1700

**1700. po kalendarima**
Gregorijanski	1700. (MDCC)
Ab urbe condita	2453.
Islamski	1111–1112.
Iranski	1078–1079.
Hebrejski	5460–5461.
Bizantski	7208–7209.
Koptski	1416–1417.
	Hindu kalendari
• Vikram Samvat	1755–1756.
• Shaka Samvat	1622–1623.
• Kali Yuga	4801–4802.
	Kineski
• Kontinualno	4336–4337.
• 60 godina	Yang Metal Zmaj; (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	11700.
	p • r • u
	Podrobnije: Kalendarska era

Milenijum:	2. milenijum
Vjekovi:	16. vijek – 17. vijek – 18. vijek
Decenija:	1670-e 1680-e 1690-e – 1700-e – 1710-e 1720-e 1730-e
Godine:	1697 1698 1699 – 1700 – 1701 1702 1703

Ovo je članak o godini 1700.

Godina 1700 (MDCC) bila je redovna godina koja počinje u petak po gregorijanskom kalendaru odn. prijestupna godina koja počinje u ponedjeljak po julijanskom kalendaru, koji zaostaje 10 dana, a od 1. marta 11 dana.

Ovo je nakon gregorijanske reforme prva godina koja je deljiva sa 4 ali ne i sa 400, zbog čega je redovna umesto prestupne, kako bi se izbeglo novo akumuliranje greške svojstveno julijanskom kalendaru (1 dan u 128 godina).

Događaji

Januar/Siječanj – Mart/Ožujak

11. 1. (1. 1. po julijanskom kalendaru) - U Rusiji je ovo novi početak godine umesto 1. septembra, i to po Hristovoj eri umesto po postanju (1700. umesto 7208. godine).
13. 1. - Švedska sklopila savez sa Engleskom i Holandijom.
17. 1. - Petar Veliki propisuje nošenje evropske odeće.
26. 1. - Kaskadijski zemljotres je jedan od najjačih poznatih, proteže se od otoka Vancouver do sjeverne Kalifornije, izazvao je cunami u Japanu.

Švedska imperija, meta Velikog severnog rata

februar - Darijenski plan: pod prijetnjom španjolskog napada, Škoti definitivno napuštaju svoju koloniju u Darijenskom zaljevu - veliki gubici će doprinijeti uniji sa Engleskom 1707..
22. 2. - Veliki severni rat počinje saksonskim napadom na Švedsku: Rusija, Poljska i Danska žele ukinuti švedsku kontrolu Baltika. Prva akcija je neuspešna opsada švedske Rige.
27. 2. - William Dampier otkrio ostrvo Nova Britanija.

1. 3. - Od danas do 1800, razlika između julijanskog i gregorijanskog kalendara iznosi 11 dana.
1. 3. (g. k.) - Danska-Norveška i protestantske zemlje u Nemačkoj usvojile solarni deo gregorijanskog kalendara.
11. 3. (29. 2. po j.k.) - Švedska uvodi osobiti kalendar po kojem je danas 1. mart (traje do 1712).
11. 3. - Danska ulazi u rat protiv Švedske invazijom Holstein-Gottorpa.
25. 3. - Osnovano Nadbiskupsko sjemenište u Splitu.
25. 3. - Londonski ugovor (ili Drugi ugovor o podeli): Francuska, Engleska i Holandija se dogovorile da špansku krunu nasledi austrijski nadvojvoda Karlo (praunuk Filipa III), a Francuska bi dobila većinu španskih poseda u Italiji.

April/Travanj – Jun/Lipanj

jun - Crnogorski vladika Danilo posvećen od patrijarha Arsenija III na saboru u Sečuju^[1], o čemu je dobio i diplomu^[2].

Jul/Srpanj – Septembar/Rujan

11. 7. - Osnovana Pruska akademija nauka, prvi predsednik je Gottfried Leibniz.
13. 7. - Carigradski ugovor okončava Rusko-turski rat 1686.-1700.: Rusiji priznat Azov i okolna mesta, oslobođena od danka Krimskim Tatarima.

3. 8. - Carska uredba o upravi pečujske rimokatoličke episkopije: "šizmatici" se moraju ujediniti sa rimokatoličkom crkvom inače se imaju proterati^[3].
4. 8. - Iskrcavanje kod Humlebæka je švedska kontraofanziva protiv Danaca: invazija Zealanda, Karl XII kreće na Kopenhagen.
10. 8. (30. 7. po j.k.) - Umro je William, vojvoda of Gloucestera (11), jedini naslednik engleske princeze Anne, zbog čega na presto 1714. dolaze Hanoverci.
18. 8. - Travendalski mir: Danska-Norveška sklopila mir sa vojvodom od Holstein-Gottorpa, nakon čega ubrzo sledi i mir sa Švedskom.
19. 8. - Nakon objave rata, ruska vojska ulazi u Švedsku Estoniju i Ingriju.

Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac

4. 10. - Rusi opseli Narvu.
21. 10. - Beogradski muhafiz Ali-paša Haznadar Moralija ubijen od gomile - da bi sprečio širenje kuge, zabranio je sahranu uz dženazu, preuređenje serhata je okrenulo vojsku protiv njega. Upućene paše s vojskama iz susednih oblasti, novi muhafiz je Juruk Hasan-paša^[4].
27. 10. - Umro ruski patrijarh Adrijan, poslednji patrijarh do 20. veka. Za mjestobljustitelja patrijaršije postavljen Stefan Javorski.

jesen - Podstaknuti od grofa A. Erdedija i oficira u Petrinji, Srbi krajišnici ("vlasi") se bune protiv vlasti hrvatskog bana, napadaju i one "vlahe" koji su ostali verni banu (tj. kostajničkom kapetanu Delišimunoviću)^[5]^[6].

1. 11. - Španski kralj Karlos II umire bez naslednika - kraj Habsburga u Španiji, otvara se kriza. Testamentom je za naslednika određen Filip, vojvoda od Anžua, unuk Luja XIV i praunuk španskog kralja Filipa IV.

Luj XIV proglašava svog unuka Filipa za španskog kralja

16. 11. - Filip proglašen za španskog kralja u Versaju. U početku je proglašeno da se Filip i njegovi potomci odriču pretenzija na francuski presto, a samo ga Sveto Rimsko Carstvo nije priznalo za španskog kralja (pretendent je nadvojvoda Karlo).
16. 11. - Kontraktat: car Leopold tajno obećava protestantskom brandenburško-pruskom vladaru Friedrichu da može dobiti kraljevsku titulu, ali van S. R. Carstva (i to kao "kralj u Pruskoj" a ne "kralj Pruske").
18. 11. - Litvanski građanski rat: poražena moćna porodica Sapieha.

23. 11. - Kardinal Giovanni Francesco Albani je novi papa Klement XI. (do 1721).
30. 11. - Bitka kod Narve: švedski kralj Karl XII potukao rusku vojsku u današnjoj Estoniji.

11. 12. (30. 11. po j.k.) - Zbor Srba u Kamenskom, na koji su pozivani pod pretnjom kamenovanja i paljenja kuće: odlučeno da se ne pokoravaju unijatskom episkopu Petroniju Ljubibratiću^[3] (tokom meseca održana tri narodna zbora u manastiru Orahovici, pravoslavni Srbi se protive unijaćenju^[7]).

Kroz godinu

Arhiđakon Mesić i senjski biskup Martin Brajković proterali vladiku Atanasija Ljubojevića iz Like, optužujući ga za nemire (ova dvojica uzimaju crkveni desetak od pravoslavaca, neke su prekrstili)^[8].
Arnauti (Klimenti) se naseljavaju u Sandžak; iste godine skadarski paša Hodaverdi Mahmudbegović potčinio odmetnute gradove Skadar, Ulcinj, Bar i neka pobunjena plemena^[9].
Turci podigli Gusinje (?) - narednih godina podižu i obnavljaju utvrđenja u Crnoj Gori^[10]. Utvrđenjem kod Gusinja, Hudaverdi Mahmut-paša je blokirao Klimente/Keljmendije.
"Oživjela Hrvatska" Pavla Rittera Vitezovića - sve južnoslavenske zemlje podelio u Bijelu i Crvenu Hrvatsku^[11]. .
Dubrovčani se žale na bogaćenje Morlaka ("od ugljara i kiridžija postali knezovi, serdari i harambaše...") ^[12].
Franjo II. Rakoczy, vođa budućeg ustanka, se najkasnije ove godine obratio Luju XIV, kao zaštitniku ugarskih staleža^[13].
Hrvatska provincija crkvenog pavlinskog reda se osamostalila od ugarske^[14].
Hrvatski sabor razlikuje pod banskom vlašću četiri krajine (kapetanije): na Uni, Kupi, Glini i u Dragotini^[15].
Procjenjuje se da u Slavoniji živi nešto preko 140.000 stanovnika^[16].
U Suhopolju (Terezovcu) počelo uzgajanje lipicanera.
Epidemija kuge u Srbiji (okolina Beograda i Temišvara).
c. - Sedište bosanskih paša premešteno iz Sarajeva u Travnik. Proces čitlučenja u Bosni ušao u završnu fazu^[17]. Počinje utvrđivanje granica Bosne čardacima, u naredne tri decenije sagrađeno preko 20 novih gradova i šest palanaka^[18].
c. - Radnja pjesme "Osveta Batrića Perovića"^[19].
Vreme od 1700. do 1720-tih se smatra "zlatnim periodom" tvorca violina Antonija Stradivarija.
U inventaru domaćinstva Medičija se prvi put pominje klavir, verovatno pronalazak Bartolomea Cristoforija.
1700-01 - Neke holandske provincije uvode gregorijanski kalendar.

