Normanda konkero de Anglio: Malsamoj inter versioj

Browse history interactively

[kontrolita revizio]

← Iru al antaŭa ŝanĝo

Enhavo forigita Enhavo aldonita

VidaVikiteksto

Enteksta

Nuna versio ekde 12:06, 15 okt. 2023

La normanda kavalerio atakas (Tapiŝo de Bayeux)

La Normanda konkero de Anglio ekis la 28an de septembro 1066 per la invado de Anglio fare de Vilhelmo, Duko de Normandio. Li famiĝis kiel Vilhelmo la Konkerinto post sia venko ĉe la Batalo apud Hastings la 14an de oktobro 1066, kie venkis la reĝon Harold Godwinson. La armeo de Haroldo estis draste elĉerpita en la angla venko de la Batalo de Stamford Bridge en Norda Anglio la 25an de septembro de 1066 super la armeo de la reĝo Harald la 3-a de Norvegio. Komence de 1071, Vilhelmo jam regis plejparton de Anglio, kvankam pluis ribeloj kaj rezistado ĝis proksimume 1088.

La normanda konkero estis gravega evento en la angla historio. Ĝi ege forflankigis la indiĝenan regantan klason, anstataŭante ĝin per fremda, franclingva monarkio, aristokratio kaj klerikaro. Tio siavice okazigis transformon de la angla lingvo kaj de la kulturo de Anglio en nova epoko ofte menciata kiel "Normanda Anglio".

Pro submeto de Anglio sub la regadon de reĝoj devenantaj de Francio, la normanda konkero interligis la landon pli proksime kun kontinenta Eŭropo, malpliigante la skandinavan influon, kaj ankaŭ metis en la scenejon rivalecon kun Francio kiu daŭros intermite dum multaj jarcentoj. Ĝi ankaŭ havis gravajn sekvojn por la resto de la Britaj Insuloj, preparante la terenon por pluaj konkeroj en Kimrio kaj Irlando, kaj por ampleksa penetro en la aristokrataro de Skotlando de normandoj kaj aliaj franclingvaj familioj, kun la aldonita disvastiĝo de kontinentaj institucioj kaj kulturimpresoj.

Normanoj kaj normandoj (noto terminologia)

Vilhelmo la Konkeranto kaj liaj kunbatalantoj venis el Normandio, provinco Francia; ili estis normandoj. Ili parolis la francan lingvon, kaj ne plu estis la normanoj, skandinavia popolo de kies nomo devenas la nomo de la nova miksita etno. Tial la koncerna konkero en Esperanto estas nomata la Normanda konkero. Tial tute logike PIV konstatas (en la artikolo «normando»):

la konkero de Anglujo fare de la normandoj en 1066.

Simile estas en la lingvoj kiuj distingas inter normana kaj normanda (ekz‑e franca, hispana, nederlanda, rusa, portugala…). Tamen en la angla (kaj ne nur en la angla) la adjektivo rilata al Normandy estas Norman, kaj iuj esperantistoj paŭsas tiun konfuzon en Esperanton. Tio estas malregula kaj tial evitinda en Esperanto, tiom pli, ke normana (t.e. vikinga) konkero de Anglio efektive okazis en 1015 sub Knuto la Granda.

Vidu ankaŭ

Eksteraj ligiloj

Kategorio Normanda konkero de Anglio en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)

(En la angla)

Essential Normana Konkero Arkivigite je 2007-03-04 per la retarkivo Wayback Machine
Normanoj – fono de la konkero
La Invado de Anglio, 1066^{[rompita ligilo]}

Ĉi tiu artikolo ankoraŭ estas ĝermo.

Helpu al Vikipedio plilongigi ĝin. Se jam ekzistas alilingva samtema artikolo pli disvolvita, traduku kaj aldonu el ĝi (menciante la fonton). Bonvolu aldoni parametron por plibone kategoriigi la paĝon.

