AIL Storm: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Bot usuwa przestarzałe parametry – Auto infobox |
drobne techniczne |
||
(Nie pokazano 11 wersji utworzonych przez 6 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Auto infobox |
{{Auto infobox |
||
|nazwa = |
|nazwa = Sufa |
||
|zdjęcie = |
|zdjęcie = Protective sufa1.jpg |
||
|opis zdjęcia = |
|opis zdjęcia = M-240 Sufa |
||
|inne nazwy = |
|inne nazwy = M-240 Sufa (Storm), M-242 Sufa 2 (Storm 2), M-243 Sufa 3 (Storm 3), M-244 Sufa 4 (Storm 4) |
||
|producent = [[ |
|producent = [[Automotive Industries|Automotive Industries Ltd.]] |
||
|projektant = |
|projektant = |
||
|premiera = |
|premiera = |
||
|okres produkcji = |
|okres produkcji = 1991–2017 |
||
|miejsce produkcji = {{państwo|ISR}} |
|miejsce produkcji = {{państwo|ISR}} |
||
|poprzednik = |
|poprzednik = |
||
|następca = |
|następca = |
||
|segment = |
|segment = |
||
|typy nadwozia = |
|typy nadwozia = |
||
|silniki = |
|silniki = |
||
|skrzynia biegów = |
|skrzynia biegów = |
||
|rodzaj napędu = |
|rodzaj napędu = |
||
|długość = |
|długość = |
||
|szerokość = |
|szerokość = |
||
|wysokość = |
|wysokość = |
||
|rozstaw osi = |
|rozstaw osi = |
||
|masa własna = |
|masa własna = |
||
|zbiornik paliwa = |
|zbiornik paliwa = |
||
Linia 26: | Linia 26: | ||
|pojemność bagażnika = |
|pojemność bagażnika = |
||
|ładowność = |
|ładowność = |
||
|modele bliźniacze = |
|modele bliźniacze = |
||
|pokrewne = |
|pokrewne = |
||
|konkurencja = |
|konkurencja = |
||
|commons = Category:AIL Storm |
|commons = Category:AIL Storm |
||
}} |
}} |
||
'''Sufa''' ([[Język hebrajski|hebr]]. סוּפָה, pol. burza) lub '''AIL Storm''' – rodzina [[izrael]]skich [[Samochód terenowy|samochodów terenowych]] produkowanych przez przedsiębiorstwo [[Automotive Industries|Automotive Industries Ltd.]] (AIL) w latach 1991–2016 na podwoziach [[Jeep Wrangler|Jeepa Wranglera]]. W okresie produkcji powstały cztery modele nazwane kolejno Sufa, Sufa 2, Sufa 3 i Sufa 4. |
|||
'''AIL Storm''' lub '''Sufa''' ([[Język hebrajski|hebr]]. סופה)− [[autosegment I|terenowy samochód osobowy]] produkowany przez izraelską firmę [[AIL]] od roku 2002 do chwili obecnej<ref name=ailstorm>{{Cytuj książkę | inni = [[Jiří Fiala]] | tytuł = Encyklopedia samochodów terenowych | data = 2010 | wydawca = Bellona | miejsce = Warszawa | isbn = 978-83-11-11912-3 | strony =17}}</ref>. Wyposażony był on w otwarte nadwozie, kryte brezentem (tzw. soft-top). Samochód jest napędzany przez jeden z kilku dostępnych [[silnik rzędowy|silników R4]] różnych producentów, np. 2,5 l (107 KM przy 4000 obr./min, 130 km/h), 4,0 l (182 KM). Moc przenoszona była na [[napęd przedni|oś przednią]] bądź na [[AWD|obie osie]] poprzez 5-biegową manualną skrzynię biegów<ref name=ailstorm />. |
|||
Samochód Sufa użytkowany był w różnych wersjach przez [[Siły Obronne Izraela]], [[Straż Graniczna (Izrael)|Straż Graniczną Izraela]] i [[Policja Izraela|Policję Izraela]], izraelskie spółki państwowe, a także [[Siły Zbrojne Chile]], [[Siły Zbrojne Azerbejdżanu|Azerbejdżanu]], [[Siły Zbrojne Ekwadoru|Ekwadoru]], [[Siły Zbrojne Republiki Chińskiej|Tajwanu]] i [[Siły Zbrojne Salwadoru|Salwadoru]]. Storm 3 był również w ofercie [[Ursus (przedsiębiorstwo)|Ursusa]] dla [[Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej|Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej]]. |
|||
Samochód ten w zamierzeniu miał być podobny do [[Jeep Wrangler|Jeepa Wranglera]]<ref name=ailstorm />. |
|||
== Opis i historia konstrukcji == |
|||
=== Sufa === |
|||