Rođenja

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1700.

2. 2. - Johann Christoph Gottsched, književnik († 1766)
8. 2. - Daniel Bernoulli, švicarski naučnik († 1782)
3. 3. - Charles-Joseph Natoire, slikar († 1777)
6. 6. - Matej Karaman, nadbiskup, filolog († 1771)
19. 6. - Ivan Ranger, slikar († 1753)
? - Francesco Bartolomeo Rastrelli, arhitekta († 1771)
? - Filip Lastrić, povjesničar, teološki pisac († 1783)

Smrti

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1700.

12. 5. - John Dryden, književnik (* 1631)
10. 8. - William, vojvoda of Gloucestera, engleski princ (* 1689)
13. 9. - Petar Bogašinović, pjesnik (* ca. 1625)
15. 9. - André Le Nôtre, pejzažista (* 1613)
27. 9. - Inocent XII., papa (* 1615)
27. 10. - Adrijan (patrijarh moskovski)
27. 10. - Armand Jean le Bouthillier de Rancé, osnivač trapista (* 1626)
1. 11. - Karlos II, kralj Španije (* 1661)
30. 11. - Armande Béjart, glumica (* ca. 1640)
Fran Gundulić, austrijski podmaršal (* 1633)

Reference

↑ Stamatović, mr Aleksandar Kratka istorija Mitropolije Crnogorsko-primorske (1219-1999). rastko.rs
↑ Sarajlija, Simeon Milutinović (1835). Istorija Crne Gore. rastko.rs
↑ ^3,0 ^3,1 Veselinović, Rajko L. Од Велике сеобе до смрти патријарха Арсенија III Чарнојевића (1706). rastko.rs
↑ Istorija s. n. IV-1, 11
↑ Istorija s. n. IV-1, 66
↑ Historija n. J., 1027
↑ Istorija s. n. IV-1, 41
↑ Istorija s. n. IV-1, 183-4
↑ Tomić, Jovan N. (1913) O Arnatuima u staroj Srbiji i Sandžaku, rastko.rs
↑ Istorija s. n. IV-1, 31
↑ Historija n. J., 1012
↑ Istorija s. n. IV-1, 490
↑ Historija n. J., 861
↑ Historija n. J., 1016-7
↑ Historija n. J., 1023
↑ Historija n. J., 1031
↑ Istorija s. n. IV-1, 20-21
↑ Historija n. J., 1320
↑ Njegoš, Petar Petrović Ogledalo srpsko II. rastko.rs

Literatura

Historija naroda Jugoslavije II, Školska knjiga Zagreb, 1959
Istorija srpskog naroda, Četvrta knjiga, prvi tom, Srbi u XVIII veku, SKZ Beograd 1986 (IV-I)

Vanjske poveznice

[1] Stamatović, mr Aleksandar Kratka istorija Mitropolije Crnogorsko-primorske (1219-1999). rastko.rs

[2] Sarajlija, Simeon Milutinović (1835). Istorija Crne Gore. rastko.rs

[rvovsdsp-3] 3,0 ^3,1 Veselinović, Rajko L. Од Велике сеобе до смрти патријарха Арсенија III Чарнојевића (1706). rastko.rs

[4] Istorija s. n. IV-1, 11

[5] Istorija s. n. IV-1, 66

[6] Historija n. J., 1027

[7] Istorija s. n. IV-1, 41

[8] Istorija s. n. IV-1, 183-4

[9] Tomić, Jovan N. (1913) O Arnatuima u staroj Srbiji i Sandžaku, rastko.rs

[10] Istorija s. n. IV-1, 31

[11] Historija n. J., 1012

[12] Istorija s. n. IV-1, 490

[13] Historija n. J., 861

[14] Historija n. J., 1016-7

[15] Historija n. J., 1023

[16] Historija n. J., 1031

[17] Istorija s. n. IV-1, 20-21

[18] Historija n. J., 1320

[19] Njegoš, Petar Petrović Ogledalo srpsko II. rastko.rs

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]