Aszyryn
54°04′01″N 23°26′27″E/54,066944 23,440833| Położenie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Region | |
| Wysokość lustra |
127,7 m n.p.m. |
| Morfometria | |
| Powierzchnia |
11–12,6 ha |
| Wymiary • max długość • max szerokość |
|
| Głębokość • średnia • maksymalna |
|
| Długość linii brzegowej |
2200 m |
| Objętość |
453,6 tys. m³ |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Sejny  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |
Położenie na mapie powiatu sejneńskiego  | |
| 54°04′01″N 23°26′27″E/54,066944 23,440833
| |
Aszyryn – jezioro w Polsce, w województwie podlaskim, w powiecie sejneńskim, w gminie Sejny.
Położenie i opis
[edytuj | edytuj kod]Jezioro położone jest we wschodniej części powiatu sejneńskiego, na terenie Pojezierza Wschodniosuwalskiego[1]. Akwen od południa otoczony jest lasami należącymi do nadleśnictwa Pomorze[2]. Od północy do jeziora przylega luźna zabudowa wsi Folwark-Berżniki[3]. Jest to dość płytki, niewielki zbiornik wodny z wyraźnym głęboczkiem w centralnej części[4]. Jezioro leży w zlewni rzeki Marycha[5].
Hydronimia
[edytuj | edytuj kod]Jezioro pojawia się w źródłach – w 1569 jako Oszerÿnis, a następnie Aszerynis (1679), Aserynis (1736), Aszarynis (1888, 1915, 1929), Aszaryń (1960), Aszarynis (1972), Aszyryn (1976), Aszaris (1996), Aszarynis (1999), Aszyryn (2006)[6]. Państwowy rejestr nazw geograficznych jako nazwę zestandaryzowaną akwenu podaje Aszyryn, wymieniając nazwę oboczną Aszarynis[7].
Morfometria
[edytuj | edytuj kod]Według danych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej powierzchnia zwierciadła wody jeziora wynosi 12,6 ha[4], natomiast A. Choiński, poprzez planimetrowanie na mapach 1:50 000, określił wielkość jeziora na 11 ha[8].
Średnia głębokość zbiornika wodnego to 3,6 m, a maksymalna – 7,8 m. Objętość jeziora wynosi 453,6 tys. m³. Maksymalna długość jeziora to 1000 m, a szerokość 235 m. Długość linii brzegowej wynosi 2200 m[4].
Według Atlasu jezior Polski (red. J. Jańczak, 1997) lustro wody znajduje się na wysokości 127,7 m n.p.m., natomiast według numerycznego modelu terenu udostępnionego przez Geoportal lustro wody znajduje się na wysokości 128 m n.p.m.[3][4]
Według Mapy Podziału Hydrograficznego Polski leży na terenie zlewni szóstego poziomu Zlewnia jez. Kunis[9]. Identyfikator MPHP to 648547[9].
Zagospodarowanie
[edytuj | edytuj kod]Administratorem wód jeziora jest Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Białymstoku[10]. Utworzył on obwód rybacki, który obejmuje wody jeziora (Obwód rybacki jeziora Aszyrynis w zlewni rzeki Marycha nr 22)[11]. Gospodarkę rybacką na jeziorze prowadzi osoba prywatna, dzierżawiąca akwen od administratora[12].
Ochrona środowiska
[edytuj | edytuj kod]Jezioro znajduje się na obszarze chronionego krajobrazu o nazwie Pojezierze Sejneńskie[13] oraz w granicach dwóch obszarów sieci Natura 2000: specjalnego obszaru ochrony siedlisk Pojezierze Sejneńskie PLH200007 i obszaru specjalnej ochrony ptaków Puszcza Augustowska PLB200002[14][15].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Regiony fizycznogeograficzne Polski po zmianach w 2018 r. [online], warmaz.pl, 2018.
- ↑ Bank Danych o Lasach [online] [dostęp 2024-07-09] (pol.).
- ↑ a b Główny Urząd Geodezji i Kartografii: Geoportal krajowy. geoportal.gov.pl. [dostęp 2024-08-23].
- ↑ a b c d Jerzy Jańczak (red.), Atlas jezior Polski, t. III, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 1999, s. 64–65, ISBN 83-88163-13-2.
- ↑ Marycha od Marychny do Zielawki. Karta charakterystyki jcwp [online], Hydroportal. Warstwa: Plany gospodarowania wodami (pol.).
- ↑ Instytut Języka Polskiego PAN, Elektroniczny słownik hydronimów Polski – Aszyryn [online], eshp.ijp.pan.pl [dostęp 2024-08-25].
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – nazwy obiektów fizjograficznych – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 1060
- ↑ Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 355. ISBN 83-232-1732-7.
- ↑ a b Hydroportal, Informatyczny System Osłony Kraju [dostęp 2024-08-25].
- ↑ Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, Ujednoliccony wykaz obwodów rybackich 2023 [online], dane.gov.pl [dostęp 2024-08-23].
- ↑ Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, Ujednoliccony wykaz obwodów rybackich 2023 [online], dane.gov.pl [dostęp 2024-05-28].
- ↑ RZGW Białystok, Zestawienie Użytkowników Rybackich RZGW Białystok [online], bialystok.wody.gov.pl (pol.).
- ↑ Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Obszar Chronionego Krajobrazu Pojezierze Sejneńskie [online], crfop.gdos.gov.pl [dostęp 2024-08-25] (pol.).
- ↑ Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Obszar Natura 2000 Pojezierze Sejneńskie [online] [dostęp 2024-08-25].
- ↑ Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Obszar Natura 2000 Puszcza Augustowska [online] [dostęp 2024-08-25].