Produkcja samochodów terenowych Sufa rozpoczęła się w 1991 roku. Pojazd oparty był na importowanych ze [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]] [[Podwozie (motoryzacja)|podwoziach]] i układach napędowych [[Jeep Wrangler|Jeepa Wranglera]]. Układy elektryczne oraz pozostałe części i podzespoły były wytwarzane i montowane w fabryce AIL w [[Nof ha-Galil|Nacerat Illit]] (obecnie Nof ha-Galil){{Odn|Bareli|2016}}. Konstrukcja była od początku przeznaczona dla służb porządkowych i wojska. Pierwszy model Sufy oferowany był także na rynku cywilnym i był wykorzystywany przez izraelskie spółki państwowe: [[Zarząd Ochrony Przyrody i Parków Narodowych]], Mekorot i Chewrat he-Chaszmal{{Odn|Bareli|2016}}<ref name=":0" />{{Odn|Zohar|2000}}. |
|||
W 2000 roku anulowano obowiązujące ulgi podatkowe na produkty wytwarzane w Izraelu i samochód stał się niekonkurencyjny wobec importowanych z zagranicy pojazdów cywilnych. Od tego czasu użytkowany był wyłącznie przez służby mundurowe{{Odn|Bareli|2016}}. Jednak jego konstrukcja i koszty zakupu krytykowane były przez funkcjonariuszy policji Izraela{{Odn|Zohar|2000}}. |
|||
Sufa wyposażona była w [[nadwozie]] zamknięte (wersja opancerzona) lub nadwozie otwarte, zakryte materiałem<ref name=":2">{{Cytuj |tytuł = סופה 2 במבחן שטח |data = 2006-01-05 |data dostępu = 2024-02-14 |opublikowany = Jeeplog |url = https://www.jeepolog.com/forums/content.php/1178-jeepolog-archive}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Storm |data dostępu = 2024-02-14 |opublikowany = Israeli Weapons |url = https://www.israeli-weapons.com/weapons/vehicles/unarmored_vehicles/storm/Storm.html}}</ref>. Zawieszenie oparto o [[Resor|resory piórowe]], a rozstaw osi wynosił 263 cm{{Odn|Dor|2006}}. Zastosowana [[skrzynia rozdzielcza]] NP231 okazała się za słaba jak na wagę pojazdu<ref name=":2" />. Oś przednia Dana 30 była taka sama dla samochodów z oboma typami silnika. Natomiast w wypadku [[Silnik o zapłonie samoczynnym|silnika Diesla]] oś tylna to Dana 60, a w wypadku [[Silnik o zapłonie iskrowym|silnika benzynowego]] - Dana 44. Samochód mógł być napędzany przez czterocylindrowy silnik Diesla [[VM Motori]] o mocy 107 [[Koń mechaniczny|KM]] lub sześciocylindrowy [[Silnik o zapłonie iskrowym|silnik benzynowy]] [[Chrysler]]a o mocy 180 KM. W ofercie AIL Sufa występowała w wersji krótkiej (4150 mm) i długiej (4492 mm)<ref name=":1" />. |
|||
W tej wersji pojazdy były dostarczane aż do 2004 roku. Wyprodukowano ich 5500 sztuk{{Odn|Bareli|2016}}. |
|||
<gallery> |
|||
Plik:Sufa-1.jpg|AIL Strom w wersji cywilnej |
|||
Plik:M-240 Storm.jpg|AIL Strom w wersji z odkrytym nadwoziem |
|||
Plik:Protective sufa.jpg|AIL Storm w wersji z zamkniętym nadwoziem |
|||
Plik:Sufa 200804.jpg|AIL Sufa [[Straż Obywatelska (Izrael)|Straży Obywatelskiej Izraela]] |
|||
</gallery> |
|||
=== Sufa 2 === |
|||
W 2006 roku poinformowano, iż do produkcji wszedł nowy model pojazdu o nazwie Sufa 2 na podwoziu Jeepa Wranglera TJ. Produkcja w większości trafiła do wojska i służb mundurowych, ponieważ cena 250 000 [[Nowy izraelski szekel|nowych szekli]] za sztukę oraz jakość wykonania czyniła pojazd niekonkurencyjnym na rynku cywilnym. Jeden samochód został zakupiony w ramach przetargu przez prywatnego kolekcjonera{{Odn|Bareli|2016}}{{Odn|Dor|2006}}. |
|||
Zgodnie z nowymi wymogami wojska pojazd wyposażono w pięcioro drzwi, aby ułatwić korzystanie z niego żołnierzom oraz rozładunek sprzętu. Resory piórowe zastąpiono [[Amortyzator sprężynowy|amortyzatorami sprężynowymi]], rozstaw osi zwiększono z 263 cm do 293 cm{{Odn|Dor|2006}}. Pozostawiono skrzynię rozdzielczą NP231 z Sufy M-240, ale wzmocniono wał oraz wyeliminowano jarzmo ślizgowe, dzięki czemu chciano uniknąć problemów z pękaniem skrzyni, jak miało to miejsce w poprzedniej Sufie. Zastosowane osie to Dana 30 (przednia) i Dana 44 (tylna)<ref name=":2" />. W przeciwieństwie do pierwszej Sufy wszystkie siedzenia za kierowcą skierowane są przodem do kierunku jazdy{{Odn|Dor|2006}}. W pojeździe zamontowano klimatyzację dla kierowcy oraz pasażerów z tyłu pojazdu<ref name=":2" />. |
