Mar Exeo

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Exeo (homónimos).

O mar Exeo (grego: Αιγαίο Πέλαγος Aigaío Pélagos, turco: Ege Denizi) é un brazo do mar Mediterráneo situado entre Grecia e a península de Anatolia, é dicir, entre as terras altas de Grecia e de Turquía. No norte, o Exeo está conectado ao mar de Mármara e ao mar Negro polos Dardanelos e o Bósforo. Considérase que este mar está delimitado ao sur por un arco que atravesa, en dirección oeste-leste, as illas de Citera, Anticitera, Creta, Kasos, Karpathos e Rodas. Polo arbitrario do seu «límite» sur, é difícil atribuírlle unha superficie exacta, sendo un valor aproximado 180.000 km². De norte a sur, a súa extensión máxima é de 600 km, e do leste a oeste é de 400 km.

Mar Exeo
Localización administrativa
Estado	Grecia Turquía
División	Periferias de Macedonia Oriental e Tracia, Macedonia Central, Tesalia, Grecia Central, Ática, Peloponeso, Creta, Exeo Meridional e Exeo Setentrional (GRE) Rexións do Mármara e do Exeo (TUR)
Localización xeográfica
Océano / Mar	Mar Mediterráneo
Continente	Europa-Asia
Illa/s	Citera, Anticitera, Creta, Kasos, Karpathos e Rodas
Xeografía
Mares contiguos	Mar de Mármara e mar Xónico
Subdivisións	Mar de Tracia, mar de Creta e mar de Mirtos
Illas interiores	Máis de 5000 illas, sendo as máis importantes as illas das Cícladas, as illas Espóradas e o arquipélago do Dodecaneso
Accidentes
Estreitos	Dardanelos (mar de Mármara) e Canle de Corinto (mar Xónico)
Características
Superficie	180 000 km²
Lonxitude máxima	600 km
Anchura máxima	400 km
Profundiade máxima	3543 m
Mapa
Localización do mar Exeo.
Mar Exeo, Grecia ao oeste e Turquía ao leste.

O mar era tradicionalmente coñecido como o Arquipélago (na Lingua grega antiga, Ἀρχιπέλαγος, que significa "mar principal"),^{[Cómpre referencia]} pero en galego o significado de arquipélago cambiou para referirse ás illas do Exeo e, en xeral, a calquera grupo insular.

Etimoloxía

Na antigüidade, houbo varias explicacións para o nome "Exeo". Dicíase que fora nomeado pola cidade grega de Aegae, despois de Aegea, unha raíña das Amazonas morrera no mar. Aigaion, a "cabra mariña", outro nome de Briareus, un dos arcaicos Hecatonchires; ou, especialmente entre os atenienses, Exeo, o pai de Teseo, que afogou no mar cando pensaba que o seu fillo morrera.

Unha posible etimoloxía é unha derivación da palabra grega αἶγες – aiges = "ondas" (Hesiquio de Alexandría; uso metaforico de αἴξ (aix) "macho cabrio"), polo tanto "mar ondosa", cf. tamén αἰγιαλός (aigialos = aiges (ondas) + hals (mar)), polo tanto significa "beira do mar".

A República de Venecia, que gobernou moitas illas gregas na Alta Idade Media e na Baixa Idade Media, popularizou o nome de "Arquipélago" ( Grego: "mar principal"), nome que se mantivo en moitos países europeos ata o inicio do período moderno.

Nalgunhas linguas eslavas do sur o Exeo é a miúdo chamado "Mar Branco" (Belo more/Бело море en Serbo-Croata e Macedonio; Бяло море Byalo more en Bulgaro).

Mitoloxía

O mar Exeo debe o seu nome ao rei Exeo, que, na mitoloxía grega, se suicidou cando o seu fillo, Teseo, volveu de Creta tras dar matado ao Minotauro, monstro a cuxa alimentación fora destinado xunto con outros seis mozos e sete mozas. Este era o tributo que os atenienses debían pagar anualmente a Minos. Os mariñeiros que o acompañaban deberían izar velas claras se Teseo retornase vivo, e escuras se morrera na loita contra o Minotauro. Así e todo, tamaña era a alegría da tripulación que esqueceron a promesa feita ao rei. Exeo botouse no mar, que desde entón leva o seu nome.

Véxase tamén

Outros artigos

• Illas do Exeo

---

Este artigo sobre xeografía é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.  Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.

---