تحریک جنسی
بخشی از |
آمیزش جنسی در انسان
|
---|
زادآوری انسان بهداشت باروری |
درگاه سکسشناسی |
تحریک جنسی هر محرکی (از جمله تماس جسمی) است که با استفاده از قسمتهای تحریکپذیر، منجر به تقویت و حفظ برانگیختگی جنسی میشود و ممکن است منجر به ارگاسم شود. اگرچه برانگیختگی جنسی ممکن است بدون تحریک جسمی بهوجود آید، اما دستیابی به ارگاسم معمولاً نیاز به تحریک جنسی جسمی دارد.[۱]
اصطلاح تحریک جنسی اغلب به معنای تحریک اندام جنسی است، اما ممکن است شامل تحریک سایر نواحی بدن، تحریک حواس (مانند بینایی یا شنوایی) و تحریک ذهنی یعنی از طریق خواندن یا تخیل نیز باشد. تحریک کافی آلت در مردان و کلیتوریس در زنان معمولاً منجر به ارگاسم میشود.[۲][۳][۴][۵] تحریک میتواند توسط خود شخص (مثلاً خودارضایی) یا توسط یک شریک جنسی (آمیزش جنسی) یا فعالیت جنسی دیگر، با استفاده از اشیاء یا لرزاننده جنسی یا با استفاده از ترکیبی از این روشها باشد.[۶]
برخی افراد کنترل ارگاسم را انجام میدهند، به موجب آن فرد یا شریک جنسی آنها سطح تحریکات جنسی را به تأخیر میاندازند تا ارگاسم را به تأخیر بیندازند و تجربه جنسی را طولانیتر میکنند که در زمان مورد نظرشان منجر به ارگاسم میشود.
تحریک چنسی
[ویرایش]تحریک جنسی فیزیکی شامل لمس اندام تناسلی یا سایر مناطق تحریک شونده است.
تحریک اندام تناسلی
[ویرایش]منظور از خودارضایی، ماساژ اروتیک و آمیزش جنسی بدون دخول نوعی تحریک فیزیکی است که شامل اندامهای جنسی میشود. این تحریک معمولاً از طریق سامانه حسی-پیکری در پوست یا دیگر نواحی حساس بدن ایجاد میشود، که این نواحی قادر به شناسایی تماس با آنها هستند. برانگیختگی جنسی از طریق این گیرندهها در این بخشها تحریک میشود،[۷] که موجب آزادسازی مواد شیمیایی مسبب لذت (اندورفین) میشود که به عنوان پاداشهای ذهنی برای پیگیری چنین تحریکاتی عمل میکنند. فرد ممکن است صرفاً با لمس شخص دیگری برانگیخته شود، اگرچه رفلکس بولبوکاورنوسوس فقط زمانی تحریک میشود که یک عضو جنسی (آلت تناسلی یا کلیتوریس) تحریک گردد.[۸]
یک مطالعه نشان داد که زنان بیشتر از داشتن رابطه جنسی لذتبخش با شریک زندگی متعهد سود میبرند، در حالی که جنسیت تأثیری در رابطه با خودارضایی ندارد.[۹]
هدف استفاده از اسباببازیهای جنسی فراهم کردن لذت و تحریک از مسیری متفاوت از تنها استفاده از بدن انسان است. آنها میتوانند توسط فرد بهتنهایی، در رابطه جنسی با شریک یا در روابط گروهی مورد استفاده قرار گیرند. این وسایل میتوانند هیجانانگیز بوده و انواع جدیدی از تحریک را فراهم کنند که بدن قادر به تولید آنها نیست، مانند ارتعاشات.
اسباببازیهای جنسی بهعنوان منبعی برای تحریک جنسی هزاران سال است که استفاده میشوند. آلتهای مصنوعی از دوران پارینهسنگی کشف شده است،[۱۰] که از لایسنگ ساخته شده و با صیقل بالا براق شده است. دیلدوها همچنین از مدفوع شتر ساخته میشدند و با رزین پوشانده میشدند.[۱۱] مورخان مطمئن نیستند که آیا اینها برای آیینها یا برای لذت شخصی استفاده میشدند یا خیر. با این حال، مشخص است که دیلدوها برای فرقه باروری استفاده میشدند.[۱۲] در یونان باستان آلتهای مصنوعی خود را از یک آلت تناسلی حکاکی شده که با چرم یا روده حیوانات پوشانده شده بود، ساختهاند تا احساس طبیعیتری ایجاد کنند.[۱۲] رومانیها آلتهای مصنوعی دوطرفه برای استفاده با شریک زندگی ایجاد کردند. دیلدوهای چینی باستان از برنز یا فلزات دیگر ساخته میشدند و برخی از آنها توخالی بودند که میتوانستند با مایعی پر شوند تا شبیه به انزال شوند.[۱۳] اینها استفاده میشدند زیرا مردان ثروتمند چینی معمولاً همسران زیادی داشتند که باید آنها را راضی میکردند. در ایران، تصور میشد که خون پرده بکارت آیین طهارت است و باید از آن توسط شوهران اجتناب شود. در شب قبل از عروسی یک زن، یک مرد مقدس محلی میآمد و پرده بکارت او را با یک دیلدو سنگی بزرگ میشکست، که این آیین همچنین برای تأیید باکرگی عروس استفاده میشد.[۱۴]
تحریک غیر تناسلی
[ویرایش]تحریک جنسی میتواند از نواحی مختلف بدن فراتر از اندامهای جنسی انجام گیرد. بهعنوان مثال، نوک پستان، رانها، لبها و گردن میتوانند همگی هنگام لمس شدن تحریک جنسی ایجاد کنند.
یکی از مطالعات[۱۵] پرسشنامهای در مورد فعالیتهای جنسی به ۳۰۱ شرکتکننده داد و متوجه شد که ۸۱٫۵٪ از زنان گزارش دادند که تحریک نوک پستان باعث برانگیختگی جنسی شده یا آن را تقویت میکند و ۵۹٫۱٪ از آنها خواستهاند که نوک پستانشان در حین رابطه جنسی تحریک شود. همچنین، ۵۱٫۷٪ از مردان گزارش دادند که تحریک نوک پستان باعث برانگیختگی جنسی میشود و ۳۹٪ اعلام کردند که این تحریک، برانگیختگی موجود را تقویت میکند.
