prędkość wznoszenia |
8,0 m/s |
| Pułap |
7000 m |
| Zasięg |
2000 km |
| Dane operacyjne | |
| Uzbrojenie | |
| 3 karabiny maszynowe Breda kal. 12,7 mm 2 karabiny maszynowe Lewis kal. 7,7 mm 2 torpedy kal. 450 mm lub 1000 kg bomb | |
| Użytkownicy | |
| Włochy, Włoska Republika Socjalna, Brazylia, Irak, Rumunia, Jugosławia, Chorwacja, Hiszpania, Niemcy | |
| Rzuty | |
| |
Savoia-Marchetti SM.79 Sparviero (pol. – Krogulec) – włoski samolot bombowy i torpedowy z okresu II wojny światowej.
Historia
[edytuj | edytuj kod]W 1934 roku włoska wytwórnia lotnicza Savoia-Marchetti przystąpiła do budowy samolotu, który miał wystąpić w wielkim wyścigu lotniczym Londyn–Australia. Wytwórni nie udało się jednak zbudować na czas tego samolotu, który został oznaczony jako Savoia-Marchetti SM.79 Sparviero. Oblot prototypu odbył się w dniu 2 października 1934 roku. W czasie prób w locie samolotem tym zainteresowało się włoskie lotnictwo wojskowe, które zamówiło wersję bombową tego samolotu. Zbudowana ona została w 1935 roku.
W 1936 wersja bombowa samolotu została wprowadzona do produkcji seryjnej pod oznaczeniem Savoia-Marchetti SM.79 I. Następnie opracowano wersję torpedowo-bombową tego samolotu oznaczoną jako Savoia-Marchetti SM.79 II, która w zasadzie różniła się tylko zastosowaniem silników o większej mocy.
Samoloty Savoia-Marchetti SM.79 były również produkowane na eksport, w specjalnej wersji dwusilnikowej z oszklonym dziobem kadłuba zamiast 3 silnika, wersja ta była oznaczona jako SM 79 B i przeznaczona na eksport do Iraku, Brazylii i Rumunii.
Po kapitulacji Włoch w 1943 roku, samoloty te były produkowane w wersji uproszczonej dla lotnictwa Włoskiej Republiki Socjalnej utworzonej przez Niemcy w północnych Włoszech.
Produkowana była także wersja transportowa tego samolotu.
Produkcję samolotów Savoia-Marchetti SM.79 zakończono ostatecznie w 1945 roku i łącznie wyprodukowano 1330 samolotów wszystkich wersji.
Wersje samolotów Savoia-Marchetti SM.79
- SM.79 P – prototyp z silnikami Piaggio P.IX Stella RC.2
- SM.79 I – samolot bombowy, z 3 silnikami Alfa Romeo 125 RC.34
- SM.79 II – samolot torpedowo-bombowy, z 3 silnikami Piaggio P.XI RC.40
- SM.79 B – wersja dwusilnikowa, przeznaczona na eksport do Brazylii, Iraku i Rumunii; montowane silniki: Fiat A.80 RC.41, Alfa Romeo 128 RC.18, Gnome-Rhône K-14 Mistral Major, Junkers 211 Da
- SM.79 JR – wersja przeznaczona dla Rumunii z 2 silnikami Junkers Jumo 211Da, wyprodukowano 1 egzemplarz na licencji przez zakłady IAR w Bukareszcie
- SM.79 III – wersja uproszczona; posiadała mocniejsze uzbrojenie oraz w większości egzemplarzy usunięto gondolę podkadłubową; stosowano silniki Fiat A.80 RC.42 lub Alfa Romeo 135 RC.32
- SM.79 C – wersja samolotu transportowego;
- SM.79 K – wersja samolotu transportowego przeznaczonego dla Jugosławii
- SM.79 T – wersja transportowa budowana po wojnie; przeznaczona do komunikacji transatlantyckiej; montowano silniki Piaggio P.XI RC.40
Użycie
[edytuj | edytuj kod]Samolot Savoia-Marchetti SM.79 od chwili rozpoczęcia do produkcji seryjnej były wprowadzane do włoskiego lotnictwa. Samolotów tych po raz pierwszy użyto w ramach Włoskiego Korpusu Interwencyjnego w Hiszpanii w trakcie hiszpańskiej wojny domowej w latach 1936–1939.
Później samoloty te były używane na wszystkich frontach II wojny światowej, gdzie uczestniczyło włoskie lotnictwo wojskowe.
Samolotów tych używało w walkach także lotnictwo rumuńskie, jugosłowiańskie, chorwackie i niemieckie.
Po II wojnie światowej część samolotów przebudowano na samoloty transportowe. Użytkowano je do 1952 roku.
Opis konstrukcji
[edytuj | edytuj kod]Samoloty Savoia-Marchetti SM.79 to dolnopłat o konstrukcji mieszanej, płaty miały konstrukcję drewnianą a kadłub konstrukcję metalową. Podwozie klasyczne – chowane w locie. Napęd stanowiły 3 silniki, jeden umieszczony w dziobie kadłuba a dwa w gondolach w skrzydłach.
Uzbrojenie obronne składało się z 3 karabinów maszynowych Breda kal. 12,7 mm umieszczonych na stanowiskach strzeleckich (jednym na grzbiecie kadłuba, drugim pod kadłubem) oraz 2 karabinów maszynowych Lewis kal. 7,7 mm umocowanych w oknach bocznych kadłuba.
Samolot w wersji torpedowo-bombowej zabierał jedną torpedę kal. 450 mm o ładunku bojowym 200 kg[1]. Można było przenosić dwie torpedy, lecz samolot miał wówczas kiepskie właściwości lotne i stosowano tę możliwość w zasadzie jedynie do przebazowania[1]. Mógł przenosić również ładunek bomb o wadze od 1250 do 2200 kg.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- C.G. Grey, Leonard Bridgman: Jane's all the world's aircraft, 1938. London: Sampson Low, Marston & Company, 1938, s. 194c-195c.
- Jim Winchester: Aircraft of World War II. San Diego: Thunder Bay Press, 2004, s. 224-225. ISBN 1-5922-3224-8.
- Janusz Ledwoch: Savoia Marchetti S.M. 79. Warszawa: Wydawnictwo Militaria, 200. ISBN 83-7219-074-7.
- Wiesław Bączkowski: Włoskie samoloty wojskowe 1936-1945. Warszawa: Wydawnictwo Lampart, 1999, s. 175-181. ISBN 83-86776-49-8.
- David Donald: Wojskowe samoloty śmigłowe. Od 1914 do dnia dzisiejszego. Warszawa: Dom wydawniczy Bellona, 1999, s. 62-63. ISBN 83-11-08964-7.
