Idioma siríacu

(xeneral)
syc (clásicu)"

Siríacu ܠܫܢܐ ܣܘܪܝܝܐ -yššānā suryāyā /-yššono suryoyo'
Faláu en	Siria, Iraq, Turquía, El Líbanu, Irán, Xeorxa
Rexón	Oriente Mediu
Falantes	~1 000 000 (usáu como idioma llitúrxicu pa los cristianos sirios)
Familia	Afroasiática Semítica Semítica occidental Aramea Siríacu
Alfabetu	Siríacu
Estatus oficial
Oficial en	Iraq Siria
Reguláu por	Academia Científica Iraquina
Códigos
ISO 639-1	nengún
ISO 639-2	`syr` `(xeneral) syc (clásicu)`
ISO 639-3	`syr`

El siríacu (ܣܘܪܝܝܐ suryāyā), tamién llamáu asiriu o caldéu,^[1] ye un conxuntu de dialeutos del araméu, un idioma semíticu faláu n'Oriente Mediu; el cual, dalguna vegada, mientres el so apoxéu, falar na mayor parte del Creciente Fértil.

L'araméu esistió siquier dende'l sieglu xii e. C. y evolucionó col correr de toos estos sieglos; ente que'l siriaco fixo la so apaición mientres el periodu helenísticu y nun tuvo una escritura propio, sinón alredor del sieglu i d. C.,^[2] en que se creó la escritura siríaca, que provién del alfabetu araméu.

El siriaco clásicu aportó a la principal llingua lliteraria del Oriente Mediu dende'l sieglu iv d. C. hasta'l viii d. C.,^[3] según un vehículu de tresmisión cultural y relixosa del cristianismu ortodoxu siriu, espublizándose al traviés d'Asia hasta llugares tan alloñaos como les mariñes malabares de la India y l'oriente de China. Y, inclusive, tamién llegó a sirvir a árabes y perses (anque en menor midida pa estos postreros) como mediu de comunicación y diseminación cultural. De la que l'idioma clásicu d'Edesa caltener nuna vasta coleición lliteraria.

Siendo principalmente un mediu d'espresión cristianu, el siriaco tuvo una fundamental influencia cultural y lliteraria nel desenvolvimientu de la llingua árabe, que reemplazar escontra'l fin del sieglu viii. Na actualidá, el siriaco sigue siendo'l idioma llitúrxicu pa los cristianos sirios.

D'una manera xeneral, el términu siríacu utilizar pa referise a tol araméu clásicu de l'antigüedá tardida; pero, más específicamente, referir a la llingua clásica d'Edesa, que se convirtió nel idioma llitúrxicu de la Ilesia siria oriental.

Un manuscritu siríacu del sieglu xi (estilu *serto*) procedente del Monesteriu de Santa Catalina nel Sinaí.

Espardimientu

El siriaco foi orixinalmente un dialeutu araméu del norte de Mesopotamia; el cual, na so forma actual, desenvolvióse so la influencia del cristianismu. Primero que l'árabe convertir na llingua dominante, el siriaco yera un idioma importante ente les comunidaes cristianes del Oriente Mediu, Asia Central y Kerala.

A empiezos del sieglu xxi, los dialeutos siriacos son falaos por aproximao 400 000 persones bien esvalixaes xeográficamente; sicasí, atópense alcontraes principalmente nel sureste de Turquía y nel norte d'Iraq, según en pequeñes comunidaes d'El Líbanu, Siria, Irán, Armenia, Xeorxa y Azerbaixán, onde se falen frecuentemente con una marcada influencia de les llingües llocales dominantes.

El sieglu xx vio l'apaición d'ideoloxíes nacionalista, n'ocasiones intolerantes, que perxudicaron descomanadamente a les comunidaes de fala aramea. Ello ye que por cuenta de problemes políticos y relixosos inherentes al Oriente Mediu, l'usu de la llingua siriaca, yá de por sí amenorgáu, reculó fuertemente. La emigración masiva qu'afectó a los cristianos orientales causó que s'atopen, dende va delles décades, comunidaes de fala siriaca n'América del Norte y Sur, según n'Europa.

Otrora un idioma importante nel Creciente Fértil, el siriaco tópase agora confináu a ciertos enclaves en Los Llanos de Nínive, Tur Abdin, y en redol a les ciudaes siries de Qamishli y Mâlula.

