Przejdź do zawartości

Oda do radości

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pierwsze takty muzyki Ody do radości autorstwa Ludwiga van Beethovena (partia oboju).

Oda do radości, także: Do radości[1] (niem. An die Freude) – poemat Fryderyka Schillera, powstały w listopadzie 1785, a ogłoszony drukiem w 1786. Ostateczna wersja autorska pochodzi z 1803 roku (w stosunku do pierwszej wersji ma trochę zmieniony szósty i siódmy wers pierwszej zwrotki oraz jest krótsza – nie zawiera ostatniej zwrotki). Utwór znany z fragmentów pochodzących z IX symfonii Ludwiga van Beethovena.

Beethoven już w szkicowniku z 1789 roku zapisał frazę z pierwszej partii chóru (partie chóralne towarzyszą w oryginale kolejnym zwrotkom), z zamysłem napisania muzyki do dzieła Schillera: Muß ein lieber Vater wohnen (Mieszka Ojciec upragniony). Na podstawie projektu z 1812 roku wiadomo, że początkowo miała to być uwertura na chór i orkiestrę. Pracując nad IX symfonią, którą ukończył w 1824 roku, Beethoven włączył tekst do jej finałowej części.

Utwór Schillera jest napisany wierszem trocheicznym czterostopowym na przemian męskim i żeńskim, przy użyciu krzyżowego schematu rymowania[2].

Utworem inspirowanym poematem Schillera jest Oda do młodości Adama Mickiewicza.

Oda do radości jako hymn

[edytuj | edytuj kod]

Na początku lat 50. dwudziestego wieku w RFN próbowano wprowadzić Odę do Radości jako hymn Niemiec, jednak w 1952 roku powrócono do Das Lied der Deutschen, który pozostaje hymnem do dziś.

Muzyka Beethovena z „Ody do radości” z tekstem Mary Bloom, pod tytułem „Rise O Voices of Rhodesia”, była hymnem narodowym Rodezji od 1974 roku do końca istnienia państwa w roku 1980.

W 1972 roku kantata finałowa IX symfonii Ludwiga van Beethovena, znana głównie jako Oda do radości, w wersji instrumentalnej stworzonej przez Herberta von Karajana została przyjęta jako hymn Unii Europejskiej przez Radę Europy i Wspólnotę Europejską[3].

Oda jest też oficjalnym motywem muzycznym Copa Libertadores.

Polskie przekłady

[edytuj | edytuj kod]

Jeden z polskich przekładów początkowego fragmentu Ody do radości wykonał Konstanty Ildefons Gałczyński[4]. Gałczyński nie trzymał się ściśle oryginalnego tekstu i nigdy nie przełożył całości utworu.

Inne tłumaczenie całości utworu Schillera, ściślej trzymające się słów oryginału, opracował Andrzej Lam[5].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Zobacz: Oda do radości — zbiór polskich przekładów tekstu ody Fryderyka Schillera
  2. Zobacz: Wiktor J. Darasz, Trochej, Język Polski, 1-2/2001, s. 52.
  3. Hymn Unii Europejskiej. Onet.pl. [dostęp 2019-07-08].
  4. Konstanty Ildefons Gałczyński, Do radości, [w:] Dzieła, t. V Przekłady, s. 331, 1979.
  5. Fryderyk Schiller, Do radości. Z dodatkiem słów IX symfonii Ludwiga van Beethovena. Przełożył i komentarzem opatrzył Andrzej Lam, 2004.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
pFad - Phonifier reborn

Pfad - The Proxy pFad of © 2024 Garber Painting. All rights reserved.

Note: This service is not intended for secure transactions such as banking, social media, email, or purchasing. Use at your own risk. We assume no liability whatsoever for broken pages.


Alternative Proxies:

Alternative Proxy

pFad Proxy

pFad v3 Proxy

pFad v4 Proxy