| dbo:abstract
|
- Upekkhá (pálí) nebo upekšá (sanskrt, v písmu dévanágarí उपेक्षा, transliterovaně upekṣā) je buddhistický termín pro vyrovnanou, nestrannou mysl. Tato vyrovnanost je zakotvena ve vhledu do zákonitostí karmy, do pomíjivosti a neuspokojivosti všech jevů a do nepřítomnosti „já“ (anattá). Upekkhá je vyrovnaný stav mysli charakterizovaný nepřítomností výrazného ulpívání – nepřítomností přitažlivosti (žádostivosti) ani odporu („dósa“). Stav „nestranné mysli“ vůbec neznamená, že by se člověk v něm nezajímal o dění okolo sebe, nebo že by byl pasivní. Někdy se upekkhá překládá jako „lhostejnost“. Opět však v žádném případě nejde o lhostejnost k vnějšímu dění, ale o lhostejnost k vlastním příjemným i nepříjemným pocitům, k zisku i ztrátě, ke kráse i ošklivosti, ke štěstí i k bolesti. Občas se používá přirovnání k „oku bouře“. Je to také nestranný přístup ke všem bytostem, dobrým i zlým, milovaným i nemilovaným. Upekkhá je jednou z théravádových páramit (dokonalostí) a uvádí se také jako jeden ze „Čtyř vznešených příbytků“ (brahmavihára), kde ostatní jsou mettá (milující laskavost), karuná (soucit ke všem bytostem bez rozdílu a úsilí být užitečný sám sobě i ostatním) a muditá (chápavá nesobecká radost). Stejným výrazem se také označují neutrální (ani příjemné ani nepříjemné) tělesné i mentální pocity. (pozn.: pojmy jsou uváděny v pálí, není-li uvedeno jinak) (cs)
- L'upeksa (en devanagari उपेक्षा, en pali upekkhā) és el concepte budista de l'. Es tracta d'un estat de purificació mental cultivat a través de la meditació en el camí budista del prajna (saviesa) o del bodhi (despertar). L'equanimitat fa possible encarar la vida amb totes les seves vicissituds en calma i tranquil·litat sense pertorbar la ment. Un terme anàleg en la filosofia grega i occidental seria l'ataràxia. (ca)
- Upekṣā (en Devanāgarī: उपेक्षा; en Pali: Upekkhā) es el concepto budista de la ecuanimidad. Se trata de un estado de purificación mental cultivado a través de la meditación en el camino budista del Prajñā (sabiduría) y Bodhi (despertar). La ecuanimidad hace posible encarar la vida con todas sus vicisitudes en calma y tranquilidad sin perturbar la mente. Un término análogo en filosofía griega es ataraxia. (es)
- Upekkhā (Pali; Sanskrit Upekṣā, „Gleichmut“) ist ein zentraler Begriff der buddhistischen Geistesschulung. Upekkhā ist sowohl Teil der Vier Unermesslichen (Brahmavihara), als auch der Sieben Erleuchtungsglieder (Bojjhanga). Zum Bedeutungsspektrum dieses Begriffs gehören auch Gelassenheit, Nicht-Anhaften, Nicht-Unterscheiden, Loslassen. Gleichmut soll die „Weisheit der Gleichheit“ zum Ausdruck bringen, das heißt die Fähigkeit, alle Menschen als gleich zu betrachten und keine Unterschiede zwischen sich selbst und anderen zu machen. Der Geisteszustand des Gleichmuts hat also zur Voraussetzung, die dualistische Unterscheidung zwischen sich selbst und anderen zu unterlassen. Upekkhā gilt als edle und karmisch heilsame Erscheinung in den Daseinsgruppen (Khandha), in der (Unter-)Gruppe der Geistesformationen (sankhāra-kkhandha) und hat die heilsame Kraft, die Fünf Hindernisse (Nīvarana) zu überwinden, insbesondere seinen direkten Feind, die Unruhe und Aufgeregtheit, die durch Gier und Unwillen entsteht; aber auch den indirekten oder nahen Feind, die dem Gleichmut täuschend ähnlich scheinende Geisteshaltung der Gleichgültigkeit. Durch Gleichmut wird die vierte und höchste Vertiefung (Jhāna) erreicht, die Grundlage zur Erreichung der Höheren Geisteskräfte und damit der Weg zur Arahatschaft. (de)
- Upekṣā (sanskrit ; pâli : upekkhā), l'équanimité, impartialité, ou imperturbabilité, est l'un des concepts centraux du bouddhisme. Elle renvoie à une absence de différenciation ou de préférence. L'équanimité est une qualité particulière, associée à la sagesse, prajñā, qui diffère de l'indifférence. L'indifférence est simplement une sensation, vedanā, ni agréable ni déplaisante. Mais l'équanimité est « qualité morale » : non pas une sensation mais une volition, saṃskāra.
