Угарыцкае пісьмо

Угарыцкае пісьмо
Алфавіт угарыцкага пісьма
Тып пісьма	Абджад
Мовы	угарыцкая, хурыцкая
Гісторыя
Дата стварэння	каля 1400 да н.э.
Перыяд	з каля 1400 г. да н. э.
Уласцівасці
Напрамак пісьма	Злева направа
Дыяпазон Юнікода	U+10380–U+1039F
ISO 15924	Ugar
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Угарыцкае пісьмо – квазіалфавітнае клінапіснае кансанантнае пісьмо, якое ўжывалася ў XV – XIV стст. да н.э. для запісу тэкстаў на гліняных таблічках. Гэтыя таблічкі з'яўляюцца адзінай крыніцай вывучэння угарыцкай мовы – адной з семіцкіх моў, што была пашырана ў канцы III – 1-й паловы II тыс. да н. э. на тэрыторыі Угарыцкага царства (Угарыт). Вядомы таксама угарыцкія надпісы на хурыцкай і акадскай мовах. Мяркуюць, што угарыцкае пісьмо развілася са складовага клінападобнага лінейнага пісьма (не захавалася). Існуе гіпотэза, што першапачаткова знакі угрыцкага пісьма абазначалі спалучэнні пэўнага зычнага з любым галосным, а пазней – толькі зычныя. Для аблягчэння чытання угрыцкага пісьма абазначалі спалучэнні пэўнага зычнага з любым галосным, а пазней – толькі зычныя. Для аблягчэння чытання угрыцкага пісьма выкарыстоўвала словараздзяляльнікі (вертыкальныя кліны), а не пазней XIV ст. да н.э. ва угрыцкім пісьме, як і ў іншых відах заходне-семіцкага пісьма, пачалі выкарыстоўваць matres lectionis (літаральна – мацеркі чытання) – адмысловыя знакі некаторых зычных, якія ўжываліся для абазначэння галосных.

Выклад

Угарыцкі алфавіт

Ugaritic Letters

Знак	Трансліт.	IPA	Іўрыт	Арабская
𐎀	ʾa	ʔa	א	أ
𐎁	b	b	ב	ب
𐎂	g	ɡ	ג	ج
𐎃	ḫ	x		خ
𐎄	d	d	ד	د
𐎅	h	h	ה	ه
𐎆	w	w	ו	و
𐎇	z	z	ז	ز
𐎈	ḥ	ħ	ח	ح
𐎉	ṭ	t̴	ט	ط
𐎊	y	j	י	ي
𐎋	k	k	כ	ك
𐎌	š	ʃ	ש	ش
𐎍	l	l	ל	ل
𐎎	m	m	מ	م
𐎏	ḏ	ð		ذ
𐎐	n	n	נ	ن
𐎑	ẓ	θ̴		ظ
𐎒	s	s	ס	س
𐎓	ʿ	ʕ	ע	ع
𐎔	p	p	פ	ف
𐎕	ṣ	s̴	צ	ص
𐎖	q	q	ק	ق
𐎗	r	r	ר	ر
𐎘	ṯ	θ		ث
𐎙	ġ	ɣ		غ
𐎚	t	t	ת	ت
𐎛	ʾi	ʔi		ئ
𐎜	ʾu	ʔu		ؤ
𐎝	s2
𐎟	Падзельнік слоў

Літаратура

• Павленко, Н. А. История письма: Учебное пособие для филолагических факультетов вузов / Н. А. Павленко. — Мн.: Вышэйшая школа, 1987. — 236, [3] с.
• Шифман, И. Ш. Возникновение знаний о языке у финикиян // История лингвистических учений: Древний мир / [Н. С. Петровский, И. М. Дьяконов, Вяч. Вс. Иванов и др.; Отв. ред. А. В. Десницкая, С. Д. Кацнельсон; Предисл. С. Д. Кацнельсона]. — Л.: Наука, Ленинградское отделение, 1980. — 258 с.