|||
Sufa 2 mogła być napędzana czterocylindrowym silnikiem Diesla VM Motori o [[Objętość skokowa|pojemności]] 2,8 litra lub silnikiem benzynowym Chryslera o pojemności 4 l i o mocy 180 KM<ref name=":2" />. |
|||
Łączna produkcja AIL Strom 3 wyniosła 670 sztuk{{Odn|Bareli|2016}}. |
|||
=== Sufa 3 === |
|||
[[Plik:Military Light Tactical Vehicle Type C Display at ROCMA Ground 20160604a.jpg|mały|AIL Storm 3 w służbie tajwańskiej (2016)]] |
|||
W 2007 roku AIL ogłosiła, że w 2008 roku rozpocznie produkcję trzeciego z kolei modelu samochodu Sufa{{Odn|Barak|2007}}{{Odn|Bareli|2009}}. [[Siły Obronne Izraela]] zakupiły pojazd dopiero w 2010 roku{{Odn|Ben-Gedalijahu|2010}}. Do tego roku AIL produkowała i sprzedawała samochody Sufa 3 na eksport{{Odn|Gros-Englander|2008}}. |
|||
Konstrukcję Sufy 3 oparto na podwoziu {{Link-interwiki|Jeep J8|Q=Q6172916|tekst=Jeepa J8}}{{Odn|Gros-Englander|2008}}. Tylne zawieszenie oparto, jak w wypadku pierwszego modelu Sufy, na resorach piórowych, z kolei przednie na wahaczach{{Odn|Bareli|2009}}. Oś przednia to Dana 44, a tylna Dana 60. Zamknięte nadwozie oferowane było w trzech wersjach: kryte plandeką, twardym plastikiem lub z włókna szklanego. Pojedyncze tylne siedzenia pasażerów zamieniono na trzyosobową kanapę{{Odn|Bareli|2009}}. |
|||
Napęd samochodu stanowił czterocylindrowy silnik Diesla VM Motori 4V o pojemności 2,8 l i mocy 158 KM{{Odn|Bareli|2009}}. |
|||
Łączna liczba wyprodukowanych Suf 3 wyniosła 800 sztuk{{Odn|Bareli|2016}}. |
|||
W 2015 roku przedstawiciele [[Ursus (przedsiębiorstwo)|Ursusa]] poinformowali, że w ofercie przetargowej [[Inspektorat Uzbrojenia|Inspektoratu Uzbrojenia Ministerstwa Obrony Narodowej]] na samochody mające zastąpić [[Tarpan Honker|Honkery]] zaproponują pojazd Storm 3, który jeśli udałoby się uzyskać kontrakt, byłby produkowany na licencji w fabryce w [[Lublin]]ie{{Odn|Sewastianowicz|2016}}{{Odn|Puzio|2015}}. Pojazd był już prezentowany w ofercie Ursusa w 2014 roku podczas Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego w Kielcach{{Odn|Puzio|2015}}. |
|||
=== Sufa 4 === |
|||
Samochód Sufa 4 opierał się na podwoziu Jeepa Wranglera JL. W tej konstrukcji pojazd został pozbawiony plastikowych błotników, w których miejsce zamontowano stalowe. Wzmocniono zawieszenie i osie. Zrezygnowano z ciężkich metalowych drzwi krajowej produkcji z tyłu pojazdu na rzecz dwudzielnych Jeepa Wranglera. Ich górna część otwiera się do góry, a dolna na bok. Przednia oś to Dana 44 ze sprężynami śrubowymi i amortyzatorami firmy [[Bilstein]], a tylna oś to Dana 60 z resorami półeliptycznymi i tymi samymi amortyzatorami{{Odn|Bareli|2016}}. |
|||
Jednostką napędową był czterocylindrowy [[Turbosprężarka|turbodoładowany]] silnik Diesla VM Motori o pojemności 2,8 l. Modyfikacje wprowadzone w silniku pozwoliły na zwiększenie jego mocy do 194 KM{{Odn|Bareli|2016}}. |
|||
Pod koniec 2016 roku AIL zakończyła produkcję pojazdów Sufa. Przyczyniło się do tego zbyt małe zamówienie na potrzeby wojska (180 sztuk). Dodatkowo cena jednego samochodu była zbyt wysoka w stosunku do cywilnych pojazdów terenowych, które Siły Obronne Izraela postanowiły zakupić. Ponadto [[FIAT]], który wykupił Chryslera, postanowił zakończyć produkcję samochodów wojskowych{{Odn|Fojer|2016}}. |
|||
== Dane taktyczno-techniczne == |
|||
{| class="wikitable" style="margin: auto" |
|||
|+ |
|||
! |
|||
