| dbo:abstract
|
- تاريخ النشاط البشري في ناورو -جزيرة في المحيط الهادي- بدأ منذ حوالي 3000 عام عندما قامت اثنا عشر قبيلة من ميكرونيسيا وبولينيزيا بزيارة الجزيرة والاستقرار فيها. (ar)
- Die Geschichte Naurus umfasst die Entwicklungen auf dem Gebiet der Republik Nauru von der Urgeschichte bis zur Gegenwart. Die Republik Nauru im Westpazifik gehört zu den kleinsten Staaten der Welt. Die Insel, die den Europäern erst seit rund zweihundert Jahren bekannt ist, hat jedoch eine wechselvolle Geschichte durchlebt: Zunächst im Besitz wechselnder Kolonialmächte, stieg der Inselstaat nach Erlangung der Unabhängigkeit 1968 dank seiner umfangreichen Phosphatvorkommen zu einem der reichsten Staaten der Welt auf. Heute jedoch hat Nauru starke finanzielle Probleme und gilt als Entwicklungsland. (de)
- La historio de Nauro, insuleto kun areo de 21 km², izolita meze de la centra Pacifika Oceano, konsistas en sinsekvaj tre malsamaj periodoj, ekde prahistoriaj tempoj ĝis la fondo de la Respubliko de Nauro. La okazaĵoj de la periodo antaŭ la koloniigo de la fino de la 19-a jarcento estas nur malmulte konataj pro la manko de skribitaj dokumentoj kaj pro la kvazaŭa neekzisto de arkeologiaĵoj. Origine la naura socio estis matriarkeca. La postaj okazaĵoj multe rilatis al la ekspluatado de la nura riĉfonto de la insulo, nome minerala fosfato. (eo)
- La historia de Nauru es la de una pequeña isla de 21 km² aislada en el Océano Pacífico central y que hoy constituye un Estado independiente; la República de Nauru. Los acontecimientos anteriores a su colonización a fines del siglo XIX son poco conocidos por falta de fuentes escritas y la casi ausencia de datos arqueológicos. Los hechos posteriores están estrechamente vinculados a la historia de su única riqueza: el fosfato. Probablemente poblada a los principios por melanesios y micronesios llegó después una segunda ola de migración venida del litoral chino pasando por las Filipinas alrededor del 1200 antes de Cristo. El país fue descubierto por los europeos al acercarse el capitán británico John Fearn se a la isla. Fue colonizada por Alemania en 1888, pasando a Australia en 1920 como resultado de la I Guerra Mundial, Japón la ocupó de 1940 a 1945 y Australia otra vez en 1947. Nauru se hace independiente en 1968 y después se convierte en miembro de la ONU en 1999. A partir de 1903 el yacimiento de fosfato de la isla fue explotado por varias compañías coloniales o estatales. Durante poco menos de un siglo el fosfato fue casi la única fuente de riqueza de la isla y aseguraró a los nauruanos un nivel de vida muy elevado durante varias décadas. El agotamientos de las reservas añadido a malas políticas económicas sumergieron Nauru en la quiebra y la inestabilidad política a partir de los años 1990. Tratando de diversificar las fuentes de recursos, Nauru se comprometió entonces en la vía del blanqueamiento de dinero, la venta de pasaportes y el negociar sus votos en las organizaciones internacionales. En 2001, Australia ofreció a la isla un canon de dinero a cambio de instalar un centro de refugiados asiáticos (llamado "Nauru Dream"), principalmente afganos e iraquíes. En precarias condiciones, cientos murieron hasta 2007, cuando se cerró el centro y los supervivientes obtuvieron una Visa. (es)
- The history of human activity in Nauru, an island country in the Pacific Ocean, began roughly 3,000 years ago when clans settled the island. (en)