تحقیقات با استفاده از تصویربرداری عصبی نشان داد که تحریک نوک پستان در زنان منجر به فعال شدن ناحیه جنسی قشر حسی میشود. این تحقیق پیشنهاد میدهد که این احساسات ارگاسمهای جنسی هستند که بهوسیله تحریک نوک پستان ایجاد میشوند و ممکن است بهطور مستقیم با «ناحیه جنسی مغز» مرتبط باشند.[۱۶][۱۷][۱۸] در زنان، یک مطالعه نشان داد که احساسات ناشی از تحریک نوک پستان به همان بخش مغز منتقل میشود که احساسات از واژن، کلیتوریس و دهانه رحم به آنجا میروند. تحریک نوک پستان ممکن است انقباضات رحمی را تحریک کند که سپس حسی در ناحیه جنسی مغز ایجاد میکند.[۱۶][۱۷]
در سال ۲۰۱۲، مؤسسه فناوری کالیفرنیا[۱۹] پاسخهای مغزی مردان همجنسگرا را هنگامی که رانهای داخلیشان لمس میشدند، اندازهگیری کرد. این افراد در حال تماشای ویدیویی بودند که در آن یک زن یا مرد ران آنها را لمس میکرد. آنها گزارش دادند که لذت جنسی بیشتری زمانی احساس میکنند که فکر میکنند زن در حال لمس کردن آنها است تا مرد، و این امر در تصاویر اسکن MRI آنها بهطور برجستهای نشان داده شد که قشر حسی-پیکری آنها بیشتر تحریک شده بود؛ بنابراین میتوان نتیجه گرفت که رانها ناحیهای هستند که میتواند باعث تحریک جنسی هنگام لمس شوند.
لبها حاوی تعداد زیادی از عصب محیطی هستند و به عنوان یک ناحیه ارگوجنیک شناخته میشوند. زنان گزارش میدهند که از تحریک لبهای خود لذت بیشتری نسبت به مردان میبرند (برای تفاوتهای جنسی در تحریک به پایین مراجعه کنید). علاوه بر تحریک لبها از طریق لمس، مردان میتوانند با نگاه کردن به لبهای یک زن نیز تحریک دیداری شوند. همچنین گزارش شده است که مردان لبهای پرتر را در زنان ترجیح میدهند زیرا این ویژگی به عنوان نشانهای از جوانی در نظر گرفته میشود.[۲۰]
در مورد گردن، نمونهای از ۸۰۰ شرکتکننده ۴۱ ناحیه مختلف بدن را از نظر شدت ارگوجنی بر روی مقیاس ۱ تا ۱۰ (که در آن ۱۰ بیشترین تحریک را نشان میدهد) ارزیابی کردند. زنان تحریک گردن را بیشتر از مردان تحریکآمیز گزارش کردند.[۲۱]
تفاوتهای جنسی در نقاط ارژن زا
[ویرایش]این جدول[۲۲] تفاوتهای جنسی در مناطق ارژن زا را نشان میدهد و ده منطقه برتر برانگیختگی برای هر دو جنس را در بر میگیرد. به هر قسمت بدن از ده نمره داده شده که چقدر احساس تحریک کنندگی هنگام لمس شدن به فرد دست میدهد. به غیر از قسمتهای بدن منحصر به فرد مانند آلت تناسلی یا کلیتوریس، بسیاری از نواحی شهوت زا شباهت دارند و دارای انتهای عصبی زیادی هستند. آنها همچنین پیشنهاد کردند که زنان نسبت به مردان مناطق بیشتری از برانگیختگی را تجربه کنند.
زنها | مردها | ||||
---|---|---|---|---|---|
میانگین | انحراف معیار | میانگین | انحراف معیار | ||
کلیتوریس | ۹٫۱۷ | ۲٫۱۲ | آلت تناسلی مرد (سرنره) | ۹٬۲۴ | ۲٫۵۰ |
واژن | ۸٫۴۰ | ۲٫۳۵ | دهان / لب | ۷٫۰۳ | ۲٫۶۸ |
دهان / لب | ۷٫۹۱ | ۲٫۲۷ | اسکروتوم | ۶٫۵۰ | ۳٫۷۲ |
نوار گردن | ۷٫۵۱ | ۲٫۷۰ | ران داخلی | ۵٫۸۴ | ۳٫۳۹ |
سینهها | ۷٫۳۵ | ۲٫۷۳ | نوار گردن | ۵٫۶۵ | ۳٫۵۰ |
نوک سینهها | ۷٫۳۵ | ۳٫۱۵ | نوک سینهها | ۴٫۸۹ | ۳٫۷۹ |
ران داخلی | ۶٫۷۰ | ۲٫۹۹ | پرینه | ۴٫۸۱ | ۴٫۱۰ |
پشت گردن | ۶٫۲۰ | ۳٫۱۵ | خط موی مجازی | ۴٫۸۰ | ۳٫۸۲ |
گوشها | ۵٫۰۶ | ۳٫۴۰ | پشت گردن | ۴٫۵۳ | ۳٫۴۲ |
کمر | ۴٫۷۳ | ۳٫۳۸ | گوشها | ۴٫۳۰ | ۳٫۵۰ |
تحریک داخلی
[ویرایش]نظریه انتقال تحریک بیان میکند که تحریک موجود در بدن میتواند به نوع دیگری از تحریک تبدیل شود. به عنوان مثال، گاهی افراد میتوانند از تحریک جنسی ناشی از تحریکات باقیمانده از فعالیتهایی مانند ورزش، به تحریک جنسی تبدیل شوند. در یک مطالعه[۲۳] شرکتکنندگان پس از انجام برخی تمرینات ورزشی و در مراحل مختلف بازیابی، مجبور به تماشای یک فیلم اروتیک و ارزیابی میزان تحریک آن شدند. آنها دریافتند که شرکتکنندگانی که هنوز تحریکات باقیمانده از ورزش را تجربه میکردند، فیلم را به عنوان محرک بیشتری نسبت به کسانی که بهطور کامل از ورزش بهبود یافته بودند، ارزیابی کردند. این نشان میدهد که تحریک باقیمانده از ورزش بدون هیچگونه تحریک خارجی به تحریک جنسی تبدیل شده است.
