Telesna duplja
Telesna duplja je prostor između telesnog zida i creva ili unutrašnjih organa.
Višećelijske životinje koje nemaju telesnu duplju nazivaju se acelomata i pripadaju im:
- sunđeri, koji ne samo da nemaju telesnu već nemaju ni crevnu duplju;
- dupljari, koji imaju crevnu duplju, a prostor između epidermisa i creva ispunjen je mezoglejom;
- pljosnati crvi kod kojih je prostor između telesnog zida i creva ispunjen parenhimom.
Kod svih ostalih višećelijskih životinja dolazi do obrazovanja, pored crevne duplje, još i telesne duplje koja omogućava da unutrašnji organi budu manje ili više odvojeni od telesnog zida što omogućava evolutivni razvoj životinja.
Razlikuju se dva osnovna tipa telesnih duplji:
- pseudocelom, duplja koja se obrazuje kao ostatak blastocela i označava se još kao primarna telesna duplja, a životinje sa tom telesnom dupljom kao pseudocelomata;
- celom ili sekundarna telesna duplja koja se obrazuje kao potpuno nov prostor u mezodermu, a životinje koje imaju celom označene su kao celomata.
Kičmenjaci imaju celom koji je na različite načine, zavisno od tipa životinje i telesnog regiona, razvijen:
- u glavenom regionu je redukovan
- u trupnomregionu je podeljen na dva dela:
- prednji - okolosrčana (perikardijalna) duplja
- Dogelj, V,A: Zoologija beskičmenjaka, Naučna knjiga, beograd, 1971.
- Krunić, M: Zoologija invertebrata 1, Naučna knjiga, Beograd, 1977.
- Krunić, M: Zoologija invertebrata 2, Naučna knjiga, Beograd
- Mariček, Magdalena, Ćurčić, B, Radović, I: Specijalna zoologija, Naučna knjiga, Beograd, 1986.
- Matoničkin, I, Habdija, I, Primc - Habdija, B: Beskralješnjaci - bilogija nižih avertebrata, Školska knjiga, Zagreb, 1998.
- Marcon, E, Mongini, M: Sve životinje sveta, IRO Vuk Karadžić, Beograd, 1986.
- Petrov, I: Sakupljanje, preparovanje i čuvanje insekata u zbirkama, Biološki fakultet, Beograd, 2000.
- Radović, I, Petrov, Brigita: Raznovrsnost života 1 - struktura i funkcija, Biološki fakultet Beograd i Stylos Novi Sad, Beograd, 2001.