!Sufa<ref name=":1">{{Cytuj |tytuł = 4 X 4 הסופה |data dostępu = 2024-02-08 |opublikowany = Automotive Equipment & Vehicles |archiwum = https://web.archive.org/web/20070907232220/http://www.ael-group.co.il/AIL/Storm1.html}}</ref> |
|||
!Sufa 2<ref>{{Cytuj |tytuł = סופה 2 במבחן שטח |data dostępu = 2024-02-08 |opublikowany = Jeepolog |url = https://www.jeepolog.com/forums/content.php/1178-jeepolog-archive}}</ref>'''{{Odn|Dor|2006}}''' |
|||
!Sufa 3'''{{Odn|Bareli|2009}}''' |
|||
!Sufa 4{{Odn|Bareli|2016}}{{Odn|Ben-Zaken|Posek|5=2016}} |
|||
|- |
|||
|'''Zdjęcie''' |
|||
| align="center" |[[Plik:Police israel 9216.jpg|bezramki]] |
|||
| align="center" |[[Plik:Sufa2-id2008-1.jpg|bezramki|220x220px]] |
|||
| align="center" |[[Plik:Sufa-3--Natan-Base-Independence-Day-2018-IZE-037.jpg|bezramki|220x220px]] |
|||
| align="center" |''[https://images1.ynet.co.il//PicServer4/2016/05/11/6998129/69980690971092640360no.jpg zdjęcie samochodu]'' |
|||
|- |
|||
|'''Silnik''' |
|||
| align="center" |silnik Diesla VM Motori 425 2,5 l 4V o mocy 107 KM<br/>lub<br/>silnik benzynowy Chryslera 4 l 6V o mocy 180 KM |
|||
| align="center" |silnik Diesla VM Motori 2,8 l 4V<br/>lub<br/>silnik benzynowy Chryslera 4 l o mocy 180 KM |
|||
| align="center" |silnik Diesla VM Motori 4V o mocy 158 KM |
|||
| align="center" |silnik Diesla VM Motori 4V o mocy 194 KM |
|||
|- |
|||
|'''Wysokość''' |
|||
| align="center" |''brak danych'' |
|||
| align="center" |1942 mm |
|||
| align="center" |2012 mm |
|||
| align="center" |2012'' ''mm |
|||
|- |
|||
|'''Długość''' |
|||
| align="center" |4150 mm / 4492 mm |
|||
| align="center" |4463 mm |
|||
| align="center" |4450 mm |
|||
| align="center" |4450 mm |
|||
|- |
|||
|'''Szerokość''' |
|||
| align="center" |1676 mm |
|||
| align="center" |1750 mm |
|||
| align="center" |1876 mm |
|||
| align="center" |1876'' ''mm |
|||
|- |
|||
|'''Masa''' |
|||
| align="center" |2350 kg |
|||
| align="center" |2500 kg |
|||
| align="center" |2305 kg |
|||
| align="center" |2305'' ''kg |
|||
|- |
|||
|'''Prędkość maks.''' |
|||
| align="center" |135 km/h <small>(diesel)</small><br/>146 km/h <small>(benzyna)</small> |
|||
| align="center" |130 km/h |
|||
| align="center" |140 km/h |
|||
| align="center" |''brak danych'' |
|||
|} |
|||
== Użytkownicy == |
|||
[[Plik:Presidenta Bachelet participa de la Gran Parada Militar 2014 (15104999660).jpg|mały|Prezydent Chile [[Michelle Bachelet]] podczas parady wojskowej wieziona samochodem Sufa (2014)]] |
|||
<small>Lista użytkowników samochodów Sufa<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = AIL Storm – Sufa |data dostępu = 2024-02-08 |opublikowany = Database of Israeli Military and Security Export |url = https://dimse.info/ail-storm-sufa/#f+10856+1+4}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = The Fight For Nagorno-Karabakh: Documenting Losses On The Sides Of Armenia And Azerbaijan |data = 2020-09-27 |data dostępu = 2024-02-08 |opublikowany = Oryx |url = https://www.oryxspioenkop.com/2020/09/the-fight-for-nagorno-karabakh.html}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Azerbaijan Land Forces military equipment and vehicles Azerbaijani Army |data dostępu = 2024-02-08 |opublikowany = Army Recognition |url = https://armyrecognition.com/azerbaijan_azerbaijani_army_land_ground_forces_uk/azerbaijan_azerbaijani_army_land_ground_armed_defense_forces_military_equipment_armored_vehicle_inte.html |odn = tak}}</ref>{{Odn|Saballa|2023}}</small><small>:</small> |
|||
* {{Flaga|ISR}} Izrael – Siły Obronne Izraela, Policja Izraela, spółki państwowe: Zarząd Ochrony Przyrody i Parków Narodowych, Mekorot i Chewrat he-Chaszmal |
|||
* {{Flaga|AZE}} Azerbejdżan – [[Siły Zbrojne Azerbejdżanu]] |