Evolución

Homilía al Evanxeliu de Xuan. Manuscritu siríacu n'estilu *estrangelo*, sieglu ix.

La evolución del siriaco puede arrexuntase en tres fases distintes:

Siriaco antiguu — L'idioma del Reinu de Osroena.
Siriaco mediu — «Lliterariu», subdividir en:
- Siriaco mediu occidental — Llingua lliteraria y eclesiástica de los cristianos siriu y maronita.
- Siriaco mediu oriental — Llingua lliteraria y eclesiástica de los cristianos caldeos y asirios.
Siriaco modernu — Grupu de dialeutos arameos que persisten hasta los nuesos díes con reminiscencies de la llingua clásica.

L'araméu

L'araméu apaez en Siria y Mesopotamia, siquier dende'l 1ᵉʳ mileniu anterior a la nuesa era. Dende'l sieglu xii e. C., tribus aramees provenientes del sur instalar no que güei ye Siria ya Iraq.

Los arameos de l'antigua Siria enxamás fundaron un imperiu unitariu, sicasí llograron consolidase en diverses Ciudaes-Estáu tales como Damascu, Hamath y Arpad.

L'espardimientu xeográficu del araméu deber al fechu de que s'oficializó l'usu d'esta llingua so la hexemonía de los antiguos Imperios Asiriu, Babiloniu y, depués, Persa. Por ello atopen los sos falantes actuales esvalixaos por tol Oriente Mediu.

Nesi tiempu, foi la llingua franca del Oriente Mediu, nuna versión relativamente uniforme y bien rica, conocida col nome d'araméu imperial», que foi reemplazando progresivamente otres llingües semítiques como'l hebréu (sieglu vi e. C., depués del exiliu de Babilonia) y el feniciu (sieglu i e. C.), anque esti postreru sobrevivió por dalgún tiempu más nel norte d'África al traviés de la so variante púnica.

Oríxenes

El siriaco empezó como un dialeutu ensin escritura del antiguu araméu nel septentrión mesopotámicu. La primer evidencia que tenemos de tales dialeutos ye la so influencia nel araméu imperial escritu a partir del sieglu v e. C.

Tres la conquista de Siria y Mesopotamia por Alexandru Magnu, el siriu y otros dialeutos arameos empezaron a escribise en reacción al helenismu; entá cuando, dempués de la introducción del griegu, l'araméu caltúvose como llingua d'intercambiu. La ortografía siriaca adoptar de la del araméu arsácida.

En 132 e.C., el Reinu de Osroena fundar en Edesa y adoptóse el siriaco, el dialeutu araméu local, como llingua oficial del reinu. Inda los sirios consideren Edesa como'l trubiecu de la so llingua.

Como idioma oficial, al siriaco dotóse-y d'una relativa uniformidá na so forma, estilu y gramática, de la cual escarecíen otros antiguos dialeutos arameos orientales, siendo la norma de Edesa la prevaleciente. Y, cola apaición del cristianismu, substituyó al araméu imperial a principios de nuesa yera como versión estandarizada del araméu, espublizándose pol antiguu oriente.

Conócense como ochenta inscripciones que correspuenden al siriaco antiguu y daten del sieglu i al iii d. C. L'exemplu más tempranu de lo que yá puede considerase siriaco, más qu'araméu imperial, atopar nuna inscripción del añu 6 d. C. y el pergamín más antiguu que s'atopara en siriaco tratar de la escritura d'una venta del añu 243 d. C. Nengún d'estos dos escritos ye cristianu.

El siríacu lliterariu

La sesta bienaventuranza (Mateo 5:8) d'una *Peshitta* siríaca oriental. *Ṭûḇayhôn l'aylên daḏkên b-lebbhôn: d-hennôn neḥzôn l'allāhâ*. «Bonaventuraos los puros de corazón, porque ellos van ver a Dios».

Nel sieglu iii, les ilesies de Edesa empezaron a usar el siriaco como llingua de cultu. Hai evidencia de que la so adopción, na so condición de llingua vulgar, foi con un propósitu misioneru. Circunstancialmente, por aquel tiempu, un magno esfuerciu lliterariu llevar a cabu na producción d'una traducción autorizada al siriaco de la Biblia (la Peshitta).

