Aipindicíteas
 | |
  | |
| Cineál | cecal disease (en)  , intraabdominal infection (en) , appendix disease (en) agus galar |
|---|---|
| Speisialtacht leighis | máinliacht ghinearálta |
| Cóireáil chliniciúil | |
| Comharthaí | urlacan, anoireicse, pian sa bholg agus masmas |
| Scrúduithe | tástáil fola, scanadh ultrafhuaime agus tomagrafaíocht ríomhairithe X-ghathach |
| Cóireáil | aipindeachtóime agus antaibheathach |
Cógais | |
| Pataigineas | |
| Suíomh | aipindic |
| Aicmiú | |
| ICD-10 | K37 |
| ICD-9 | 540-543.99 agus 541 |
| CIAP | D88 |
| Acmhainní seachtracha | |
| Enciclopèdia Catalana | 0079478 |
| DiseasesDB | 885 |
| MedlinePlus | 000256 |
| eMedicine | 195778, 773895, 926795 agus 933825 |
| Patient UK | appendicitis-pro |
| MeSH | D001064 |
| UMLS CUI | C0085693, C0003615 agus C0854119 |
| DOID | DOID:8337 |
Is riocht é an taipindicíteas[1] arb é is príomhthréith ann ná athlasadh na haipindice. Cóireáiltear mar éigeandáil mhíochaine é agus ceann de na héigeandálaí is coitianta a tharlaíonn. Muna ndéantar obráid chun an aipindic a bhaint, féadfaidh sí polladh, rud a chuirfidh tús le peireatóiníteas ginearálta ... agus bás.[2]
Siomptóim
Is iad na siomptóim ná pian sa bholg, go ginearálta ar dtús agus de réir a chéile ag díriú ar an taobh deas den bholg íochtarach, ag éirí níos déine. Bíonn masmas is fiabhras ag duine freisin.
Cúiseanna
De réir fianaise thurgnamhach, is de thoradh ar bhac príomhúil i lúman na haipindice a fhaightear géar-aipindicíteas. Dá thoradh sin, ionsaíonn ionfhabhtú an t-orgán agus éiríonn sé ata.
Méadaíonn an brú istigh sa lúman agus i mballaí na haipindice, agus bíonn trombóis agus oclúid na bhfuileadán beag agus marbhántacht an tsrutha limfeach de thoradh air.
Cóireáil
Bíonn sé riachtanach, sna cásanna go léir, an aipindic athlasta a bhaint amach, trí laparatóime nó laparascópacht nó ceachtar acu a dhéanamh. Neamhchóireáilte, bíonn an bhásmhaireacht ard, ach go háirithe de thoradh ar pheireatóiníteas nó chroitheadh.
Stair
B'é Reginald Fitz an chéad duine a rinne cuir síos ar an ghéaraipindicíteas agus ar an t-aipindicíteas ainsealach sa bhliain 1886.
Inniu, tá an t-aipindicíteas aitheanta mar cheann de cúiseanna is coitianta le haghaidh géarphéine troime an bhoilg, ar fud an domhain.
Tagairtí
 | Is síol faoin galar é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid.
Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |