Marloes
 | |
| Math | pentref  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Sir Benfro |
| Gwlad |  Cymru |
| Cyfesurynnau | 51.7294°N 5.1946°W |
| Cod OS | SM793083 |
| Gwleidyddiaeth | |
| AS/au Cymru | Paul Davies (Ceidwadwyr) |
| AS/au y DU | Stephen Crabb (Ceidwadwr) |
 | |
Pentref bychan yng nghymuned Marloes a Sain Ffraid, Sir Benfro, Cymru, yw Marloes.[1][2] Saif yng ngorllewin y sir ar lan Bae Sain Ffraid. Cyfeirir at y penrhyn y saif arno fel "Penrhyn Marloes" yn ogystal. Mae'n gymuned wasgaredig tua 8 milltir i'r gorllewin o Aberdaugleddau. Mae'n rhan o Barc Cenedlaethol Arfordir Penfro.
Mae Marloes yn adnabyddus am ei draeth ardderchog a leolir milltir i'r gogledd o'r pentref. Mae'r clogwynni hen dywodfaen coch yn enwog ym myd daeareg fel enghreifftiau gwych o'r graig honno.
Gyferbyn i ben y penrhyn mae Ynys Sgomer a'i bywyd gwyllt. I'r de o Farloes mae pentref Dale a Bae Westdale. Glaniodd Harri Tudur ym Mill Bay ym 1485 ac oddi yno deithiodd drwy Gymru i Faes Bosworth.
Llongddrylliad yr Albion
[golygu | golygu cod]Lleolir olion llong 'Yr Albion' ar 'Draeth Albion', i'r de-orllewin o bentref Marloes. Yn 1831 yr adeiladwyd y stemar padlo pren hwn ym Mryste a hynny gan Gwmni General S. P. i gludo pobl a nwyddau rhwng Bryste Ddulyn. Yn 1837, yn sydyn, gorfodwyd capten y llong i geisio osgoi bwrw mewn i gwch rhwyfo gyda phedwar dyn ar ei bwrdd. Achosodd y newid cyfeiriad hwn, a grym y llanw, i'r Albion daro craig.[3] Yn y 2020au cynnar, bu archwilio archaeolegol manwl ar weddillion y llong.
Gweler hefyd
[golygu | golygu cod]- Arfordir Dale a De Marloes (SoDdGA)
- Y Cyfnod Silwraidd - yn cael ei enwi ar ôl astudiaeth o greigiau'r ardal
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ "Rhestr o Enwau Lleoedd Safonol Cymru". Llywodraeth Cymru. 14 Hydref 2021.
- ↑ British Place Names; adalwyd 12 Tachwedd 2021
- ↑ [https://cherishproject.eu/en/project-areas/welsh-project-areas/12-grassholm-skomer-marloes/ Prosiect CHERISH; adalwyd 3 Ebrill 2024.
Oriel
[golygu | golygu cod]-
Y pentref -
Y penrhyn -
Morloi ar yr arfordir, ger y pentref
Dinas
Tyddewi
Trefi
Aberdaugleddau · Arberth · Abergwaun · Cilgerran · Dinbych-y-pysgod · Doc Penfro · Hwlffordd · Neyland · Penfro · Wdig
Pentrefi
Aber-bach · Abercastell · Abercuch · Abereiddi · Aberllydan · Amroth · Angle · Begeli · Y Beifil · Blaen-y-ffos · Boncath · Bosherston · Breudeth · Bridell · Brynberian · Burton · Caeriw · Camros · Cas-blaidd · Cas-fuwch · Cas-lai · Cas-mael · Cas-wis · Casmorys · Casnewydd-bach · Castell Gwalchmai · Castell-llan · Castellmartin · Cilgeti · Cil-maen · Clunderwen · Clydau · Cold Inn · Cosheston · Creseli · Croes-goch · Cronwern · Crymych · Crynwedd · Cwm-yr-Eglwys · Dale · Dinas · East Williamston · Eglwyswen · Eglwyswrw · Felindre Farchog · Felinganol · Freshwater East · Freystrop · Y Garn · Gumfreston · Hasguard · Herbrandston · Hermon · Hook · Hundleton · Jeffreyston · Johnston · Llanbedr Felffre · Llandudoch · Llandyfái · Llandysilio · Llanddewi Efelffre · Llanfyrnach · Llangolman · Llangwm · Llanhuadain · Llanisan-yn-Rhos · Llanrhian · Llanstadwel · Llan-teg · Llanwnda · Llanychaer · Maenclochog · Maenorbŷr · Maenordeifi · Maiden Wells · Manorowen · Marloes · Martletwy · Mathri · Y Mot · Mynachlog-ddu · Nanhyfer · Niwgwl · Nolton · Parrog · Penalun · Pentre Galar · Pontfadlen · Pontfaen · Porth-gain · Redberth · Reynalton · Rhos-y-bwlch · Rudbaxton · Rhoscrowdder · Rhosfarced · Sain Fflwrens · Sain Ffrêd · Saundersfoot · Scleddau · Slebets · Solfach · Spittal · Y Stagbwll · Star · Stepaside · Tafarn-sbeit · Tegryn · Thornton · Tiers Cross · Treamlod · Trecŵn · Tredeml · Trefaser · Trefdraeth · Trefelen · Trefgarn · Trefin · Trefwrdan · Treglarbes · Tre-groes · Treletert · Tremarchog · Uzmaston · Waterston · Yerbeston