Padre El nuesu en siríacu

El Padre Nuesu, Abûn d-ḇašmayâ, cantáu en siríacu.

¿Problemes al reproducir esti ficheru?

Aun así, foi partir del sieglu siguiente que florió una rica lliteratura siriaca; siendo la so edá d'oru, pos s'afirmó como la más estraordinaria d'ente les lletres aramees. Efrén el Siriu, granible autor cristianu y doctor de la Ilesia, foi una de les figures más representatives d'esta dómina, yá que produció la más pervalible coleición de poesía y teoloxía siriaca.

Naquel tiempu, la lliteratura siriaca componer d'una gran cantidá d'obres trataes en poesía, prosa, teoloxía, lliturxa, himnodia, hestoria, filosofía, ciencia, medicina y historia natural. Amás de que se traducieron numberosos testos griegos al siriaco por autores como Sergio de Reshaina. Pela so parte, la xeneralización del usu de la Biblia Peshitta favoreció la espansión del siriaco paralelamente al cristianismu. De cuenta que les ediciones crítiques o traducciones modernes siriacas nun son más qu'una solombra de lo que fueron nel pasáu.

La Biblia siríaca

El llibro de Xénesis nuna Biblia siríaca.

Una de les más antigües versiones conocíes del Nuevu Testamentu ta escrita en siriaco y ye parte de la Biblia conocida como Siríaca (Peshittô o Peshitta en siríacu), anguaño n'usu en ciertes ilesies orientales. Foi traducida a partir de la versión griega escrita en koiné, la más antigua que se conociera.

Sicasí, esiste un discutiniu en rellación al idioma orixinal del Nuevu Testamentu, una y bones dellos especialistes piensen que la versión griega del Nuevu Testamentu provién de la traducción de testos siriaco-arameos anteriores a ella; ente que la mayoría sostién que la primer versión escrita del Nuevu Testamentu foi direutamente redactada en griegu. Recordando que, inclusive na versión griega, apaecen frases aramees espardíes nel testu, particularmente aquélles pronunciaes por Xesús que fueron calteníes na versión orixinal por razones relixoses. Tamién ye ciertu que Xesús predicó na llingua popular de los xudíos que yera l'araméu palestín.

Xunto col hebréu, el griegu y el llatín, el siriaco y l'araméu son les llingües más emblemátiques de la cristiandá.

División

En 489, una parte importante de los cristianos de fala siriaca que vivíen nel Imperiu Romanu d'Oriente fuxeron a Persia de la creciente hostilidá y persecución per parte de los cristianos de fala griega por causa de la so filiación nestoriana. Les diferencies cristolóxiques cola ilesia persa tuvieron de resultes el irreconciliable Cisma Nestoriano que biforcó la comunidá de fala siriaca.

Como resultáu d'esta división, el siriaco desenvolver en dos distintes variantes, la occidental y l'oriental. Pero, a pesar de siguir siendo una sola llingua con un altu nivel de comprensión ente dambes variantes, éstes difieren ente sigo pol emplegu de carauterístiques distintives na so pronunciación, escritura (la caligrafía emplegada) y vocabulariu (anque en menor midida).

El siriaco occidental ye la llingua oficial de les siguientes ilesies que practiquen el ritu siriaco occidental:

Ilesia católica maronita
Ilesia católica siria
Ilesia Ortodoxa Siria
Ilesia Católica Siro-Malankar
Ilesia Ortodoxa Siro-Malankar
Ilesia Siro-Malabar Independiente *

Ilesia Ortodoxa Malankar

Ilesia Malankar Santotomasiana

El siriaco oriental ye la llingua oficial de les siguientes ilesies que practiquen el ritu siriaco oriental:

nes ilesies siries de Kerala, el siriaco dacuando ye reemplazáu pol malabar na lliturxa, ente que los clérigos que nun falen los idiomes llocales suelen echar inda mano d'él.

Cayente y actualidá

Depués de la conquista árabe nel sieglu vii, el siriaco dio pasu al árabe como idioma faláu nel Oriente Mediu, quedando acutáu'l so usu a les escases comunidaes cristianes que quedaron. Les invasiones mongóliques del sieglu xiii contribuyeron a amontar el rápidu cayente d'esta llingua. En munchos espacios, inclusive na lliturxa, foi reemplazáu pol árabe.