|||
* {{Flaga|CHL}} Chile – [[Siły Zbrojne Chile]] |
|||
* {{Flaga|ECU}} Ekwador – [[Siły Zbrojne Ekwadoru]] |
|||
* {{Flaga|SLV}} Salwador – [[Siły Zbrojne Salwadoru]] |
|||
* {{Flaga|TWN}} Tajwan – [[Siły Zbrojne Republiki Chińskiej]] |
|||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
{{Przypisy |
{{Przypisy}} |
||
[[Kategoria:Samochody terenowe]] |
|||
== Bibliografia == |
|||
* {{Cytuj |autor = Beni Barak |tytuł = תעשיית רכב נצרת תציג בקרוב את הסופה-3 |data = 2007-05-29 |data dostępu = 2024-02-11 |opublikowany = Ynet |url = https://www.ynet.co.il/articles/0,7340,L-3406023,00.html#n |odn = tak}} |
|||
* {{Cytuj |autor = Dror Bareli |tytuł = ג'יפ סופה 3 במבחן שטח |data = 2009-04-08 |data dostępu = 2024-02-08 |opublikowany = Jeepolog |url = https://www.jeepolog.com/forums/content.php/1664-jeepolog-archive |odn = tak}} |
|||
* {{Cytuj |autor = Dror Bareli |tytuł = נפרדנו כך: ג'יפ סופה 4 במבחן אחרון בהחלט |data = 2016-07-21 |data dostępu = 2024-02-08 |opublikowany = Sport5.co.il |url = https://www.sport5.co.il/articles.aspx?FolderID=7207&docID=220693 |odn = tak}} |
|||
* {{Cytuj |autor = Dubi Ben-Gedalijahu |tytuł = צפו בתמונות: צה"ל יחל להצטייד בסופה 3; ישקיע 150 מיליון שקל |data = 2010-09-14 |data dostępu = 2024-02-11 |opublikowany = Globes |url = https://www.globes.co.il/news/article.aspx?did=1000588352 |odn = tak}} |
|||
* {{Cytuj |autor = Nir Ben-Zaken; Hilel Posek |tytuł = ג'יפ סופה 4 במבחן - הכי טוב שהיה, וחבל שנגמר |data = 2016-05-20 |data dostępu = 2024-02-08 |opublikowany = Ynet |url = https://www.ynet.co.il/articles/0,7340,L-4802213,00.html |odn = tak}} |
|||
* {{Cytuj |autor = Miszel Dor |tytuł = הג'יפ החדש של צה"ל: סופה 2 |data = 2006-06-27 |data dostępu = 2024-02-08 |opublikowany = Ynet |url = https://www.ynet.co.il/articles/0,7340,L-3267876,00.html |odn = tak}} |
|||
* {{Cytuj |autor = Dror Fojer |tytuł = סופה של הסופה: סיבוב פרידה מתעשיית הרכב הישראלית |data = 2016-06-25 |data dostępu = 2024-02-08 |opublikowany = Globes |url = https://www.globes.co.il/news/article.aspx?did=1001134012 |odn = tak}} |
|||
* {{Cytuj |autor = Jael Gros-Englander |tytuł = לא רק מייבאים: "תעשיות רכב" תייצא למדינה במערב אסיה 30 ג'יפים ממוגני ירי מסוג "סופה" |data = 2008-12-16 |data dostępu = 2024-02-11 |opublikowany = Globes |url = https://www.globes.co.il/news/article.aspx?did=1000407944 |odn = tak}} |
|||
* {{Cytuj |autor = Paweł Puzio |tytuł = Storm z Lublina w polskiej armii? Ursus weźmie udział w przetargu |data = 2015-07-23 |data dostępu = 2024-02-08 |opublikowany = [[Dziennik Wschodni]] |url = https://www.dziennikwschodni.pl/lublin/storm-z-lublina-w-polskiej-armii-ursus-wezmie-udzial-w-przetargu,n,1000165106.html |odn = tak}} |
|||
* {{Cytuj |autor = Joe Saballa |tytuł = Taiwan Discovers Chinese Parts in Storm 3 Light Tactical Vehicles |data = 2023-08-02 |data dostępu = 2024-02-15 |opublikowany = The Defense Post |url = https://www.thedefensepost.com/2023/08/02/taiwan-chinese-parts-vehicles/ |odn = tak}} |
|||
* {{Cytuj |autor = Tomasz Sewastianowicz |tytuł = Tak wygląda nowy samochód marki Ursus. Produkcja w nowej fabryce w Lublinie |data = 2016-09-16 |data dostępu = 2024-02-08 |opublikowany = [[Dziennik.pl]] |url = https://auto.dziennik.pl/aktualnosci/artykuly/531006,ursus-nowy-samochod-elektryczny-nowa-fabryka-w-lublinie-storm-3.html |odn = tak}} |
|||
* {{Cytuj |autor = Asaf Zohar |tytuł = משטרת ישראל חוזרת לכחול לבן: תרכוש 70 ג'יפים מסוג "סופה" |data = 2000-03-23 |data dostępu = 2024-02-09 |opublikowany = Globes |url = https://www.globes.co.il/news/article.aspx?did=194745 |odn = tak}} |
|||
{{Izraelskie pojazdy wojskowe}} |
|||
{{DEFAULTSORT:Storm_AIL}} |
|||
[[Kategoria:Izraelskie samochody wojskowe]] |
