Yerevan: Versiyalar orasidagi farq
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Tahrir izohi yoʻq |
Tahrir izohi yoʻq |
||
(38 oraliq tahrir tomonidan 25 foydalanuvchi koʻrsatilmagan) | |||
Qator 2:
| nomi = Երևան
| rasmiy_nomi = Yerevan
| bayroq = Yerevan flag.gif
| gerb = Coat of Arms of Yerevan.png
| xarita =
| xarita_izohi =
| subdivision_type =
| subdivision_name =
Qator 15:
| subdivision_name3 =
| rahbar_unvoni = mer
| rahbar_ismi = [[
| maydon_miqyosi =
| maydon_jami_km{{sup|2}} =
|
| maydon_suv_km{{sup|2}} =
| balandlik_m =
| aholi_yil = 2011
| aholi_ilova =
| aholi_jami = 1,121,900
|
| timezone = [[GMT+3]]
| utc_farqi = +3
Qator 33:
| vebsayt = [http://www.yerevan.am/ www.yerevan.am]
| ilovalar =
|mamlakat=Armaniston|oʻzbekcha nomi=Yerevan <br>}}
'''Yerevan''' ([[1936]]
Eerevanda 1920
▲'''Yerevan''' (1936 y.gacha ''Erivan'') — Armaniston Respublikasi poytaxti. Armanistonning maʼmuriy, madaniy va ilmiy markazi. [[Ararat]] tekisligining shim. chekkasida, [[Razdan]] daryosi (Arakening chap irmogʻi) boʻyida. Iqlimi keskin kontinental. Yozi quruq va issiq, qishi qisqa, sovuq. Avg .ning oʻrtacha t-rasi 24,8°, yanv. niki —4,2°. Yiliga 320—350 mm yogʻin yogʻadi. Aholisi 1249 ming kishi (1995). Arxeologik qazishlarda topilgan mixxatli tosh boʻlagidan maʼlum boʻlishicha, [[Urartu]] podshosi [[Argishti I]] mil. av. 782 y.da [[Erebuni]] qalʼasini qurdirgan (shahar nomi ham shundan). Oʻsha qalʼa yonida hoz. Ye. vujudga kelgan. 13-a. oʻrtalaridan siyosiy va iqtisodiy mavqei orta borgan. 1604 y. Ye.ni [[Eron]] shohi [[Abbos I]] qoʻshinlari egallaganidan keyin shahar Yerevan xonligining markaziga aylandi. 17-a.da Ye. yirik karvon savdosi va hunarmandchilik markazlaridan biri. Rossiya-Eron urushi (1826—28)dan soʻng Ye.ni 1827 y. 1 okt.da rus qoʻshinlari egalladi va Turkmanchoy shartnomasi (1828)ga binoan Ye. Rossiyaga oʻtdi. 1828—40 y.larda Ye. Armaniston viloyati markazi, soʻng uyezd shahri, 1849 y.dan Erivan gubernyasi markazi. Ye.ning Aleksandropol (hoz. [[Gyumri]]) t. y. orqali [[Tbilisi]] (1902) va [[Julfa]] (1908) b-n bogʻlanishi shaharning iqtisodiy jihatdan rivojlanishiga olib keldi.
▲Eerevanda 1920 y. 29 noyabrda shoʻrolar hokimiyati oʻrnatildi. 1921 y. 2 apr.da Ye. Armaniston SSR poytaxti deb eʼlon qilindi. 1991 y. avg .da sovetlar hokimiyati barham topgach, oʻsha yilning 24 sent.dan Ye. mustaqil Armanistonning poytaxti boʻldi.
▲Eerevan — Armanistonning muhim sanoat markazi. Mashinasozlik, kimyo va neft kimyosi, oziq-ovqat, yengil sanoat, mashinasozlik (elektronika sanoati va b.), kimyo va neft kimyosi (plastmassa, kimyoviy tola va reaktivlar, shina va b.) sanoatlari taraqqiy etgan. Sintetik kauchuk k-ti, "Polivinilatsetat", "Plastik", lak-boʻyoq z-dlari, farmatsevtika korxonasi, issiqlik elektr st-yasi mavjud. Asosiy oziq-ovqat sanoati korxonalari — vino, goʻsht, yogʻ-moy, eksperimental tamaki k-tlari, konyak, shampan vinolari, konserva z-dlari, yengil sanoat korxonalari — ipak va kamvol k-tlari, movut, trikotaj, ip, qoʻlqop, tikuvchilik, gilam, koʻn poyabzal f-kalari, kurilish materiallari korxonalari mavjud. Alyuminiy ishlab chiqariladi. Ye. — Armanistonning muxim transport tuguni. Tbilisi, Boku va Sevan b-n t. y. liniyalari orqali bogʻlangan. Avtomobil yoʻllari tuguni. 2 aeroport, metropoliten (1981 y.dan), telemarkaz (1956 y.dan) bor.
Armaniston Respublikasi Fanlar akademiyasi (1943 y.dan), 11 oliy oʻquv yurti ([[Yerevan universiteti]], politexnika, tibbiyot, zootexniya-veterinariya in-tlari, konservatoriya va b.), "[[Matenadaran]]" qad. qoʻlyozmalar in-ti, 13 teatr (shu jumladan opera va balet teatri, musiqali komediya teatri, filarmoniya, konservatoriya), 21 muzey (shu jumladan Armaniston tarixi muzeyi, Kartinalar galereyasi, Bolalar kartina galereyasi, Teatr muzeyi), Hukumat uyi (1955) bor.▼
== Adabiyot ==▼
* Akopyan T. X., Istoriya Yerevana (1801-1879 gg .), Yerevan, 1959. <ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>▼
▲[[Armaniston
== Shahar manzaralari ==
[[File:Yerevan, Armenia, HDR panorama.jpg|900px|thumb|center|<center>Yerevan panoramasi (yoz)</center>]]<br/>
[[File:Yerevan Winter Panorama from Monument.jpg|900px|thumb|center|<center>Yerevan panoramasi (qish)</center>]]
<center>
<gallery caption="Yerevan" widths="140px" heights="140px" perrow="5">
File:Ձմռան Երեւանը.JPG|Yerevan qishda
File:Yerevan, View of Yerevan city, Yerevan, Armenia.jpg|Yerevan
File:Yerevan, View of Yerevan city at night, Armenia.jpg|Yerevan
File:Yerewan cinema.jpg|Moskva kinoteatri
Fayl:Armenian Genocide Memorial - Yerevan (2903020364).jpg|Tsitsernakaberd genotsid memoriali
File:Viw from cascade2008.jpg|Kentron koʻchasi
File:Универмаг в Ереване.jpg|Abovyan koʻchasidan koʻchasidan koʻrinish
File:
File:
File:Hrazdanatproshian.jpg|Hrazdan daryosi
File:Aragast restaurant.jpg|Yerevanning parklari
File:
File:Hraparak fountains 2009.jpg|Milliy galereyadagi raqsga tushuvchi fontanlar
File:
File:
File:Yerevan opera nights.jpg|Oqqushlar koʻli
File:Yerevan Ararat by Nerses.jpg|Yerevanning tungi koʻrinishi
Qator 71 ⟶ 66:
</center>
== Adabiyotlar ==
▲* Akopyan T. X., Istoriya Yerevana (1801-1879 gg .), Yerevan, 1959.
{{manbalar}}▼
== Havolalar ==
*
* [http://armeniaphotos.info/photos/yerevan_sights Yerevan shahrining tasvirlari] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20090304004031/http://armeniaphotos.info/photos/yerevan_sights |date=2009-03-04 }}
{{Osiyo poytaxtlari}}
[[Turkum:
{{
▲{{manbalar}}
|