Esta situación xeneró que col tiempu'l siriaco, al par de la so marxinación y aislamientu, fora degradándose en dellos dialeutos nos distintos rincones orientales onde se siguió falando.

Nos últimos sieglos, el siriaco viose bien afeutáu pola so situación como llingua minoritaria y pol ascensu d'ideoloxíes nacionalistes nel Oriente Mediu. Una gran parte de los sirios cristianos del norte de Siria (anexáu por Turquía a principios del sieglu xx) morrieron xunto colos armenios mientres el xenocidiu de 1915. Anguaño la comunidá siriaca ye oxetu de midíes vexatories en suelu turcu.

Ente que n'Iraq, fueron reprimíes les comunidaes de llingua siriaca de diverses maneres, particularmente mientres los años de 1930. Una cantidá importante abandonó la rexón y los emigraos establecer en diversos países occidentales. L'ascensu del Islam políticu mientres estos últimos años aumentó'l movimientu d'emigración. Más apocayá, la Guerra d'Iraq (2003) llevó a una anarquía que de fechu acarretó un recrudecimiento de los ataques por motivos relixosos.^[4]^[5]

Apocayá, fíxose un esfuerciu por escribir los dialeutos falaos y aprovilos d'una gramática estandarizada, ente otros motivos, pa intentar desaniciar la desapaición d'estes llingües que se volvieron desaxeradamente fráxiles. El resurdimientu del siriaco llogró daqué d'ésitu cola creación d'un periódicu lliterariu siriaco (ܟܬܒܢܝܐ Kthābānāyā) y la traducción de dalgunos llibros árabes y occidentales. En Suecia, una comunidá de fala siriaca oriental constituyóse y la llei d'esti país esixe la enseñanza na llingua orixinaria.

Escritura

El siriaco escribir de derecha a esquierda. El so alfabetu, como pa les demás llingües semítiques, provién del feniciu y compónse de 22 lletres que pueden xunise ente sigo o non, según la so posición na pallabra. Tien, amás, tres estilos d'escritura:

Les pallabres iniciales del Evanxeliu de Xuan: *Brēšiṯ iṯaw[hy]-[h]wā melṯā*. «Nel principiu foi la Pallabra». Escrites nos trés tipos de calteres siríacos: *serto*, *madnhaya* y *estrangelo*.

Estrangelâ: Términu que provién de la descripción griega d'esta tipografía, στρογγυλη, 'arrondáu'. Cayó en desusu, pero n'ocasiones ye utilizada polos especialistes. Les vocales pueden indicase per mediu de pequeños signos.
Sertâ: Llinial. El siriaco occidental ye'l que más s'escribe con esta tipografía que ye una simplificación del estilu estrangelâ. Les vocales son indicaes por un sistema diacríticu procedente de les vocales griegues.
Madnhâyâ: Oriental. Utilizar pa escribir el siriaco oriental. Llámase dacuando nestoriana porque se consideraba que los siriacos del este yeren siguidores de les idees de Nestorio. Ye más asemeyáu al estrangelâ que'l serta. Les vocales indíquense gracies a otru sistema diacríticu: puntos alredor de les consonantes, paecíu al árabe.

Cuando l'árabe empezó a imponese nel Creciente Fértil, los cristianos, nun principiu, escribir con calteres siriacos. Estos escritos son llamaos karshuni o garshuni. De la mesma, l'alfabetu árabe foi tomáu del nabateo, una escritura arameo utilizada na rexón de Petra.

Gramática

Les pallabres siriacas, al igual que como asocede nos demás idiomes semíticos, construyir a partir de raíz triconsonánticas, un grupu dau de trés consonantes con un significáu “base”, ente les cualos asítiense una serie variante de vocales a manera de "soldadura" pa la composición de conceutos allegaos. Por casu, el raigañu ܫܩܠ - ŠQL, tien el significáu básicu de "tomar", colo que tenemos les siguientes pallabres que pueden formase a partir d'esti raigañu:

ܫܩܠ — šqal: "él tomó-coyó-garró"
ܢܫܩܘܠ — nešqûl: "él va tomar-va coyer-va garrar"
ܫܩܠ — šāqel: "él toma-cueye-garra / él ye tomáu-coyíu-agarráu"
ܫܩܠ — šaqqel: "él llevantó"
ܐܫܩܠ — ašqel: "él foi"
ܫܩܠܐ — šqālâ: "una toma, carga, porción o sílaba"
ܫܩ̈ܠܐ — šeqlē: "recaldaciones, ganancies, impuestos"
ܫܩܠܘܬܐ — šaqlûṯā: "una bestia de carga"
ܫܘܩܠܐ — šûqālâ: "arrogancia"

Sustantivos

La mayoría de los sustantivos constrúyense, como yá se dixo, a partir de raigaños triconsonánticas. Lleven xéneru (masculín o femenín), pueden ser singulares o plurales en númberu (solo unos cuantos son duales) y pueden tar en dalgún de los trés estaos gramaticales pal siriaco; la función d'estos estaos ye parcialmente correspondiente a la de los casos gramaticales n'otros idiomes.

El estáu absolutu ye la forma básica del sustantivu — ܫܩܠܝ̈ܢ, šeqlîn, "impuestos".
El estáu enfáticu representa un sustantivu particular — ܫܩ̈ܠܐ, šeqlē, "los impuestos".
El estáu construyíu señala un sustantivu en rellación a otru — ̈ܫܩܠܝ, šeqlay, "impuestos de...".

Sicasí, mientres se desenvolvía'l siriaco clásicu, l'estáu enfáticu foise imponiendo con rapidez como la forma ordinaria del sustantivu y los otros dos estaos, l'absolutu y el construyíu, fueron apostraos a ciertes espresiones simples; tales como: ܒܪ ܐܢܫܐ / ܒܪܢܫܐ, chigre nāšâ, "home", lliteralmente "fíu del home".

Nel siriaco antiguu y clásicu tempranu, el xenitivu construyíase casi siempres usando l'estáu construyíu. Por casu, ܫܩܠܝ̈ ܡܠܟܘܬܐ, šeqlay malkûṯâ espresaba la idea de "los impuestos del reinu". Pero la rellación construyida nun tardó enforma en ser abandonada pol usu de la partícula relativa ܕ, d-. De manera que la mesma frase nominal agora queda: ܫܩ̈ܠܐ ܕܡܠܟܘܬܐ, šeqlē d-malkûṯâ, onde dambos sustantivos tán n'estáu enfáticu. Aun así, en siriaco tiense la posibilidá de reforzar entá más la rellación gramatical ente dambos sustantivos por aciu la adición d'un sufixu pronominal. Poro, la mesma frase tamién puede escribise como sigue: ܫܩܠܝ̈ܗ ܕܡܠܟܘܬܐ, šeqlêh d-malkûṯâ. Nesti casu, dambos sustantivos siguen tando n'estáu enfáticu, pero'l primeru lleva'l sufixu que fai referencia al otru, el so complementu; ye dicir que lo modificar de suerte que s'entienda como "los sos impuestos" n'alusión a "reinu", dando a la frase'l sentíu lliteral de "los sos impuestos del reinu".

Los axetivos siempres concuerden en xéneru y númberu colos sustantivos que modifiquen. Van n'estáu absolutu si son predicativos; pero, si son atributivos, concuerden col estáu del so sustantivu. Asina, ܒܝܫܝ̈ܢ ܫܩ̈ܠܐ, bîšîn šeqlē, significa "los impuestos son malos", ente que ܫܩ̈ܠܐ ܒܝ̈ܫܐ, šeqlē ḇîšē, significa "los malos impuestos".

Verbos

La mayoría de los verbos tamién se constrúin de raigaños triconsonánticas. Los verbos finitos indiquen persona, xéneru (sacante na primer persona) y númberu, amás del tiempu y la conxugación. Les formes verbales infinites son l'infinitivu y los participios pasivos.

El siriaco tien solamente dos tiempos morfolóxicos verdaderos: perfectu ya imperfectu. Y anque estos tiempos fueron orixinalmente aspectuales nel araméu, llegaron a constituyir un verdaderu tiempu pasáu y futuru, respeutivamente. Ente que, pela so parte, el presente espresar col participiu siguíu d'un pronome suxetivu; con esceición de la tercer persona, na que s'omite'l pronome. Esti usu del participiu pa indicar el tiempu presente ye'l más común d'un númberu de tiempos compuestos que pueden construyise pa espresar les más distintes nociones de tiempu y aspeutu.