* Upekṣā, en tant que saṃskāra, est décrit comme l'un des facteurs d'une concentration extrêmement développée : le quatrième Dhyāna, quel que soit l'objet qui aura permis d'atteindre cette concentration.
* Upekṣā peut être pris comme objet d'un exercice de concentration ou un état à atteindre et constitue alors l'un des Quatre Incommensurables. C'est aussi la dixième pāramitā.
* « La connaissance de l'équanimité envers les formations mentales », saṅkhārupekkhā-ñāṇa, est, selon la description de sept puretés l'un des stades de la pratique de vipassanā.
* Upekkhā-sambojjhaṅga est un facteur d'éveil, l'une des sept qualités qui permet d'atteindre le nirvana. (fr)
- Upekkha atau ekuanimitas merupakan keseimbangan batin, pertimbangan yang lurus, pandangan yang adil, tidak berat sebelah atau non diskriminasi. Keseimbangan batin sangat penting sekali terutama bagi umat awam yang hidup dalam dunia yang kacau balau, ditengah-tengah gelombang keadaan yang naik turun tidak menentu ini. (in)
- Upekṣā (Sanskrit: उपेक्षा; Pali: Upekkhā ) is the Buddhist concept of equanimity. As one of the Brahma-viharas, virtues of the "Brahma realm" (Pāli: Brahmaloka), it is one of the wholesome (kuśala) mental factors (cetasika) cultivated on the Buddhist path to nirvāna through the practice of jhāna. (en)
- 仏教用語の捨（しゃ）とは、パーリ語のウペッカー（巴: upekkhā、 梵: upekṣā： ウペークシャー, 英: equanimity）に由来し、楽でも苦でもない不苦不楽の感覚状態（ヴェダナー）。心の平静。かたよりのないこと。心が平等で苦楽に傾かないこと。
* 説一切有部の五位七十五法のうち、大善地法の一つ。唯識学の五位百法のうち、善心所の一つ。
* 四無量心（四梵住：慈・悲・喜・捨」の一つ。
* 七覚支（択法、精進、喜、軽安、捨、定、念）の一つ。
* 三受（苦、楽、捨（不苦不楽））の一つ。 (ja)
- Upekṣā (उपेक्षा, Sanskryt) lub Upekkhā (Pali), jest buddyjskim ujęciem zrównoważenia nazywanym też wielką równością, niewzruszonością lub doskonałą bezstronnością. Jest czwartą z Czterech Niezmierzoności (czterech szlachetnych stanów umysłu). Tybetańskim odpowiednikiem jest określenie btang.sñoms. Jest to bezstronny i zrównoważony stan umysłu charakteryzujący się brakiem silnych przywiązań (pożądań i pragnień), uprzedzeń (awersji) i decyzyjnego paraliżu wynikającego z niewłaściwego przeżywania niewiedzy. Niewzruszoność można ogólnie określić jako pewność, która jest rezultatem doświadczania wewnętrznej równowagi. W stanie upekṣā osoba wciąż doświadcza i zauważa co się dzieje, posiada także możliwość świadomego i aktywnego działania (a nie zaledwie reaktywnego). Do zobrazowania tego stanu umysłu używa się często analogii, w której porównuje się umysły grupy ludzi do huraganu, a osobę znajdującą się w stanie upekṣā do oka cyklonu, gdzie trudno poczuć jakiekolwiek poruszenie powietrza. Ten stan umysłu jest także porównywalny do ciężkiej, metalowej kuli znajdującej się na doskonale równym podłożu. Ta kula jest pełna potencjału, a gdy już zacznie się toczyć, to prawie niemożliwym jest jej zatrzymanie, gdyż żadne zewnętrzne siły nie mają wpływu na jej ruch. Efektem kultywowania Upeksy jest m.in. przeświadczenie o równości wszystkich czujących istot. Warto jednak zauważyć, że nie jest to pochodzące