Wladislaus de Korte
Wladislaus IV (3 maart of 19 januari 1260 - Kraków, 2 maart 1333), bijg. de Ellelange en de Korte (Lokietek), uit het geslacht der Piasten, was de jongste zoon van hertog Casimir I van Kujawië en Euphrosina van Opper-Silezië.
| Wladislaus IV (I) | ||
|---|---|---|
| 1260-1333 | ||
| ||
| hertog van Sieradz | ||
| Periode | 1260-1294 | |
| Voorganger | Leszek Ii de Zwarte | |
| Opvolger | Przemysl van Koejawië | |
| Groothertog en koning van Polen | ||
| Periode | 1306-1333 | |
| Voorganger | Wenceslaus III | |
| Opvolger | Casimir III | |
| Vader | Casimir I van Kujawië | |
| Moeder | Euphrosina van Opper-Silezië | |
Functies
Wladislaus IV, als groothertog, als koning van Polen, Wladislaus I, was van 1267 tot 1300 hertog van Kujawië-Brest, tot 1275 onder voogdij, van 1288 tot 1300 hertog van Sieradz, hertog van Klein-Polen-Sandomir van 1289 tot 1292, van 1292 tot 1300 leenman van koning Wenceslaus II van Bohemen voor Sieradz en over Dobrin van 1293 tot 1295, hertog van Łęczyca van 1294 tot 1300, hertog van Groot-Polen en Pommerellen van 1296 tot 1300, van 1300 tot 1304 in ballingschap, en in 1305 opnieuw hertog van Klein-Polen-Sandomir, Sieradz, Łęczyca en Kujawië-Brest, hertog van Klein-Polen-Kraków, Pommerellen, leenheer over Kujawië-Inowrocław en Dobrin in 1306, in 1314 hertog van Groot-Polen, in 1320 koning van Polen. Verliest Pommerellen in 1309 (tot 1466), Dobrin in 1329 en Kujawië in 1332 (tot 1343), bedongen door de aanhechting van de Duitse Orde. Feitelijk verlies van het Poolse leenheerschap over grote delen van Silezië (definitief) en Mazovië-Plock (tot 1351) aan Bohemen 1327-1331, met onafhankelijke regenten in Mazovië-Warschau tot 1351 en in het Silezische hertogdom Schweidnitz-Jauer tot 1368/1392, (zie kaart).
Leven
Wladislaus begon in 1288 een erfenisoorlog om het senioraat en om Klein-Polen-Kraków tegen Bohemen, Silezië en Groot-Polen en bezette in 1289 Kraków, maar werd daar opnieuw verjaagd. In 1292 komt hij in Boheemse gevangenschap terecht, waarna hij alle troonaanspraken op Bohemen moet laten vallen en het Boheems gezag over Kujawië moest erkennen. Om Pommerellen voert hij een erfenisoorlog tegen Groot-Polen en de Duitse Orde, maar hij moet naar Hongarije vluchten. In 1305 keert hij terug en wint hij na het uitsterven der Przemysliden zijn verloren gebieden terug. In 1320 wordt hij met de hulp van de kerk, koning van Polen. Hij buit de patriottische stemming in het land verstandig uit, voert het eerstgeboorterecht in en roept de ondeelbaarheid van Polen uit. Hij krijgt de steun van Hongarije en Litouwen en weet de Duitse Orde in 1231 bij Plowce te verslaan. Toch verliest hij Pommerellen en Kujawië en grote delen van Silezië, maar legt niettemin het kernland Groot-Polen vast.
Huwelijk en kinderen
Wladislaus was rond 1290 gehuwd met Hedwig van Kalisch (-1339), erfdochter van hertog Boleslaw de Vrome, en werd vader van:
- Margaretha (Cunegonde), gehuwd met hertog Bernard II van Schweidnitz, en in 1329 met hertog Rudolf I van Saksen (-1356),
- Elisabeth (1300-1380), in 1320 gehuwd met Karel I van Hongarije (1286-1342)
- Casimir III van Polen (1309-1370).