Commonwealth CA-12 Boomerang

Commonwealth CA-12 Boomerang

Dane podstawowe
Państwo	Australia
Producent	Commonwealth Aircraft Corporation
Typ	samolot myśliwski
Konstrukcja	mieszana
Załoga	1
Historia
Data oblotu	29 maja 1942
Dane techniczne
Napęd	1 × Pratt & Whitney R-1830
Moc	1200 KM
Wymiary
Rozpiętość	11 m
Długość	7,8 m
Wysokość	2,9 m
Powierzchnia nośna	20,9 m²
Masa
Własna	2436 kg
Osiągi
Prędkość maks.	490 km/h
Prędkość wznoszenia	896 m/min
Pułap	8800 m
Zasięg	1500 km
Dane operacyjne
Uzbrojenie
2 × działka kal. 20 mm 4 × karabin maszynowy kal. 7,7 mm
Użytkownicy
Australia

CAC CA-12 Boomerang (ang. „bumerang”) – australijski samolot myśliwski z okresu II wojny światowej produkowany w latach 1942–1945.

Historia

W momencie wybuchu wojny na Pacyfiku w Australii produkowano tylko dwa typy samolotów – treningowy CAC Wirraway i licencyjny bombowiec Bristol Beaufort. Ponieważ australijskie siły powietrzne RAAF (Royal Australian Air Force), nie mogły liczyć na żadne dostawy samolotów myśliwskich ani z Anglii (która ledwo nadążała z produkcja na własne potrzeby), ani ze Stanów Zjednoczonych (gdzie przemysł dopiero wtedy zaczął się przestawiać na produkcje wojenną), postanowiono jak najszybciej zaprojektować i rozpocząć budować własny myśliwiec.

Dwusilnikowy Bristol Beaufort nie nadawał się do przerobienia na samolot myśliwski, ale za to był wyposażony w udany silnik gwiazdowy Pratt & Whitney Twin Wasp o mocy 890 kW. Aby skrócić czas projektowy, postanowiono w nowym samolocie wykorzystać silniki Pratt & Whitney, natomiast kadłub oparto na konstrukcji CAC Wirraway.

Prace projektowe rozpoczęły się 21 grudnia 1941, RAAF zamówił 105 „Bumerangów” 2 lutego 1942, a pierwszy lot nowego samolotu odbył się 29 maja 1942.

CA-12 był raczej małym samolotem, długim na 7,8 m, ze skrzydłami o rozpiętości 11 m. Pomimo że początkowo planowano użyć jak najwięcej części z treningowego Wirraway, ostatecznie nowo powstały samolot, pomimo zewnętrznego podobieństwa, miał całkiem inną konstrukcję, z krótszymi skrzydłami i kadłubem, a sam kadłub miał aluminiowy szkielet.

Boomerang miał znakomite własności pilotażowe i był bardzo zwrotny. Jak na ówczesne czasy był znakomicie uzbrojony w 2 działka 20 mm i 4 karabiny maszynowe 7,7 mm i dobrze opancerzony. Jednakże z powodu stosunkowo małej mocy silnika, braku turbosprężarki, a także dużego przekroju poprzecznego był samolotem powolnym. Już na wysokości 4600 m jego maksymalna prędkość wynosiła tylko 490 km/h co nie było wystarczające do skutecznej walki z japońskimi Zero. W tym czasie najlepsze myśliwce osiągały 650 km/h, a nawet stosunkowo powolne F4F czy P-40 Warhawk były szybsze od Boomeranga.

W momencie jego wejścia do służby do Australii zaczęły docierać pierwsze partie importowanych myśliwców – amerykańskich P-40 Warhawk i angielskich Spitfire V. Także pomimo niezwykłej szybkości z jaką zaprojektowano i rozpoczęto produkcję Boomerangów, stały się konstrukcją nieodpowiadającą potrzebom RAAF. Zdecydowano się jednak wyposażyć w stacjonujące w Australii dywizjony 83. i 85., a później także stacjonujący w Nowej Gwinei 84. dywizjon, który jednak po kilku miesiącach przezbrojono na P-40.

„Bumerangi” okazały się raczej nieudanymi myśliwcami, ale już po dostarczeniu ich do Nowej Gwinei okazało się, że ich daleki zasięg, znakomita manewrowość, stosunkowo ciężkie uzbrojenie, dobre opancerzenie i łatwość w pilotażu sprawiły, że świetnie sprawdzały się w rolach samolotów szturmowych i współpracy z piechotą. Atakując większe zgrupowania nieprzyjaciela często współpracowały one z większymi samolotami jak np. F4U Corsair, „Bumerangi” oznaczały pozycję wroga małymi dziewięciokilogramowymi bombami dymnymi, a F4U dokonywały ataków na tak wybrane dla nich cele.

Porównanie C-12 z innymi myśliwcami z lat 1942-1943
Samolot	Rozpiętość skrzydeł	Długość	Masa	Silnik			Prędkość	Prędkość wznoszenia
	(m)	(m)	(kg)	(KM)	(kW)		(km/h)	(m/min)
Boomerang	11	7.8	2,436	1,200	890	gwiazdowy	491	896
Grumman Wildcat	11.6	8.8	2,674	1,200	890	gwiazdowy	515	524
Mitsubishi Zero	12	9	1,710	950	710	gwiazdowy	533	960
Curtiss Kittyhawk	11.4	9.7	2,858	1,150	860	widlasty	582	624
Spitfire V	11.2	9.1	2,313	1470	1,100	widlasty	602	991
Messerschmitt 109F	9.9	8.9	2,353	1,270	950	widlasty odwrócony	624	1,308