En siriaco tamién se fai usu de conxugaciones verbales, tal que socede n'otres llingües semítiques; éstes suponen cambeos regulares de los raigaños verbales pa espresar otros cambeos de significáu. La primer conxugación ye'l tao base o pə`a el (el so nome sigue la forma del raigañu); forma verbal que porta'l significáu normal de la espresión. El siguiente ye l'estáu intensivu o pa``el; forma verbal qu'implica un significáu intensificáu. El terceru ye l'estáu estensivu o ap̄`el; forma verbal, de cutiu, de significáu causativu. Coles mesmes, caúna d'estes conxugaciones tien el so equivalente pasivu: yṯpə`el, yṯpa``a el y ettap̄`a el respeutivamente; con cuenta de que estos seis conxugaciones cardinales puedan ser añadíes a delles formes irregulares; tales como šap̄`el y yštap̄`a el, que tienen un significáu estensivu.

Fonoloxía

El siriaco clásicu tien dos maneres principales de pronunciación: l'occidental y l'oriental. Sicasí, hai delles variaciones na pronunciación del siriaco nes sos distintes modalidaes. Los diversos dialeutos vernáculos del araméu oriental modernu tienen pronunciaciones dafechu distintes y éstes dacuando inflúin na forma en que se fala la llingua clásica, como por casu, nuna oración pública. Ensin considerar la gran influencia que reciben de les llingües dominantes de les rexones en que subsisten.

Consonantes

L'alfabetu siriaco consta de 22 consonantes que los sos soníos son:

Treslliteración	ʾ	b	g	d	h	w	z	ḥ	ṭ	y	k	l	m	n	s	ʿ	p	ṣ	q	r	š	t
style="font-size:150%" height=40 valign=top\| ܐ	ܒ	ܓ	ܕ	ܗ	ܘ	ܙ	ܚ	ܛ	ܝ	ܟ	ܠ	ܡ	ܢ	ܣ	ܥ	ܦ	ܨ	ܩ	ܪ	ܫ	ܬ
Pronunciación	[ʔ]	[b], [v]	[ɡ], [ɣ]	[d], [ð]	[h]	[w]	[z]	[ħ]	[tˤ]	[j]	[k], [x]	[l]	[m]	[n]	[s]	[ʕ]	[p], [f]	[sˤ]	[q]	[r]	[ʃ]	[t], [θ]

El siriaco comparte col araméu un conxuntu de pares consonánticos oclusivos/fricativos llixeramente estremaos. Nes distintes variaciones d'una mesmu raigañu léxicu, dalguna consonante del raigañu puede ser oclusiva nuna variación y fricativa n'otra. Nel alfabetu siriaco, úsase una sola lletra pa cada par. Dacuando asítiase un puntu sobre la lletra (qûššāyâ o fortalecimientu; equivalente al dáguesh hebréu) pa indicar una pronunciación oclusiva; o unu debaxo (rûkkāḵâ o suavización), en casu de que seya fricativa. Los pares son:

Par llabial sonoru — /b/ y /v/
Par velar sonoru — /ɡ/ y /ɣ/
Par dental sonoru — /d/ y /ð/
Par velar sordu — /k/ y /x/
Par llabial sordu — /p/ y /f/
Par dental sordu — /t/ y /θ/

El siriaco dispón de cinco consonantes enfátiques:

Consonante fricativa faríngea sorda — /ħ/
Consonante oclusiva dental sorda faringalizada — /tˤ/
Consonante fricativa faríngea sonora — /ʕ/
Consonante fricativa alveolar sorda faringalizada — /sˤ/
Consonante oclusiva uvular sorda — /q/

Éstes son consonantes que s'articulen o emiten na farinxe o un pocu más arriba.