مسیرهای جایگزین
[ویرایش]پاسخ جنسی انسان یک ترکیب پویا از فرآیندهای شناختی، عاطفی و فیزیولوژیکی است. در حالی که رایجترین اشکال تحریک جنسی که مورد بحث قرار میگیرند، فانتزی جنسی یا تحریک فیزیکی اندامهای جنسی و مناطق حساس دیگر هستند، تحریک جنسی ممکن است از طریق مسیرهای جایگزین مانند وسایل دیداری، بویایی و شنوایی نیز ایجاد شود.
دیداری
[ویرایش]شاید شناختهشدهترین شکل تحریک جنسی غیرلمسی، تحریک جنسی دیداری باشد.[۲۴][۲۵][۲۶] یک نمونه آشکار از این امر عمل تماشاگری جنسی است – یک عمل که در آن فرد بهطور پنهانی دیگران را در حال لخت شدن یا انجام رفتار جنسی مشاهده میکند. اگرچه از نظر اجتماعی و تاریخی به عنوان یک شکل غیرقابل قبول از 'پارافیلیا' دیده میشود، این رفتار تمایل انسان به یافتن تحریک جنسی از طریق مسیرهای دیداری را برجسته میکند. صنعت چند میلیارد دلاری پورنوگرافی نمونه دیگری از این امر است. یک فرضیه رایج این است که مردان نسبت به تحریکات جنسی دیداری واکنش قویتری نسبت به زنان دارند. این فرضیه شاید بهترینگونه در آلفرد کینزی یافت میشود که معتقد است مردان نسبت به تحریک دیداری بیشتر از زنان حساس هستند.[۲۷][۲۸] با این حال، هر دو جنس میتوانند از طریق تحریک دیداری تحریک جنسی شوند. در یک مطالعه، تحریک دیداری با استفاده از یک ویدیو جنسی آزمایش شد. اگرچه در گروه مردان این تحریک بهطور قابل توجهی بالاتر بود، واکنش عاطفی اصلی گزارششده توسط هر دو جنس، تحریک جنسی بود. پاسخهای فیزیولوژیکی آنها به ویدیو نیز ویژگیهای تحریک جنسی را نشان داد، مانند افزایش ترشحات ادراری آدرنالین.[۲۹] یک مطالعه بعدی که تحریک مردانه را مورد بررسی قرار داد نشان داد که مردان میتوانند از طریق تحریک دیداری یک فیلم جنسی، نعوظهای سفت ایجاد کنند.[۳۰]
مطالعاتی که از تحریک دیداری به عنوان وسیلهای برای تحریک جنسی استفاده کردهاند، نشان میدهند که تحریک جنسی بهطور عمده با فعالسازی دستگاه لیمبیک و قشر پارالیبیک و ساختارهای قشر مغز همبستگی دارد، و در عین حال در چندین بخش از لوب گیجگاهی کاهش فعالیت دیده میشود. این مناطق مشابه همان مناطقی هستند که در تحریک جنسی فیزیکی فعال میشوند، که نشاندهنده قدرت بالای تحریک دیداری به عنوان یک وسیله برای برانگیختگی جنسی است.[۳۱]
بویایی
[ویرایش]اطلاعات بویایی در رفتار جنسی انسان اهمیت زیادی دارد. یک مطالعه که به تحریک جنسی از طریق بویایی پرداخته بود، نشان داد که مردان هتروسکشوال در پاسخ به عطر زنانه تحریک جنسی تجربه میکنند. شرکتکنندگان تحریک بویایی و تحریک جنسی ادراکشده را ارزیابی کردند و همچنین اسکنهای افامآرآی در طول آزمایش گرفته شد. نتایج نشان داد که تحریک بویایی با عطر زنانه باعث فعالسازی مناطق خاصی از مغز میشود که با تحریک جنسی در مردان مرتبط است.[۳۲] مطالعه دیگری نشان داد که مردان همجنسگرا در پاسخ به یک مشتق تستوسترون که در عرق مردانه یافت میشود، همانگونه که زنان هتروسکشوال واکنش نشان میدهند، فعالسازی هیپوتالاموس را نشان میدهند، که نشان میدهد گرایش جنسی در نحوه تجربه تحریک جنسی بویایی توسط انسانها نقش دارد.[۳۳]
تحلیلهای تکاملی تفاوتهای جنسیتی در استراتژیهای تولیدمثلی میتواند توضیح دهد که چرا بویایی در برانگیختگی جنسی اهمیت دارد، چرا که به پروفایل ایمنی و قابلیت بقا نسلهای بعدی مرتبط است.[۳۴] این به این دلیل است که نشانههای بویایی ممکن است قادر به تحریک مکانیزم اجتناب از زنا با محارم باشند، که از طریق بازتاب اجزای تجهیزات ژنتیکی یک فرد عمل میکند. در یک مطالعه، مردان اطلاعات دیداری و بویایی را بهطور مساوی مهم برای انتخاب یک شریک جنسی ارزیابی کردند، در حالی که زنان اطلاعات بویایی را مهمترین متغیر در گزینش جفت دانستند. علاوه بر این، زمانی که زنان به فعالیت جنسی فکر میکردند، بوی بدن را از میان تمامی تجربههای حسی بهعنوان مؤثرترین عامل در منفی کردن میل جنسی شناسایی کردند.[۳۵]
شنوایی
[ویرایش]تحریکات شنوایی نیز میتوانند به افزایش برانگیختگی جنسی و تجربه لذت کمک کنند. ایجاد صداها در هنگام برانگیختگی جنسی و فعالیت جنسی در میان نخستیها و انسانها رایج است. این صداها شامل آهها، نالهها، نفسهای عمیق، افزایش سرعت تنفس و گاهی فریادهای لذت در زمان ارگاسم میشوند. بسیاری از این صداها برای انسانها بسیار تحریککننده هستند و بهعنوان تقویتکنندههای قوی برانگیختگی جنسی عمل کرده و اثر بازخورد مثبت قدرتمندی ایجاد میکنند.[۳۶] بنابراین، صدای جنس ماده هنگام آمیزش جنسی احتمالاً به تحریک جنسی متقابل برای شرکای جنسی کمک میکند.[۳۷]
حتی زمانی که با "لمس" همراه نباشد، صداها میتوانند بهطور بسیار تحریککنندهای جنسی باشند. مواد اروتیک تجاری (که عمدتاً برای بازار مردانه تولید میشوند) از این صداها بهطور گسترده استفاده میکنند. در دهه ۱۹۲۰ و ۳۰، چندین ژانر خوانندهها برای اثر اروتیک به "نالههای پایین" روی آوردند. خوانندگان ودویل جاز اغلب صداهای جنسی را در داستانهای اشعار خود گنجانده بودند. حتی موسیقی معاصر مانند "Orgasm" از پرینس یا "You Sure Love to Ball" از ماروین گی شامل صداهای ارگاسم زنانه است.[۳۸] تحقیقات نشان دادهاند که موسیقی بهعنوان یک محرک شنوایی جنسی عمل میکند. در یک مطالعه ایجاد حالت روحی، مواجهه با موسیقی خاص باعث افزایش قابلتوجه نعوظ و برانگیختگی جنسی ادراکی در مردان شد.[۳۹] در آزمایش مشابهی، زنان واکنشهای فیزیولوژیکی قابلتوجهی به نوع خاصی از موسیقی نشان ندادند اما سطوح بالاتری از برانگیختگی جنسی را گزارش کردند.[۴۰] مطالعات بیشتری به بررسی ارتباط میان تحریک شنوایی و تجربه لذت جنسی پرداختهاند. در حالی که بالاترین سطوح برانگیختگی فیزیولوژیکی و ادراکی برای تحریکات دیداری یافت شد، متنهای گفتاری بهعنوان یک محرک جنسی برای مردان عمل کردند و نشان دادند که صداها بهعنوان وسیلهای برای تحریک جنسی عمل میکنند.[۴۱] سکس تلفنی یکی از انواع تحریککنندههایی است که از این اثر استفاده میکند.