- L'histoire de Nauru est celle d'une petite île de 21 km2 isolée au sein du Pacifique central et qui forme aujourd'hui un État indépendant : la République de Nauru. Les événements antérieurs à sa colonisation à la fin du XIXe siècle sont peu connus faute de sources écrites et en la quasi-absence de données archéologiques. Les faits postérieurs sont quant à eux intimement liés à l'histoire de son unique ressource : le minerai de phosphate. L'une des hypothèses quant à l'origine des habitants de Nauru veut que cette population ait des origines à la fois mélanésiennes, micronésiennes et polynésiennes, les traits de cette dernière population dominant. D'autres observateurs soulignent les ressemblances entre les Nauruans et les populations micronésiennes de l'est de l'archipel des Carolines. Elle est découverte par les Européens le 8 novembre 1798 lorsque le capitaine britannique John Fearn s'approche de l'île. Elle est alors successivement colonisée ou occupée par différentes puissances : l'Allemagne en 1888, l'Australie en 1920, le Japon de 1942 à 1945 puis à nouveau l'Australie en 1947. Nauru acquiert son indépendance le 31 janvier 1968 puis rejoint l'Organisation des Nations unies en 1999. À partir de 1906, le gisement de minerai de phosphate de l'île est exploité par différentes compagnies coloniales ou étatiques. Le phosphate constitue quasiment la seule source de revenus de l'île durant presque un siècle et assure aux Nauruans un niveau de vie très élevé pendant plusieurs décennies. La non-anticipation de l'épuisement des réserves, conjuguée à des politiques économiquement imprévoyantes, plongent Nauru dans la faillite et l'instabilité politique à compter du début des années 1990. Essayant de diversifier ses sources de revenus, Nauru s'engage dans des expédients désespérés comme le blanchiment d'argent, la vente de passeports ou la marchandisation de ses votes dans les instances internationales. L'arrivée depuis 2004 d'une nouvelle majorité au gouvernement et d'une nouvelle politique économique semble apporter une meilleure transparence dans les finances de l'État nauruan. (fr)
- 本稿では、ナウルの歴史（ナウルのれきし）について述べる。 (ja)
- De geschiedenis van Nauru is onlosmakelijk verbonden met de winning van fosfaat. Aanvankelijk werd Nauru bewoond door Micronesische en Polynesische volkeren. In de late 19de eeuw werd Nauru geannexeerd door Duitsland en de extractie van fosfaat op het eiland begon in 1906. Na de Eerste Wereldoorlog werd het een door Australië, Nieuw-Zeeland en het Verenigd Koninkrijk beheerd mandaatgebied van de Volkenbond. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het eiland vanaf 29 augustus 1942 bezet door Japan. In 1968 werd Nauru onafhankelijk. (nl)
- I primi abitanti di Nauru furono polinesiani e melanesiani, organizzati in 12 tribù con a capo un sovrano fino all'arrivo degli europei. Il re Auweyida e la Regina Eigamoiya in mezzo a un gruppo di indigeni (1890 circa). I primi europei a mettersi in contatto con gli originari abitanti furono nel 1798 gli inglesi della nave baleniera Hunter, capitanata da John Fearn. Nel corso del XIX secolo, dopo diversi contatti con gli europei, che introdussero sull'isola le armi da fuoco, Nauru visse tra il 1878 e il 1888 una tra i sostenitori del re Aweida e coloro che volevano detronizzarlo in favore di un rivale. Il risultato fu la vittoria dei lealisti grazie al sostegno garantito dall'Impero tedesco, ma anche l'annessione dell'isola alla Nuova Guinea tedesca in base alla Convenzione Anglo-Tedesca del 1886. Nel 1900 vennero scoperti da Albert Fuller Ellis i giacimenti di fosfati. Nel 1914, durante la prima guerra mondiale, l'Australia prese il controllo di Nauru. Nel 1920 la Società delle Nazioni assegnò il territorio in mandato fiduciario