1703
Ten artykuł od 2021-05 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Rządzący państwami w 1703
Wydarzenia w Polsce
[edytuj | edytuj kod]- 2 maja – III wojna północna: zdecydowane zwycięstwo Szwedów nad wojskami saskimi w bitwie pod Pułtuskiem.
- 26 maja – III wojna północna: wojska szwedzkie rozpoczęły oblężenie Torunia.
- 20 czerwca – sejm w Lublinie.
- 16 września – III wojna północna: zdobycie Poznania przez wojska szwedzkie.
- 14 października – III wojna północna: upadek Torunia.
- Szwedzkie wojsko nadzorowało przebieg Konfederacji w Środzie.
Wydarzenia na świecie
[edytuj | edytuj kod]- 4 lutego – 47 samurajów popełniło seppuku.
- 21 kwietnia – w Edynburgu powstała straż pożarna – Company of Quenching of Fire.
- 30 kwietnia – z Anglii wypłynęła piracka wyprawa pod dowództwem Williama Dampiera, której celem było łupienie francuskich i hiszpańskich okrętów u wybrzeży Chile. Członkiem załogi jednego z okrętów był Alexander Selkirk, pierwowzór Robinsona Crusoe.
- 18 maja – Kolonia zajęta przez wojska angielsko-holenderskie.
- 26 maja – Portugalia dołączyła do wielkiego antyfrancuskiego sojuszu.
- 27 maja:
- początek budowy Petersburga – u ujścia Newy cesarz Piotr I rozpoczął budowę Twierdzy Pietropawłowskiej – pierwszego obiektu w nowej stolicy.
- Klaudiusz Poullart des Places założył Zgromadzenie Ducha Świętego.
- 16 czerwca – na Węgrzech wybuchło antyhabsburskie powstanie Rakoczego.
- 29–31 lipca – angielski pisarz Daniel Defoe został zamknięty w gąsior za wywrotową publikację – broszury pt. The Shortest Way with Dissenters (Najlepszy sposób na odszczepieńców) będącej satyrą polityczną na torysowskich hierarchów z anglikańskiego Kościoła Wysokiego; zgromadzony lud rzucał jednakże w przykutego pisarza – zamiast zwyczajowych kamieni, nieczystości i innych przedmiotów – kwiaty.
- 8 sierpnia – ukazało się pierwsze wydanie austriackiego dziennika Wiener Zeitung.
- 20 września – wojna o sukcesję hiszpańską: bitwa pod Höchstädt an der Donau; zginęło w niej 1000 Francuzów i 11 000 Austriaków.
- 12 października – arcyksiążę Karol (późniejszy cesarz Karol VI Habsburg) proklamowany w Wiedniu królem Hiszpanii Carlosem III.
- 15 listopada – wojna o sukcesję hiszpańską: zwycięstwo Francuzów nad wojskami Hesji-Kassel i Palatynatu w bitwie pod Spirą.
- 24 listopada-4 grudnia – wielki sztorm u wybrzeży Wielkiej Brytanii. Bristol i Londyn zostały uszkodzone przez huragan. Zginęło ok. 8000 ludzi. Royal Navy utraciła 13 okrętów.
- 27 grudnia – zawarto traktat Methuena, brytyjsko-portugalskie porozumienie handlowe.
- 31 grudnia – około 10 tys. osób zginęło w wyniku trzęsienia ziemi z epicentrum w okolicy Edo (dawna nazwa Tokio).
- Do Londynu przybył George Psalmanazar.
- Nowy podatek we Francji zwany centième dernier.
- Książę Sabaudii Wiktor Amadeusz II zdradził francuskiego sojusznika i poparł Austrię.
- Franciszek II Rakoczy uciekł z austriackiego więzienia i przejął dowodzenie nad powstaniem na Węgrzech.
- Żydowski bankier dworu wiedeńskiego Samuel Openheimer ogłosił niewypłacalność. Odtąd państwu kredytu udzielał jego kolega po fachu Samuel Wertheimer. Hrabia Gundaker Thomas Starhemberg przejął całość polityki finansowej cesarstwa.
- Otwarto kawiarnię „Café Tomaselli” w Salzburgu.
- Wprowadzenie akcyzy Generalkonsumakzise w Saksonii.
- Początek dziennikarstwa w Rosji – pierwsza gazeta.
- Bunt janczarów w Turcji; nowym sułtanem został Ahmed III.
Urodzili się
[edytuj | edytuj kod]- 23 czerwca – Maria Leszczyńska, córka Stanisława Leszczyńskiego, królowa Francji, żona Ludwika XV (zm. 1768)
- 15 sierpnia - Hieronim Wielogłowski, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy przemyski (zm. 1767)
- 5 października – Jonathan Edwards, amerykański filozof, misjonarz, teolog protestancki (zm. 1758)
- 1 listopada - Władysław Aleksander Łubieński, polski duchowny katolicki, arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski (zm. 1767)
Zmarli
[edytuj | edytuj kod]- 3 marca – Robert Hooke, fizyk, biolog i astronom angielski (ur. 1635)
- 4 czerwca – Philis de La Charce, francuska bohaterka narodowa Delfinatu (ur. 1645)
- 28 grudnia – Mustafa II, z dynastii Osmanów, sułtan turecki (ur. 1664)
- Człowiek w żelaznej masce
Święta ruchome
[edytuj | edytuj kod]- Tłusty czwartek: 15 lutego
- Ostatki: 20 lutego
- Popielec: 21 lutego
- Niedziela Palmowa: 1 kwietnia
- Wielki Czwartek: 5 kwietnia
- Wielki Piątek: 6 kwietnia
- Wielka Sobota: 7 kwietnia
- Wielkanoc: 8 kwietnia
- Poniedziałek Wielkanocny: 9 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 17 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 27 maja
- Boże Ciało: 7 czerwca
