Geseran gigi tak bersuara
| Nombor AFA | 130 | ||
|---|---|---|---|
| Pengekodan | |||
| X-SAMPA | T | ||
| |||
| Sampel audio | |||
Geseran gigi tak bersuara ialah sejenis bunyi konsonan yang terdapat dalam kebanyakan/sebilangan bahasa lisan, dilambangkan oleh aksara teta θ dalam Abjad Fonetik Antarabangsa (IPA) dan T dalam X-SAMPA.
Penutur bahasa Melayu lebih menemukan bunyi konsonan ini pada bahasa Arab yang mempunyai huruf ث (sa) sebagai wakil bunyi ini; walau bagaimanapun kata pinjaman diserapkan dari bahasa ini akan terubah disebut kepada fonem yang hampir mirip iaitu geseran gusi/alveolar tak bersuara diwakili huruf S,[1] contohnya:
ثَلج thalj / ṯalj > salji
حديث ḥadīth / ḥadīṯ > hadis
Ciri-ciri
[sunting | sunting sumber]Ciri-ciri geseran gigi tak bersuara:
- Cara artikulasinya adalah geseran, iaitu dihasilkan dengan menjerut aliran udara melalui saluran sempit di daerah artikulasinya.
- Daerah artikulasinya adalah gigi, iaitu disebut dengan lidah menyentuh gigi atas atau bawah, atau kedua-duanya sekali.
- Jenis pembunyiannya adalah tak bersuara, iaitu dihasilkan tanpa menggetarkan pita vokal.
- Ini ialah satu konsonan lisan, iaitu udara dibenarkan keluar melalui mulut.
- Ini ialah satu konsonan tengah, iaitu dihasilkan dengan membenarkan arus udara mengalir melalui tengah lidah dan bukan sisinya.
- Mekanisme arus udaranya adalah egresif pulmonik, iaitu disebut dengan menolak udara keluar dari paru-paru melalui saluran vokal, dan bukannya dari glotis atau mulut.
Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ Zaharani Ahmad; Maizura Osman; Nor Hashimah Jalaluddin (2011). "Penyerapan dan pengubahsuaian konsonan Arab dalam Bahasa Melayu". Jurnal Bahasa. Dewan Bahasa dan Pustaka Malaysia. 1: 109–130.