تحریک ذهنی
[ویرایش]برانگیختگی جنسی شامل احساسات، جذابیتها و خواستهها، همچنین تغییرات فیزیولوژیکی است.[۴۲] این تغییرات نه تنها میتوانند از تحریکات فیزیکی بلکه از تحریکات ذهنی نیز ناشی شوند، مانند فانتزی جنسی، ادبیات اروتیک، رؤیاها، نقشبازی و تخیل.
فانتزی
[ویرایش]فانتزی جنسی یک شکل از تحریک جنسی ذهنی است که بسیاری از افراد در آن شرکت میکنند.[۴۲] این زمانی است که فرد در حالی که بیدار است، تجربهای جنسی را تصور میکند. فانتزی محدودیتهای اجتماعی یا ایمنی کمتری نسبت به موقعیتهای واقعی دارد. این به افراد آزادی بیشتری میدهد تا آزمایش کنند یا به چیزهایی فکر کنند که ممکن است در زندگی واقعی نتوانند امتحان کنند و میتواند هر چیزی از تصور کردن همسر خود به صورت برهنه گرفته تا تصور یک تجربه جنسی با موجودات افسانهای باشد. فانتزیهای جنسی رایج شامل تصور فعالیتهایی با یک شریک محبوب، بازسازی تجربیات گذشته و تجربیات با چندین شریک از جنس مخالف میشود.[۴۲] همچنین رایج است که فانتزیهایی دربارهٔ چیزهایی که در زندگی واقعی انجام داده نمی شود و فعالیتهای تابو یا غیرقانونی مانند وادار کردن دیگری به انجام رابطه جنسی، یا وادار شدن توسط دیگری به رابطه جنسی، رابطه با یک غریبه و رابطه جنسی با یک پسر یا دختر یا شریک مسنتر باشد.[۴۲][۴۳]
این اطلاعات برای تحقیقات مفید است زیرا تفاوتها در ترجیحات جنسی مردان و زنان را واضحتر از مطالعات رفتار نشان میدهد. بسیاری از فانتزیهای جنسی بین مردان و زنان مشترک است، احتمالاً به دلیل تأثیرات فرهنگی.[۴۳] با این حال، هنوز تفاوتهای جنسیتی وجود دارد که شناسایی شده است. مردان بیشتر از زنان تصور میکنند که در نقشی غالب یا فعال هستند، در حالی که زنان بیشتر خود را به عنوان شرکتکنندگان منفعل میبینند.[۴۳] فانتزیهای جنسی زنان معمولاً حاوی محبت و تعهد بیشتری هستند،[۴۴] در حالی که مردان بیشتر احتمال دارد که از تصاویر دیداری و جزئیات صریح برای فانتزیهای خود استفاده کنند.[۴۵][۴۶] یکی از توضیحات این تفاوتها از روانشناسی فرگشتی ناشی میشود. زنان سرمایهگذاری حداقل بیشتری از مردان دارند (آنها ۹ ماه بارداری قبل از تولد و سپس به عنوان مراقبان اصلی کودکان هستند، در حالی که مردان فقط باید اسپرم تأمین کنند تا ژنهایشان منتقل شود) و بنابراین بیشتر احتمال دارد که خواستار تعهد از شریک خود باشند تا منابعی برای بهبود شانس بقای فرزندانشان بهدست آورند.[۴۷]
فانتزیها میتوانند فوایدی داشته باشند، مانند افزایش برانگیختگی بیشتر از سایر اشکال محرکهای جنسی (مانند ادبیات اروتیک) و افزایش میل جنسی.[۴۸][۴۹] افرادی که فانتزیهای جنسی خود را با شرکای خود در میان میگذارند نیز رضایت جنسی بیشتری دارند. با این حال، اینکه آیا افراد تمایل به بازگشایی در مورد فانتزیهای خود با شریکشان دارند یا نه، معمولاً بستگی به محتوای این فانتزیها دارد.[۵۰] اثر منفیتر فانتزیهای جنسی این است که به جرایم جنسی مرتبط شده است، و در واقع متجاوزان جنسی اغلب گزارش میدهند که فانتزیهایی مربوط به جرم خود داشتهاند.[۴۳] با این حال، این فانتزیها در میان کسانی که در چنین اعمال مجرمانهای دخالت نداشتهاند نیز رایج هستند[۴۳] و مجرمان غیر جنسی از فانتزیهای خود برای هدایت رفتارشان استفاده نمیکنند.[۵۱] بنابراین، فقط فانتزی به تنهایی نمیتواند به عنوان نشانهای از این که کسی قرار است مرتکب جرم شود استفاده شود.[۴۳]
رؤیا
[ویرایش]گسیل شبانه (ارگاسمهای شبانه) یا «خوابهای مرطوب» یا «خوابهای اروتیک» زمانی اتفاق میافتند که افراد در هنگام خواب دچار انزال یا ارگاسم میشوند.[۵۲] این اتفاقها در مراحل خواب با حرکت سریع چشم (REM) رخ میدهند، که مرحله اصلی خواب است که در آن انسانها خواب میبینند.[۴۲] این موضوع نشان میدهد که خوابهای اروتیک به تنهایی کافی هستند تا مردان را برانگیخته کنند، اما نعوظ همراه با تمام مراحل REM است.[۴۲] طبق دادههای خودگزارشی، تا ۲۲٪ از زنان جوان نیز ممکن است در هنگام خواب دچار ارگاسم شوند و این نوع خوابها در میان دانشجویان سالهای بالاتر نسبت به دانشجویان سالهای اولیه بیشتر رایج است.[۵۳] ارگاسمهای تجربهشده بهطور مثبت با هیجان بالا، از جمله برانگیختگی جنسی، و همچنین اضطراب مرتبط بودند.[۵۳]
نقشهای جنسی
[ویرایش]بازیگری جنسی زمانی است که افراد نقشهایی را بازی میکنند یا سناریوهایی را که ممکن است یکدیگر را به لحاظ جنسی تحریک کنند، به تصویر میکشند. این میتواند شامل فانتزی جنسی (که پیشتر توضیح داده شد) و فتیش جنسی، مانند بیدیاسام (باندیج و انضباط، سلطهگری و تسلیمپذیری، سادیسم و مازوخیسم) یا سنبازی باشد. برخی آن را بهعنوان یک شکل بزرگسالانه از بازی نقش زنده (L.A.R.P) توصیف کردهاند.[۵۴]