Amás, tamién cunta con esti grupu de consonantes xiblantes:

Consonante fricativa alveolar sonora — /z/
Consonante fricativa alveolar sorda — /s/
Consonante fricativa alveolar sorda faringalizada — /sˤ/
Consonante fricativa prepalatal sorda — /ʃ/

Tabla de fonemes consonánticos siríacos
Puntu d'articulación →		Llabial		Coronal				Dorsal			Radical	(nengunu)
Manera d'articulación ↓		Billabial	Llabiu- dental	Dental	Alveolar	Pre- palatal	Faringa- lizada coronal	Palatal	Velar	Uvular	Farín- gea	Glotal
Oclusiva	sonora	b		d					ɡ
Oclusiva	sorda	p		t			tˤ		k	q		ʔ
Nasal		m			n
Vibrante				r
Fricativa	sonora		v	ð	z				ɣ		ʕ
Fricativa	sorda		f	θ	s	ʃ	sˤ		x		ħ	h
Aproximante				l				j	w		(ʕ)

Vocales

Les vocales siriacas tópense regularmente subordinaes a les consonantes, como nos otros idiomes semíticos, y tienden, especialmente en presencia d'una consonante enfática, a semicentralizarse.

El siriaco clásicu tien el siguiente grupu de vocales estremables:

Vocal zarrada anterior non arrondada — /i/
Vocal semicerrada anterior non arrondada — /y/
Vocal semiabierta anterior non arrondada — /ɛ/
Vocal abierta anterior non arrondada — /a/
Vocal abierta posterior non arrondada — /ɑ/
Vocal semicerrada posterior arrondada — /o/
Vocal zarrada posterior arrondada — /o/

Nel dialeutu occidental, /ɑ/ tórnase /o/ y la /o/ orixinal camudar a /o/. De la mesma, nos dialeutos orientales hai una mayor versatilidad na pronunciación de les vocales anteriores, una y bones dalgunos falantes pueden estremar nelles hasta cinco cualidad, ente qu'otros solu trés.

En siriaco, el llargor de les vocales polo regular nun importa: les vocales zarraes tienden a ser más llargues que les abiertes. Y éstes últimes pueden diptongase colos aproximantes /j/ y /w/.

Finalmente, en casi tolos dialeutos, los grupos completos de diptongos que pueden formase esprender en dos o tres pronunciaciones modernes:

/aj/ n'ocasiones, monoptongado /y/
/aw/ polo xeneral, camudáu como /ɑw/
/ɑj/ polo xeneral, camudáu como /aj/, pero nel dialeutu occidental /oj/
/ɑw/ n'ocasiones, monoptongado /o/

Ver tamién

Referencies

↑ Pueblos ensin Estáu: los asirios
↑ «Escritures antigües: Siriaco» (inglés). Consultáu'l 8 de xineru de 2011.
↑ Beyer, Klaus (1986). The Aramaic language: its distribution and subdivisions, trad. John F. Healey (n'inglés), Gotinga: Vandenhoeck und Ruprecht, páx. 44. ISBN 3-525-53573-2.
↑ «Ataque a comunidá cristiana aramea en Bagdag. (31/oct/2010)».
↑ Hamid Ahmed (22 de payares de 2010) (n'inglés). Masacre de cristianos n'Iraq. Dos hermanos muerren en Mosul. Yahoo! Noticies. http://news.yahoo.com/s/ap/20101122/ap_on_re_mi_ea/ml_iraq. Consultáu'l 8 de xineru de 2011.

Bibliografía

«The Syriac Language and Literature» (n'inglés). Journal of Sacred Literature, New Series. 4 2: páxs. 75-87. http://www.tertullian.org/rpearse/oriental/jsl_syriac_intro.htm. Consultáu'l 8 de xineru de 2011.
Beyer, Klaus (1986). The Aramaic language: its distribution and subdivisions, trad. John F. Healey (n'inglés), Gotinga: Vandenhoeck und Ruprecht. ISBN 3-525-53573-2.
Brock, Sebastian (2006). An Introduction to Syriac Studies, 1^ra (n'inglés), Piscataway, Nueva Jersey: Gorgias Press. ISBN 1-59333-349-8.
Brockelmann, Carl (1895). Lexicon Syriacum (PDF), 1^ra (en llatín), Reuther & Reichard y T. & T. Clark, respeutivamente. Consultáu'l 8 de xineru de 2011.
Ferrer, Joan y Nogueras, Maria Antònia (1999). Manual de Gramática Siríaca. Barcelona: Universitat de Barcelona. ISBN 84-931118-1-3
Ferrer, Joan y Nogueras, Maria Antònia (1999). Curtiu Diccionariu Siríacu. Siríacu - Castellanu - Catalán. Barcelona: Universitat de Barcelona ISBN 84-931118-0-5
Healey, John F. (1980). First studies in

Syriac, 1^ra (n'inglés), University of Birmingham / Sheffield Academic Press. ISBN 0-7044-0390-0.