a Regno Unito, Australia e Nuova Zelanda. Ai British Phosphate Commissioners (BPC) vennero assegnati i diritti di sfruttamento delle miniere. Nauru sotto l'attacco degli aerei della Seventh Air Force. Nel 1940, durante il secondo conflitto mondiale, la marina tedesca affondò cinque navi mercantili al largo dell'isola; il 27 dicembre dello stesso anno la nave corsara tedesca Komet bombardò l'isola danneggiando il porto e le miniere di fosfati presenti. Nel 1942 l'Impero giapponese occupò l'isola, commettendo violenze sulla popolazione: circa 1.200 abitanti vennero deportati come schiavi nell'isola di Chuuk (oggi nella Micronesia); i circa 800 superstiti furono rimpatriati alla fine della guerra. Dopo la guerra, l'isola venne amministrata dall'Australia come Territorio in Amministrazione Fiduciaria delle Nazioni Unite. L'indipendenza viene ottenuta il 31 gennaio 1968, sotto la presidenza di Hammer DeRoburt. I diritti sulle miniere di fosfato furono acquistati dalla Gran Bretagna nel 1970: il pagamento del diritto consente a Nauru uno degli standard di vita più elevati del Pacifico. (it)
- Naurus historia går tillbaks till mer än 3 000 år sedan, då polynesiska och melanesiska upptäcktsresande från Nya Guinea bosatte sig på ön. Nauru, en östat i Stilla havet på 21 km², upptäcktes av européerna för drygt 200 år sedan och lydde under Storbritanniens, Australiens, Tysklands respektive Japans överhöghet fram till landets självständighet 1968. På grund av utvinning av fosfat under 1970-talet var Nauru det näst rikaste landet i världen räknat i BNP per capita, men i dag klassas Nauru som ett utvecklingsland. (sv)
- Nauru é uma pequena ilha de 21 km² no remoto centro do Oceano Pacífico, que forma agora um Estado independente: a República de Nauru. Os acontecimentos antes da sua colonização no final do século XIX são pouco conhecidos, devido à falta de fontes escritas e da quase ausência de dados arqueológicos. Os factos posteriores estão inteiramente ligados com a[história do seu recurso mineral único: o fosfato. Provavelmente povoada por pessoas oriundas da Micronésia e Polinésia, a ilha registrou uma segunda onda de migração a partir do litoral chinês, através das Filipinas por volta de 1200 a.C. Foi descoberto pelos europeus em 8 de novembro de 1798, quando o capitão britânico John Fearn aproximou-se da ilha. Foi, então, a partir daí controlada por diferentes potências: Em 1886, a Alemanha recebeu a ilha sob a Declaração Anglo-Germânica, com Nauru sendo anexado pela Alemanha em 1888 e incorporado ao protetorado da Nova Guiné Alemã. Em 1914, após o início da Primeira Guerra Mundial, a ilha foi capturada pelas tropas australianas, após o qual a Grã-Bretanha manteve o controle até 1920. Em 1923, a Liga das Nações deu à Austrália um mandato de administrador sobre Nauru, com o Reino Unido e a Nova Zelândia como coadministradores. A ilha foi ocupada pelo Japão, entre 1942 e 1945, durante a Segunda Guerra Mundial, e depois da guerra a tutela foi estabelecida novamente, passando a ser um protetorado das Nações Unidas, em 1947. Nauru conquistou a sua independência em 1968 e, em seguida, ingressou na ONU em 1999. A partir de 1906, os depósitos de fosfato da ilha foram extraídos por diferentes empresas ou estados coloniais, no início por uma empresa anglo-alemã. O fosfato foi, praticamente, a única fonte de rendimento para a ilha por quase um século e proporcionaram os nauruanos a uma vida elevada por várias décadas. A diminuição das reservas, juntamente com as pobres políticas econômicas, fez Nauru mergulhar na falência e de instabilidade política no início da década de 1990. Tentou-se diversificar suas fontes de renda, aconteceram incursões nauruanas, houve o branqueamento da população de Nauru, a venda de passaportes e a comercialização dos votos nos fóruns internacionais. A chegada, em 2004, de uma nova maioria governamental e uma nova política económica parece estar proporcionando uma maior transparência nas finanças do estado de Nauru. (pt)