|||
[[Kategoria:Samochody przednionapędowe]] |
[[Kategoria:Samochody przednionapędowe]] |
||
[[Kategoria:Samochody |
[[Kategoria:Samochody terenowe]] |
||
[[Kategoria:Samochody z lat 90.]] |
|||
[[Kategoria:Samochody z lat 2000–2009]] |
[[Kategoria:Samochody z lat 2000–2009]] |
||
[[Kategoria:Samochody z lat 2010–2019]] |
[[Kategoria:Samochody z lat 2010–2019]] |
||
[[Kategoria: |
[[Kategoria:Samochody z napędem AWD]] |
||
{{DEFAULTSORT:Storm_AIL}} |
Aktualna wersja na dzień 17:34, 21 kwi 2024
M-240 Sufa | |
Inne nazwy |
M-240 Sufa (Storm), M-242 Sufa 2 (Storm 2), M-243 Sufa 3 (Storm 3), M-244 Sufa 4 (Storm 4) |
---|---|
Producent | |
Okres produkcji |
1991–2017 |
Miejsce produkcji |
Sufa (hebr. סוּפָה, pol. burza) lub AIL Storm – rodzina izraelskich samochodów terenowych produkowanych przez przedsiębiorstwo Automotive Industries Ltd. (AIL) w latach 1991–2016 na podwoziach Jeepa Wranglera. W okresie produkcji powstały cztery modele nazwane kolejno Sufa, Sufa 2, Sufa 3 i Sufa 4.
Samochód Sufa użytkowany był w różnych wersjach przez Siły Obronne Izraela, Straż Graniczną Izraela i Policję Izraela, izraelskie spółki państwowe, a także Siły Zbrojne Chile, Azerbejdżanu, Ekwadoru, Tajwanu i Salwadoru. Storm 3 był również w ofercie Ursusa dla Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.
Opis i historia konstrukcji
[edytuj | edytuj kod]Sufa
[edytuj | edytuj kod]Produkcja samochodów terenowych Sufa rozpoczęła się w 1991 roku. Pojazd oparty był na importowanych ze Stanów Zjednoczonych podwoziach i układach napędowych Jeepa Wranglera. Układy elektryczne oraz pozostałe części i podzespoły były wytwarzane i montowane w fabryce AIL w Nacerat Illit (obecnie Nof ha-Galil)[1] . Konstrukcja była od początku przeznaczona dla służb porządkowych i wojska. Pierwszy model Sufy oferowany był także na rynku cywilnym i był wykorzystywany przez izraelskie spółki państwowe: Zarząd Ochrony Przyrody i Parków Narodowych, Mekorot i Chewrat he-Chaszmal[1][2][3] .
W 2000 roku anulowano obowiązujące ulgi podatkowe na produkty wytwarzane w Izraelu i samochód stał się niekonkurencyjny wobec importowanych z zagranicy pojazdów cywilnych. Od tego czasu użytkowany był wyłącznie przez służby mundurowe[1] . Jednak jego konstrukcja i koszty zakupu krytykowane były przez funkcjonariuszy policji Izraela[3] .
Sufa wyposażona była w nadwozie zamknięte (wersja opancerzona) lub nadwozie otwarte, zakryte materiałem[4][5]. Zawieszenie oparto o resory piórowe, a rozstaw osi wynosił 263 cm[6] . Zastosowana skrzynia rozdzielcza NP231 okazała się za słaba jak na wagę pojazdu[4]. Oś przednia Dana 30 była taka sama dla samochodów z oboma typami silnika. Natomiast w wypadku silnika Diesla oś tylna to Dana 60, a w wypadku silnika benzynowego - Dana 44. Samochód mógł być napędzany przez czterocylindrowy silnik Diesla VM Motori o mocy 107 KM lub sześciocylindrowy silnik benzynowy Chryslera o mocy 180 KM. W ofercie AIL Sufa występowała w wersji krótkiej (4150 mm) i długiej (4492 mm)[7].
W tej wersji pojazdy były dostarczane aż do 2004 roku. Wyprodukowano ich 5500 sztuk[1] .
-
AIL Strom w wersji cywilnej
-
AIL Strom w wersji z odkrytym nadwoziem
-
AIL Storm w wersji z zamkniętym nadwoziem
-
AIL Sufa Straży Obywatelskiej Izraela
Sufa 2
[edytuj | edytuj kod]W 2006 roku poinformowano, iż do produkcji wszedł nowy model pojazdu o nazwie Sufa 2 na podwoziu Jeepa Wranglera TJ. Produkcja w większości trafiła do wojska i służb mundurowych, ponieważ cena 250 000 nowych szekli za sztukę oraz jakość wykonania czyniła pojazd niekonkurencyjnym na rynku cywilnym. Jeden samochód został zakupiony w ramach przetargu przez prywatnego kolekcjonera[1][6] .
