9K116 Bastion

9K116 Bastion – radziecki zestaw przeciwpancerny składający się z aparatury kierującej i wystrzeliwanego z armaty czołgowej przeciwpancernego pocisku kierowanego 9M117 (kod NATO AT-10 Stabber). Odmianami tego systemu są systemy przeciwpancerne 9K116 Kastet, 9K116 Baszta i 9K116-1 Szeksna.

9M117

9M117

Pocisk 9M117 został wprowadzony w roku 1981. ma kaliber 100 mm. W przedniej części pocisku znajduje się przedział elektroniki i napędy sterów. Za nim umieszczono ładunek kumulacyjny. Tylna część pocisku mieści silnik marszowy i sensory wykrywające promieniowanie laserowe. Do tylnej części pocisku są też zamocowane rozkładane stabilizatory o rozpiętości 255 mm. 9M117 jest naprowadzany na cel w modulowanej wiązce laserowej emitowanej przez dalmierz laserowy.

Zmodyfikowaną wersją pocisku 9M117 jest 9M117M z roku 1993. Jest on wyposażony w dwa ładunki kumulacyjne. Pierwszy z nich ma za zadanie zdetonować pancerz reaktywny, drugi przebić zasadniczy pancerz. W roku 2005 wprowadzono kolejną wersję, 9M117M1, o zwiększonym zasięgu i przebijalności pancerza.

Pociski 9M117 i 9M117M mogą być odpalane w trzech trybach:

• podstawowym - wiązka lasera pokrywa się z linią celowania, a lufa ma niewielki kąt podniesienia. Wystrzelony pocisk wznosi się nad linię celowania i po kilkuset metrach obniża się wchodząc w wiązkę lasera.
• z przewyższeniem wiązki laserowej - wiązka lasera i lufa mają niewielki kąt podniesienia. Wystrzelony pocisk leci około 5 m nad ziemią (3 m nad linią celowania). Kiedy odległość pocisku do celu spada poniżej 500 m wiązka lasera zostaje obniżona i pokrywa się z liną celowania. W tym trybie cel nie jest podświetlany przez cały czas ataku, a więc ma mniejszą szansę na skuteczne uniknięcie ataku.
• zapasowy - wiązka lasera i lufa armaty są równoległe do osi celowania. Wadą tego trybu jest większe ryzyko uderzenia ppk w ziemię, zaletą minimalna odległość odpalenia wynosząca tylko 100 m. Tryb ten jest stosowany do zwalczania celów z odległości poniżej 1000 m.

9K116 Bastion

Prace nad zestawem 9K116 Bastion rozpoczęto około 1980 roku. Celem prac było skonstruowanie ppk wystrzeliwanego z armaty czołgowej D-10T2S w którą wyposażony był czołg T-55. Zestaw składa się z wyposażonego w dalmierz laserowy celownika 1K13 i ppk 9M117 scalonego z łuską naboju 100 mm. Kompletny nabój ma oznaczenie ZUBK-10-1 (ppk 9M117) i ZUBK-10M-1 (z ppk 9M117M). Ponieważ celownik nie jest stabilizowany strzelanie może odbywać się tylko z postojów. Czołgi T-55 AM2B posiadają w jednostce ognia 6 ppk 9M117.

9K116 Kastet

Zestaw 9K116 Kastet wdrożono około 1985 roku. Zestaw składa się z wyposażonego w dalmierz laserowy celownika i ppk 9M117 scalonego z łuską naboju 100 mm armaty przeciwpancernej MT-12. Kompletny nabój ma oznaczenie ZUBK-10 (ppk 9M117) i ZUBK-10M (z ppk 9M117M).

9K116 Baszta

Zestaw 9K116 Baszta wdrożono około 1983 roku. Celem prac było skonstruowanie ppk wystrzeliwanego z armaty czołgowej 2A70 w którą wyposażony jest bwp BMP-3. Zestaw składa się z wyposażonego w dalmierz laserowy celownika 1K13-2 i ppk 9M117 scalonego z łuską naboju 100 mm. Kompletny nabój ma oznaczenie ZUBK-10-3 (ppk 9M117) i ZUBK-10M-3 (z ppk 9M117M).

9K116-1 Szeksna

Zestaw 9K116-1 Szeksna wdrożono około 1985 roku. Celem prac było skonstruowanie ppk wystrzeliwanego z armaty czołgowej 2A20 w którą wyposażony jest czołg T-62. Zestaw składa się z wyposażonego w dalmierz laserowy celownika 1K13-2 i ppk 9M117 scalonego z łuską naboju 115 mm. Kompletny nabój ma oznaczenie ZUBK-10-2 (ppk 9M117) i ZUBK-10M-2 (z ppk 9M117M).

Dane taktyczno-techniczne

Pocisk 9M117:

• kaliber: 100 mm
• masa: 18,4 kg (ppk)
• długość 1084 mm
• zasięg: 100-4000 m
• prędkość średnia: 375 m/s
• przebijalność: 275 mm (600 mm przez pancerz niereaktywny)

Pocisk 9M117M:

• masa: 18,4 kg (ppk)
• długość 1106 mm (lub 1140 mm)
• zasięg: 100-4000 m (lub 100–5500 m)
• prędkość średnia: 375 m/s
• przebijalność: 550 mm (550 mm przez pancerz reaktywny; 750 mm przez pancerz niereaktywny))

Pocisk 9M117M1:

• zasięg: 100-6000 m
• przebijalność: 750 mm przez pancerz reaktywny; 850 mm przez pancerz niereaktywny

Bibliografia

• Zygmunt Czarnotta, Zbigniew Moszumański. Przeciwpancerne pociski kierowane do armat czołgowych. „Raport-wto”. 1998. nr 4. s. str. 18-22. ISSN 1479-270X.