Carlos o Temerario

Carlos o Temerario
	;
Nome orixinal	(fr) Charles le Téméraire
Biografía
Nacemento	10 de novembro de 1433 ; Dijon, Francia
Morte	5 de xaneiro de 1477 (43 anos); Nancy, Francia
Causa da morte	morte en combate, morto en combate
Lugar de sepultura	Igreja de Nossa Senhora (pt)
Monarca
Actividade
Ocupación	político
Participou en
2 de marzo de 1476 (Gregoriano)	Battle of Grandson (en)
Outro
Título	Duque de Brabante (1467–1477); Duque de Borgoña ; Count of Artois (en) ; Conde de Borgoña ; Count of Boulogne (en) ; Count of Charolais (en)
Familia	Dinastía Valois
Cónxuxe	Margarida de York (1468 (Gregoriano)–); Isabel de Bourbon (1454 (Gregoriano)–); Catarina de Valois e de Anjou (1440 (Gregoriano)–)
Fillos	María de Borgoña; () Isabel de Bourbon
Pais	Filipe III de Borgoña e Isabel de Portugal, Duquesa de Borgoña
Irmáns	Philip of Burgundy; David of Burgundy; Anthony, bastard of Burgundy
Parentes	Adolph of Cleves, Lord of Ravenstein, curmán entregue
Premios
	Cabaleiro da Orde do Vélaro de Ouro ;
	Sinatura
Descrito pola fonte	Grande Enciclopedia Soviética 1969-1978, (sec:Карл Смелый); Dicionario Enciclopédico Brockhaus e Efron; Allgemeine Deutsche Biographie (pt)

Carlos *o Temerario* por Rubens.
Kunsthistorisches Museum, Viena, Austria.

Tumba do Temerario no igrexa da Nosa Señora de Bruxas.

Carlos I de Valois-Borgoña,^[1], chamado Carlos o Temerario (en francés Charles le Téméraire),^[2] e tamén o Audaz (en francés: Charles le Hardi), nado en Dijon o 10 ou o 11 de novembro de 1433,^[3]^[4] e finado en Nancy o 5 de xaneiro de 1477, foi o último duque de Borgoña, de Brabante, de Limburgo e de Luxemburgo, entre outros títulos do chamado Estado borgoñón.

Traxectoria

Pertencía a unha rama menor dos Valois, que gobernaron Borgoña entre 1364 e 1482.

Carlos era o terceiro fillo, convertido primoxénito despois da morte temperá dos dous primeiros, do duque Filippe III de Borgoña Filipe o Bo (1396-1467), e da súa terceira esposa Isabel de Portugal, filla do rei Xoán I, e por iso recibiu o título de conde do Charolais que, baixo os duques de Valois-Borgoña, estaba reservado ao herdeiro dos Estados borgoñóns.

O poder do ducado de Borgoña alcanzou o seu apoxeo baixo o seu reinado, pero desaparecería en virtude dos hábiles golpes políticos do rei de Francia, Lois XI.

A súa morte en 1477, na batalla de Nancy, significou o fin do soño borgoñón de resucitar a antiga Lotarinxia.

O matrimonio da súa filla María co arquiduque Maximiliano, futuro emperador do Sacro Imperio, ligou a herdanza borgoñoa á liñaxe dos Habsburgo na persoa do fillo de ambos, Filipe o Fermoso, que contraería matrimonio coa raíña Xoana de Castela. O fillo de ambos, Carlos, recibiría o seu nome en memoria do seu avó materno.

O sobrenome de "Temerario" non lle foi adxudicado até o romanticismo. Para os seus coetáneos foi "Carlos o Audaz", "o Gran León" ou "o Guerreiro", e "o Terríbel" para os seus detractores.

Carlos o Temerario na cultura

En literatura

Walter Scott, Quentin Durward, (1823).
Walter Scott, Anne de Geierstein, (1829).

No cinema

La Mort du Téméraire, telefilme de Roger Viry-Babel, (1977).