- Historia Nauru obejmuje dzieje wyspy o tej nazwie, przy czym w sposób udokumentowany obejmuje okres od 1798 roku do czasów współczesnych. O historii przedkolonialnej Nauru wiadomo niewiele z powodu braku jakichkolwiek źródeł pisanych (przed przyjazdem misjonarzy na wyspie nie używano pisma). W czasach, gdy wyspa była kolonią, odkryto bogate złoża fosforytów, które następnie eksploatowano. Pierwszym Europejczykiem, który dopłynął do wyspy, był brytyjski kapitan John Fearn, który odkrył ją 8 listopada 1798 roku. Następnie była ona terytorium zależnym innych państw: od 1888 roku Cesarstwa Niemieckiego, od 1914 Australii, w latach 1942–1945 Japonii, a następnie znowu Australii. W 1968 roku wyspa ogłosiła niepodległość, w 1999 roku stała się pełnoprawnym członkiem Organizacji Narodów Zjednoczonych. Począwszy od 1906 roku eksploatuje i eksportuje się (z przerwami) największe bogactwo naturalne Nauru – fosforyty. Stały się one głównym źródłem dochodów dla mieszkańców, przez kilka lat przyczyniając się do uzyskania drugiego, po Arabii Saudyjskiej najwyższego PKB per capita. Jednak stopniowe wyczerpywanie się złóż i nieprzemyślana polityka gospodarcza kraju doprowadziły do kryzysu ekonomicznego panującego od początku lat 90. XX wieku i niestabilności rządów. Starając się poszerzyć źródła dochodów wyspy, Republika Nauru stała się rajem podatkowym. Została wprowadzona również sprzedaż nauruańskich paszportów. W 2004 roku, wraz z pojawieniem się nowego rządu, zaczęto wdrażać reformy mające na celu wydobyć kraj z kryzysu gospodarczego. (pl)
- Про історію доколоніального періоду Науру відомо дуже мало через відсутність будь-яких письмових джерел (до появи на островах місіонерів на початку ХХ століття науруанська мова не мала письмової форми) і археологічних даних. Колоніальний період пов'язаний із головним природним багатством Науру — фосфоритами (науруїтом). Першим європейцем, який побачив острів Науру, став британський капітан , який відкрив острів 8 листопада 1798 року. Згодом Науру по черзі ставав територією різних колоніальних держав: у 1888 році — Німеччини, в 1914 році — Австралії, з 1942 по 1945 роки — Японії, потім — знову Австралії. У 1968 році острів став незалежним, а в 1999 році Республіка Науру стала повноправним членом Організації Об'єднаних Націй. Починаючи з 1906 року, на острові різними колоніальними й комерційними компаніями велася розробка фосфоритових родовищ. Фосфорити стали єдиним джерелом прибутків для крихітної мікронезійської країни, забезпечивши на кілька десятиліть дуже високий рівень життя населення Науру. Однак виснаження родовищ і необдумана економічна політика керівництва країни призвела до великої фінансової кризи та політичної нестабільності на початку 1990-х років. Намагаючись розширити джерела надходжень валюти в країну, Республіка Науру стала великим офшорним центром. Здійснювався продаж науруанських паспортів. Тільки на початку 2004 року з приходом нового уряду в країні з'явилися позитивні зрушення в економіці. (uk)
