Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Galeses
Cymry
Ninos galeses
Rechions con comunidaz importants
Galas 3 millons
Estaus Unius 1.959.794
Anglaterra 609.711
Canadá 440.965
Australia 84.246
Archentina 72,685
Escocia 16.623
Nueva Zelanda 9.966
Brasil 6.000
Idiomas
Galés y anglés
Relichión
Cristianismo, atras de minoritarias
Pueblos relacionaus
Bretons, Cornualleses

Os galeses[1] (en galés Cymry en anglés Welsh people) son os habitants nativos de Galas. Toz parlan anglés, pero una minoría conserva a luenga tradicional galesa. Son de relichión metodista calvinista u anglicanos.

Etnonimo

editar

Os britans refuchiatos en l'ueste se diciban a ellos mesmos com-broges, compatriotas, d'on vien a palabra actual cymry.

O etnonimo por o que son conoixitos en muitas luengas ye relacionato con o que se fa servir en anglés welsh. welsh deriva d'o anglés antigo wealas, wealhas, palabra que deriva d'o chermanico antigo walha. Si os primers pueblos chermanicos diciban a los celtas walha por haber tenito contacto con os celtas volcos, esta denominación se fació extensiva tamién a los celtas romanizatos y a los romanos orichinando atros etnonimos en atras zonas. Manimenos invasors anglosaxons aplicaban wealas exclusivament a los celtas britans, a diferencia d'os vikingos, que deciban valir tanto a las poblacions celticas de Britania y Galia (galeses, cornicos, bretons), como a los pueblos latinos.

Modo de vida tradicional

editar

O norte de Galas ye mes tradicional y bi ha pastors y pescataires. O sud ye muito industrializato y i heba muita tradición menera.

Luenga

editar
Ta más detalles, veyer l'articlo idioma galésveyer os articlos [[{{{2}}}]] y [[{{{3}}}]]veyer os articlos [[{{{4}}}]], [[{{{5}}}]] y [[{{{6}}}]]veyer os articlos [[{{{7}}}]], [[{{{8}}}]], [[{{{9}}}]] y [[{{{10}}}]].

O galés ye una luenga celta d'a branca galo-britonica, ye a supervivencia de l'idioma d'os antigos habitants d'a Britania de tiempos d'os romanos y bi ha lexico latino. As luengas actuals mes pareixidas a lo galés son o cornico y o bretón.

En o sud desapareixió por os cambios socials que trayó a industrialización d'o sieglo XIX, con una fuerte inmigración anglesa. A luenga galesa s'amuestra en a escuela. En a literatura galesa bi ha relatos mitolochicos, como os Mabinoggion u as "Triadas"

Relichión

editar

Os galeses s'oposoron a pagar decimas a la Ilesia Anglicana. A meyatos d'o sieglo XVIII o nacionalismo galés s'expresó con conversions masivas a lo calvinismo metodista. Bi ha tradicions precristianas como os canticos anyals de Eisteddfodau y os certamens de poesía encara vivos en o norte. En Galas o bardo estió o hereu d'o druida d'a sociedat pagana celta.

Historia

editar

Os galeses descienden d'os antigos britans u bretons, (habitants de l'antiga Britania), que fuoron forachitatos enta l'ueste por as invasions anglosaxonas.

En 1536 Henrique VIII incorporó Galas a Anglaterra de pa cutio y prohibió a luenga y costumbres galesas. A clase alta s'asimiló a los angleses, pero os campesins mantenioron a tradición.

En o sieglo XIX amaneixió un nacionalismo galés que reivindicaba l'herencio cultural celta, y topetó con a oposición d'os anglosaxons de Galas y d'os inmigrants angleses.

Referencias

editar
pFad - Phonifier reborn

Pfad - The Proxy pFad of © 2024 Garber Painting. All rights reserved.

Note: This service is not intended for secure transactions such as banking, social media, email, or purchasing. Use at your own risk. We assume no liability whatsoever for broken pages.


Alternative Proxies:

Alternative Proxy

pFad Proxy

pFad v3 Proxy

pFad v4 Proxy