بازیگری جنسی همچنین میتواند به صورت آنلاین انجام شود، مانند نوشتن داستانها برای یکدیگر یا تظاهر به بازی یک شخصیت، بنابراین این نوعی از تحریک ذهنی است که میتوان آن را با شخص دیگری بدون حضور فیزیکی آن فرد تجربه کرد. بسیاری از نوجوانان بازیهای آنلاین جنسی را لذتبخش و برانگیزاننده میدانند.[۵۵]
بازیگری جنسی همچنین میتواند شامل فن فیکشن جنسی باشد، جایی که شخصیتهای داستانهای مشهور، که در داستان اصلی بهطور جنسی یا رمانتیک با هم نبودهاند، وارد صحنههای جنسی میشوند. Slash fiction نوعی از فن فیکشن است که در آن شخصیتهای همجنس (در ابتدا مرد-مرد) در فعالیتهای رمانتیک یا جنسی شرکت میکنند. این نوع فن فیکشن به افراد این آزادی را میدهد تا تجربیات تحریکآمیز را که ممکن است ضدفرهنگی باشند، به اشتراک بگذارند.[۵۶]
نقش اختلالات جنسی در تحریک جنسی
[ویرایش]زنان
[ویرایش]عوامل فیزیولوژیکی
[ویرایش]بر اساس اطلاعات ارائهشده توسط کتابخانه ملی پزشکی، حدود ۸۰٪ از زنان میانسال مبتلا به نارسایی قلبی کاهش در روانسازی واژنی را گزارش کردهاند که منجر به چالشهایی در برقراری رابطه جنسی موفق میشود.[۵۷] کاهش روانسازی واژنی بر رطوبت واژن در حین فعالیت جنسی تأثیر میگذارد. زنان مبتلا به اختلال کممیلی جنسی (HSDD) ممکن است همچنین با فقدان علاقه به محرکهای جنسی مواجه شوند که باعث اختلال در واکنشهای روانشناختی به نشانههای جنسی میشود.[۵۷] در مطالعهای که توسط ساندرا گارسیا و همکارانش انجام شد، پیشنهاد شده که تغییرات مرتبط با ترومای جنسی میتواند بر بافتهای جنسی تأثیر بگذارد و جریان خون و پاسخ به تحریک جنسی را تحت تأثیر قرار دهد.[۵۸] همچنین، زمانی که اضطراب روانی وجود داشته باشد، بر توانایی دستیابی به ارگاسم تأثیر میگذارد، حتی با وجود تحریک جنسی کافی.[۵۹] این موضوع نتیجه مشکلات ارتباطی است که بر تحریک جنسی و پاسخ جنسی تأثیر میگذارد و به مشکلات ارگاسمی بازمیگردد.[۵۹]
عوامل هورمونی
[ویرایش]کمبود استروژن منجر به شرایطی مانند دیسپارونی میشود که برای حفظ روانسازی مناسب اهمیت دارد.[۶۰] بنابراین درمان هورمونی وجود دارد که شامل مصرف مکملهای استروژن میشود.[۶۰] همچنین مکمل کردن تستوسترون (دارو) نیز مفید برای افزایش میل جنسی، برانگیختگی و رضایت جنسی نشان داده شده است.[۶۰] تغییرات هورمونی نیز ممکن است در مراحل مختلف پیری ایجاد شود. یک مرور در «مجله پزشکی جنسی» نشان داد که زنان پیش از یائسگی بیشتر از نظر جنسی ناراضی بودند. این موضوع به دلیل عدم تعادل هورمونی آنها بود.[۶۱]
پاسخها به تحریک جنسی
[ویرایش]مغز
[ویرایش]هنگامی که تحریک جنسی درک میشود، سیستمهایی در مغز وجود دارند که این محرکها را دریافت کرده و به آنها واکنش نشان میدهند. در طول برانگیختگی جنسی فیزیولوژیکی، دستگاه عصبی خودمختار به سیگنالهای سیستم عصبی مرکزی پاسخ میدهد و بدن را برای فعالیت جنسی آماده میکند.[۶۲] دستگاه عصبی خودمختار سیستمهای پاراسمپاتیک و سمپاتیک را فعال میکند که مسئول جریان خون به بافتهای تناسلی و نعوظ، و همچنین عضلاتی هستند که در پاسخهای جنسی شرکت میکنند.[۶۲] این امر منجر به پاسخهایی مانند افزایش سرعت تنفس، ضربان قلب و گشاد شدن مردمک چشم میشود. دستگاه لیمبیک نیز در نحوه دریافت تحریکهای جنسی نقش دارد.[۶۳] یک مطالعه در مورد لذت و فعالیت مغزی در مردان نشان داد که تحریک الکتریکی دستگاه لیمبیک بسیار لذتبخش است و گاهی میتواند پاسخهای ارگاسمیک ایجاد کند.[۶۳] در طول تحریک جنسی، مناطق مختلفی از مغز در مردان و زنان فعال میشود. برای مردان، یک مطالعه نشان داد که تحریک جنسی باعث فعال شدن قسمتی از قشر مغز و انسولا، که بخشی از سیستمهای سمپاتیک و پاراسمپاتیک است، میشود.[۶۴] برای زنان، در طول تحریک کلیتورال، قسمتهایی از قشر سوم حسی ثانویه فعال میشوند.[۶۴] در هر دو جنس، آمیگدال غیرفعال شد.[۶۴]
تخمکگذاری القا شده
[ویرایش]برخی از گونههای پستانداران تخمکگذاری القا شده هستند، به این معنی که برای تخمکگذاری به تحریک دستگاه تناسلی در طول جفتگیری نیاز دارند.[۶۵]
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ «13 erogenous zones in men to experiment with for better sex - Health News , Firstpost». Firstpost. ۲۰۱۹-۱۱-۲۳. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۱-۳۰.