- Об истории доколониального периода Науру известно очень мало из-за отсутствия каких-либо письменных источников (до появления на островах миссионеров у науруанского языка не существовало письменной формы) и археологических данных. Колониальный же период связан с главным природным богатством Науру — фосфоритами (или науруитом). Первым европейцем, увидевшим остров Науру, стал британский капитан Джон Фирн, открывший остров 8 ноября 1798 года. Впоследствии Науру поочерёдно становился территорией разных колониальных держав: в 1888 году — Германии, в 1914 году — Австралии, с 1942 по 1945 года — Японии, затем — снова Австралии. В 1968 году остров приобрёл независимость, а в 1999 году Республика Науру стала полноправным членом Организации Объединённых Наций. Начиная с 1906 года, на острове различными колониальными и коммерческими компаниями велась разработка фосфоритных месторождений. Фосфориты стали единственным источником доходов для крошечной микронезийской страны, обеспечив на несколько десятилетий очень высокий уровень жизни населения Науру. Однако истощение месторождений и необдуманная экономическая политика руководства страны привели к крупному финансовому кризису и политической нестабильности в начале 1990-х годов. Пытаясь расширить источники поступлений валюты в страну, Республика Науру стала крупным офшорным центром. Осуществлялась продажа науруанских паспортов. Только в начале 2004 года с приходом нового правительства в стране появились положительные сдвиги в экономике. (ru)
- 瑙鲁的历史和磷酸盐的采集有关。瑙鲁最初由密克罗尼西亚人和波利尼西亚人居住。19世纪，德国占有了瑙鲁。第一次世界大战后，澳大利亚，新西兰和英国开始托管瑙鲁。第二次世界大战期间，日本占领瑙鲁。战后恢复托管。1968年瑙鲁独立。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- تاريخ النشاط البشري في ناورو -جزيرة في المحيط الهادي- بدأ منذ حوالي 3000 عام عندما قامت اثنا عشر قبيلة من ميكرونيسيا وبولينيزيا بزيارة الجزيرة والاستقرار فيها. (ar)
- Die Geschichte Naurus umfasst die Entwicklungen auf dem Gebiet der Republik Nauru von der Urgeschichte bis zur Gegenwart. Die Republik Nauru im Westpazifik gehört zu den kleinsten Staaten der Welt. Die Insel, die den Europäern erst seit rund zweihundert Jahren bekannt ist, hat jedoch eine wechselvolle Geschichte durchlebt: Zunächst im Besitz wechselnder Kolonialmächte, stieg der Inselstaat nach Erlangung der Unabhängigkeit 1968 dank seiner umfangreichen Phosphatvorkommen zu einem der reichsten Staaten der Welt auf. Heute jedoch hat Nauru starke finanzielle Probleme und gilt als Entwicklungsland. (de)
- La historio de Nauro, insuleto kun areo de 21 km², izolita meze de la centra Pacifika Oceano, konsistas en sinsekvaj tre malsamaj periodoj, ekde prahistoriaj tempoj ĝis la fondo de la Respubliko de Nauro. La okazaĵoj de la periodo antaŭ la koloniigo de la fino de la 19-a jarcento estas nur malmulte konataj pro la manko de skribitaj dokumentoj kaj pro la kvazaŭa neekzisto de arkeologiaĵoj. Origine la naura socio estis matriarkeca. La postaj okazaĵoj multe rilatis al la ekspluatado de la nura riĉfonto de la insulo, nome minerala fosfato. (eo)
- The history of human activity in Nauru, an island country in the Pacific Ocean, began roughly 3,000 years ago when clans settled the island. (en)
- 本稿では、ナウルの歴史（ナウルのれきし）について述べる。 (ja)
- De geschiedenis van Nauru is onlosmakelijk verbonden met de winning van fosfaat. Aanvankelijk werd Nauru bewoond door Micronesische en Polynesische volkeren. In de late 19de eeuw werd Nauru geannexeerd door Duitsland en de extractie van fosfaat op het eiland begon in 1906. Na de Eerste Wereldoorlog werd het een door Australië, Nieuw-Zeeland en het Verenigd Koninkrijk beheerd mandaatgebied van de Volkenbond. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het eiland vanaf 29 augustus 1942 bezet door Japan. In 1968 werd Nauru onafhankelijk. (nl)
