Gustaw Frieman
Gustaw Narcyz Frieman (ur. 29 października 1842 w Lublinie, zm. 26 września 1902 w Odessie)[1][2] – polski skrzypek, kompozytor i pedagog szwedzkiego pochodzenia.
| Imię i nazwisko |
Gustaw Narcyz Frieman |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
29 października 1842 |
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci |
26 września 1902 |
| Instrumenty | |
| Gatunki | |
| Zawód |
Życiorys
edytujPochodził ze szwedzkiego rodu osiadłego w Polsce na początku XIX wieku. Studiował grę na skrzypcach u Stanisława Serwaczyńskiego w Lublinie. Od 1862 (lub 1864) do 1865 studiował w Konserwatorium Paryskim u Lamberta Massarta, gdzie zdobył główną nagrodę i złoty medal. Studiował także kompozycję u Philippa Rüfera w Berlinie[1][2].
Karierę wirtuoza skrzypiec rozpoczął w 1866, koncertując w Brukseli, Dreźnie, Wiedniu i Lwowie. W Warszawie zadebiutował w 1867, a następnie koncertował tam do 1899. Występował także w Poznaniu (1867), Krakowie, Wilnie, Lublinie (1869, 1875–1877), Berlinie (1872), Kijowie (1880, 1884), Sankt Petersburgu (1882), a następnie dał około 40 koncertów na południu Rosji (1888)[1][2].
W latach 1887–1888 był profesorem skrzypiec w Instytucie Muzycznym w Warszawie, a od 1889 zajmował to samo stanowisko w Konserwatorium w Odessie, gdzie był także dyrektorem(1888)[1][2]. Pełnił funkcję honorową jako solista i kameralista na dworach austriackim i perskim, a także w Hesji[2].
Był powszechnie uznanym w Europie interpretatorem koncertów skrzypcowych Mendelssohna, Spohra, Rode’a, Vieuxtempsa i Schumanna. Często wykonywał muzykę Wieniawskiego, której wpływ jest widoczny w kompozycjach Friemana. Jego styl gry cechowała błyskotliwa technika i doskonałe brzmienie oraz muzykalność i temperament typowe dla szkoły francuskiej.
Komponował głównie raczej łatwe miniatury salonowe na skrzypce[2].
Zmarł w Odessie 26 września 1902 (niektóre źródła podają błędne daty – 28 lub 30 września)[1]. Spoczął na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie[3] (aleja 64, miejsce 1)[4].
Kompozycje
edytuj- Kołysanka
- Kujawiak, op. 6
- Romance, op. 14
- Tańce góralskie, op. 19
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e Chmara-Żaczkiewicz 1987 ↓, s. 163.
- ↑ a b c d e f Chmara-Żaczkiewicz 2004 ↓.
- ↑ Gustaw Narcyz Frieman (M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego) [online], www.sejm-wielki.pl [dostęp 2019-12-21].
- ↑ śp. Gustaw Frieman
Bibliografia
edytuj- Barbara Chmara-Żaczkiewicz: Frieman Gustaw. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 3: EFG część biograficzna. Kraków: PWM, 1987, s. 163. ISBN 83-224-0344-5. (pol.).
- Barbara Chmara-Żaczkiewicz: Frieman (Friemann, Freeman), Gustaw. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. F. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Opis skrzypiec Gustawa Friemana z jego fotografią
- Gustaw Frieman – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
- Utwory Gustawa Friemanna w bibliotece Polona