- ↑ Weiten, Wayne; Dunn, Dana S.; et al. (2011). Psychology Applied to Modern Life: Adjustment in the 21st century. Cengage Learning. p. 386. ISBN 978-1-111-18663-0. Retrieved 5 January 2012.
- ↑ "I Want a Better Orgasm!". WebMD. Archived from the original on 2009-01-13. Retrieved August 18, 2011.
- ↑ Mah, Kenneth; Binik, Yitzchak M (January 7, 2001). "The nature of human orgasm: a critical review of major trends". Clinical Psychology Review. 21 (6): 823–856. doi:10.1016/S0272-7358(00)00069-6. PMID 11497209.
Women rated clitoral stimulation as at least somewhat more important than vaginal stimulation in achieving orgasm; only about 20% indicated that they did not require additional clitoral stimulation during intercourse.
- ↑ Kammerer-Doak, Dorothy; Rogers, Rebecca G. (June 2008). "Female Sexual Function and Dysfunction". Obstetrics and Gynecology Clinics of North America. 35 (2): 169–183. doi:10.1016/j.ogc.2008.03.006. PMID 18486835.
Most women report the inability to achieve orgasm with vaginal intercourse and require direct clitoral stimulation … About 20% have coital climaxes...
- ↑ Based on "masturbation" in Merriam-Webster's Collegiate Dictionary, Eleventh Edition, Merriam-Webster, Inc. , 2003
- ↑ Schober, Justine M.; Pfaff, Donald (2007). "The neurophysiology of sexual arousal". Best Practice & Research. Clinical Endocrinology & Metabolism. 21 (3): 445–461. doi:10.1016/j.beem.2007.04.006. ISSN 1521-690X. PMID 17875491.
- ↑ "Bulbocavernosus Reflex". Wheeless' Textbook of Orthopaedics (به انگلیسی). 2020-07-22. Retrieved 2023-06-10.
- ↑ Goodman, Rachel E.; Snoeyink, Megan J.; Martinez, Larry R. (2022-12-15). "Conceptualizing Sexual Pleasure at Home as a Work-Related Stress Recovery Activity". The Journal of Sex Research (به انگلیسی). 61 (2): 184–195. doi:10.1080/00224499.2022.2150138. ISSN 0022-4499. OCLC 9711069013. PMID 36519736.
- ↑ Amos, Jonathan (2005-07-25). "Ancient Phallus Unearthed in Cave". BBC.
- ↑ Christina, Eva (2011). The Book of Kink: Sex Beyond the Missionary. New York: Tarcher Perigree. ISBN 978-1-101-54509-6. OCLC 883308309.
- ↑ ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ "The long, strange history of sex toys". Alternet. 2013-06-19. Archived from the original on 2018-11-10. Retrieved 2016-11-21.
- ↑ van Driel, Mels (2012). Vincent, Paul (ed.). With the hand: a cultural history of masturbation. London: Reaktion Books. ISBN 978-1-86189-957-6. OCLC 1055406389.
- ↑ Monger, George Peter (2004). Marriage customs of the world: from henna to honeymoons (2nd ed.). California: ABC-Clio. ISBN 978-1-57607-987-4. OCLC 879074157.
- ↑ Levin, Roy; Meston, Cindy (2006). "Nipple/breast stimulation and sexual arousal in young men and women". The Journal of Sexual Medicine. 3 (3): 450–454. CiteSeerX 10.1.1.421.7798. doi:10.1111/j.1743-6109.2006.00230.x. ISSN 1743-6095. OCLC 5154187115. PMID 16681470.
- ↑ ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب
<ref>
غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام:5
وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.). - ↑ ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب
<ref>
غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام:6
وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.). - ↑ Levi, Roy J. (2006). "The breast/nipple/areola complex and human sexuality". Sexual & Relationship Therapy. 21 (2): 237–249. doi:10.1080/14681990600674674. ISSN 1468-1994. OCLC 360784295. S2CID 219696836.
- ↑ Gazzola, Valeria; Spezio, Michael L.; Etzel, Joset A.; Castelli, Fulvia; Adolphs, Ralph; Keysers, Christian (2012). "Primary somatosensory cortex discriminates affective significance in social touch". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 109 (25): 1657–1666. doi:10.1073/pnas.1113211109. ISSN 0027-8424. OCLC 796036576. PMC 3382530. PMID 22665808.
- ↑ Symons, Donald (1979). The Evolution of Human Sexuality. New York: Oxford university press. ISBN 978-0-19-987422-4. JSTOR 2825810. OCLC 729246375.
- ↑ Turnbull, Oliver H.; Lovett, Victoria E.; Chaldecott, Jackie; Lucas, Marilyn D. (2014). "Reports of intimate touch: Erogenous zones and somatosensory cortical organization". Cortex. 53: 146–154. doi:10.1016/j.cortex.2013.07.010. ISSN 0010-9452. OCLC 5902357995. PMID 23993282. S2CID 24804760.
- ↑ Turnbull, O. H.; Lovett, V. E.; Chaldecott, J.; Lucas, M. D. (2014). "Reports of intimate touch: Erogenous zones and somatosensory cortical organization". Cortex. 53: 146–154. doi:10.1016/j.cortex.2013.07.010. PMID 23993282.
- ↑ Cantor, Joanne; Bryant, Jennings; Zillmann, Dolf (1975). "Enhancement of experienced sexual arousal in response to erotic stimuli through misattribution of unrelated residual excitation". Journal of Personality and Social Psychology. 32 (1): 69–75. doi:10.1037/h0076784. ISSN 0022-3514. OCLC 114247732. PMID 1206469.