Notas

↑ Jacques Hillairet, "Dictionnaire historique des rues de Paris" (impr. 1973), Les Editions de Minuit, p.483 (columna da esquerda): "L'hôtel de Bourgogne no nº 20 da rúa Etienne Marcel pertence polo tanto aos catro duques de Valois-Bourgogne: Filipe II o Audaz (1342-1404), Xoán sen Medo (1371-1419), Filipe III o Bo (1396-1467) e Carlos I o Temerario (1433-1477)".
↑ Xenealoxía no sitio Medieval Lands
↑ Henri Pirenne, Histoire de Belgique, réédition BiblioBazaar, LLC, 2008, Ler en liña
↑ Philippe Contamine e Geneviève Contamine, Autour de Marguerite d'Écosse: reines, princesses et dames du s. XV, H. Champion, 1999, p. 99.

Véxase tamén

Bibliografía

Bartier, John (1970): Charles le Téméraire. Bruxelles: Charles Dessart.
Brion, Marcel (2006): Charles le Téméraire, grand-duc d'Occident. París: Tallandier.
Calmette, Joseph (1994): Les Grands Ducs de Bourgogne. París: Albin Michel.
Cauchies, Jean-Marie (1996): Louis XI et Charles le Hardi. De Péronne à Nancy (1468-1477): le conflit, Bruxelles: De Boeck Université. "Bibliothèque du Moyen Âge".
Debray, Quentin (2007): La Bataille de Nancy. Monaco: Éditions du Rocher. ISBN 978-2-268-06069-9.

Outros artigos

[1] Jacques Hillairet, "Dictionnaire historique des rues de Paris" (impr. 1973), Les Editions de Minuit, p.483 (columna da esquerda): "L'hôtel de Bourgogne no nº 20 da rúa Etienne Marcel pertence polo tanto aos catro duques de Valois-Bourgogne: Filipe II o Audaz (1342-1404), Xoán sen Medo (1371-1419), Filipe III o Bo (1396-1467) e Carlos I o Temerario (1433-1477)".

[2] Xenealoxía no sitio Medieval Lands

[3] Henri Pirenne, Histoire de Belgique, réédition BiblioBazaar, LLC, 2008, Ler en liña

[4] Philippe Contamine e Geneviève Contamine, Autour de Marguerite d'Écosse: reines, princesses et dames du s. XV, H. Champion, 1999, p. 99.

[1]

[2]

[3]

[4]

v c e Condado de Flandres
Os Balduínidas	Balduíno I Brazo de Ferro (sobre 865-879) • Balduíno II o Calvo (879-918) • Arnulfo I o Vello (918-964 ) • Balduíno III o Novo (958-962) • Arnulfo II o Novo (965-987) • Balduíno IV o Barbudo (987-1035) • Balduíno V o Piadoso (1035-1067) • Balduíno VI o Bo (1067-1070) • Arnulfo III o Desgraciado (1070-1071) • Roberto I o Frisón (1071-1093) • Roberto II de Xerusalén (1093-1111) • Balduíno VII o Machada (1111-1119)	Blasón suposto do condado de Flandres a partir do 621 Bandeira utilizada polos flamengos na Terceira Cruzada Filipe de Alsacia tería tomado o escudo de armas de Abilena durante a terceira cruzada
Casa de Dinamarca	Carlos I de Flandres (1119-1127)
Casa de Normandia	Guillerme de Normandía (1127-1128)
Casa de Alsacia	Teodorico de Alsacia (1128-1168) • Filipe de Alsacia (1168-1191) • Margarida de Alsacia (1191-1194)
Casa de Hainaut, despois casa de Constantinopla	Balduíno VIII o Valente (1191-1194) • Balduíno IX de Flandres (1194-vers 1205) •Xoana I de Flandres (1205-1244)
Casa de Portugal	Fernando de Flandres (1211-1233)
Casa de Savoia	Tomé II de Mauriena (1237-1244)
Casa de Constantinopla	Margarida II de Flandres (1244-1280)
Casa de Dampierre	Guido I de Flandres (1278-1305) • Roberto III de Flandres (1305-1322) • Lois I de Flandres (1322-1346) • Lois II de Flandres (1346-1384)
Casa de Borgoña	Margarida III de Flandres, II de Artois e Borgoña, condesa de Nevers e Rethel (1384-1405) • Filipe o Intrépido (1384-1404) • Xoán sen Medo (1405-1419) • Filipe III de Borgoña o Bo (1419-1467) • Carlos II de Borgoña o Temerario (1467-1477) • María de Borgoña (1477-1482) • Maximiliano I de Austria, emperador (1477-1482)
Casa de Austria (Habsburg)	Filipe I de Castela o Fermoso (1482-1506) • Carlos V (1519-1555) • Filipe II (1555-1598)