z zewnątrz przekonanie, będące efektem przyjęcia jakiejś zaproponowanej idei równości, lecz poczucie wynikające z niezakłóconej obecności w konkretnych sytuacjach. Wiąże się z tym pewność bycia w pełni włączonym w wydarzenia – rozpoznanie zdolności do przyjmowania wielu różnych doświadczeń i przeżywania różnych stanów bez uszczerbku dla tego, kto jest ich świadkiem. Będąc stuprocentowo zaangażowanymi w sytuację, pozbywamy się lęków i uprzedzeń, które oddzielałyby nas od innych istot. Nie oznacza to jednak, że nie możemy oceniać ich działań: (pl)
- 捨（梵語：ऊपेक्खा，Upekṣa，或upekṣaka，adhyupekṣaṇā），又译等捨，佛教術語，是一種平等而安穩的心態。為四梵住與七覺支之一。它也是一種心所，說一切有部將其列入大善地法中。 (zh)
- Упеккха (санскр. upekṣā, пали upekkhā) — буддийская концепция невозмутимости. Одно из четырёх совершенных состояний, брахма-вихар, благотворное состояние ума, культивируемое в буддизме на пути к ниббане через практику дхьян. При медитации на эти четыре состояния Упекха достигается последней в четвёртой дхьяне, поскольку беспристрастие необходимо взращивать по отношению к врагам, близким людям и к самому себе. Невозмутимость нужна чтобы в жизни стойко переносить невзгоды. Иногда в переводах и научных текстах Упекшу ошибочно смешивают с безразличием, которое не имеет отношения к будийской духовной практике. Упекша — это состояние совершенного умственного равновесия и гармонии, которое ведёт к высочайшим духовным состояниям сознания. Лама Анагарика Говинда писал: «Только человек, освободившийся от власти вещей, ставший безразличным к собственным радостям и горестям, способен принять равное участие в жизни всех существ, не размышляя о том, ответят ли ему другие взаимностью или враждой». Согласно учению о 37 навыках, способствующих достижению просветления, упеккха является одним из семи звеньев (анга) на этом пути. (ru)
|
| rdfs:comment
|
- L'upeksa (en devanagari उपेक्षा, en pali upekkhā) és el concepte budista de l'. Es tracta d'un estat de purificació mental cultivat a través de la meditació en el camí budista del prajna (saviesa) o del bodhi (despertar). L'equanimitat fa possible encarar la vida amb totes les seves vicissituds en calma i tranquil·litat sense pertorbar la ment. Un terme anàleg en la filosofia grega i occidental seria l'ataràxia. (ca)
- Upekṣā (en Devanāgarī: उपेक्षा; en Pali: Upekkhā) es el concepto budista de la ecuanimidad. Se trata de un estado de purificación mental cultivado a través de la meditación en el camino budista del Prajñā (sabiduría) y Bodhi (despertar). La ecuanimidad hace posible encarar la vida con todas sus vicisitudes en calma y tranquilidad sin perturbar la mente. Un término análogo en filosofía griega es ataraxia. (es)
- Upekkha atau ekuanimitas merupakan keseimbangan batin, pertimbangan yang lurus, pandangan yang adil, tidak berat sebelah atau non diskriminasi. Keseimbangan batin sangat penting sekali terutama bagi umat awam yang hidup dalam dunia yang kacau balau, ditengah-tengah gelombang keadaan yang naik turun tidak menentu ini. (in)