Maclean, Arthur John (2003). Grammar of the dialects of vernacular Syriac: as spoken by the Eastern Syrians of Kurdistan, north-west Persia, and the Plain of Mosul: with notices of the vernacular of the Jews of Azerbaijan and of Zakhu near Mosul (n'inglés). Cambridge: Gorgias Press. ISBN 1-59333-018-9. Consultáu'l 8 de xineru de 2011.
Muraoka, Takamitsu (2007). Siríacu Clásicu. Gramática básica con crestomatía. Estella: Editorial Verbu Divín. ISBN 978-84-8169-391-1
Nöldeke, Theodor; Euting, Julius (1880). Kurzgefasste syrische Grammatik, 1^ra (n'alemán), Leipzig: T. O. Weigel. Consultáu'l 8 de xineru de 2011.
Payne Smith, Robert (1903). A compendious Syriac dictionary founded upon the Thesaurus Syriacus of Robert Payne Smith (PDF), 1^ra (n'inglés), Oxford University Press. ISBN 1-57506-032-9. Consultáu'l 8 de xineru de 2011.
Robinson, Theodore Henry (1915). Paradigms and exercises in Syriac grammar, 1^ra (n'inglés), Oxford University Press. ISBN 0-19-926129-6.
Thackston, Wheeler (1999). Introduction to Syriac. An Elementary Grammar with Readings from Syriac Literature. Bethesda, Maryland: IBEX Publishers ISBN 0-936347-98-8
Costaz, Louis (1997). Grammaire syriaque, 3^ra (en francés), Beirut: Dar al-Mashreq.
Mingana, Alphonse; Zkha, Mshiha; Chigre-Penkaya, Yohannun (1908). Sources syriaques (PDF), 1^ra (en francés y siríacu), Leipzig: O. Harrassowitz. Consultáu'l 8 de xineru de 2011.

Enllaces esternos

Consulta la edición de Wikipedia n'idioma siríacu.

Syriacdictionary.net, Diccionariu siríacu en cuatro idiomes. (n'inglés)
Beth Mardutho — Institutu Siríacu. (n'inglés)
Hugoye: Diariu d'estudios siríacos. (n'inglés)
Suryoyo Online — Diariu on-line de la Ilesia Ortodoxa Siria, estudios siríacos y arameos. (n'inglés)
Introducción d'introducción al siríacu-araméu — Cursu introductoriu y recursos p'aprender esta llingua d'un popular sitiu maronita. (n'inglés)
Diccionariu on-line síriaco-inglés-francés. (n'inglés)
Beth Sapra: La Biblioteca de la Escriba: tien dos vieyes gramátiques de dominiu públicu y los evanxelios en siríacu. (n'inglés)
Otres gramátiques siríacas de dominiu públicu agospiaes en Internet Archive. (n'inglés)
Institutu siríacu de Bélxica Archiváu 2018-01-24 en Wayback Machine (en francés)
Sociedá d'estudios siríacos (en francés)
Club de mozos siríacos católicos (en francés ya inglés)
Comité de mozos arameos de Liexa (en francés)
Manuscritos de la Peshitta. (n'inglés)
Versiones Siríacas de la Biblia - Inclúi links de descarga (n'español)
Gramática del Siríacu Clásicu de Takamitsu Muraoka (n'español)

[1] Pueblos ensin Estáu: los asirios

[2] «Escritures antigües: Siriaco» (inglés). Consultáu'l 8 de xineru de 2011.

[3] Beyer, Klaus (1986). The Aramaic language: its distribution and subdivisions, trad. John F. Healey (n'inglés), Gotinga: Vandenhoeck und Ruprecht, páx. 44. ISBN 3-525-53573-2.

[4] «Ataque a comunidá cristiana aramea en Bagdag. (31/oct/2010)».

[5] Hamid Ahmed (22 de payares de 2010) (n'inglés). Masacre de cristianos n'Iraq. Dos hermanos muerren en Mosul. Yahoo! Noticies. http://news.yahoo.com/s/ap/20101122/ap_on_re_mi_ea/ml_iraq. Consultáu'l 8 de xineru de 2011.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]