- ↑ Arnow, Bruce A.; Desmond, John E.; Banner, Linda L.; Glover, Gary H.; Solomon, Ari; Polan, Mary Lake; Atlas, Scott William; Lue, Tom F. (2002). "Brain activation and sexual arousal in healthy, heterosexual males". برین (ژورنال). 125 (5): 1014–1023. doi:10.1093/brain/awf108. ISSN 1460-2156. OCLC 8254606391. PMID 11960892.
- ↑ Karama, Sherif; Lecours, André Roch; Leroux, Jean-Maxime; Bourgouin, Pierre; Beaudoin, Gilles; Joubert, Sven; Beauregard, Mario (2002). "Areas of brain activation in males and females during viewing of erotic film excerpts". Human Brain Mapping. 16 (1): 1–13. doi:10.1002/hbm.10014. ISSN 1065-9471. OCLC 5153773005. PMC 6871831. PMID 11870922. S2CID 18912925.
- ↑ Rupp, Heather A.; Wallen, Kim (2008). "Sex differences in response to visual sexual stimuli: A review". Archives of Sexual Behavior. 37 (2): 206–218. doi:10.1007/s10508-007-9217-9. ISSN 0004-0002. OCLC 264113859. PMC 2739403. PMID 17668311.
- ↑ Kinsey, A. C. , Pomeroy, W. B. , Martin, C. E. , & Sloan, S. (1948). گزارشهای کینزی.
- ↑ Mulvey, L. (1989). Visual pleasure and narrative cinema. In Visual and other pleasures (pp. 14-26). Palgrave Macmillan UK.
- ↑ Levi, L (1969). "Sympatho-adrenomedullary activity, diuresis, and emotional reactions during visual sexual stimulation in human females and males". Psychosomatic Medicine. 31 (3): 251–268. CiteSeerX 10.1.1.564.5354. doi:10.1097/00006842-196905000-00005. PMID 5790114. S2CID 19788356.
- ↑ Lee, B.; Sikka, S. C.; Randrup, E. R.; Villemarette, P.; Baum, N.; Hower, J. F.; Hellstrom, W. J. (1993). "Standardization of penile blood flow parameters in normal men using intracavernous prostaglandin E1 and visual sexual stimulation". The Journal of Urology. 149 (1): 49–52. doi:10.1016/s0022-5347(17)35996-7. PMID 8417216.
- ↑ Holstege, G.; Georgiadis, J. R.; Paans, A. M.; Meiners, L. C.; van der Graaf, F. H.; Reinders, A. S. (2003). "Brain activation during human male ejaculation". The Journal of Neuroscience. 23 (27): 9185–9193. doi:10.1523/JNEUROSCI.23-27-09185.2003. PMC 6740826. PMID 14534252.
- ↑ Huh, J.; Park, K.; Hwang, I. S.; Jung, S. I.; Kim, H. J.; Chung, T. W.; Jeong, G. W. (2008). "Brain activation areas of sexual arousal with olfactory stimulation in men: A preliminary study using functional MRI". The Journal of Sexual Medicine. 5 (3): 619–625. doi:10.1111/j.1743-6109.2007.00717.x. PMID 18221282.
- ↑ Savic, Ivanka; Berglund, Hans; Lindström, Per (2005). "Brain response to putative pheromones in homosexual men". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 102 (20): 67356–7361. Bibcode:2005PNAS..102.7356S. doi:10.1073/pnas.0407998102. PMC 1129091. PMID 15883379.
- ↑ Rikowski, A.; Grammer, K. (1999). "Human body odour, symmetry and attractiveness". Proceedings of the Royal Society of London B: Biological Sciences. 266 (1422): 869–874. doi:10.1098/rspb.1999.0717. PMC 1689917. PMID 10380676.
- ↑ Herz, R. S.; Cahill, E. D. (1997). "Differential use of sensory information in sexual behavior as a function of gender" (PDF). Human Nature. 8 (3): 275–286. doi:10.1007/bf02912495. PMID 26196967. S2CID 29672935.
- ↑ Levin, R. J. (1992). "The mechanisms of human female sexual arousal". Annual Review of Sex Research. 3: 1–48. doi:10.1080/10532528.1992.10559874.
- ↑ Hamilton, W. J.; Arrowood, P. C. (1978). "Copulatory vocalizations of chacma baboons (Papio ursinus), gibbons (Hylobates hoolock), and humans". Science. 200 (4348): 1405–1409. Bibcode:1978Sci...200.1405H. doi:10.1126/science.663622. PMID 663622.
- ↑ Corbett, J.; Kapsalis, T. (1996). "Aural Sex: The Female Orgasm in Popular Sound". TDR. 40 (3): 102–111. doi:10.2307/1146553. JSTOR 1146553.
- ↑ Mitchell, W. B.; DiBartolo, P. M.; Brown, T. A.; Barlow, D. H. (1998). "Effects of positive and negative mood on sexual arousal in sexually functional males". Archives of Sexual Behavior. 27 (2): 197–207. doi:10.1023/A:1018686631428. PMID 9562901. S2CID 28731412.
- ↑ Laan, E.; Everaerd, W.; Van Berlo, R.; Rijs, L. (1995). "Mood and sexual arousal in women". Behaviour Research and Therapy. 33 (4): 441–443. doi:10.1016/0005-7967(94)00059-s. PMID 7755530.
- ↑ Julien, E.; Over, R. (1988). "Male sexual arousal across five modes of erotic stimulation". Archives of Sexual Behavior. 17 (2): 131–143. doi:10.1007/bf01542663. PMID 2456050. S2CID 41278617.
- ↑ ۴۲٫۰ ۴۲٫۱ ۴۲٫۲ ۴۲٫۳ ۴۲٫۴ ۴۲٫۵ LeVay, S. , & Valente, S. M. (2006). Human sexuality (2nd ed.). Sunderland, MA: Sinauer Associates.
- ↑ ۴۳٫۰ ۴۳٫۱ ۴۳٫۲ ۴۳٫۳ ۴۳٫۴ ۴۳٫۵ Leitenberg, H.; Henning, K. (1995). "Sexual fantasy". Psychological Bulletin. 117 (3): 469–496. doi:10.1037/0033-2909.117.3.469. PMID 7777650.