@@ Linio 1: / Linio 1: @@
-[[Dosiero:Normans Bayeux.jpg|350px|right|thumb|La [[Normandio|normanda]] [[kavalerio]] atakas ([[Tapiŝo de Bayeux]])]]
+[[Dosiero:Normans Bayeux.jpg|350px|dekstra|eta|La [[Normandio|normanda]] [[kavalerio]] atakas ([[Tapiŝo de Bayeux]])]]
-La '''Normana konkero de Anglio''' ekis la [[28an de septembro]] [[1066]] per la [[invado]] de Anglio fare de William, [[Listo de dukoj de Normandio|Duko de Normandio]]. William famiĝis kiel [[Vilhelmo la 1-a (Anglio)|Vilhelmo la Konkerinto]] post sia venko ĉe la [[Batalo apud Hastings]] la 14an de oktobro 1066, kie venkis super la reĝo [[Harold la 2-a (Anglio)|Harold Godwinson]]. La armeo de Harold estis draste elĉerpita en la angla venko de la [[Batalo de Stamford Bridge]] en [[Norda Anglio]] la 25an de septembro de 1066 super la armeo de la [[Harald la 3-a (Norvegio)|reĝo Harald la 3-a de Norvegio]]. Komence de 1071, William jam havis sekuran kontrolon de plej Anglio, kvankam pluis ribeloj kaj rezistando ĝis proksimume 1088.
+La '''Normanda konkero de Anglio''' ekis la [[28an de septembro]] [[1066]] per la [[invado]] de Anglio fare de Vilhelmo, [[Listo de dukoj de Normandio|Duko de Normandio]]. Li famiĝis kiel [[Vilhelmo la 1-a (Anglio)|Vilhelmo la Konkerinto]] post sia venko ĉe la [[Batalo apud Hastings]] la [[14an de oktobro]] [[1066]], kie venkis la reĝon [[Harold la 2-a (Anglio)|Harold Godwinson]]. La armeo de Haroldo estis draste elĉerpita en la angla venko de la [[Batalo de Stamford Bridge]] en [[Norda Anglio]] la [[25an de septembro]] de [[1066]] super la armeo de la [[Harald la 3-a (Norvegio)|reĝo Harald la 3-a de Norvegio]]. Komence de 1071, Vilhelmo jam regis plejparton de Anglio, kvankam pluis ribeloj kaj rezistado ĝis proksimume 1088.
-La [[Normanoj|normana]] konkero estis gravega evento en la [[Historio de Anglio|angla historio]]. Ĝi ege deflankigis la indiĝenan regantan klason, anstataŭante ĝin per fremda, [[Franca lingvo|franclingva]] [[monarkio]], [[aristokratio]], kaj [[klerikularo]]. Tio siavice okazigis transformon de la [[angla lingvo]] kaj de la [[kulturo de Anglio]] en nova epoko ofte manciata kiel "Normana Anglio".
+La [[Normandio|normanda]] konkero estis gravega evento en la [[Historio de Anglio|angla historio]]. Ĝi ege forflankigis la indiĝenan regantan klason, anstataŭante ĝin per fremda, [[Franca lingvo|franclingva]] [[monarkio]], [[aristokratio]] kaj [[klerikaro]]. Tio siavice okazigis transformon de la [[angla lingvo]] kaj de la [[kulturo de Anglio]] en nova epoko ofte menciata kiel "Normanda Anglio".
-Per alportado de Anglio sub la kontrolon de regantoj originantaj de [[Francio]], la normanda konkero interligis la landon pli proksime kun kontinenta [[Eŭropo]], malpliigante la [[Skandinavio|skandinavan]] influon, kaj ankaŭ metas en la scenejon rivalecon kun Francio kiu daŭros intermite dum multaj jarcentoj. Ĝi ankaŭ havis gravajn sekvojn por la resto de la [[Britaj Insuloj]], preparante la terenon por pluaj normandokonkeroj en [[Kimrio]] kaj [[Irlando]], kaj por ampleksa penetro en la aristokrataro de [[Skotlando]] de normanoj kaj aliaj franclingvaj familioj, kun la aldonita disvastiĝo de kontinentaj institucioj kaj kulturimpresoj.
+Pro submeto de Anglio sub la regadon de reĝoj devenantaj de [[Francio]], la normanda konkero interligis la landon pli proksime kun kontinenta [[Eŭropo]], malpliigante la [[Skandinavio|skandinavan]] influon, kaj ankaŭ metis en la scenejon rivalecon kun Francio kiu daŭros intermite dum multaj jarcentoj. Ĝi ankaŭ havis gravajn sekvojn por la resto de la [[Britaj Insuloj]], preparante la terenon por pluaj konkeroj en [[Kimrio]] kaj [[Irlando]], kaj por ampleksa penetro en la aristokrataro de [[Skotlando]] de normandoj kaj aliaj franclingvaj familioj, kun la aldonita disvastiĝo de kontinentaj institucioj kaj kulturimpresoj.
+== Normanoj kaj normandoj (noto terminologia) ==
+Vilhelmo la Konkeranto kaj liaj kunbatalantoj venis el [[Normandio]], provinco Francia; ili estis ''[[normandoj]].'' Ili parolis la francan lingvon, kaj ne plu estis la ''[[normanoj]],'' skandinavia popolo de kies nomo devenas la nomo de la nova miksita etno. Tial la koncerna konkero en Esperanto estas nomata ''la Normanda konkero''. Tial tute logike PIV konstatas (en la artikolo «normando»):
+: la konkero de Anglujo fare de la ''normandoj'' en 1066.
+Simile estas en la lingvoj kiuj distingas inter ''normana'' kaj ''normanda'' (ekz‑e franca, hispana, nederlanda, rusa, portugala…). Tamen en la angla (kaj ne nur en la angla) la adjektivo rilata al ''{{lang|en|Normandy}}'' estas ''{{lang|en|Norman}},'' kaj iuj esperantistoj paŭsas tiun konfuzon en Esperanton. Tio estas malregula kaj tial evitinda en Esperanto, tiom pli, ke '''normana''' (t.e. vikinga) konkero de Anglio efektive okazis en 1015 sub [[Knuto la Granda#Konkero de Anglio|Knuto la Granda]].
 == Vidu ankaŭ ==
 * [[Tapiŝo de Bayeux]]
+* [[Normandoj]]
+* [[Normanoj]]
 == Eksteraj ligiloj ==
+{{Projektoj}}
 (En la angla)
-* [http://www.essentialnormanconquest.com Essential Normana Konkero]
+* [http://www.essentialnormanconquest.com Essential Normana Konkero] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20070304102625/http://www.essentialnormanconquest.com/ |date=2007-03-04 }}
 * [http://www.bbc.co.uk/history/british/normans/background_01.shtml Normanoj – fono de la konkero]
-* [http://www.eyewitnesstohistory.com/bayeŭ.htm La Invado de Anglio, 1066]
+* [http://www.eyewitnesstohistory.com/bayeŭ.htm La Invado de Anglio, 1066]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
-{{ĝermo}}
+{{Ĝermo}}
+[[Kategorio:Normana konkero de Anglio| ]]
 [[Kategorio:Historio de Anglio]]

Nuna versio ekde 12:06, 15 okt. 2023

Normanoj kaj normandoj (noto terminologia)

Vidu ankaŭ

Eksteraj ligiloj

Pfad - The Proxy pFad of © 2024 Garber Painting. All rights reserved.