Ignacy Adamczewski
Ignacy Adamczewski (ur. 25 stycznia 1907 w Warszawie, zm. 23 czerwca 2000 w Gdańsku) – polski fizyk, profesor.
Data i miejsce urodzenia |
25 stycznia 1907 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
23 czerwca 2000 |
profesor doktor habilitowany nauk fizycznych | |
Specjalność: fizyka | |
Alma Mater | |
Odznaczenia | |
[1] |
Życiorys
edytujMaturę zdał w warszawskim Gimnazjum im. E.A. Rontalera w 1926 r. W 1931 roku ukończył studia na Uniwersytecie Warszawskim. Od 1932 r, był stypendystą Funduszu Kultury Narodowej. Doktoryzował się na UW w r. 1936, jako asystent i współpracownik prof. Czesława Białobrzeskiego. Tematem pracy doktorskiej, była „Ruchliwość i rekombinacja jonów w zjonizowanych ciekłych dielektrykach w zależności od lepkości cieczy”. Tematykę tę kontynuował i rozwijał przez całe życie i w niej odniósł największe sukcesy, stając się jednym z jej głównych przedstawicieli w świecie i tworząc własną szkołę naukową. Po wybuchu wojny jako oficer rezerwy wziął udział kampanii wrześniowej, potem w trudnych warunkach kontynuował badania wraz z prof. Białobrzeskim. W 1940 r. został aresztowany za działalność konspiracyjną i dostał się na krótko do obozu koncentracyjnego Auschwitz. Pod koniec wojny prowadził tajne wykłady z fizyki medycznej i opracował skrócony podręcznik z tej dziedziny, wydany tajnie jako skrypt i wznowiony po wojnie przy pomocy Szwedów. W lipcu 1944 r. wraz z żoną i czteroletnim synem opuścił Warszawę i zamieszkał na wsi pod Łowiczem.
Na początku 1945 roku został zastępcą profesora w organizującym się właśnie Uniwersytecie Łódzkim. W końcu lipca 1945 r. przyjechał do Gdańska w celu pozyskania dla pracowni studenckich w Łodzi przyrządów pozostałych po przedwojennej Politechnice. Zorientowawszy się, że w uczelni brakuje fizyka zdecydował się na przeniesienie do Gdańska, co nastąpiło ostatecznie w sierpniu.
Sytuacja jaką tutaj zastał była trudna. Mając do dyspozycji zaledwie paru pomocników musiał uporządkować pomieszczenia, pozbierać resztki aparatury i przygotować zajęcia. 21 września otrzymał oficjalną nominację na kierownika Katedry Fizyki, która później – wbrew chronologii oznaczona została numerem II. 22 października 1945 wygłosił pierwszy wykład, rozpoczynając w ten sposób regularne zajęcia dla studentów.
II Katedrą Fizyki Politechniki Gdańskiej prof. Adamczewski kierował do 1969 roku. Do roku 1969 był także kierownikiem Katedry Fizyki przy Akademii Medycznej. W 1962 r. otrzymał tytuł profesora zwyczajnego. Był to okres intensywnej pracy naukowej. Do roku 1969 opublikował 115 prac, głównie z dziedziny ciekłych dielektryków, a 15 osób uzyskało doktoraty. Za granicą utarło się określenie „gdańska szkoła ciekłych dielektryków”. Podsumowaniem osiągnięć stała się monografia Ignacego Adamczewskiego „Jonizacja i przewodnictwo ciekłych dielektryków”, wydana w 1965 r. przez PWN i przetłumaczona na język angielski, francuski i rosyjski. Drugą ważną domeną badań była fizyka jądrowa, a zwłaszcza detekcja i dozymetria promieniowania. Pionierski charakter w skali krajowej miała wydana w 1959 r. monografia Adamczewskiego „Ochrona zdrowia przed promieniowaniem jonizującym”.
Profesor Adamczewski jest autorem podręczników fizyki klasycznej i współczesnej, z których korzystali studenci kierunków technicznych, oraz fizyki medycznej i biofizyki dla studentów kierunków medycznych.
Pochowany na Cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku (rejon III, kwatera I, skarpa, grób 28)[2].
Przebieg pracy zawodowej
edytuj- 1932−39 − asystent Zakładu Fizyki UW (prof. Cz. Białobrzeski); okupacja w Warszawie; tajne wykłady z fizyki medycznej;
- 1945−46 z-ca profesora, kierownik Katedry Fizyki II, Wydział Chemii Politechniki Gdańskiej;
- 1946−69 kierownik Katedry Fizyki II. Wydziału Chemii Politechniki Gdańskiej, prof. nadzw., prof. zwycz.;
- 1969−74 dyrektor Międzywydziałowego Instytutu Fizyki Politechniki Gdańskiej.
Ważniejsze funkcje
edytuj- 1945−74 kierownik Katedry Fizyki, Dyrektor Instytutu Fizyki Politechniki Gdańskiej;
- 1953−54 oraz 1966−69 Dziekan Wydziału Chemicznego Politechniki Gdańskiej.
Wypromowani doktorzy
edytujOlgierd Gzowski, Józef Terlecki, Sylwester Bernasik, Bronisław Jachym, Wiktor Nowak, Tadeusz Umiński, Andrzej Januszatis, Wiktor Zając, Jerzy Kortz, Adolf Fiałkiewicz, Marian Grodel.
Bibliografia
edytuj- Noty biograficzne. W: Wydział Chemiczny Politechniki Gdańskiej 1945-2017. 2017, s. 59. ISBN 978-83-62984-52-7.
- Kto jest kim w Polsce 1989, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1989, str. 18-19 ISBN 83-223-2491-X
Przypisy
edytuj- ↑ Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 13. ISBN 83-223-2073-6.
- ↑ Ignacy Adamczewski. cmentarze-gdanskie.pl. [dostęp 2020-05-22].