Xenia Grey
Xenia Grey właśc. Ksenia Martyszówna (ur. 17 lutego 1904 na wyspie Kodiak na Alasce w USA, zm. 18 stycznia 2003 w Skolimowie pod Warszawą[1]) – polska śpiewaczka operetkowa i aktorka, popularna w okresie międzywojennym.
| Imię i nazwisko |
Ksenia Martyszówna |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys
edytuj
Była córką Bazylego Martysza, prawosławnego duchownego, naczelnego kapelana wyznania prawosławnego Wojska Polskiego, świętego prawosławnego, i Olgi z Nowików. Urodziła się na wyspie Kodiak na Alasce, gdzie jej ojciec był na misji prawosławnej[2]. Wychowała się w Edmonton w Kanadzie. W niepodległej Polsce zamieszkała wraz z rodzicami i siostrą w Sosnowcu. Była absolwentką warszawskiego konserwatorium muzycznego. Zasłynęła jako śpiewaczka i aktorka operetkowa oraz reżyser teatralna[3]. Występowała i reżyserowała na scenach Poznania, Lublina, Gliwic, Katowic i Warszawy (Księżna Chicago, Wesoła wdówka, Księżniczka czardasza, Rose Marie, Liza z Krainy uśmiechu, Eurydyka z Orfeusza w piekle, Julia z Hrabiego Luxemburga i Violetta z Fiołka z Montmarte'u; operetki Abrahama, Kalmana, Straussa, Lehara, Kollo, Gilberta, Benatzky'ego)[4]. Jest pochowana na cmentarzu prawosławnym na Woli. Jest bohaterką książki Bogusława Kaczyńskiego[5] oraz jedną z bohaterów filmu dokumentalnego Wina Ikara[6].
Nagrody i odznaczenia
edytuj- 1969 – Złoty Krzyż Zasługi
- 1989 – Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
- 1999 – Statuetka "Ariona" przyznana przez Sekcję Teatrów Muzycznych ZASP z okazji Dnia Artysty Śpiewaka
- Nagroda Ministra Kultury i Sztuki z okazji 45-lecia pracy artystycznej
Wybrana filmografia
edytuj- Szpieg w masce (1933)
- Die Blume von Hawaii (pol. Kwiat Hawaju) (1953)[7]
- Przerwana gra (1977)[8]
Przypisy
edytuj- ↑ Zmarła Xenia Grey [online], Onet.pl, 23 lutego 2003 [dostęp 2017-11-20] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-20] (pol.).
- ↑ Bogusław Kaczyński, Xenia Grey - księżna Chicago, Fundacja Orfeo, Warszawa, 1993, s. 10, ISBN 83-86041-00-5
- ↑ Reżyser Xenia Grey [w:] Bogusław Kaczyński, Xenia Grey - księżna Chicago, Fundacja Orfeo, Warszawa, 1993, s. 95, ISBN 83-86041-00-5
- ↑ Role Xeni Grey [w:] Bogusław Kaczyński, Xenia Grey - księżna Chicago, Fundacja Orfeo, Warszawa, 1993, s. 90-94, ISBN 83-86041-00-5
- ↑ Bogusław Kaczyński, Xenia Grey - księżna Chicago, Fundacja Orfeo, Warszawa, 1993, ISBN 83-86041-00-5
- ↑ filmpolski.pl: WINA IKARA
- ↑ Biography for Xenia Grey w bazie IMDb (ang.)
- ↑ filmpolski.pl: PRZERWANA GRA
Bibliografia
edytuj- Bogusław Kaczyński, Xenia Grey: księżna Chicago, Warszawa: Fundacja Orfeo 1993, ISBN 83-86041-00-5.
Linki zewnętrzne
edytuj- Xenia Grey, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-08].
- https://www.imdb.com/name/nm0340717/
- zdjęcie [1]