Zgodnie z nowymi wymogami wojska pojazd wyposażono w pięcioro drzwi, aby ułatwić korzystanie z niego żołnierzom oraz rozładunek sprzętu. Resory piórowe zastąpiono amortyzatorami sprężynowymi, rozstaw osi zwiększono z 263 cm do 293 cm[6] . Pozostawiono skrzynię rozdzielczą NP231 z Sufy M-240, ale wzmocniono wał oraz wyeliminowano jarzmo ślizgowe, dzięki czemu chciano uniknąć problemów z pękaniem skrzyni, jak miało to miejsce w poprzedniej Sufie. Zastosowane osie to Dana 30 (przednia) i Dana 44 (tylna)[4]. W przeciwieństwie do pierwszej Sufy wszystkie siedzenia za kierowcą skierowane są przodem do kierunku jazdy[6] . W pojeździe zamontowano klimatyzację dla kierowcy oraz pasażerów z tyłu pojazdu[4].
Sufa 2 mogła być napędzana czterocylindrowym silnikiem Diesla VM Motori o pojemności 2,8 litra lub silnikiem benzynowym Chryslera o pojemności 4 l i o mocy 180 KM[4].
Łączna produkcja AIL Strom 3 wyniosła 670 sztuk[1] .
Sufa 3
[edytuj | edytuj kod]W 2007 roku AIL ogłosiła, że w 2008 roku rozpocznie produkcję trzeciego z kolei modelu samochodu Sufa[8][9] . Siły Obronne Izraela zakupiły pojazd dopiero w 2010 roku[10] . Do tego roku AIL produkowała i sprzedawała samochody Sufa 3 na eksport[11] .
Konstrukcję Sufy 3 oparto na podwoziu Jeepa J8[11] . Tylne zawieszenie oparto, jak w wypadku pierwszego modelu Sufy, na resorach piórowych, z kolei przednie na wahaczach[9] . Oś przednia to Dana 44, a tylna Dana 60. Zamknięte nadwozie oferowane było w trzech wersjach: kryte plandeką, twardym plastikiem lub z włókna szklanego. Pojedyncze tylne siedzenia pasażerów zamieniono na trzyosobową kanapę[9] .
Napęd samochodu stanowił czterocylindrowy silnik Diesla VM Motori 4V o pojemności 2,8 l i mocy 158 KM[9] .
Łączna liczba wyprodukowanych Suf 3 wyniosła 800 sztuk[1] .
W 2015 roku przedstawiciele Ursusa poinformowali, że w ofercie przetargowej Inspektoratu Uzbrojenia Ministerstwa Obrony Narodowej na samochody mające zastąpić Honkery zaproponują pojazd Storm 3, który jeśli udałoby się uzyskać kontrakt, byłby produkowany na licencji w fabryce w Lublinie[12][13] . Pojazd był już prezentowany w ofercie Ursusa w 2014 roku podczas Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego w Kielcach[13] .
Sufa 4
[edytuj | edytuj kod]Samochód Sufa 4 opierał się na podwoziu Jeepa Wranglera JL. W tej konstrukcji pojazd został pozbawiony plastikowych błotników, w których miejsce zamontowano stalowe. Wzmocniono zawieszenie i osie. Zrezygnowano z ciężkich metalowych drzwi krajowej produkcji z tyłu pojazdu na rzecz dwudzielnych Jeepa Wranglera. Ich górna część otwiera się do góry, a dolna na bok. Przednia oś to Dana 44 ze sprężynami śrubowymi i amortyzatorami firmy Bilstein, a tylna oś to Dana 60 z resorami półeliptycznymi i tymi samymi amortyzatorami[1] .
Jednostką napędową był czterocylindrowy turbodoładowany silnik Diesla VM Motori o pojemności 2,8 l. Modyfikacje wprowadzone w silniku pozwoliły na zwiększenie jego mocy do 194 KM[1] .
Pod koniec 2016 roku AIL zakończyła produkcję pojazdów Sufa. Przyczyniło się do tego zbyt małe zamówienie na potrzeby wojska (180 sztuk). Dodatkowo cena jednego samochodu była zbyt wysoka w stosunku do cywilnych pojazdów terenowych, które Siły Obronne Izraela postanowiły zakupić. Ponadto FIAT, który wykupił Chryslera, postanowił zakończyć produkcję samochodów wojskowych[14] .