- ↑ Kelley, K (1984). "Sexual fantasy and attitudes as functions of sex of subject and content of erotica". Imagination, Cognition, and Personality. 4 (4): 339–347. doi:10.2190/j66d-n10e-lth5-8aw5. S2CID 144756486.
- ↑ Barclay, A. M. (1973). "Sexual fantasies in men and women". Medical Aspects of Human Sexuality. 7: 205–216.
- ↑ Hardin, K.; Gold, S. (1988). "Relationship of sex, sex guilt, and experience to written sexual fantasies". Imagination, Cognition, and Personality. 8 (2): 155–163. doi:10.2190/yqqj-7a8u-23le-59kj. S2CID 145369267.
- ↑ Ellis, B.; Symons, D. (1990). "Sex Differences in Sexual Fantasy: An Evolutionary Psychological Approach". The Journal of Sex Research. 27 (4): 527–555. doi:10.1080/00224499009551579.
- ↑ Goldey, K. L.; van Anders, S. M. (2012). "Sexual arousal and desire: Interrelations and responses to three modalities of sexual stimuli". Journal of Sexual Medicine. 9 (9): 2315–2329. doi:10.1111/j.1743-6109.2012.02845.x. hdl:2027.42/93670. PMID 22788995.
- ↑ "Erotica Stories – EroticaTale". Free Sex Stories and Adult Erotica Stories (به انگلیسی). Retrieved 2020-10-27.
- ↑ Anderson, M. (2012). Sexual communication in romantic relationships: An investigation into the disclosure of sexual fantasies (Order No. AAI3489846).
- ↑ Howitt, D (2004). "What is the role of fantasy in sex offending?". Criminal Behaviour and Mental Health. 14 (3): 182–188. doi:10.1002/cbm.585. PMID 15614321.
- ↑ Geller, Lindsay (2019-06-07). "Whoa, You'll Never Guess What A Lesbian Sex Dream Really Means If You're Straight". Women's Health (به انگلیسی). Retrieved 2020-10-27.
- ↑ ۵۳٫۰ ۵۳٫۱ Henton, C. L. (1976). "Nocturnal orgasm in college woman: Its relation to dreams and anxiety associated with sexual factors". Journal of Genetic Psychology. 129 (2): 245–51. doi:10.1080/00221325.1976.10534034. PMID 1003178.
- ↑ Harviainen, J. T. (2011). "Sadomasochist role-playing as live-action role-playing: a trait-descriptive analysis" (PDF). International Journal of Role-Playing. 2 (2): 59–70. doi:10.33063/ijrp.vi2.194. Archived from the original (PDF) on 2020-07-06. Retrieved 2017-09-14.
- ↑ Nielsen, S.; Paasonen, S.; Spisak, S. (2015). "'Pervy role-play and such': Girls' experiences of sexual messaging online". Sex Education. 15 (5): 472–485. doi:10.1080/14681811.2015.1048852. S2CID 142054076.
- ↑ Kustritz, A. M. (2008). Productive (cyber) public space: Slash fan fiction's multiple imaginary (Order No. AAI3276215). Available From PsycINFO. (621716546; 2008-99030-157).
- ↑ ۵۷٫۰ ۵۷٫۱ Allahdadi, K. J. , Tostes, R. C. , & Webb, R. C. (2009). Female sexual dysfunction: therapeutic options and experimental challenges. Cardiovascular & hematological agents in medicinal chemistry, 7(4), 260–269. doi:10.2174/187152509789541882
- ↑ Garcia, S. , Talakoub, L. , Maitland, S. , Dennis, A. , Goldstein, I. , & Munarriz, R. (2005). Genital duplex doppler ultrasonography before and after sexual stimulation in women with sexual dysfunction: Gray scale, volumetric, and hemodynamic findings. Fertility and Sterility, 83(4), 995–999. doi:10.1016/j.fertnstert.2004.09.032
- ↑ ۵۹٫۰ ۵۹٫۱ Rosen, R. C. (2000). Prevalence and risk factors of sexual dysfunction in men and women. Current Psychiatry Reports, 2(3), 189–195. doi:10.1007/s11920-996-0006-2
- ↑ ۶۰٫۰ ۶۰٫۱ ۶۰٫۲ Berman, J. Physiology of female sexual function and dysfunction. Int J Impot Res 17 (Suppl 1), S44–S51 (2005). doi:10.1038/sj.ijir.3901428
- ↑ Stuckey, B. G. A. (2008). Female sexual function and dysfunction in the reproductive years: The influence of endogenous and exogenous sex hormones. The Journal of Sexual Medicine, 5(10), 2282–2290. doi:10.1111/j.1743-6109.2008.00992.x
- ↑ ۶۲٫۰ ۶۲٫۱ Mulhall, John P.; Incrocci, Luca; Goldstein, Irwin; Rosen, Ray, eds. (2011). "Cancer and Sexual Health". SpringerLink (به انگلیسی). doi:10.1007/978-1-60761-916-1. ISBN 978-1-60761-915-4.
- ↑ ۶۳٫۰ ۶۳٫۱ Lehmiller, Justin J. (2018). The psychology of human sexuality (Second ed.). Hoboken, NJ: Wiley Blackwell. ISBN 978-1-119-16470-8.
- ↑ ۶۴٫۰ ۶۴٫۱ ۶۴٫۲ Georgiadis, Janniko R.; Reinders, A.A.T. Simone; Paans, Anne M.J.; Renken, Remco; Kortekaas, Rudie (2009-02-13). "Men versus women on sexual brain function: Prominent differences during tactile genital stimulation, but not during orgasm". Human Brain Mapping. 30 (10): 3089–3101. doi:10.1002/hbm.20733. ISSN 1065-9471. PMC 6871190. PMID 19219848.
- ↑ Norris, David O.; Lopez, Kristin H. (2024-08-08). Hormones and Reproduction of Vertebrates, Volume 5: Mammals (به انگلیسی). Elsevier. ISBN 978-0-443-15985-5.
بیشتر خواندن
[ویرایش]- Alan F. Dixson (26 January 2012). Primate Sexuality: Comparative Studies of the Prosimians, Monkeys, Apes, and Humans. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-954464-6. Retrieved 28 September 2013.
- Bruce Bagemihl (10 April 2000). Biological Exuberance: Animal Homosexuality and Natural Diversity. St. Martin's Press. ISBN 978-1-4668-0927-7.