63°26′24″ şm. e. 10°24′00″ ş. u.HGYO

Tronheym

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Şəhər
Tronheym
norv. Trondheim
Bayraq[d] Gerb
Bayraq[d] Gerb
63°26′24″ şm. e. 10°24′00″ ş. u.HGYO
Ölkə Norveç Norveç
Fülke Tröndelaq
Tarixi və coğrafiyası
Əsası qoyulub 997
Sahəsi 342,27 km²
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 212.660 nəf. (1 yanvar 2023)
Rəqəmsal identifikatorlar
Poçt indeksi 7004
Digər
trondheim.com
Xəritəni göstər/gizlə
Tronheym xəritədə
Tronheym
Tronheym
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tronheym (norv. Trondheim, həmçinin Trondhjem; cənubi-saam dili. Råante, tarixi adı Nidaros norv. Nidaros) — Norveçdə əhalinin ən çox məskunlaşdığı üçüncü şəhəri, Troheym fyordu sahillərində Nidelva çayı sahillərində yerləşir. Trondelaq fülkesinin ən böyük şəhəridir. Əhalinin sıxlığı hər 1 km²-ə 480 nəfərdir.

Şəhərin köhnə adı "Nidanın mənsəbi" mənasını verən Nidarosdur. Son orta əsrlərdə şəhərin adı "güclülər evi" mənasını verən Tronheym olaraq dəyişdirildi və bu ad Danimarka dövründə də əsas idi. 1930-cu ildə qədim ad, Nidaros geri qaytarıldı, lakin sakinlərin etirazından sonra 1931-ci ildə şəhər yenidən Tronheym oldu.

Tronheym ərazisindəki ilk yaşayış məntəqəsi 997-ci ildə Olaf Truqqvason tərəfindən qurulmuşdur. Burada bir kilsə və onun salonlarını tikilmişdi (Kongsgård). Müqəddəs Olaf Stiklastadir döyüşündə Nidaros yaxınlığında ölümü qəbul etdi. Orta əsrlərdə zəvvarların izdihamına axın baş verdi. 1152-ci ildə İngilis prelatı Nikolas Breykspir Nidaros yepiskopunu qurdu.

Tronheym, Norveçin 1030 ilə 1217 arasında ilk paytaxtı idi. 13-cü əsrdən başlayaraq Nidaros kommersiya əhəmiyyətini Hanza ticarətinin mərkəzi - Bergenə verdi. 19-cu əsrə qədər şəhər əsasən başlıca şəhər kimi qaldı, lakin ən azı 15 dəfə yandırıldı. Bütün bir məhəlləni dağıdan böyük bir yanğın tarixi şəhər mərkəzində 2002-ci ildə də meydana gəldi. Ona XVII-XVIII əsrlər Danimarka-İsveç müharibələri nəticəsində böyük ziyan dəydi.

İkinci Dünya müharibəsi zamanı Tronheym, Norveçin işğalının ilk günündən (9 aprel 1940) 1945-ci il 8 may tarixində Avropada müharibənin bitməsinə qədər Nasist Almaniyası tərəfindən işğal edildi. İşğal zamanı almanlar şəhəri və ətraflarını Dora 1 bunkeri olan sualtı bazasına çevirdilər və həmçinin Tronheymdən 15 km cənub-qərbdə Nordstern ("Qütb Ulduz") adlanan 300.000 sakin üçün Melhusun kənarındakı Øysand bataqlıqları ətrafında yeni bir şəhər qurmağı planlaşdırdılar. Bu gün Trondheim yaxınlığında bu nəhəng tikinti layihəsinin qalıqlarını görə bilmək olar.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]