- Upekṣā (Sanskrit: उपेक्षा; Pali: Upekkhā ) is the Buddhist concept of equanimity. As one of the Brahma-viharas, virtues of the "Brahma realm" (Pāli: Brahmaloka), it is one of the wholesome (kuśala) mental factors (cetasika) cultivated on the Buddhist path to nirvāna through the practice of jhāna. (en)
- 仏教用語の捨（しゃ）とは、パーリ語のウペッカー（巴: upekkhā、 梵: upekṣā： ウペークシャー, 英: equanimity）に由来し、楽でも苦でもない不苦不楽の感覚状態（ヴェダナー）。心の平静。かたよりのないこと。心が平等で苦楽に傾かないこと。
* 説一切有部の五位七十五法のうち、大善地法の一つ。唯識学の五位百法のうち、善心所の一つ。
* 四無量心（四梵住：慈・悲・喜・捨」の一つ。
* 七覚支（択法、精進、喜、軽安、捨、定、念）の一つ。
* 三受（苦、楽、捨（不苦不楽））の一つ。 (ja)
- 捨（梵語：ऊपेक्खा，Upekṣa，或upekṣaka，adhyupekṣaṇā），又译等捨，佛教術語，是一種平等而安穩的心態。為四梵住與七覺支之一。它也是一種心所，說一切有部將其列入大善地法中。 (zh)
- Upekkhá (pálí) nebo upekšá (sanskrt, v písmu dévanágarí उपेक्षा, transliterovaně upekṣā) je buddhistický termín pro vyrovnanou, nestrannou mysl. Tato vyrovnanost je zakotvena ve vhledu do zákonitostí karmy, do pomíjivosti a neuspokojivosti všech jevů a do nepřítomnosti „já“ (anattá). Upekkhá je jednou z théravádových páramit (dokonalostí) a uvádí se také jako jeden ze „Čtyř vznešených příbytků“ (brahmavihára), kde ostatní jsou mettá (milující laskavost), karuná (soucit ke všem bytostem bez rozdílu a úsilí být užitečný sám sobě i ostatním) a muditá (chápavá nesobecká radost). (cs)
- Upekkhā (Pali; Sanskrit Upekṣā, „Gleichmut“) ist ein zentraler Begriff der buddhistischen Geistesschulung. Upekkhā ist sowohl Teil der Vier Unermesslichen (Brahmavihara), als auch der Sieben Erleuchtungsglieder (Bojjhanga). (de)
- Upekṣā (sanskrit ; pâli : upekkhā), l'équanimité, impartialité, ou imperturbabilité, est l'un des concepts centraux du bouddhisme. Elle renvoie à une absence de différenciation ou de préférence. L'équanimité est une qualité particulière, associée à la sagesse, prajñā, qui diffère de l'indifférence. L'indifférence est simplement une sensation, vedanā, ni agréable ni déplaisante. Mais l'équanimité est « qualité morale » : non pas une sensation mais une volition, saṃskāra. (fr)
- Upekṣā (उपेक्षा, Sanskryt) lub Upekkhā (Pali), jest buddyjskim ujęciem zrównoważenia nazywanym też wielką równością, niewzruszonością lub doskonałą bezstronnością. Jest czwartą z Czterech Niezmierzoności (czterech szlachetnych stanów umysłu). Tybetańskim odpowiednikiem jest określenie btang.sñoms. Jest to bezstronny i zrównoważony stan umysłu charakteryzujący się brakiem silnych przywiązań (pożądań i pragnień), uprzedzeń (awersji) i decyzyjnego paraliżu wynikającego z niewłaściwego przeżywania niewiedzy. Niewzruszoność można ogólnie określić jako pewność, która jest rezultatem doświadczania wewnętrznej równowagi. (pl)
- Упеккха (санскр. upekṣā, пали upekkhā) — буддийская концепция невозмутимости. Одно из четырёх совершенных состояний, брахма-вихар, благотворное состояние ума, культивируемое в буддизме на пути к ниббане через практику дхьян. Согласно учению о 37 навыках, способствующих достижению просветления, упеккха является одним из семи звеньев (анга) на этом пути. (ru)
|