Dane taktyczno-techniczne
[edytuj | edytuj kod]Sufa[7] | Sufa 2[15][6] | Sufa 3[9] | Sufa 4[1][16] | |
---|---|---|---|---|
Zdjęcie | zdjęcie samochodu | |||
Silnik | silnik Diesla VM Motori 425 2,5 l 4V o mocy 107 KM lub silnik benzynowy Chryslera 4 l 6V o mocy 180 KM |
silnik Diesla VM Motori 2,8 l 4V lub silnik benzynowy Chryslera 4 l o mocy 180 KM |
silnik Diesla VM Motori 4V o mocy 158 KM | silnik Diesla VM Motori 4V o mocy 194 KM |
Wysokość | brak danych | 1942 mm | 2012 mm | 2012 mm |
Długość | 4150 mm / 4492 mm | 4463 mm | 4450 mm | 4450 mm |
Szerokość | 1676 mm | 1750 mm | 1876 mm | 1876 mm |
Masa | 2350 kg | 2500 kg | 2305 kg | 2305 kg |
Prędkość maks. | 135 km/h (diesel) 146 km/h (benzyna) |
130 km/h | 140 km/h | brak danych |
Użytkownicy
[edytuj | edytuj kod]Lista użytkowników samochodów Sufa[2][17][18][19] :
- Izrael – Siły Obronne Izraela, Policja Izraela, spółki państwowe: Zarząd Ochrony Przyrody i Parków Narodowych, Mekorot i Chewrat he-Chaszmal
- Azerbejdżan – Siły Zbrojne Azerbejdżanu
- Chile – Siły Zbrojne Chile
- Ekwador – Siły Zbrojne Ekwadoru
- Salwador – Siły Zbrojne Salwadoru
- Tajwan – Siły Zbrojne Republiki Chińskiej
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j Bareli 2016 ↓.
- ↑ a b AIL Storm – Sufa [online], Database of Israeli Military and Security Export [dostęp 2024-02-08] .
- ↑ a b Zohar 2000 ↓.
- ↑ a b c d e סופה 2 במבחן שטח [online], Jeeplog, 5 stycznia 2006 [dostęp 2024-02-14] .
- ↑ Storm [online], Israeli Weapons [dostęp 2024-02-14] .
- ↑ a b c d e Dor 2006 ↓.
- ↑ a b 4 X 4 הסופה, Automotive Equipment & Vehicles [dostęp 2024-02-08] [zarchiwizowane 2007-09-07] .
- ↑ Barak 2007 ↓.
- ↑ a b c d e Bareli 2009 ↓.
- ↑ Ben-Gedalijahu 2010 ↓.
- ↑ a b Gros-Englander 2008 ↓.
- ↑ Sewastianowicz 2016 ↓.
- ↑ a b Puzio 2015 ↓.
- ↑ Fojer 2016 ↓.
- ↑ סופה 2 במבחן שטח [online], Jeepolog [dostęp 2024-02-08] .
- ↑ Ben-Zaken i Posek 2016 ↓.
- ↑ The Fight For Nagorno-Karabakh: Documenting Losses On The Sides Of Armenia And Azerbaijan [online], Oryx, 27 września 2020 [dostęp 2024-02-08] .
- ↑ Azerbaijan Land Forces military equipment and vehicles Azerbaijani Army [online], Army Recognition [dostęp 2024-02-08] .
- ↑ Saballa 2023 ↓.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Beni Barak , תעשיית רכב נצרת תציג בקרוב את הסופה-3 [online], Ynet, 29 maja 2007 [dostęp 2024-02-11] .
- Dror Bareli , ג'יפ סופה 3 במבחן שטח [online], Jeepolog, 8 kwietnia 2009 [dostęp 2024-02-08] .
- Dror Bareli , נפרדנו כך: ג'יפ סופה 4 במבחן אחרון בהחלט [online], Sport5.co.il, 21 lipca 2016 [dostęp 2024-02-08] .
- Dubi Ben-Gedalijahu , צפו בתמונות: צה"ל יחל להצטייד בסופה 3; ישקיע 150 מיליון שקל [online], Globes, 14 września 2010 [dostęp 2024-02-11] .
- Nir Ben-Zaken , Hilel Posek , ג'יפ סופה 4 במבחן - הכי טוב שהיה, וחבל שנגמר [online], Ynet, 20 maja 2016 [dostęp 2024-02-08] .
- Miszel Dor , הג'יפ החדש של צה"ל: סופה 2 [online], Ynet, 27 czerwca 2006 [dostęp 2024-02-08] .
- Dror Fojer , סופה של הסופה: סיבוב פרידה מתעשיית הרכב הישראלית [online], Globes, 25 czerwca 2016 [dostęp 2024-02-08] .
- Jael Gros-Englander , לא רק מייבאים: "תעשיות רכב" תייצא למדינה במערב אסיה 30 ג'יפים ממוגני ירי מסוג "סופה" [online], Globes, 16 grudnia 2008 [dostęp 2024-02-11] .
- Paweł Puzio , Storm z Lublina w polskiej armii? Ursus weźmie udział w przetargu [online], Dziennik Wschodni, 23 lipca 2015 [dostęp 2024-02-08] .
- Joe Saballa , Taiwan Discovers Chinese Parts in Storm 3 Light Tactical Vehicles [online], The Defense Post, 2 sierpnia 2023 [dostęp 2024-02-15] .
- Tomasz Sewastianowicz , Tak wygląda nowy samochód marki Ursus. Produkcja w nowej fabryce w Lublinie [online], Dziennik.pl, 16 września 2016 [dostęp 2024-02-08] .
- Asaf Zohar , משטרת ישראל חוזרת לכחול לבן: תרכוש 70 ג'יפים מסוג "סופה" [online], Globes, 23 marca 2000 [dostęp 2024-02-09] .