- Naurus historia går tillbaks till mer än 3 000 år sedan, då polynesiska och melanesiska upptäcktsresande från Nya Guinea bosatte sig på ön. Nauru, en östat i Stilla havet på 21 km², upptäcktes av européerna för drygt 200 år sedan och lydde under Storbritanniens, Australiens, Tysklands respektive Japans överhöghet fram till landets självständighet 1968. På grund av utvinning av fosfat under 1970-talet var Nauru det näst rikaste landet i världen räknat i BNP per capita, men i dag klassas Nauru som ett utvecklingsland. (sv)
- 瑙鲁的历史和磷酸盐的采集有关。瑙鲁最初由密克罗尼西亚人和波利尼西亚人居住。19世纪，德国占有了瑙鲁。第一次世界大战后，澳大利亚，新西兰和英国开始托管瑙鲁。第二次世界大战期间，日本占领瑙鲁。战后恢复托管。1968年瑙鲁独立。 (zh)
- La historia de Nauru es la de una pequeña isla de 21 km² aislada en el Océano Pacífico central y que hoy constituye un Estado independiente; la República de Nauru. Los acontecimientos anteriores a su colonización a fines del siglo XIX son poco conocidos por falta de fuentes escritas y la casi ausencia de datos arqueológicos. Los hechos posteriores están estrechamente vinculados a la historia de su única riqueza: el fosfato. (es)
- L'histoire de Nauru est celle d'une petite île de 21 km2 isolée au sein du Pacifique central et qui forme aujourd'hui un État indépendant : la République de Nauru. Les événements antérieurs à sa colonisation à la fin du XIXe siècle sont peu connus faute de sources écrites et en la quasi-absence de données archéologiques. Les faits postérieurs sont quant à eux intimement liés à l'histoire de son unique ressource : le minerai de phosphate. (fr)
- I primi abitanti di Nauru furono polinesiani e melanesiani, organizzati in 12 tribù con a capo un sovrano fino all'arrivo degli europei. Il re Auweyida e la Regina Eigamoiya in mezzo a un gruppo di indigeni (1890 circa). Nel 1900 vennero scoperti da Albert Fuller Ellis i giacimenti di fosfati. Nel 1914, durante la prima guerra mondiale, l'Australia prese il controllo di Nauru. Nel 1920 la Società delle Nazioni assegnò il territorio in mandato fiduciario a Regno Unito, Australia e Nuova Zelanda. Ai British Phosphate Commissioners (BPC) vennero assegnati i diritti di sfruttamento delle miniere. (it)
- Historia Nauru obejmuje dzieje wyspy o tej nazwie, przy czym w sposób udokumentowany obejmuje okres od 1798 roku do czasów współczesnych. O historii przedkolonialnej Nauru wiadomo niewiele z powodu braku jakichkolwiek źródeł pisanych (przed przyjazdem misjonarzy na wyspie nie używano pisma). W czasach, gdy wyspa była kolonią, odkryto bogate złoża fosforytów, które następnie eksploatowano. (pl)
- Об истории доколониального периода Науру известно очень мало из-за отсутствия каких-либо письменных источников (до появления на островах миссионеров у науруанского языка не существовало письменной формы) и археологических данных. Колониальный же период связан с главным природным богатством Науру — фосфоритами (или науруитом). (ru)
- Nauru é uma pequena ilha de 21 km² no remoto centro do Oceano Pacífico, que forma agora um Estado independente: a República de Nauru. Os acontecimentos antes da sua colonização no final do século XIX são pouco conhecidos, devido à falta de fontes escritas e da quase ausência de dados arqueológicos. Os factos posteriores estão inteiramente ligados com a[história do seu recurso mineral único: o fosfato. (pt)
- Про історію доколоніального періоду Науру відомо дуже мало через відсутність будь-яких письмових джерел (до появи на островах місіонерів на початку ХХ століття науруанська мова не мала письмової форми) і археологічних даних. Колоніальний період пов'язаний із головним природним багатством Науру — фосфоритами (науруїтом). (uk)
|
