Sapfo
Sappho, Sapfo pe Safo (henc'hresianeg attek: Σαπφώ [sapːʰɔː], henc'hresianeg eoliek: Ψάπφω [psapːʰɔː]) a oa ur varzhez hag a veve e Mytilene, kêr-benn Lesbos, er VIIvet kantved kent JK. E Lesbos, e Mitilene pe en Eresos e oa bet ganet, etre –630 ha –612, ha marvet war-dro –570.
He barzhonegoù a veze meulet en Henamzer n'int ket deuet betek ennomp, nemet unan en he hed, ha tammouigoù eus re all. He brud avat zo brasoc'h evit biskoazh.
He buhez
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Krediñ a reer e oa merc'h da Skamander ha Kleis, hag he doa tri breur. Dimezet e oa. Atav e chomas en enez Lesbos, war -bouez ur pennad harlu e Sikilia, da dec'hel rak un dañjer dianav, war-dro -604, ha distreiñ a eure e -581.
Savet he devoa ur bagad merc'hed gouestlet da gehelidigezh Afrodite, ma veze mesket barzhoniezh ha sonerezh. Hir e voe he buhez.
Menegoù el lennegezh
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]E saozneg
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Lord Byron a ra anv anezhi e poz XXXIX Childe Harold's Pilgrimage :
- And onward viewed the mount, not yet forgot,
- The lover's refuge and the Lesbian's grave.
- Dark Sappho! could not verse immortal save
- That breast imbued with such immortal fire?
E galleg
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Charles Baudelaire a ra kemend-all e Les Fleurs du mal.
- Renée Vivien he deus troet unan eus he barzhonegoù en he doare :
- L'homme fortuné qu'enivre ta présence
- Me semble l'égal des dieux, car il entend
- Ruisseler ton rire et rêver ton silence,
- Et moi, sanglotant,
- Je frissonne toute et ma langue est brisée :
- Subtile, une flamme a traversé ma chair
- Et ma sueur coule ainsi que la rosée
- Âpre de la mer ;
- Un bourdonnement remplit de bruits d'orage
- Mes oreilles, car je sombre sous l'effort,
- Plus pâle que l'herbe, et je vois ton visage
- À travers la mort...
Levrlennadur
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- (en) BARNARD Mary, Sappho: A New Translation, University of California Press, 1999 (ISBN 978-0-5202-2312-7)
- (en) BARNSTONE Willis, Sappho and the Greek Lyric Poets, Pantheon, 1988 (ISBN 978-0-8052-0831-3)
- (en) BLISS Carmen (1907), Sappho: 100 Lyrics Lenn en-linenn
- (en) CAMPBELL D. A., Greek Lyric : Sappho – Alcaeus, Loeb Classical Library, 1989 (ISBN 978-0-6749-9157-6)
- (en) CARSON Anne, If Not, Winter: Fragments of Sappho, Virago Press, 2003 (ISBN 978-1-8440-8081-6)
- (en) DUBOIS Page, Sappho Is Burning, University of Chicago Press, 1995 (ISBN 978-0-2261-6755-8)
- (en) LOBEL E. & PAGE Denys L., Poetarum Lesbiorum fragmenta, Oxford University Press, 1955 (ISBN 978-0-1981-4137-2)
- (en) RAYOR Diane, Sappho's Lyre: Archaic Lyric and Women Poets of Ancient Greece, University of California Press, 1992 (ISBN 978-0-5200-7336-4)
- (en) WILLIAMSON MArgaret, Sappho's Immortal Daughters, Harvard University Press, 1995 (ISBN 978-0-6747-8912-8)
Liammoù diavaez
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- (en) Aoidoi
- (en) Elpenor Anthology: Sappho
- (en) The Poems of Sappho Troidigezh gant Edwin Marion Cox (1925)
- (en) Sappho and the World of Lesbian Poetry Prezegenn gant ar c'helenner William Harris
- (en) The sound of Sappho? Enrolladenn MP3eus 5 arroud e gresianeg
Notennoù ha daveennoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- ↑ Unan eus 100 troidigezh eus ur varzhoneg gant Sapfo, en (fr) L'égal des dieux – Cent versions d'un poème de Sapho, Allia, 1998 (ISBN 978-2-9111-8866-4)